LIÊN ĐOÀN LUẬT SƯ VIỆT NAM
HỘI ĐỒNG LUẬT SƯ TOÀN QUỐC
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
QUY TẮC ĐẠO ĐỨC VÀ ỨNG XỬ NGHỀ NGHIỆP LUẬT SƯ VIỆT NAM
(Ban hành kèm theo Quyết định số 68/QĐ-HĐLSTQ ngày 20 tháng 7 năm 2011
của Hội đồng luật sư toàn quốc)
*****
LỜI NÓI ĐẦU
Nghề luật sư ở Việt Nam là một nghề cao quý, bởi hoạt động nghề nghiệp
của luật sư nhằm mục đích góp phần bảo vệ công lý, bảo vệ độc lập, chủ quyền và
toàn vẹn lãnh thổ; góp phần phát triển kinh tế, vì sự nghiệp dân giàu, nước mạnh,
xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
Tính chuyên nghiệp và đạo đức nghề nghiệp là nền tảng cơ bản của nghề
luật sư. Luật sư phải có bổn phận tự mình nâng cao trình độ, kỹ năng chuyên môn;
nêu gương trong việc tôn trọng, chấp hành pháp luật; tự giác tuân thủ các quy tắc
đạo đức và ứng xử nghề nghiệp trong hoạt động hành nghề, trong lối sống và giao
tiếp xã hội.
Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp luật sư quy định những chuẩn
mực về đạo đức và ứng xử nghề nghiệp, là thước đo phẩm chất đạo đức và trách
nhiệm nghề nghiệp của luật sư. Mỗi luật sư phải lấy Quy tắc Đạo đức và Ứng xử
nghề nghiệp này làm khuôn mẫu cho sự tu dưỡng, rèn luyện để giữ gìn uy tín nghề
nghiệp, thanh danh của luật sư, xứng đáng với sự tôn vinh của xã hội.
CHƯƠNG I
QUY TẮC CHUNG
Quy tắc 1. Bảo vệ công lý và nhà nước pháp quyền
Luật sư có nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc. Bằng hoạt động nghề nghiệp
của mình, luật sư góp phần bảo vệ công lý và xây dựng nhà nước pháp quyền theo
Hiến pháp và pháp luật Việt Nam.
Quy tắc 2. Độc lập, trung thực, tôn trọng sự thật khách quan
Luật sư phải độc lập, trung thực, tôn trọng sự thật khách quan, không vì lợi
ích vật chất, tinh thần hoặc bất kỳ áp lực nào khác để làm trái pháp luật và đạo đức
nghề nghiệp.
Quy tắc 3. Bảo vệ tốt nhất lợi ích của khách hàng
Luật sư có nghĩa vụ bảo đảm chất lượng dịch vụ pháp lý cung cấp cho
khách hàng, tận tâm với công việc, phát huy năng lực, sử dụng kiến thức chuyên
môn, các kỹ năng nghề nghiệp cần thiết để bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích của
khách hàng theo quy định của pháp luật, Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp
luật sư.
Quy tắc 4. Thực hiện trợ giúp pháp lý miễn phí
Trợ giúp pháp lý miễn phí là lương tâm và trách nhiệm nghề nghiệp của luật
sư. Luật sư có nghĩa vụ thực hiện trợ giúp pháp lý miễn phí cho người nghèo và
các đối tượng khác theo quy định của pháp luật, Điều lệ Liên đoàn Luật sư Việt
Nam bằng sự tận tâm, vô tư và trách nhiệm nghề nghiệp như các vụ việc có nhận
thù lao.
Quy tắc 5. Xứng đáng với sự tin cậy của xã hội
Luật sư có nghĩa vụ phát huy truyền thống tốt đẹp của nghề luật sư, thường
xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn, giữ gìn phẩm chất và uy tín nghề
nghiệp; thái độ ứng xử đúng mực, có văn hóa trong hành nghề và lối sống để luôn
tạo được và xứng đáng với sự tin cậy, tôn trọng của xã hội đối với luật sư và nghề
luật sư.
