Time Delay Relay hay còn gọi là Rơ le thời gian, thường được sử dụng trong những mạng lưới hệ thống điều khiển và tinh chỉnh tự động hóa, trách nhiệm của nó là hạn chế tiêu tốn lãng phí nguồn năng lượng không thiết yếu bằng cách tinh chỉnh và điều khiển những thiết bị điện trong mạng lưới hệ thống .
Rơ le thời gian hay còn gọi là bộ đếm thời gian ( Timer ) là một công cụ sử dụng mạch điện tử tạo ra thời gian trễ để tinh chỉnh và điều khiển những tiếp điểm của rơ le .
Cấu tạo của rơ le thời gian bao gồm: mạch từ của nam châm điện, bộ đếm thời gian, hệ thống tiếp điểm có dòng điện nhỏ khoảng 5A và vỏ bảo vệ các chân tiếp điểm.
Rơ le thời gian có trách nhiệm ngắt những thiết bị điện trong mạng lưới hệ thống khi không sử dụng, tránh tiêu tốn lãng phí nguồn năng lượng không thiết yếu. Công cụ được sử dụng để tinh chỉnh và điều khiển đóng mở những thiết bị điện như mạng lưới hệ thống chiếu sáng, quạt thông gió, lò sưởi, cửa tự động hóa, … và có năng lực tạo tín hiệu âm thanh và hình ảnh định kỳ theo định kỳ đã định sẵn .
Phân loại rơ le thời gian
Rơ le thời gian được phân loại dựa theo độ trễ hoặc theo nguyên tắc thao tác .
Phân loại theo nguyên tắc làm việc
Khi phân loại theo nguyên tắc thao tác thì có 4 loại rơle thời gian : Rơ le giảm chấn khí, thời gian điện tử, thời gian điện, thời gian điện từ. Cụ thể như :
- Rơ le thời gian điện tử: Hoạt động theo nguyên tắc điện áp tụ trong mạch RC không được nhảy. Loại này chỉ hoàn toàn có thể được biến hóa từ từ theo cấp số nhân, tức là độ trễ của rơ le có được nhờ đặc tính tắt dần của điện. Ngoài ra, rơ le thời gian điện tử có khoanh vùng phạm vi trễ rộng, độ đúng chuẩn khoảng chừng 5 %, kích cỡ nhỏ, chống va đập và thuận tiện kiểm soát và điều chỉnh .
- Rơ le thời gian giảm chấn khí:Được hình thành do nguyên tắc tắt dần của không khí đi qua những lỗ nhỏ. Cấu tạo của rơ le gồm ba phần : cơ cấu tổ chức trễ, mạng lưới hệ thống điện từ và những tiếp điểm. Đặc biệt, chính sách trì hoãn sử dụng van điều tiết túi khí, chính sách điện từ là loại ảnh hưởng tác động trực tiếp hai chiều và mạng lưới hệ thống tiếp điểm là công tắc nguồn vi mô .
- Rơle thời gian điện: Rơ le này sử dụng một động cơ đồng nhất thu nhỏ để tinh chỉnh và điều khiển giảm tốc để có được thời gian trễ. Rơ le thời gian điện có khoanh vùng phạm vi trễ rộng lên đến 72 giờ và giá trị trễ không bị tác động ảnh hưởng bởi nhiệt độ thiên nhiên và môi trường xung quanh hoặc xê dịch điện áp. Tuy nhiên, điểm yếu kém của loại này là cấu trúc phức tạp, khối lượng lớn, tuổi thọ ngắn, giá tiền cao, độ đúng mực bị tác động ảnh hưởng bởi tần số nguồn .
- Rơle thời gian điện từ: Rơ le thời gian điện từ sử dụng nguyên tắc phân rã chậm sau khi cuộn dây điện từ bị cắt để làm trễ phản ứng của mạng lưới hệ thống kích từ, để thu được ảnh hưởng tác động trễ của tiếp điểm. Loại rơ le thời gian này có đặc thù là hiệu suất tiếp xúc cao, nhưng thời gian trễ và độ đúng chuẩn kém. Vì vậy, thiết bị được sử dụng thoáng đãng để điều khiển và tinh chỉnh mạch một chiều .
Phân loại theo độ trễ của rơ le
Trong những mạch tinh chỉnh và điều khiển tự động hóa, hai loại rơ le thời gian phổ cập là ON Delay và OFF Delay .
Nguyên lý thao tác của bộ đếm thời gian ON Delay : Khi cuộn dây được cấp nguồn, bộ đếm thời gian khởi đầu đếm từ 0 đến thời gian do người dùng thiết lập trước ( số đếm này còn được gọi là thời gian cộng dồn ). Theo đó, khi thời gian đặt trước và thời gian tích góp bằng nhau, bộ đếm thời gian sẽ biến hóa trạng thái. Nếu nguồn điện vào dây bị dừng, bộ đếm thời gian tích góp sẽ quay trở lại 0 và những tiếp điểm trở lại trạng thái khởi đầu của chúng .
