Quy trình Công tác nghiệm thu lắp đặt thiết bị công nghệ trong xây dựng
Trong sự phát triển của ngành xây dựng hiện nay, thiết bị công nghệ trong công trình ngày càng phổ biến và chiếm tỷ trọng đầu tư lớn. Việc nghiệm thu lắp đặt cũng đòi hỏi nâng cao theo độ phức tạp của máy móc công nghệ mà trình độ cán bộ quản lý và giám sát đóng vai trò cốt yếu.
Việc vận hành sử dụng trang thiết bị công trình, thiết bị công nghệ có hiệu quả, bền vững hay không phụ thuộc lớn vào quá trình thi công, quản lý giám sát và nghiệm thu của Chủ đầu tư.
Về nguyên tắc việc lắp đặt thiết bị phải được thực hiện theo thiết kế và các bản vẽ chế tạo tuân theo các quy định đã ghi trong tài liệu hướng dẫn lắp đặt và vận hành, lý lịch thiết bị. Lắp đặt thiết bị bao gồm toàn bộ các công việc vận chuyển, bảo quản, lắp đặt thiết bị thực hiện đúng kỹ thuật và chạy thử đạt yêu cầu thiết kế và cần chú ý việc nghiệm thu lắp đặt thiết bị không bao gồm các công việc điều chỉnh các thông số kĩ thuật trong quá trình sản xuất thử.
Các yêu cầu khi lắp đặt:
Kiểm tra tình trạng hòm máy mang về từ các phương tiện chuyên chở và giao nhận, phải kiểm tra chế độ bảo quản ghi nhận những khác biệt. Khi mở hòm máy phải rà soát hồ sơ gốc và từ hồ sơ này kiểm tra tình trạng máy móc cẩn thận ngay khi mở hòm, đảm bảo đầy đủ các bộ phận, các chi tiết, đúng chủng loại như thiết kế chỉ định, tính nguyên vẹn của máy, mức độ bảo quản và hư hỏng nhẹ cần sử lý.
Mặt bằng đặt máy phải được thi công đúng với bản vẽ do bên thiết kế công nghệ thiết lập, phải thăng bằng để quá trình vận hành không gây lực phụ tác động vào các chi tiết máy ngoài mong muốn, phải dùng nivô có độ chính xác cao để kiểm tra. Móng máy phải đúng vị trí và đảm bảo sự trùng khớp và tương tác giữa các bộ phận, các máy với nhau, không để sai lệch ảnh hưởng đến quá trình vận hành.
Đối với thiết bị đã qua sử dụng lắp đặt vào công trình.
Việc nhập khẩu thiết bị đã qua sử dụng phải được thực hiện thông qua hợp đồng nhập khẩu hàng hoá theo quy định của Bộ Thương mại và có sự phê duyệt của Bộ, Ngành hoặc Uỷ ban Nhân dân Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương.
Thiết bị nhập khẩu đã qua sử dụng phải đảm bảo các yêu cầu chung về kỹ thuật: Có chất lượng còn lại lớn hơn hoặc bằng 80% so với nguyên thuỷ; Mức tăng tiêu hao nguyên liệu, năng lượng không vượt quá 10% so với nguyên thuỷ; Phải đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động và không gây ô nhiễm môi trường.
Khi nhập khẩu thiết bị đã qua sử dụng, ngoài việc đảm bảo các thủ tục nhập khẩu hàng hoá, thủ tục hải quan theo quy định, tổ chức và cá nhân nhập khẩu phải nộp chứng thư giám định chất lượng hàng hoá của Tổ chức giám định và văn bản xác nhận tư cách pháp nhân của tổ chức giám định chất lượng đó do cơ quan chức năng của nước sở tại cấp cho phép hành nghề giám định kỹ thuật.
Việc kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu được thực hiện tại một trong hai địa điểm, kiểm tra tại bến đến (được thực hiện theo hai phương thức kiểm tra mẫu hàng nhập khẩu và kiểm tra lô hàng nhập khẩu) và kiểm tra tại bến đi.
