Nhiều tiềm năng nhưng vẫn chiếm tỷ lệ nhỏ
Trong toàn cảnh ngày càng hết sạch nguyên vật liệu hóa thạch, giá dầu quốc tế tăng cao và sự phụ thuộc vào ngày càng nhiều hơn vào giá nguồn năng lượng quốc tế, năng lực phân phối nguồn năng lượng đủ cho nhu yếu trong nước ngày càng khó khăn vất vả thì việc xem xét khai thác nguồn nguồn năng lượng tái tạo sạch, đặc biệt quan trọng là nguồn năng lượng sinh khối có ý nghĩa rất là quan trọng cả về kinh tế tài chính, xã hội và tăng trưởng vững chắc tại Việt Nam .
Việt Nam là nước có tiềm năng rất lớn về nguồn nguồn năng lượng sinh khối từ chất thải từ nông nghiệp, rác, nước thải đô thị … phân chia rộng khắp trên toàn nước, trong đó, một số ít dạng sinh khối hoàn toàn có thể sản xuất điện hoặc vận dụng công nghệ tiên tiến đồng phát nguồn năng lượng ( sản xuất cả điện và nhiệt ). Lượng sinh khối khổng lồ này, nếu không được giải quyết và xử lý sẽ là nguồn ô nhiễm lớn và phát sinh liên tục, gây nên những tác động ảnh hưởng nghiêm trọng đến những hệ sinh thái ( đất, nước và không khí ) cũng như sức khỏe thể chất con người .
Ảnh minh họa, nguồn Internet
Hàng năm, tại Việt Nam có gần 60 triệu tấn sinh khối từ phế phẩm nông nghiệp, trong đó 40 % được sử dụng cung ứng nhu yếu nguồn năng lượng cho hộ mái ấm gia đình và sản xuất điện. Theo số liệu giám sát, cứ 5 kg trấu tạo ra 1 kWh điện, như vậy với lượng trấu hàng triệu tấn, mỗi năm Việt Nam hoàn toàn có thể thu được hàng trăm MW điện. Trong tự nhiên, những dạng sinh khối còn rất nhiều, gồm có cây cối, cây cối công nghiệp, tảo và những loài thực vật khác, hoặc là những bã nông nghiệp và lâm nghiệp ( rơm rạ, bã mía, vỏ, xơ bắp, lá khô, vụn gỗ v.v… ), giấy vụn, mêtan từ những bãi chôn lấp, trạm giải quyết và xử lý nước thải, phân từ những trại chăn nuôi gia súc và gia cầm …
Theo giám sát Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương, đến năm 2035, tiềm năng tăng trưởng điện sinh khối từ trấu khoảng chừng 370 MW ; gỗ củi, phụ phẩm lâm nghiệp 3.360 MW, bã mía 470 MW, rơm rạ 1.300 MW, khí sinh học 1.370 MW. Tổng tiềm năng những mô hình này là hơn 9.600 MW .
Hiện nay, Việt Nam đã có một số ít dự án Bất Động Sản kiến thiết xây dựng nhà máy điện sinh học tại miền Bắc như : Dự án thiết kế xây dựng nhà máy điện sinh học Biomass tại khu Rừng Xanh, thị trấn Phong Châu, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ với tổng mức góp vốn đầu tư 1.160 tỉ đồng, hiệu suất 40 MW, sản lượng điện là 331,5 triệu kWh / năm. Một số nhà đầu tư đang tiến hành dự án Bất Động Sản điện sinh khối tại những tỉnh Tuyên Quang, Yên Bái, Thành Phố Lạng Sơn. Tuy nhiên, việc tiến hành những dự án Bất Động Sản điện sinh khối vẫn còn không ít khó khăn vất vả, thử thách như : Khó khăn trong việc trấn áp nguồn nguyên vật liệu, năng lực cung ứng nguyên vật liệu cho nhà máy thiếu tính không thay đổi và vững chắc, giá nguyên vật liệu biến hóa theo mùa vụ, vốn góp vốn đầu tư khởi đầu khá lớn, quy mô phân tán nhỏ lẻ ( trừ những nhà máy đường ). Bên cạnh đó, chính sách giá khuyến khích mua điện chưa mê hoặc những nhà đầu tư, thiếu kinh nghiệm tay nghề tăng trưởng, thiếu kỹ sư và nhân công tay nghề cao cho những dự án Bất Động Sản nguồn năng lượng sinh khối, thiếu thông tin và cơ sở tài liệu chưa đủ đáng tin cậy. Đặc biệt là những nhà đầu tư những dự án Bất Động Sản sinh khối cho rằng giá điện sinh khối lúc bấy giờ vẫn chưa như kỳ vọng, điều này hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến quyết định hành động góp vốn đầu tư những dự án Bất Động Sản sinh khối .
