Việc xác lập đúng vai trò của con người, phát huy và khai thác nguồn lực con người là một trong những trách nhiệm quan trọng để tất cả chúng ta triển khai những tiềm năng mà Đại hội lần thứ XIII đề ra, phấn đấu đến năm 2045 nước ta trở thành nước tăng trưởng, công nghiệp tân tiến, thu nhập cao .
Học thuyết Giá trị thặng dư là “hòn đá tảng” trong hệ thống học thuyết của C.Mác đã chứng minh, chỉ có lao động sống mới tạo ra giá trị và giá trị thặng dư.
C. Mác đã vạch rõ thực chất của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa ( TBCN ), đến nay học thuyết giá trị thặng dư vẫn còn nguyên giá trị, nhưng có nhiều luận điệu của những học giả tư sản, những người bảo vệ cho quyền lợi của CNTB cho rằng : Trong thời đại cách mạng khoa học công nghệ tiên tiến tăng trưởng, máy móc văn minh, rôbốt tham gia vào quy trình sản xuất, tạo ra hiệu suất lao động cao, thu được nhiều doanh thu Luận điệu này cho rằng : CNTB có chăng chỉ bóc lột “ máy móc ” chứ không bóc lột “ con người ”, đặc biệt quan trọng nó có vẻ như “ thuyết phục ” khi được dẫn chứng bằng trong thực tiễn của quy trình ứng dụng KHCN vào trong quy trình sản xuất, dẫn đến nhiều người nhầm tưởng : máy móc tạo ra giá trị thặng dư, doanh thu, chứ không phải do công nhân tạo ra, nên không có chuyện chủ tư bản bóc lột công nhân. Luận điệu này đã che đậy thực chất bóc lột của nền sản xuất TBCN, của những chủ tư bản, chủ doanh nghiệp. Hơn nữa, CNTB văn minh thời nay có sự kiểm soát và điều chỉnh quan hệ sản xuất để tương thích với sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất và không thay đổi xã hội. Cụ thể như : công nhân được chiếm hữu CP, CP, được tham gia vào những vị trí quản trị nhất định … nên có mức sống “ trung lưu ” nên cho rằng không có sự phân biệt “ chủ – thợ ”, không ai bóc lột ai … dẫn đến sự đồng ý đời sống và thủ tiêu ý chí đấu tranh yên cầu những quyền và quyền lợi chính đáng có được từ thành quả lao động của mình. Nhưng thực tiễn đã không phủ định được sự phong phú của những chủ tư bản, sự giàu sang đó chính là do hiệu quả lao động của người lao động tạo ra. Trong bài viết ” Một số yếu tố lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Nước Ta ” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ ra thực chất nhà nước tư sản và việc phân phối quyền lợi trong CNTB : “ Hệ thống quyền lực tối cao đó vẫn đa phần thuộc về thiểu số giàu sang và Giao hàng cho quyền lợi của những tập đoàn lớn tư bản lớn. Một bộ phận rất nhỏ, thậm chí còn chỉ là 1 % dân số, nhưng lại chiếm giữ hầu hết của cải, tư liệu sản xuất, trấn áp tới 3/4 nguồn kinh tế tài chính, tri thức và những phương tiện thông tin đại chúng hầu hết và do đó chi phối toàn xã hội ” [ 1 ] .Những luận điệu trên trọn vẹn không đúng vì những nguyên do sau :Những doanh nghiệp vận dụng máy móc văn minh, đem lại hiệu suất lao động cao nên sẽ có giá trị sản phẩm & hàng hóa riêng biệt của doanh nghiệp thấp hơn giá trị sản phẩm & hàng hóa của thị trường nên thu được nhiều doanh thu, điều này gây ra sự hiểu nhầm là máy móc cũng tạo ra doanh thu. Không phân biệt được vai trò của máy móc trong quy trình sản xuất. Máy móc mặc dầu có văn minh như thế nào thì nó vẫn tham gia quy trình sản xuất với tư cách là tư liệu lao động, là phương tiện đi lại để tạo ra giá trị sử dụng. Máy móc bộ phận của tư bản không bao giờ thay đổi và giá trị của nó được chuyển dời sang loại sản phẩm mới theo con đường khấu hao chứ không làm thêm giá trị mới .Hơn nữa, máy móc dù tiên tiến và phát triển, tân tiến đến đâu đi nữa thì nó vẫn do con người sản xuất, quản lý và vận hành, tinh chỉnh và điều khiển. Nếu tách khỏi lao động sống thì thì máy móc cũng không hoạt động giải trí được và không hề chuyển được giá trị của nó vào loại sản phẩm mới .Xem xét quy trình sản xuất theo “ chuỗi giá trị ”, từ khi đưa những yếu tố nguồn vào ( TLSX ), tiến hàng sản xuất và đến khi trở thành sản phẩm & hàng hóa trên thị trường thì có vô số khâu lao động, sản xuất. Máy móc mặc dầu có tự động hóa cũng chỉ đảm nhiệm ở một số ít khâu đơn cử, máy móc không hề sửa chữa thay thế được trọn vẹn được lao động sống của công nhân. Nếu như máy móc trọn vẹn thay thế sửa chữa được thì đại dịch Covid – 19 lại không gây đình trệ sản xuất, suy thoái và khủng hoảng kinh tế tài chính. Không bỗng dưng những nhà tư bản bỏ tiền ra tiêm vacxin không lấy phí, phòng chống dịch – mà đây chính là cách để bảo vệ được động ngũ lao động để duy trì cho quy trình sản xuất của những nhà tư bản .Nắm rõ được nguồn gốc của giá trị, giá trị thặng dư, doanh thu là do lao động sống, sức lao động của con người tạo ra trong quy trình lao động sản xuất giúp tất cả chúng ta có sự nhìn nhận, nhìn nhận đúng những quan hệ kinh tế tài chính – xã hội trong thời kỳ quá độ lên CNXH lúc bấy giờ. Từ đó, đề ra những phương hướng để khai thác tối đa những nguồn lực của quốc gia, đặc biệt quan trọng là nguồn nhân lực vào quy trình tăng trưởng kinh tế thị trường ( KTTT ) xu thế xã hội chủ nghĩa ( XHCN ) nhằm mục đích thực thi tiềm năng : Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh .Để phát huy những nguồn lực trong tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội, trong đó, nguồn nhân lực đóng vai trò chủ thể, đặc biệt quan trọng nhu yếu của quy trình sản xuất ngày càng cao gắn với nền kinh tế tri thức và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 nên phải tập trung chuyên sâu tăng trưởng nguồn nhân lực và nhân lực chất lượng cao. Do đó, cần phải triển khai 1 số ít giải pháp sau :
Một là, công tác giáo dục – đào tạo luôn phải đặt lên “quốc sách hàng đầu”, cần đa dạng hóa học tập nâng cao trình độ, tri thức, giáo dục theo cả chiều rộng và chiều sâu, bên cạnh đào tạo chuyên sâu, cần thúc đẩy xã hội hóa giáo dục, xây dựng xã hội học tập. Làm tốt công tác quy hoạch, định hướng và phân luồng trong giáo dục – đào tạo để tạo tạo ra cơ cấu nguồn nhân lực hợp lý, đáp ứng được yêu cầu đặt ra của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN. Phát triển nguồn nhân lực cũng được Đảng ta cũng xác định là khâu đột phá chiến lược: “Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; ưu tiên phát triển nguồn nhân lực cho công tác lãnh đạo, quản lý và các lĩnh vực then chốt trên cơ sở nâng cao, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện, cơ bản về chất lượng giáo dục”[2]
Hai là, để bảo vệ kinh tế tài chính tăng trưởng nhanh, bền vững và kiên cố, phát huy được mọi nguồn lực cho sự tăng trưởng, hạn chế những xấu đi phát sinh trong quy trình tăng trưởng quốc gia cần phải triển khai xong thể chế và cụ thể hóa bằng lao lý, chính sách, chủ trương để bảo vệ quyền hạn cho tổ chức triển khai, doanh nghiệp, người lao động trong những hoạt động giải trí kinh tế tài chính, nhà nước cần nhanh gọn phát hành những thể chế, hoàn thành xong pháp lý để mọi hoạt động giải trí đều được kiểm soát và điều chỉnh bằng pháp lý nhằm mục đích tạo ra động lực để lôi cuốn những nhà đầu tư trong và ngoài nước ; mặt khác xử lý việc làm cho người lao động, bảo vệ quyền lợi ích chính đáng cho người lao động. Do đó, Đảng ta cũng xác lập cần phải “ Hoàn thiện đồng điệu thể chế tăng trưởng, trước hết là thể chế tăng trưởng nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa ” [ 3 ] .Ba là, để ngày càng nâng cao sức sản xuất cần tăng nhanh ứng dụng KHCN, máy móc, trang thiết bị văn minh vào quy trình sản xuất. Do đó, cần phải góp vốn đầu tư tăng trưởng cấu trúc vật chất, kỹ thuật, ngày càng tân tiến thì mới hoàn toàn có thể phân phối được những nhu yếu cạnh tranh đối đầu về sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ ngày càng cao của thị trường trong nước và quốc tế. Đảng ta xác lập một trong những trong khâu nâng tầm đó là : “ Xây dựng mạng lưới hệ thống kiến trúc đồng nhất, tân tiến cả về KT và XH … chú trọng tăng trưởng hạ tầng thông tin, viễn thông, tạo nền tảng quy đổi số vương quốc, từng bước tăng trưởng kinh tế tài chính số, xã hội số ” [ 4 ] .Tóm lại, làm rõ thực chất của quy trình tạo ra giá trị và giá trị thặng dư ( doanh thu ), đây là cơ sở để tất cả chúng ta thấy được vị trí và vai trò của người lao động trong quy trình sản xuất cũng như tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Việc xác lập đúng vai trò của con người, phát huy và khai thác nguồn lực con người là một trong những trách nhiệm quan trọng để tất cả chúng ta triển khai những tiềm năng mà Đại hội lần thứ XIII đề ra, phấn đấu đến năm 2045 nước ta trở thành nước tăng trưởng, công nghiệp tân tiến, thu nhập cao .
ThS. Vương Mạnh Toàn
Giảng viên Khoa Lý luận cơ sở, Trường Chính trị tỉnh———————-
(1) GS, TS, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, https://nhandan.vn/tin-tuc-su-kien/mot-so-van-de-ly-luan-va-thuc-tien-ve-chu-nghia-xa-hoi-va-con-duong-di-len-chu-nghia-xa-hoi-o-viet-nam-646305/
( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII
