Quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình là gì ? Các yếu tố của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình ? Các yếu tố của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình ? Nguyên tắc lao lý chính sách hôn nhân và gia đình ? Bảo vệ chính sách hôn nhân và gia đình ?
Nhà nước kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ xã hội trên mọi nghành của đời sống xã hội, trải qua những quy phạm pháp luật trong mạng lưới hệ thống pháp luật nhà nước. Hệ thống pháp luật của Nhà nước ta được phân loại thành nhiều ngành luật khác nhau, mỗi ngành luật kiểm soát và điều chỉnh một nhóm quan hệ xã hội đặc trưng, luật hôn nhân gia đình cũng vậy. Vậy quan hệ hôn nhân gia đình gồm những yếu tố gì ?
Tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568
1. Quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình là gì ?
Hôn nhân và gia đình là những hiện tượng kỳ lạ xã hội, phát sinh và tăng trưởng cùng với sự pháp triển của xã hội loài người. Hôn nhân và gia đình là bộc lộ mối quan hệ xã hội giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con cháu, giữa những thành viên trong gia đình. Luật hôn nhân và gia đình là một ngành luật. Khác với những nước theo mạng lưới hệ thống án lệ, những nước theo mạng lưới hệ thống pháp luật lục địa phân loại mạng lưới hệ thống pháp luật vương quốc thành những ngành luật khác nhau dựa vào những nhóm quan hệ xã hội mà nó kiểm soát và điều chỉnh và phương pháp mà nó ảnh hưởng tác động lên những quan hệ xã hội đó. Quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình là những quan hệ xã hội mà được những quy phạm pháp luật hôn nhân và gia đình kiểm soát và điều chỉnh. Theo lao lý tại Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước, hôn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết hôn ( khoản 1 ) còn gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc quan hệ nuôi dưỡng, làm phát sinh những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm giữa họ với nhau theo pháp luật của Luật này ( khoản 2 ).
Quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình trong tiếng Anh là Legal relationship marriage and family.
Đối tượng kiểm soát và điều chỉnh của Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước là những quan hệ xã hội phát sinh trong nghành nghề dịch vụ hôn nhân và gia đình, đơn cử là những quan hệ về nhân thân và quan hệ về gia tài phát sinh giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và những con và giữa những người thân thích khác. Như vậy, đối tượng người tiêu dùng kiểm soát và điều chỉnh của Luật Hôn nhân và gia đình là quan hệ về nhân thân và về gia tài phát sinh giữa những thành viên trong gia đình : – Quan hệ nhân thân là những quyền lợi niềm tin, là yếu tố tình cảm phát sinh giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con và giữa những người thân thích khác. Quan hệ nhân thân tự nó không mang nội dung kinh tế tài chính. Quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng là những quyền lợi nhân thân mà mỗi bên vợ chồng được hưởng khi họ xác lập quan hệ hôn nhân với nhau như : Tình yêu thương, sự chăm sóc, chăm nom, trợ giúp lẫn nhau, quyền được nhập quốc tịch theo quốc tịch của vợ hoặc chồng, quyền về nơi cư trú … Quan hệ nhân thân giữa cha mẹ và con là tình yêu thương của cha mẹ so với con, tình yêu và lòng kính trọng của con so với cha mẹ, quyền của con được mang họ của cha hoặc mẹ, quyền của con trong việc được xác lập dân tộc bản địa hoặc quốc tịch theo dân tộc bản địa hoặc quốc tịch của cha hoặc của mẹ … – Quan hệ gia tài là những quyền lợi về gia tài phát sinh giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con và giữa những người thân thích khác. Quan hệ gia tài luôn mang nội dung kinh tế tài chính, là tài lộc, gia tài … Đó là quan hệ cấp dưỡng, thừa kế giữa cha mẹ và con, giữa anh chị em với nhau, giữa ông bà và cháu, giữa vợ và chồng, giữa những thành viên khác trong gia đình ; là những quan hệ về sở hữu tài sản giữa vợ và chồng …
Xem thêm: Tổng đài tư vấn pháp luật hôn nhân và gia đình trực tuyến miễn phí
Về hình thức quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình gồm có hai nhóm : quan hệ pháp luật về nhân thân và quan hệ pháp luật về gia tài. Các quan hệ này chỉ hạn chế trong khoanh vùng phạm vi hẹp là gia đình. Quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình còn liên tục sống sót ngay cả trong trường hợp gia đình không còn sống sót nữa. Quan hệ nhân thân trong luật hôn nhân và gia đình xuất phát và gắn liền với quan hệ gia tài, đồng thời chiếm vị trí số 1 trong hàng loạt mạng lưới hệ thống quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình. Quan hệ gia tài trong hôn nhân và gia đình trọn vẹn không có yếu tố sản phẩm & hàng hóa – tiền tệ. Quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình không vận dụng thời hạn. Tính chất lâu dài hơn bền vững và kiên cố trong quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình được quyết định hành động bởi mục tiêu của quan hệ đó. Thời hiệu khởi kiện không vận dụng so với quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình. Các quan hệ pháp luật hôn nhân gia đình xuất phát từ sự kiện kết hôn, từ huyết thống hoặc nuôi dưỡng là những sự kiện, trạng thái có đặc thù đặc biệt quan trọng không giống như những hợp đồng, nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự. Do đó, trong quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình thì yếu tố tình cảm gắn bó giữa những chủ thể là yếu tố đặc trưng và trong nhiều trường hợp yếu tố tình cảm đó quyết định hành động việc xác lập, sống sót hay chấm hết quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình. Tóm lại, quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình có những nét đặc trưng riêng khác với những quan hệ pháp luật khác. Những nét đặc trưng, độc lạ của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình thể hiển trên nhiều góc nhìn. Để hiểu rõ đặc thù của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình, cần phải đi làm rõ những nét đặc trưng của chúng.
3. Nguyên tắc pháp luật chính sách hôn nhân và gia đình :
Chế độ hôn nhân và gia đình là hàng loạt những lao lý của pháp luật về kết hôn, ly hôn ; quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ và con, giữa những thành viên khác trong gia đình ; cấp dưỡng ; xác lập cha, mẹ, con ; quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố quốc tế và những yếu tố khác tương quan đến hôn nhân và gia đình ( Khoản 3 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước ). Về cơ bản, Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước giữ những nguyên tắc của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 ( sửa đổi, bổ trợ năm 2010 ), nhưng đã được bổ trợ nguyên tắc “ Xây dựng gia đình ấm no, văn minh, niềm hạnh phúc ”, “ Kế thừa, phát huy truyền thống lịch sử văn hóa truyền thống, đạo đức tốt đẹp của dân tộc bản địa Nước Ta về hôn nhân và gia đình ”. Trong Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước đã bỏ nguyên tắc “ Vợ chồng có nghĩa vụ và trách nhiệm thực thi chủ trương dân số và kế hoạch hóa gia đình ” của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 ( sửa đổi, bổ trợ năm 2010 ). Cụ thể Điều 2 Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước lao lý những nguyên tắc cơ bản của chính sách hôn nhân và gia đình Nước Ta như sau :
Xem thêm: Chủ thể là gì? Chủ thể của quan hệ pháp luật dân sự theo BLDS năm 2015?
1. Hôn nhân tự nguyện, văn minh, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng.
2. Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, tôn giáo, giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người có tín ngưỡng với người không có tín ngưỡng, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
3. Xây dựng gia đình ấm no, tân tiến, niềm hạnh phúc ; những thành viên gia đình có nghĩa vụ và trách nhiệm tôn trọng, chăm sóc, chăm nom, giúp sức nhau ; không phân biệt đối xử giữa những con. 4. Nhà nước, xã hội và gia đình có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ, tương hỗ trẻ nhỏ, người cao tuổi, người khuyết tật triển khai những quyền về hôn nhân và gia đình ; trợ giúp những bà mẹ triển khai tốt công dụng cao quý của người mẹ ; thực thi kế hoạch hóa gia đình. 5. Kế thừa, phát huy truyền thống cuội nguồn văn hóa truyền thống, đạo đức tốt đẹp của dân tộc bản địa Nước Ta về hôn nhân và gia đình.
4. Bảo vệ chính sách hôn nhân và gia đình :
Vấn đề bảo vệ chính sách hôn nhân và gia đình được pháp luật tại Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước. Về cơ bản, nội dung này được giữ nguyên như pháp luật của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 ( sửa đổi, bổ trợ năm 2010 ) nhưng đã được bổ trợ những hành vi bị cấm như : Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật tương hỗ sinh sản vì mục tiêu thương mại, mang thai hộ vì mục tiêu thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính ; tận dụng việc triển khai quyền về hôn nhân và gia đình để mua và bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích mục tiêu trục lợi … Đồng thời Điều 5 cũng bổ trợ pháp luật : “ Danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí hiểm đời tư và những quyền riêng tư khác của những bên được tôn trọng, bảo vệ trong quy trình xử lý vấn đề về hôn nhân và gia đình ”. Cụ thể Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm năm trước lao lý như sau : 1. Quan hệ hôn nhân và gia đình được xác lập, thực thi theo pháp luật của Luật này được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ .
Xem thêm: Quan hệ pháp luật dân sự là gì? Đặc điểm, thành phần quan hệ pháp luật dân sự?
2. Cấm những hành vi sau đây : a ) Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo ; b ) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn ; c ) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ ; d ) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ ; giữa những người có họ trong khoanh vùng phạm vi ba đời ; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi ; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng ; đ ) Yêu sách của cải trong kết hôn ; e ) Cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn, cản trở ly hôn ; g ) Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật tương hỗ sinh sản vì mục tiêu thương mại, mang thai hộ vì mục tiêu thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính ;
Xem thêm: Quan hệ pháp luật hành chính là gì? Đặc điểm, phân loại và cấu thành?
h ) Bạo lực gia đình ; i ) Lợi dụng việc triển khai quyền về hôn nhân và gia đình để mua và bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích mục tiêu trục lợi.
3. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.
Cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể có quyền nhu yếu Tòa án, cơ quan khác có thẩm quyền vận dụng giải pháp kịp thời ngăn ngừa và giải quyết và xử lý người có hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình. 4. Danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí hiểm đời tư và những quyền riêng tư khác của những bên được tôn trọng, bảo vệ trong quy trình xử lý vấn đề về hôn nhân và gia đình.
Kết luận: Gia đình là tế bào của xã hội. Việc Nhà nước ban hành các quy định cụ thể và chi tiết về quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình là một trong những động thái thừa nhận và mong muốn phát huy vai trò của gia đình trong việc phát triển an ninh nhân dân vững mạnh.