Theo Chiến lược tăng trưởng nguồn năng lượng tái tạo Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỷ suất nguồn năng lượng sinh khối trong sản xuất điện lên 1 % vào năm 2020 ; 2,1 % vào năm 2030 và 8,1 % vào năm 2050. Tuy nhiên, theo báo cáo giải trình tổng kết quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống điện vương quốc năm 2021 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, hiệu suất lắp ráp những nhà máy điện sinh khối đến hết năm 2021 là 325 MW, chiếm tỷ suất 0,42 % tổng hiệu suất lắp ráp. Sản lượng điện năm 2021 của mô hình này đạt 321 triệu kWh, chiếm 0,13 % sản lượng toàn mạng lưới hệ thống. Điều này cho thấy, vẫn còn một khoảng cách xa để đạt được tiềm năng tăng trưởng nguồn năng lượng sinh khối, dù nhà nước đã phát hành nhiều chính sách khuyến khích tăng trưởng ; trong đó có chính sách hỗ trợ giá FIT ( biểu giá điện tương hỗ ) …
Tạo chính sách khuyến khích góp vốn đầu tư
Việt Nam có nhiều tiềm năng về tăng trưởng điện sinh khối, tuy nhiên, việc khai thác những nguồn tài nguyên sinh khối này còn những hạn chế nhất định. Mặc dù, nhà nước đã phát hành nhiều chính sách khuyến khích nhằm mục đích lôi cuốn những nhà đầu tư, nhưng cho đến nay tổng hiệu suất lắp ráp của những nhà máy điện sinh khối vẫn còn rất nhỏ trong tổng hiệu suất lắp ráp của những nhà máy điện tại Việt Nam. Do vậy, để tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ nguồn điện sinh khối, Việt Nam cần những giải pháp tốt hơn để khuyến khích những nhà đầu tư .
Bên cạnh đó, theo dự thảo Quy hoạch Điện VIII, hiệu suất lắp ráp nguồn năng lượng sinh khối đến năm 2030 của Việt Nam là 1.730 MW. Để tiềm năng này trở thành hiện thực, Việt Nam sẽ cần nhiều hơn những chính sách khuyến khích, lôi cuốn góp vốn đầu tư vào mô hình nguồn năng lượng này .
Nhiều chuyên viên cho rằng, cần tập trung chuyên sâu lôi cuốn góp vốn đầu tư cả về công nghệ tiên tiến và nguồn kinh tế tài chính của nhà đầu tư tư nhân trong điện sinh khối. Có thể xem xét ” thưởng thêm ” cho những công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển, mang lại hiệu suất cao cao .
Chia sẻ kinh nghiệm tay nghề tăng trưởng nguồn nguồn năng lượng sinh khối tại một số ít vương quốc trên quốc tế, chuyên viên quốc tế về nguồn năng lượng sinh khối ( GIZ ) cho biết, lúc bấy giờ, nhiều nước trong khu vực đã có mức giá tặng thêm FIT ( một giá ) với điện sinh khối rất tốt như xứ sở của những nụ cười thân thiện, Malaysia … Việt Nam cũng đã có chính sách giá FIT, tuy nhiên, chưa đủ để khuyến khích mô hình nguồn năng lượng này tăng trưởng, do vậy cần có chính sách tương hỗ người dân vùng nguyên vật liệu, cơ giới hóa, hướng tới tiềm năng tăng trưởng nền nguồn năng lượng carbon thấp …
Bên cạnh đó, mức giá FIT của Việt Nam mới chỉ 8,47 cent / kWh ( công nghệ tiên tiến không đồng phát ), thấp hơn so với nhiều nước như Thailand, Malaysia, Philippines. Với mức giá tặng thêm thấp, sẽ khó để những ngân hàng nhà nước cấp vốn, bởi nhiều rủi ro đáng tiếc trong góp vốn đầu tư. Vì nếu giá FIT không thực sự tốt, thị trường kinh tế tài chính không có đủ đòn kích bẩy, khuyến khích những ngân hàng nhà nước sẵn sàng chuẩn bị phân phối nguồn vốn .
Theo Công ty CP Tư vấn Xây dựng điện 1, để thôi thúc tăng trưởng nguồn năng lượng sinh khối, bên cạnh việc tương hỗ về giá, cũng cần có chính sách thông thoáng, gỡ “ vướng ” những pháp luật, thủ tục góp vốn đầu tư ; cần có chỉ huy, thanh tra rà soát, sửa đổi những văn bản pháp lý, những quy trình tiến độ, thủ tục còn vướng mắc giữa những pháp luật hiện hành về quản trị góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng trong nghành quản trị chất thải hoạt động và sinh hoạt đô thị, đồng thời, cụ thể hóa chủ trương khuyến mại góp vốn đầu tư. Khi có chính sách hài hòa và hợp lý, đơn giản hóa thủ tục hành chính sẽ tạo điều kiện kèm theo cho doanh nghiệp góp vốn đầu tư vào tăng trưởng nguồn nguồn năng lượng này .
Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho hay, khó khăn vất vả tiên phong để tăng trưởng điện sinh khối là kinh tế tài chính và công nghệ tiên tiến. Công nghệ không phải quá khó, Việt Nam hoàn toàn có thể làm chủ, nhiều đơn vị chức năng đã và đang nghiên cứu và điều tra, làm chủ công nghệ tiên tiến. Nhưng cần có thêm chính sách để lôi cuốn góp vốn đầu tư mê hoặc hơn. Cùng với đó cần phải có những vùng nguyên vật liệu bền vững và kiên cố và chủ trương khuyễn mãi thêm để lôi cuốn góp vốn đầu tư .
Việt Nam đang nỗ lực và kêu gọi sự tương hỗ cả về công nghệ tiên tiến và kinh tế tài chính của những tổ chức triển khai quốc tế, hướng tới giảm phát thải bằng 0 vào năm 2050. Vì vậy, việc tăng cường tăng trưởng điện sinh khối vững chắc sẽ là chìa khóa để hướng tới tiềm năng tăng trưởng một nền nguồn năng lượng những bon thấp, cũng như tương thích với mục tiêu biến đổi khí hậu của Việt Nam. / .
ThS. Nguyễn Thùy Dương
Đại học Công nghiệp TP.HN