Nguyên lý làm việc của Timer OFF Delay: Sau khi cuộn dây bộ hẹn thời gian được cấp điện, tiếp điểm sẽ thay đổi trạng thái ngay lập tức. Khi ngừng cấp điện cho cuộn dây, các tiếp điểm tạm thời trở lại trạng thái ban đầu, nhưng các tiếp điểm định thời vẫn hoạt động. Sau một khoảng thời gian đặt trước, các tiếp điểm định thời gian sẽ trở lại vị trí ban đầu của chúng.
Sơ đồ đấu dây rơ le thời gian
Chúng ta đã khám phá phương pháp hoạt động giải trí của rơ le thời gian ? Vậy đấu dây như thế nào cho hài hòa và hợp lý. Nội dung dưới đây sẽ lý giải sơ đồ đấu dây của rơ le thời gian điều khiển và tinh chỉnh bóng đèn DH48S-S và rơ le thời gian tinh chỉnh và điều khiển khởi động từ .
- Ví dụ sau sử dụng Timer ON Delay DH48S-S để tinh chỉnh và điều khiển một bóng đèn 220V. Đèn mắc tiếp nối đuôi nhau với những tiếp điểm thường mở của bộ hẹn giờ ( 6-8 ). Bóng đèn không bật ngay sau khi bật nguồn. Sau một thời gian đặt trước, những tiếp điểm thường mở ( 6-8 ) sẽ đóng lại và bóng đèn sáng lên. Nút Reset để đặt lại về thời gian khởi đầu mà không cần ngắt nguồn .
- Một ví dụ khác sử dụng Timer để mở màn chạy trong một khoảng chừng thời gian rồi dừng lại. Khi nhấn ON, bộ hẹn giờ và bộ khởi động từ sẽ được cấp điện. Chạy động cơ được cấp nguồn từ khi mở màn hút trong khi tiếp điểm thường mở K được đóng và giữ nút. Khi bộ đếm thời gian đếm đến thời gian đặt trước, những tiếp điểm thường đóng ( 5-8 ) sẽ mở, ngắt liên kết khởi động từ .
Một số ứng dụng của rơ le thời gian
Rơ le thời gian được sử dụng thoáng đãng trong đời sống hàng ngày. Cụ thể như sau :
- Về thiết bị cơ khí : quy đổi máy chu kỳ luân hồi, khởi động động cơ sao tam giác, quy trình và tự động hóa công nghiệp .
- Tòa nhà : Điều khiển mạng lưới hệ thống ánh sáng, cửa tự động hóa, rào chắn bãi đỗ xe .
- Hệ thống cấp nước : Điều khiển máy bơm và mạng lưới hệ thống tưới tiêu, mạng lưới hệ thống cấp nước tập trung chuyên sâu .
- Khởi động hoặc tắt máy móc có trấn áp thời gian : Ví dụ, một băng chuyền bị trì hoãn ngừng hoạt động giải trí hoặc một dây chuyền sản xuất sản xuất trong một xí nghiệp sản xuất ngừng hoạt động giải trí .
- Kích hoạt cảnh báo nhắc nhở khi phát hiện lỗi : Ví dụ, được cho phép đầu máy xe lửa nhấp nháy đèn .
- Đối với mạng lưới hệ thống động cơ điện xe hơi : Rơ le đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất và ngắt mạch điện tinh chỉnh và điều khiển, bảo vệ và điều khiển và tinh chỉnh hoạt động giải trí của mạch điện. Thông thường, để khởi động, động cơ cần sử dụng nhiều dòng điện khoảng chừng 250 + amps. Đây là dòng điện lớn và không hề điều khiển và tinh chỉnh trực tiếp từ công tắc nguồn đánh lửa nên người ta sử dụng rơ le để kích hoạt dòng điện này .
Tuy chỉ là một bộ phận nhỏ trong hệ thống điện nhưng vai trò của rơ le trong việc tiết kiệm điện là không thể phủ nhận. Người sử dụng cần hiểu rõ nguyên lý làm việc và phân loại của nó để lựa chọn loại rơ le phù hợp.
Hy vọng sau những kiến thức mà Auto Detailing chia sẻ sẽ giúp bạn có thêm thông tin bổ ích về các bộ phận trên xe ô tô.
AutoDetailing.vn – Blog chia sẻ, đánh giá phụ kiện ô tô cũng như chia sẻ các thông tin hữu ích về thị trường ô tô, cách tự chăm sóc chiếc xe ô tô giúp người dùng trải nghiệm nhiều hơn trên chiếc xe của mình.
