Phát minh là gì ? Sáng chế là gì ? Phân biệt phát minh với sáng tạo ? Phát minh khoa học là yếu tố quyết định hành động so với văn minh khoa học. Sáng chế là giải pháp kỹ thuật .
Phát minh và sáng tạo là những thành quả đặc biệt quan trọng của quy trình điều tra và nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, hai khái niệm này tất cả chúng ta lại ít được tiếp cận trên những trang thông tin đại chúng như báo trí, truyền hình mà nó chỉ được biểu lộ trong những bài giảng, hoặc trong những tài liệu pháp lý. Do đó, trong quy trình khám phá về yếu tố này vẫn có rất nhiều người nhầm lẫn giữa hai khái niệm phát minh với sáng tạo. Vậy phát minh là gì ? Sáng chế là gì ? Sự khác nhau giữa phát minh và sáng tạo là ra làm sao ?
1. Phát minh là gì?
Khái niệm: hiện nay vẫn chưa có văn bản pháp lý nào quy định hoặc đưa ra được một khái niệm cụ thể phát minh là gì. Tuy nhiên chúng ta có thể tham khảo một khái niệm về phát minh như sau: phát minh là sự khám phá ra những quy luật, những tính chất hoặc những hiện tượng của thế giới vật chất tồn tại khách quan mà trước đó chưa ai biết, nhờ đó làm thay đổi cơ bản nhận thức của con người.
Ví dụ : Newton phát minh định luật vạn vật mê hoặc, Archimède phát minh định luật sức nâng của nước, DacUyn phát minh thuyết tiến hóa …
Có thể thấy, phát minh là mày mò về quy luật khách quan trong nghành nghề dịch vụ khoa học tự nhiên, có năng lực vận dụng để lý giải quốc tế nhưng chưa thể vận dụng trực tiếp vào sản xuất hoặc đời sống mà phải trải qua sáng tạo, không có giá trị thương mại, không được bảo hộ pháp lý .
2. Sáng chế là gì?
Theo lao lý tại khoản 12 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng loại sản phẩm hoặc quy trình tiến độ nhằm mục đích xử lý một yếu tố xác lập bằng việc ứng dụng những quy luật tự nhiên
Ví dụ : James Watt sáng tạo máy hơi nước, Nobel sáng chế công thức thuốc nổ TNT …
Giải pháp kỹ thuật hoàn toàn có thể sống sót dưới những hình thức sau : Là dạng vật thể, ví dụ : Máy móc, dụng cụ, thiết bị, linh phụ kiện … ; là dạng chất thể, ví dụ : Thực phẩm, dược phẩm, vật tư … ; là dạng quy trình tiến độ, ví dụ : Quy trình giải quyết và xử lý nước thải, quá trình công nghệ tiên tiến sản xuất xi-măng … Sáng chế là loại thành tựu khoa học kỹ thuật và công nghệ tiên tiến, trong khoa học xã hội và nhân văn không có sản phẩm loại này. Tính mới là một trong những tiêu chuẩn số 1 của sáng tạo ( phát minh và phát hiện không có tiêu chuẩn này ). Sáng chế có năng lực vận dụng nên có ý nghĩa thương mại, được cấp văn bằng bản quyền trí tuệ ( patent ), hoàn toàn có thể mua và bán hoặc ký kết những hợp đồng cấp giấy phép sử dụng ( licence ), được bảo lãnh quyền sở hữu công nghiệp .
3. Sự khác nhau giữa phát minh và sáng chế:
Từ những khái niệm nếu ở trên ta hoàn toàn có thể phân biệt phát minh và sáng tạo có những đặc thù khác nhau sau đây :
|
Phát minh
|
Sáng chế
|
Tiêu chí |
Chỉ có trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, đã tồn tại khách quan (không có tính mới), có khả năng áp dụng để giải thích thế giới, nhưng chưa thể áp dụng trực tiếp vào sản xuất hoặc đời sống mà phải thông qua các giải pháp kỹ thuật, nó không có giá trị thương mại. |
không tồn tại sãn có trong tự nhiên mà phải nhờ quá trình đầu tư về tài chính, nhân lực mới có thể tạo ra có khả năng áp dụng trực tiếp vào sản xuất và đời sống. Sáng chế có ý nghĩa thương mại, trong thực tế người ta có thể mua, bán sáng chế (chuyển nhượng quyền sở hữu sáng chế) hoặc license sáng chế (chuyển quyền sử dụng sáng chế).
|
Khả năng áp dụng |
Chưa thể áp dụng trực tiếp được mà phải thông qua sáng chế. Bở vì sáng chế là chỉ là những học thuyết, được áp dụng dụng để giải thích sự vận động của sự vật, để áp dụng được nó thì phải thông qua các sáng chế. |
Được áp dụng luôn được vào cuộc sống.