Giám sát khi chuẩn bị thi công lắp đặt máy.
Kiểm tra việc giao nhận hồ sơ thiết kế và chỉ dẫn lắp đặt máy: Yêu cầu nhà thầu cung cấp thiết bị giao hồ sơ về máy, chỉ dẫn lắp đặt của người chế tạo máy, quy trình vận hành sử dụng thiết bị. Kiểm tra các hồ sơ, giấy tờ và nghiên cứu trước hồ sơ lắp đặt máy. Kiểm tra đối chiếu giữa hồ sơ và thực địa phát hiện những sai lệch nếu có và yêu cầu tiến hành chỉnh sửa các sai lệch. Theo dõi việc chỉnh sửa các sai lệch theo sự phân công cho đạt khớp với hồ sơ. Phải kiểm tra việc chuẩn bị trước khi đổ bê tông móng máy. Cần có các cọc nhỏ đóng dưới đáy móng để xác định đúng chiều cao lớp cát cần lót dưới móng máy. Cát lót dưới móng máy phải là cát hạt trung sạch, phải tưới nước với lượng nước vừa phải đủ cho cát ẩm và đầm chặt. Trước khi đặt khuôn cho móng máy cần đặt lớp chống thấm bảo vệ móng máy.
Nếu vị trí móng máy không làm ảnh hưởng đến chất lượng nước ngầm khu vực, có thể sử dụng lớp chống thấm bằng PVC. Nếu môi trường đặt máy có thể có khả năng ảnh hưởng đến chất lượng nước ngầm, nên dùng loại màng chống thấm họ VOLCLAY như voltex, voltex DC, swelltite…
Bên ngoài lớp chống thấm khi cần chống rung cho máy và móng máy sẽ đặt các lớp thích hợp về chủng loại vật liệu, chiều dày lớp, do người thiết kế chỉ định trước khi lấp đất quanh móng máy. Biện pháp thường làm là lấp chung quanh móng máy bằng cát hạt trung, cũng có thể chèn bằng vật liệu xốp stiropore.
Đặt cốp pha cho móng máy khi đã sử lý đáy móng máy bằng lớp chống thấm. Cần hết sức chú ý cho các góc móng máy được vuông góc nếu không có chỉ định gì khác. Muốn cho hình dạng mặt bằng móng máy được đúng hình chữ nhật hay vuông, sau khi kiểm tra các chiều dài cạnh, cần kiểm tra chiều dài đường chéo. Nếu chiều dài các đường chéo tương ứng bằng nhau thì mặt bằng móng đảm bảo vuông góc.
Kiểm tra vị trí bu lông: Vị trí lỗ chôn bu lông giữ máy vào móng máy. Đo nhiều cách khác nhau để không có sai lệch dẫn truyền và biến dạng vị trí. Nếu máy chưa sẵn sàng mà phải làm móng máy trước, lỗ bu lông được chừa bằng các lỗ có độ sâu theo qui định và nên là lỗ vuông có kích thước tiết diện ngang 100 x100 mm. Làm khuôn cho lỗ này nên làm có độ vuốt hơi nhỏ khi xuống sâu để dễ rút lên. Đổ xong bê tông nên rút khuôn này sau 4 đến 5 giờ.
Kiểm tra công tác đổ bê tông: Khi bê tông đem đến hiện trường cần kiểm tra độ sụt, đúc mẫu kiểm tra cường độ mới được sử dụng. Mẫu đúc cần được gắn nhãn ghi rõ số hiệu mẫu, ngày giờ lấy mẫu và kết cấu được sử dụng. Bê tông đổ thành từng lớp khắp đáy móng, mỗi lớp dày 25 đến 30 cm để đầm kỹ dễ dàng. Lớp trên được phủ lên lớp dưới khi lớp bê tông dưới còn tươi, chưa bắt đầu ninh kết. Sử dụng đầm chấn động sâu (đầm dùi) để đầm thì khi đầm lớp trên, mũi đầm phải ngập trong lớp dưới ít nhất 50 mm. Nếu phải sử dụng các biện pháp hạ nhiệt trong quá trình bê tông đóng rắn thì cần tuân thủ nghiêm ngặt qui trình đã bảo vệ và được duyệt. Sau khi đổ bê tông 6 giờ phải tiến hành bảo dưỡng như Tiêu chuẩn qui định.
Kiểm tra việc chèn bu lông: Bê tông nhồi lỗ chôn bu lông chỉ thực hiện sau khi lắp xong bu lông và chân máy. Bê tông này có chất lượng cao hơn bê tông làm móng máy ít nhất 15% và pha thêm phụ gia làm cho xi măng không co ngót và trương nở nhẹ trong quá trình đóng rắn của xi măng như Sikagrout, bột tro lò than, bột các loại đá alit.
Kiểm tra việc vận chuyển thiết bị đến gần nơi lắp: Mọi công tác vận chuyển cần hết sức cẩn thận, tránh va đập hoặc làm vỡ thùng bao bì, bảo vệ. Phải vận chuyển các hòm máy trong tình trạng nguyên vẹn. Khi cần nâng cất, phải sử dụng cần trục có sức trục, độ cao nâng và tay với đáp ứng yêu cầu của việc nâng cất, móc vào tấm đáy đỡ toàn bộ hòm máy với lượng móc cẩu sao cho nâng được toàn bộ máy như chỉ dẫn của nhà chế tạo máy thiết kế và bên cung ứng máy qui định, xem bên ngoài bao bì và theo chỉ dẫn về vị trí điểm cẩu. Nên mở hòm máy gần nơi lắp nhất có thể được và chỉ mở hòm máy khi thời tiết không mưa.
Nếu không có điều kiện chuyển máy bằng phương tiện cơ giới trong cự ly ngắn của công trường, có thể dùng tời, palăng xích để kéo chuyển trên mặt trượt. Mặt trượt nên là những mặt ghép gỗ đủ độ rộng để phân bố được áp lực của máy xuống nền với áp lực không quá lớn (nhỏ hơn 2kg/cm2). Phải bố trí kê lót dưới bàn trượt cho đảm bảo sức chịu của nền với trọng lượng máy mà không gây lún lệch máy trong quá trình dịch chuyển. Khi cho trượt xuống dốc phải có tời hãm khống chế tốc độ và kê chèn. Nền mặt trượt phải đủ cứng để máy không bị lún trong quá trình trượt, nếu nền dưới mặt trợt quá yếu, nên gia cường bằng lớp cát trộn với đá hay gạch vỡ với tỷ lệ đá củ đậu hay gạch vỡ không ít hơn 30%, chiều dày lớp cát lẫn gạch vỡ không nhỏ hơn 250 mm.
Các điểm móc, điểm kéo phải đảm bảo cho không vướng vào máy mà kéo chuyển được toàn bộ đáy đỡ di chuyển. Đà lót thùng máy cần song song với hướng dịch chuyển. Hệ con lăn phải nằm trên đà đỡ và đủ số lượng con lăn cho máy dịch chuyển đều mà không bị chuyển hướng do thiếu con lăn. Không được buộc ngang thân hòm máy để tời, kéo. Chỉ được buộc điểm tời kéo vào thanh đà ở tấm sàn đỡ đáy gắn với hòm máy. Cần chú ý sao cho thanh nêm và con nêm trong quá trình phải làm việc không đè vào người. Quá trình tời kéo, trượt máy phải có người chỉ huy chung, điều phối sự nhịp nhàng, tránh để mất an toàn.
Phải kiểm tra sự toàn vẹn của dây cẩu, cáp tời. Nếu dây cáp đứt 5% số sợi trong một bước cáp thì không được dùng sợi cáp này và phải thay thế bằng dây cáp tốt hơn. Dây cáp đã bị loại, không được để tại hiện trường thi công, tránh việc nhầm lẫn cũng như quyết định dùng bừa khi tình huống gấp gáp. Dây cáp phải bôi dầu, mỡ theo đúng qui chế vận hành.