CHƯƠNG II
QUAN HỆ VỚI KHÁCH HÀNG
Quy tắc 6. Nhận vụ việc của khách hàng
6. Luật sư không phân biệt đối xử về giới tính, dân tộc, chủng tộc, tôn
giáo, quốc tịch, tuổi tác, khuyết tật, tình trạng tài sản khi tiếp nhận vụ việc của
khách hàng;
- Luật sư tôn trọng sự lựa chọn luật sư của người mua ; chỉ nhận vấn đề theo năng lực trình độ, điều kiện kèm theo của mình và thực thi vấn đề trong khoanh vùng phạm vi nhu yếu hợp pháp của người mua ;
- Luật sư có nghĩa vụ và trách nhiệm lý giải cho người mua biết về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm của họ trong quan hệ với luật sư ; về tính hợp pháp trong nhu yếu của người mua ; những khó khăn vất vả, thuận tiện trong việc thực thi dịch vụ ; quyền khiếu nại và thủ tục xử lý khiếu nại của người mua so với luật sư ;
- Khi nhận vấn đề của người mua, luật sư, tổ chức triển khai hành nghề luật sư phải xác lập rõ những quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của hai bên trong hợp đồng dịch vụ pháp lý .
9.1. Khách hàng có thái độ không tôn trọng luật sư và nghề luật sư và không đổi khác thái độ này .
9. Luật sư từ chối tiếp tục thực hiện vụ việc trong các trường hợp sau
đây:
9.2. Khách hàng đưa ra nhu yếu mới mà nhu yếu này không thuộc phạm vi hành nghề luật sư hoặc trái đạo đức, trái pháp lý ;9.2. Khách hàng không đồng ý quan điểm tư vấn xử lý vấn đề đúng pháp lý, tương thích với đạo đức do luật sư đưa ra, mặc dầu luật sư đã cố gắng nỗ lực nghiên cứu và phân tích thuyết phục ;9.2. Khách hàng vi phạm cam kết theo hợp đồng dịch vụ pháp lý mà những bên không hề thỏa thuận hợp tác được hoặc quan hệ giữa luật sư với người mua bị tổn hại không phải do lỗi của luật sư ;9.2. Có sự rình rập đe dọa hoặc áp lực đè nén về vật chất hoặc niềm tin từ người mua hoặc người khác buộc luật sư phải làm trái pháp lý và đạo đức nghề nghiệp mà luật sư không hề đối phó ;9.2. Khách hàng sử dụng dịch vụ pháp lý của luật sư để triển khai hành vi trái pháp lý ;9.2. Có địa thế căn cứ xác lập người mua đã lừa dối luật sư ; 9.2. Phát hiện vấn đề thuộc trường hợp lao lý tại Quy tắc 9 ; 9.2. Các trường hợp phải phủ nhận do pháp luật của pháp lý hoặc trường hợp bất khả kháng khác .
Quy tắc 10. Đơn phương chấm dứt thực hiện dịch vụ pháp lý
10. Khi đơn phương chấm dứt thực hiện dịch vụ pháp lý theo Quy tắc 9,
luật sư, tổ chức hành nghề luật sư thông báo bằng văn bản cho khách hàng trong
thời hạn hợp lý để khách hàng có điều kiện tìm luật sư khác, đồng thời giải quyết
nhanh chóng các vấn đề liên quan đến việc chấm dứt Hợp đồng dịch vụ pháp lý đã
ký kết;
- Khi đơn phương chấm dứt thực hiện dịch vụ pháp lý, luật sư, tổ chức
hành nghề luật sư có thái độ tôn trọng, xử sự ôn hòa, không dùng lời lẽ có tính
chất xúc phạm đối với khách hàng, làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, uy tín của
nghề luật sư, danh dự và uy tín của khách hàng.
Quy tắc 11. Giải quyết xung đột về lợi ích
- Xung đột về quyền lợi trong hành nghề luật sư là sự trái chiều về quyền hạn vật chất hay ý thức đã xảy ra hoặc có năng lực xảy ra giữa hai hay nhiều người mua của luật sư ; giữa luật sư, nhân viên cấp dưới, vợ, chồng, con, cha mẹ, đồng đội của luật sư với người mua trong cùng một vụ việc hoặc trong những vấn đề khác có tương quan đến vấn đề đó ;
- Ứng xử của luật sư, tổ chức triển khai hành nghề luật sư trong trường hợp có xung đột về quyền lợi :
11.2. Luật sư, tổ chức triển khai hành nghề luật sư không nhận vấn đề của người mua mới có sự trái chiều về quyền lợi và nghĩa vụ với người mua mà luật sư đảm nhiệm theo Hợp đồng dịch vụ pháp lý đang còn hiệu lực hiện hành thực thi trong cùng một vụ án hoặc vấn đề khác theo lao lý của pháp lý ;11.2. Không nhận vấn đề của người mua nếu biết vợ, chồng, con, cha mẹ, đồng đội của luật sư đang cung ứng dịch vụ pháp lý cho người mà luật sư biết rõ là có quyền lợi và nghĩa vụ trái chiều với người mua đó ;11.2. Luật sư trong một tổ chức triển khai hành nghề không đồng thời nhận vấn đề của những người mua có quyền hạn trái chiều nhau ;11.2. Từ chối trong những trường hợp khác có xung đột về quyền lợi nếu có pháp luật của pháp lý .