VD : máy ATM là sáng tạo được triển khai bởi Đỗ Đức Cường-một người Việt thao tác tại ngân Citibank-Mỹ
Hoặc xe lăn được điều khiển và tinh chỉnh bằng ý nghĩ là sáng tạo được triển khai bởi GS.TS.Hùng Nguyễn
|
Hình thức bảo hộ |
là đối tượng được bảo hộ quyền tác giả, không được bảo hộ về nội dung mà chỉ được bảo hộ hình thức. |
là đối tượng được bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp và được bảo hộ độc quyền về nội dung. |
Điều kiện bảo hộ |
Phát minh khi thỏa mãn các điều kiện được pháp luật quy định tại Điều 13 và Điều 14 Luật sở hữu trí tuệ về chủ thể và các loại hình tác phẩm được bảo hộ. Phát minh là đối tượng được bảo hộ quyền tác giả, không được bảo hộ về nội dung mà chỉ được bảo hộ hình thức. |
Đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 58 Luật sở hữu trí tuệ:
a ) Sáng chế được bảo lãnh dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng tạo nếu cung ứng những điều kiện kèm theo sau đây :
– Có tính mới ;
– Có trình độ phát minh sáng tạo ;
– Có năng lực vận dụng công nghiệp .
b ) Sáng chế được bảo lãnh dưới hình thức cấp Bằng độc quyền giải pháp có ích nếu không phải là hiểu biết thường thì và cung ứng những điều kiện kèm theo sau đây :
– Có tính mới ;
– Có năng lực vận dụng công nghiệp
Tính mới là một trong những tiêu chuẩn số 1 của sáng tạo ( phát minh không có tiêu chuẩn này ). Như vậy, một sáng tạo không sử dụng thực trạng kỹ thuật đã biết
|
Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
4. Quy trình đăng ký sáng chế:
Theo lao lý của pháp lý hiện hành, Nhà nước chỉ mới bảo lãnh so với sáng tạo, không bảo lãnh phát minh khoa học .
Bởi vì, phát minh chỉ bộc lộ ở góc nhìn triết lý, chưa biểu lộ năng lực vận dụng vào thực tiễn, là cơ sở để vận dụng từ đó tìm ra những giải pháp, tạo ra sáng tạo để xử lý những yếu tố xác lập .
Bản thân phát minh không phải là một giải pháp để xử lý một yếu tố xác lập mà chỉ là tiền đề, cơ sở để dựa vào đó, người ta tìm ra hướng xử lý yếu tố. Cũng chính bởi đặc thù này mà phát minh không được bảo lãnh quyền sở hữu trí tuệ .
Còn sáng tạo, bản thân chính là một giải pháp, có năng lực vận dụng công nghiệp, ứng dụng vào trong thực tiễn để xử lý một yếu tố xác lập .
Tuy nhiên không phải toàn bộ những sáng tạo đều được bảo lãnh và ĐK sáng tạo, có những trường hợp không được thực thi việc ĐK sáng tạo như :
- Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học;
- Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc và phương pháp để thực hiện các hoạt động trí óc, huấn luyện vật nuôi, thực hiện trò chơi, kinh doanh; chương trình máy tính;
- Cách thức thể hiện thông tin;
- Giải pháp chỉ mang đặc tính thẩm mỹ;
- Giống thực vật, giống động vật;
- Quy trình sản xuất thực vật, động vật chủ yếu mang bản chất sinh học mà không phải là quy trình vi sinh;
- Phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật.
Do đó, nếu trong những trường hợp nêu trên thì sẽ không được bảo lãnh dưới danh nghĩa sáng tạo. Vậy nếu thuộc trường hợp được bảo lãnh thì trình tự thủ tục được thực thi như thế nào ?
Thành phần hồ sơ
* Đối với trường hợp sáng tạo không thuộc chiếm hữu chung
Thành phần hồ sơ gồm có những tài liệu sau đây :
– Tờ khai nhu yếu ĐK sáng tạo ;
– Bản miêu tả ( gồm có cả hình vẽ, nếu có ) ;
– Bản tóm tắt ;
– Yêu cầu bảo lãnh ;
– Giấy ủy quyền nộp hồ sơ, nếu đơn nộp trải qua đại diện thay mặt ;
– Tài liệu chứng tỏ quyền ĐK, nếu người nộp đơn thụ hưởng quyền đó của người khác ;
– Tài liệu chứng tỏ quyền ưu tiên, nếu có nhu yếu hưởng quyền ưu tiên ;
– Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí ( trường hợp nộp phí, lệ phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào thông tin tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ .
* Đối với trường hợp sáng tạo thuộc chiếm hữu chung
Trường hợp này thì văn bằng bảo lãnh sẽ chỉ được cấp cho người tiên phong trong list những người nộp đơn chung. Các chủ sở hữu chung khác hoàn toàn có thể nhu yếu Cục Sở hữu trí tuệ cấp phó bản văn bằng bảo lãnh sáng tạo với điều kiện kèm theo phải nộp lệ phí cấp phó bản. ( Phó bản văn bằng bảo lãnh này có giá trị tương tự với văn bằng bảo lãnh )
Để nhu yếu cấp phó bản văn bằng bảo lãnh, cần phải sẵn sàng chuẩn bị những tài liệu sau đây :
– Tờ khai cấp phó bản văn bằng bảo lãnh đối tượng người dùng chiếm hữu công nghiệp
– Giấy ủy quyền nộp hồ sơ, nếu đơn nộp trải qua đại diện thay mặt ;
– Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí ( trường hợp nộp phí, lệ phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào thông tin tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ ) .
Lưu ý : Nếu nhu yếu cấp phó bản đã được bộc lộ trong tờ khai ĐK bảo lãnh sáng tạo thì không phải nộp bộ hồ sơ như nêu trên .
Nơi nộp hồ sơ
Cơ quan duy nhất tại Việt nam đảm nhiệm hồ sơ đăng ý sáng tạo, xem xét hồ sơ và cấp văn bằng bảo lãnh sáng tạo là Cục sở hữu trí tuệ Nước Ta có địa chỉ tại 386 đường Nguyễn Trãi, Q. TX Thanh Xuân, thành phố TP.HN. Ngoài trụ sở chính tại TP.HN, Cục sở hữu trí tuệ còn có 02 văn phòng đại diện thay mặt tại thành phố Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng .
Chủ sở hữu ĐK sáng tạo hoàn toàn có thể lựa nộp đơn ĐK sáng tạo tại một trong những địa chỉ nêu trên bằng hình thức nộp trực tiếp hoặc nộp qua đường bưu điện .
Quy trình giải quyết
– Thẩm định hình thức : Là việc kiểm tra sự tuân thủ những pháp luật về hình thức so với đơn, từ đó đưa ra Tóm lại đơn hợp lệ hay không hợp lệ. Thời gian đánh giá và thẩm định hình thức là 1 tháng kể từ ngày nộp đơn. Sau đó, Cục SHTT sẽ 1 trong 02 thông tin sau :
+ Thông báo gật đầu đơn hợp lệ hình thức ;
+ Thông báo khước từ đồng ý đơn hình thức ( trường hợp này Cục SHTT sẽ nêu rõ nguyên do phủ nhận và nhu yếu chủ đơn phải khắc phục trong 1 thời hạn nhất định ) ;
– Công bố đơn hợp lệ : trong tháng thứ 19 kể từ ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn, nếu đơn không có ngày ưu tiên hoặc trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày gật đầu đơn hợp lệ, tùy theo ngày nào muộn hơn .
Nội dung công bố đơn ĐK sáng tạo là những thông tin tương quan đến đơn hợp lệ ghi trong thông tin gật đầu đơn hợp lệ, bản tóm tắt sáng tạo kèm theo hình vẽ ( nếu có ) ;
– Thẩm định nội dung: Thẩm định nội dung đơn là dánh giá khả năng được bảo hộ của giải pháp kỹ thuật nêu trong đơn theo cá điều kiện bảo hộ sáng chế (tính mới, trình độ sáng tạo, khả năng áp dụng công nghiệp) và đánh giá lần lượt từng điểm nêu trong phạm vi (yêu cầu bảo hộ).
Không quá 18 tháng kể từ ngày công bốTờ khai nhu yếu thẩm định và đánh giá nội dung ĐK sáng tạo ( nếu nhu yếu đó được nộp sau ngày công bố đơn ) hoặc ngày công bố ( nếu nhu yếu đó được nộp trước ngày công bố đơn ) ; – Quyết định cấp văn bằng bảo lãnh hoặc phủ nhận cấp văn bằng : Sau khi đánh giá và thẩm định nội dung xong, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ quyết định hành động cấp hoặc phủ nhận cấp giấy ghi nhận ĐK độc quyền sáng tạo cho chủ đơn ĐK. Trường hợp phủ nhận cấp, Cục cũng sẽ nêu rõ nguyên do phủ nhận để chủ đơn tìm hiểu thêm và thực thi khiếu nại ( nếu có ) – Nộp lệ phí cấp văn bằng bảo lãnh : Sau khi có quyết định hành động cấp giấy ghi nhận ĐK, chủ đơn sẽ nộp phí cấp văn bằng tại Cục SHTT để nhận được giấy ghi nhận ĐK độc quyền sáng tạo