Khi kiểm tra chi tiết phải xem xét kỹ tình trạng nguyên vẹn của chi tiết với va chạm cơ học, tình trạng sét gỉ. Cần đối chiếu với danh mục các chi tiết trong catalogues để ghi chép đầy đủ các yếu tố chất lượng, số lượng. Cần bảo quản ngăn nắp và có ghi tên, số lượng các chi tiết dự phòng theo danh mục sau khi kiểm kê, kiểm tra.
Giám sát quá trình lắp đặt máy.
Kiểm tra trước khi lắp đặt thiết bị: Kiểm tra khâu làm vệ sinh, tẩy rửa những dầu mỡ sử dụng bảo quản chống gỉ trong quá trình vận chuyển và cất giữ. Quá trình làm vệ sinh phải hết sức cẩn thận, chống va chạm mạnh, làm xây xước. Nếu phát hiện những hư hỏng như chi tiết bị nứt, bị lõm hoặc mối hàn thiếc bị bong, cũng như các khuyết tật mới phát sinh trong quá trình vận chuyển phải lập biên bản.
Đối với các chi tiết điện và điện tử, không thể dùng giẻ để lau chùi mà dùng bàn chải lông mịn quét nhẹ nhàng. Đối với những linh kiện mỏng manh, có thể chỉ dùng ống xịt khí để thổi bụi. Không được thổi bằng miệng vì trong khí thổi ra từ miệng có hơi nước, có thể làm ẩm linh kiện hoặc nước bọt bám vào linh kiện gây tác hại khác.
Kiểm tra trình tự lắp đặt: Việc lắp máy phải tiến hành từ khung đỡ cơ bản. Đặt xong khung đỡ cơ bản cần căn chỉnh đúng cao trình, đúng độ thăng bằng mới lắp’ tiếp các chi tiết khác vào khung đỡ cơ bản.
Những bộ phận cần liên kết bằng bulông, đinh tán hay hàn cần gá, ướm thử. Khi thật chính xác thì xiết dần ốc cho chặt dần. Cần chú ý khâu xiết đối xứng các ốc để tránh sự phát sinh ứng suất phụ do xiết lệch. Việc xiết các ốc hoàn chỉnh với độ chặt nào cần theo chỉ dẫn của catalogues do bên lắp máy cung cấp.
Khi lắp những chi tiết quay cần theo dõi quá trình lắp, làm sao bảo đảm mọi thao tác xiết chặt ốc không làm cản trở sự quay của chi tiết. Với những chi tiết có quá trình dịch chuyển khi vận hành cũng giống như các chi tiết quay, quá trình lắp và xiết chặt ốc phải không cản trở sự di chuyển, không cưỡng bức sự dịch chuyển khi chi tiết dịch chuyển không trơn tru. Sự dịch chuyển và sự quay càng nhẹ, càng tốt. Nếu cảm thấy sự dịch chuyển hay sự quay bị cản trở cần có giải pháp điều chỉnh tức thời. Mọi liên kết, ghép nối cần ghi chép đầy đủ phương pháp thực hiện, các số trị đo đạc qua quá trình liên kết như số trị đồng hồ báo độ chặt…
Việc đấu dây điện và các chi tiết điều khiển cần tuân thủ đúng bản chỉ dẫn lắp ráp. Cần kiểm tra từng bước trong quá trình lắp để tránh nhầm lẫn việc đấu dây. Mọi nút điều khiển cần vận hành nhạy và dễ dàng…các thiết bị điện cần phải có hệ thống tiếp đất.
Khi lắp xong cần dùng tay để kiểm tra sự dịch chuyển và quay của máy. Cần bơm đủ dầu, mỡ bôi trơn đầy đủ theo chế độ vận hành thông thường. Dầu và máy phải đúng chủng loại và số lượng theo chỉ dẫn lắp và bảo quản máy, nạp dầu hoặc nước làm mát theo chỉ dẫn sử dụng máy.
Máy lắp xong cần che áo phủ thích ứng bằng vải hay bạt khi chưa kiểm tra và cho chạy thử.