Quy tắc 12. Giữ bí mật thông tin
Luật sư có nghĩa vụ giữ bí mật thông tin của khách hàng khi thực hiện dịch
vụ pháp lý và cả khi đã kết thúc dịch vụ đó, trừ trường hợp được khách hàng đồng
ý hoặc theo quy định của pháp luật; luật sư có trách nhiệm yêu cầu các đồng
nghiệp có liên quan và nhân viên của mình cam kết không tiết lộ những bí mật
thông tin mà họ biết được và giải thích rõ nếu tiết lộ thì phải chịu trách nhiệm
trước pháp luật.
Quy tắc 13. Tiếp nhận khiếu nại của khách hàng
13. Khi tiếp nhận yêu cầu khiếu nại của khách hàng, luật sư, tổ chức hành
nghề luật sư có thái độ ôn hòa, nhã nhặn, chủ động thương lượng, hòa giải với
khách hàng; nếu không có kết quả thì hướng dẫn khách hàng thủ tục khiếu nại tiếp
theo để quyền lợi của khách hàng được giải quyết theo quy định của pháp luật,
bảo vệ uy tín của luật sư, tổ chức hành nghề luật sư.
- Việc trả lời khiếu nại của khách hàng được thực hiện bằng văn bản.
Quy tắc 14. Những việc luật sư không được làm trong quan hệ với
khách hàng
theo nhu yếu của người mua. Trong trường hợp có địa thế căn cứ khước từ, luật sư phải có văn bản thông tin cho tổ chức triển khai trợ giúp pháp lý, những cơ quan triển khai tố tụng và người mua biết .
CHƯƠNG III
QUAN HỆ VỚI ĐỒNG NGHIỆP
Quy tắc 15. Bảo vệ danh dự, uy tín của giới luật sư
Luật sư có nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ danh dự, uy tín của giới luật sư như
bảo vệ danh dự, uy tín của cá nhân mình; giữ gìn sự đoàn kết nội bộ, góp phần xây
dựng đội ngũ luật sư trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với sự tôn trọng và tin cậy
của xã hội.
Quy tắc 16. Tôn trọng và hợp tác với đồng nghiệp
16. Luật sư phải có thái độ thân ái và tôn trọng đồng nghiệp. Việc phê
bình đồng nghiệp được thực hiện một cách thận trọng, khách quan, đúng nơi, đúng
lúc với tinh thần xây dựng;
- Luật sư có ý thức hợp tác và trợ giúp đồng nghiệp trong hành nghề cũng như trong đời sống ; góp ý kịp thời khi thấy đồng nghiệp làm điều sai lầm, tác động ảnh hưởng đến uy tín nghề nghiệp luật sư ;
- Khi nhận vấn đề, nếu biết đã có đồng nghiệp nhận vấn đề này từ trước, luật sư tránh ảnh hưởng tác động để người mua lựa chọn mình ; nếu người mua khước từ đồng nghiệp và lựa chọn mình, luật sư có nghĩa vụ và trách nhiệm nhu yếu người mua phải phân phối tài liệu chấm hết Hợp đồng dịch vụ với đồng nghiệp trước khi luật sư nhận vấn đề đó .
Quy tắc 17. Tình đồng nghiệp trong giới luật sư
17. Tình đồng nghiệp là nhu cầu tình cảm, đạo đức của luật sư và truyền
thống của dân tộc, cần được thể hiện cụ thể trong quan hệ công việc cũng như
trong các sự kiện hiếu, hỉ, ốm đau, hậu sự, tai nạn, rủi ro liên quan đến đồng
nghiệp;
- Luật sư không để tình đồng nghiệp bị chi phối bởi kết quả thắng – thua
trong hành nghề hoặc các quan hệ xã hội khác làm ảnh hưởng đến tình đoàn kết
của giới luật sư.
Quy tắc 18. Cạnh tranh nghề nghiệp
Luật sư thực hiện các biện pháp cạnh tranh nghề nghiệp lành mạnh theo quy
định của Luật Luật sư và pháp luật liên quan, theo Điều lệ của Liên đoàn Luật sư
Việt Nam, Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp luật sư, qua đó tăng cường
niềm tin của người mua và công chúng so với giới luật sư, cùng nhau góp thêm phần thôi thúc nghề luật sư Nước Ta tăng trưởng .