Kiểm tra và chạy thử máy.
Kiểm tra các tiêu chí: Vị trí máy trong dây chuyền sản xuất của phân xưởng hay nhà máy so với các trục qui định trong thiết kế. Cao trình mặt tựa máy lên móng máy, cao trình thao tác chủ yếu của công nhân vận hành, độ thăng bằng của máy, sự tương hợp với các máy khác trong cùng phân xưởng. Sự tương tác với cần trục cẩu chuyển nguyên liệu, thành phẩm gia công trên máy. Cự ly, độ lớn của lối đi an toàn của công nhân vận hành khi đứng thao tác lao động và dịch chuyển trong quá trình sản xuất. Độ chặt của các bu lông hay độ bền của ri vê, mối hàn, sự dễ dàng của các chi tiết có quá trình quay hay dịch chuyển. Mức độ và chủng loại của vật liệu bôi trơn và làm mát. Các bộ phận điện và điện tử: Sự đấu đúng dây, dây thông suốt. Các thiết bị tự động vận hành bình thường, các thông số của linh kiện và mạch như điện dung, điện trở kháng, độ cách điện, sự hợp bộ…
Sau khi tập hợp đầy đủ các dữ liệu kiểm tra theo các yêu cầu trên, tiến hành chạy thử máy theo chế độ do nhà sản xuất đề xuất trong catalogues.
Nội dung và trình tự tiến hành nghiệm thu.
Nghiệm thu tĩnh: Nghiệm thu tĩnh là kiểm tra, xác định chất lượng lắp đặt đúng thiết kế và phù hợp với các yêu cầu kỹ thuật lắp đặt đề chuẩn bị đưa thiết bị và chạy thử không tải.
Các tài liệu không thể tách rời cho quá trình nghiệm thu: Thiết kế lắp đặt và bản vẽ chế tạo; Tài liệu hướng dẫn lắp đặt và vận hành, lí lịch thiết bị; Biên bản nghiệm thu từng phần các công việc lắp máy, lắp điện, lắp ống, lắp thông gió, lắp thiết bị tự động và đo lường thí nghiệm, gia công kết cấu thép và thiết bị…; Bản vẽ hoàn công cho một số việc lắp đặt quan trọng; Nhật ký công trình; Biên bản nghiệm thu công trình xây dựng có liên quan đến việc lắp đặt và bao che thiết bị; Đối với các thiết bị đã sử dụng rồi, khi lắp đặt lại phải có 1ý lịch thiết bị từ cơ sở cũ kèm theo.
Đối với các thiết bị quan trọng ngoài các văn bản trên còn phải có văn bản giao nhận thiết bị giữa tổ chức giao thầu và nhận thầu. Các biên bản về vận chuyển từ nhà máy chế tạo về đến công trình (tình trạng kỹ thuật, các sự cố xảy ra trên đường vận chuyển, lưu giữ tại kho bãi, mất mát…), xác định tình trạng thiết bị trước khi lắp đặt. Nếu thiết bị hư hỏng thì sau khi sửa chữa xong phải có biên bản nghiệm thu tình trạng thiết bị sau khi sửa chữa.
Sau khi đã nghiên cứu hồ sơ nghiệm thu và thực địa nếu thấy thiết bị lắp đặt đúng thiết kế và phù hợp với yêu cầu kỹ thuật quy định trong tài liệu hướng dẫn lắp đặt và các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành thì lập và ký biên bản nghiệm thu tĩnh. Nếu phát hiện thấy 1 số khiếm khuyết thì các bên tham gia nghiệm thu yêu cầu tiến hành sửa chữa, hoàn chỉnh và nghiệm thu lại. Nếu những khiếm khuyết đó không ảnh hưởng tới việc chạy thử máy thì vẫn có thể lập và ký biên bản nghiệm thu tĩnh cùng tập phụ lục những khiếm khuyết và định thời hạn hoàn thành.