Quy tắc 19. Ứng xử khi có tranh chấp quyền lợi với đồng nghiệp
19. Trong trường hợp có tranh chấp về quyền lợi với đồng nghiệp, luật sư
cần thể hiện thiện chí thương lượng, hòa giải để giữ tình đồng nghiệp; trước khi
khiếu nại, khởi kiện đồng nghiệp, luật sư cần thông báo cho Ban Chủ nhiệm Đoàn
luật sư nơi luật sư là thành viên biết;
- Khi được luật sư thông báo về việc khiếu nại, khởi kiện đồng nghiệp,
Ban Chủ nhiệm Đoàn luật sư cần có ý kiến hòa giải kịp thời để không ảnh hưởng
tới tình đồng nghiệp cũng như quyền khiếu nại, khởi kiện của luật sư theo quy
định của pháp luật.
Quy tắc 20. Những việc luật sư không được làm trong quan hệ với đồng
nghiệp
- Xúc phạm danh dự hoặc hạ thấp uy tín của đồng nghiệp ; triển khai hành vi gây áp lực đè nén, rình rập đe dọa hoặc sử dụng những thủ pháp trái pháp lý và Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp luật sư để gây bất lợi so với đồng nghiệp, giành lợi thế cho mình trong hành nghề ;
- Thông đồng với luật sư của người mua có quyền hạn trái chiều với người mua của mình để cùng mưu cầu quyền lợi cá thể bất chính ;
- Tiếp xúc, trao đổi riêng với người mua trái chiều về quyền hạn với người mua của mình để xử lý vấn đề mà không thông tin cho luật sư đồng nghiệp ( nếu có ) bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ cho người mua đó ;
- Môi giới người mua cho đồng nghiệp để đòi tiền hoa hồng ;
- Áp dụng những thủ đoạn cạnh tranh đối đầu không lành mạnh để nhằm mục đích mục tiêu giành giật người mua như :
20.5. So sánh năng lượng nghề nghiệp của mình hoặc tổ chức triển khai hành nghề của mình với những luật sư khác, tổ chức triển khai hành nghề khác nhằm mục đích mục tiêu tạo niềm tin để tác động ảnh hưởng, chi phối quyền lựa chọn luật sư của người mua ;20.5. Áp đặt hoặc cố ý chi phối làm ảnh hưởng tác động đến tính độc lập, khách quan trong hành nghề của đồng nghiệp có quan hệ nhờ vào với luật sư như quan hệ thầy – trò, cấp trên – cấp dưới, huyết thống, quen thuộc ;20.5. Xúi giục người mua phủ nhận đồng nghiệp để nhận vấn đề về cho mình ;
CHƯƠNG IV
QUAN HỆ VỚI CƠ QUAN TIẾN HÀNH TỐ TỤNG
Quy tắc 23. Ứng xử của luật sư trong quan hệ với cơ quan tiến hành tố
tụng
23 * *. * * 1. Luật sư phải nghiêm chỉnh chấp hành nội quy và những pháp luật có tương quan trong quan hệ với những cơ quan thực thi tố tụng ; có thái độ hợp tác, lịch sự và trang nhã, tôn trọng những người triển khai tố tụng mà luật sư tiếp xúc khi hành nghề ;
- Luật sư hoàn toàn có thể trao đổi quan điểm về nhiệm vụ với người triển khai tố tụng trong quy trình xử lý vụ án, nếu xét thấy thiết yếu và có lợi cho người mua nhưng phải giữ tính độc lập, không bị chi phối hoặc phụ thuộc vào quan điểm khác mình làm tác động ảnh hưởng tới việc thiết kế xây dựng quan điểm, giải pháp bào chữa, bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của người mua ;
- Tại phiên tòa xét xử, luật sư chấp hành nội quy phiên tòa xét xử, tôn trọng hội đồng xét xử, đại diện thay mặt viện kiểm sát ; có thái độ ứng xử đúng mực, có văn hóa truyền thống khi thực thi quyền xét hỏi người làm chứng và những người tham gia tố tụng khác ; không suy đoán chủ quan mang đặc thù kích động, quy chụp, kết tội người khác hoặc có những lời lẽ gây bất lợi cho người mua của mình ; không cố ý trì hoãn, gây trở ngại cho việc xét xử bằng những phương cách bất hài hòa và hợp lý hay trái đạo đức ;
- Trong luận cứ bào chữa, bảo vệ quyền hạn, luật sư phải chỉ ra những chứng cứ pháp lý và địa thế căn cứ pháp lý có ý nghĩa quan trọng giúp cho việc xử lý vụ án được khách quan, đúng pháp lý, đồng thời nhất quyết bảo vệ quan điểm, luận cứ chính đáng và hợp pháp của mình ;
- Luật sư luôn giữ bình tĩnh và có quyền có những phản ứng, nhu yếu thỏa đáng, hợp lệ, đúng pháp lý trước những thái độ, hành vi sai lầm, thiếu tôn trọng luật sư hay người mua của luật sư tại phiên tòa xét xử cũng như trong quy trình tố tụng .
Quy tắc 24. Những việc luật sư không được làm trong quan hệ với các
cơ quan tiến hành tố tụng
- Câu kết qua trung gian hoặc trực tiếp quan hệ với người thực thi tố tụng ( kể cả người tham gia tố tụng ) nhằm mục đích mục tiêu lôi kéo họ vào việc làm trái pháp lý trong xử lý vấn đề ;
- Cung cấp thông tin, tài liệu, chứng cứ mà luật sư biết rõ là sai thực sự ; tham gia hay hướng dẫn người mua tạo thông tin, tài liệu, chứng cứ sai thực sự để phân phối cho cơ quan triển khai tố tụng hoặc triển khai những hành vi khác với mục tiêu lừa dối cơ quan thực thi tố tụng ;
- Tự mình hoặc giúp người mua thực thi những hành vi phạm pháp nhằm mục đích trì hoãn hoặc gây khó khăn vất vả cho cơ quan thực thi tố tụng, người triển khai tố tụng trong quy trình xử lý vấn đề ;
- Dùng lời lẽ mang đặc thù chỉ trích, xúc phạm cá thể trong quy trình tham gia tố tụng ;
- Lợi dụng tư cách người tham gia tố tụng tại phiên tòa xét xử theo pháp luật của pháp lý để phát biểu những lời lẽ gây phương hại đến quyền lợi vương quốc, quyền lợi xã hội, đoàn kết dân tộc bản địa, tôn giáo hoặc tuyên truyền, thông dụng những quan điểm trái pháp lý hay đạo đức xã hội ;
- Phản ứng xấu đi bằng hành vi tự ý bỏ về khi tham gia tố tụng tại phiên tòa xét xử làm ảnh hưởng tác động tới quyền hạn hợp pháp của người mua, ảnh hưởng tác động tới hoạt động giải trí của Hội đồng xét xử ;
- Phát biểu những điều biết rõ là sai thực sự trên phương tiện thông tin đại chúng hoặc nơi công cộng về những yếu tố có tương quan đến vấn đề luật sư tiếp đón, nhằm mục đích gây ảnh hưởng tác động xấu đến hoạt động giải trí của cơ quan triển khai tố tụng và người thực thi tố tụng .
CHƯƠNG V
QUAN HỆ VỚI CÁC CƠ QUAN NHÀ NƯỚC KHÁC
Quy tắc 25. Ứng xử của luật sư trong quan hệ với các cơ quan nhà
nước khác
- Khi quan hệ với những cơ quan nhà nước khác với tư cách đại diện thay mặt ngoài tố tụng, luật sư tư vấn hoặc triển khai dịch vụ pháp lý khác cho người mua, luật sư phải tuân thủ những lao lý tương thích trong Quy tắc 23, Quy tắc 24 ;
-
Trong quan hệ với cơ quan nhà nước, để thực hiện công việc cho
khách hàng, luật sư cần có thái độ lịch sự, tôn trọng, kiên quyết từ chối những
hành vi móc nối, trung gian trái pháp luật, trái đạo đức và lương tâm nghề nghiệp;
- Luật sư có nghĩa vụ và trách nhiệm lý giải cho người mua những lao lý pháp lý về khiếu nại, tố cáo nhằm mục đích khuyến nghị người mua tránh việc khiếu nại, tố cáo trái pháp lý, gây tốn kém thời hạn, tài lộc của Nhà nước, của người dân và tác động ảnh hưởng đến quản trị nhà nước về trật tự, bảo đảm an toàn xã hội ;
- Luật sư không tìm cách nhằm mục đích lê dài, gây khó khăn vất vả cho việc xử lý của những cơ quan nhà nước có thẩm quyền .
CHƯƠNG VI
CÁC QUY TẮC KHÁC