Nghiệm thu chạy thử không tải: Nghiệm thu chạy thử không tải là kiểm tra xác định chất lượng lắp đặt và tình trạng thiết bị trong quá trình chạy thử không tải, phát hiện và loại trừ những sai sót, khiếm khuyết chưa phát hiện được trong nghiệm thu tĩnh. Trong quá trình chạy thử cần theo dõi sự hoạt động của thiết bị, các thông số về tốc dộ, độ rung, nhiệt độ, các hệ thống làm mát, bôi trơn… nếu phát hiện các khuyết tật thì dừng máy, tìm nguyên nhân và sửa chữa.
Thời gian chạy thử không tải đơn động thường ghi trong các tài liệu hướng dẫn vận hành máy, đối với các máy đơn giản thời gian chạy không tải tối đa là 4 giờ, các máy phức tạp tối đa là 8 giờ liên tục không dừng máy.
Nghiệm thu chạy thử có tải: Chạy thử có tải thiết bị để phát hiện và loại trừ các khuyết tật của thiết bị trong quá trình mang tải, điều chỉnh các thông số kỹ thuật sản xuất thích hợp, để chuẩn bị đưa thiết bị vào sản xuất thử.
Các mức mang tải và thời gian chạy thử thường quy định trong tài liệu hướng dẫn vận hành thiết bị. Nếu trong tài liệu trên không có quy định, sau khi thiết bị mang tải 72 giờ liên tục không ngừng máy, bảo đảm các thông số kỹ thuật về thiết bị và thông số kỹ thuật sản xuất thì kết thúc chạy thử có tải.
Tóm lại việc nghiệm thu lắp đặt thiết bị máy móc phải tuân thủ trình tự nghiêm ngặt về quy trình nghiệm thu, nó thể hiện kết quả của cả một quá trình thi công lắp đặt, đó là nền tảng để sử dụng máy móc an toàn và hiệu quả sau này, hạn chế tình trạng hư hỏng do quá trình sử dụng, bảo quản./.
Chúng tôi- lapmay-ccic đã thi công rất nhiều dự án lớn như: Thi công lắp đặt đồng bộ thiết bị nhà máy Nhiệt điện Cao Ngạn; Lắp đặt thiết bị hệ thống ống công nghệ nhà máy MIWON Việt Nam; Gia công, lắp đặt thiết bị ống Công nghệ, điện điều khiển nhà máy TOYOTA; Gia công lắp đặt đồng bộ hệ thống bồn bể nhà máy Giấy Bãi Bằng, di dời và lắp đặt nhà máy Dệt Nhuộm Phố Nối…Trải qua các dự án yêu cầu kỹ thuật cao, vị trí thi công khó khăn nhưng lapmay-ccic luôn được chủ đầu tư, khách hàng đánh giá cao.
NGÀNH NGHỀ KINH DOANH
– Lắp đặt thiết bị : Lắp máy, lắp ống, lắp thiết bị, lắp ráp đồng nhất mạng lưới hệ thống đường ống, lắp ráp đồng điệu dây chuyền sản xuất thiết bị công nghệ tiên tiến : Hóa chất, thiết kế xây dựng, xi-măng, điện, lắp mạng lưới hệ thống ống gió, điều hòa ;- Lắp điện : Lắp đặt mạng lưới hệ thống điện công nghiệp, gia dụng ;- Chế tạo : Chế tạo thiết bị phi tiêu chuẩn, sản xuất những loại sản phẩm cơ khí ;
– Thi công, lắp đặt ống cứu hoả, cấp thoát nước, điện nhà chung cư.
QUÝ KHÁCH QUAN TÂM XIN VUI LÒNG LIÊN HỆ :
CHI NHÁNH CÔNG TY TNHH MTV
XÂY LẮP HOÁ CHẤT – LẮP MÁY
Văn phòng làm việc: Tầng 5 – Toà nhà số 5 Láng Hạ – Ba Đình – Hà Nội
Xưởng : Số 18, Phố Nhật Tảo – Phường Đông Ngạc – Quận Bắc Từ Liêm – TP.HNĐiện thoại / fax : 043 838 9807 Website : www.lapmay-ccic.com
