 Phóng to |
| “Cựu luật sư” Lê Bảo Quốc bị tuyên phạt 29 năm tù do hành vi lừa đảo hàng tỉ đồng của các thân chủ để “chạy án” -Ảnh: Chi Mai |
TT – Luật sư (LS) là người am hiểu luật pháp hơn ai hết. Cho nên một khi họ đã rắp tâm lách luật, nhất là lại lách với chính thân chủ – những người vừa ít kiến thức hơn, vừa đặt lòng tin hoàn toàn vào họ – thì thân chủ chỉ có nước khốn đốn mà thôi.
TT – Luật sư ( LS ) là người am hiểu pháp luật hơn ai hết. Cho nên một khi họ đã rắp tâm lách luật, nhất là lại lách với chính thân chủ – những người vừa ít kiến thức và kỹ năng hơn, vừa đặt lòng tin trọn vẹn vào họ – thì thân chủ chỉ có nước khốn đốn mà thôi .Năm 2006, ông Đào Thúc Lai ( ngụ Q. 1, Thành Phố Hồ Chí Minh ) bị vợ chồng LS V.N.A. kiện ra tòa đòi món nợ 150 lượng vàng ( giấy nợ thay mặt đứng tên vợ ông A. ). Tại phiên tòa xét xử, ông Lai cho rằng ông không vay nợ gì LS A., khoản nợ trên thực ra là thù lao mà ông đã thỏa thuận hợp tác để LS A. lo thủ tục, ngân sách hợp thức hóa sách vở cho căn nhà của ông tại Q. 1. Để buộc ông Lai nghĩa vụ và trách nhiệm trả tiền, LS A. nhu yếu ông phải ký giấy nợ khống 150 lượng vàng. Tuy nhiên, khi LS A. giao hồ sơ sách vở nhà đã làm xong, ông Lai mới chưng hửng vì khoản ngân sách mà LS đã đóng không đáng là bao so với số lượng 150 lượng vàng. Ông Lai không chấp thuận đồng ý trả khoản thù lao này nên bị kiện ra tòa .
Tại cấp xét xử sơ thẩm, ông Lai bị tuyên thua kiện, buộc phải trả cho LS A. nợ và lãi tổng số hơn 171 lượng vàng. Ông Lai kháng nghị, tòa phúc thẩm hủy án. Khi xét xử xét xử sơ thẩm lần 2, LS A. đã chấp thuận đồng ý “ hạ giá ” cho ông Lai và hai bên đã thỏa thuận hợp tác được là ông Lai chỉ phải trả hơn 1,2 tỉ đồng ( khoảng chừng 100 lượng vàng ) cho LS A.. Sau vấn đề này, LS A. đã bị Đoàn LS TP.Hồ Chí Minh xóa tên vì nguyên do đưa ra mức thù lao quá cao và buộc thân chủ ký giấy nợ thay cho khoản thù lao thỏa thuận hợp tác là vi phạm đạo đức nghề nghiệp LS .
Vay nợ hay thù lao?
|
LS bị xóa tên nơi này lại chạy sang nơi khác
Theo LS Trần Công Ly Tao, pháp luật về giải quyết và xử lý vi phạm đạo đức của LS lúc bấy giờ còn nhiều thiếu sót. Có nhiều trường hợp LS vi phạm đạo đức ( hứa hẹn trước tác dụng vụ án với người mua, đưa ra mức thù lao quá cao, bắt thân chủ ký giấy nợ khống so với khoản thù lao LS. .. ) đã bị Đoàn LS TP.Hồ Chí Minh quyết định hành động xóa tên .
Tuy nhiên, những LS này ( trong đó có LS A. nói trên ) đã chuyển sang ĐK làm thành viên của đoàn LS tỉnh khác để liên tục hành nghề, đàng hoàng mở văn phòng tại TP Hồ Chí Minh vì Luật LS không cấm. Quy chế đạo đức của LS cũng chỉ thiên về tính “ trừu tượng ”, quy định này cũng không cấm LS từng bị giải quyết và xử lý vi phạm đạo đức liên tục hành nghề . |
Chị Trần Thị Kim Phượng, ngụ Q. 12, TP. Hồ Chí Minh, cho biết chị vừa bị cơ quan thi hành án kê biên, phát mãi căn nhà để thi hành án, trả nợ cho LS V.T.V. số tiền hơn 500 triệu đồng ( 400 triệu tiền nợ gốc và hơn 100 triệu tiền lãi ). Năm 2006, chị Phượng bị LS V. khởi kiện ra tòa đòi 400 triệu đồng theo giấy vay nợ có chữ ký và dấu vân tay của chị .
Cũng như ông Lai, tại tòa chị Phượng cho rằng chị không vay tiền của LS V., giấy nợ mà chị đã ký thực ra chỉ là giấy nợ khống. Chị là bị đơn trong vụ tranh chấp hai căn nhà di sản thừa kế với những con riêng của người chồng đã mất nên đã nhờ LS V. bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ cho mình. LS V. hứa sẽ giúp chị thắng kiện với điều kiện kèm theo chị phải trả thù lao 30 triệu đồng và 30 % trị giá một căn nhà – lúc ấy khoảng chừng 1 tỉ đồng .
Chị V. đồng ý chấp thuận viết ủy quyền cho LS V. thay mình tham gia vụ kiện. LS đưa nhu yếu chị phải ký trước một giấy nợ 300 triệu đồng coi như tiền thù lao thì LS mới làm, vì sợ xong việc chị thắng kiện lại không chịu trả tiền cho LS. Vì tin yêu LS, chị Phượng làm theo .
Cũng vẫn theo lời khai của chị Phượng thì sau khi đưa trước 30 triệu đồng, chị thấy LS V. không tích cực làm gì, nhiều lần chị phải ngồi chờ cả buổi tại văn phòng mới gặp được LS. Cho nên chị đã có văn bản hủy bỏ việc ủy quyền cho LS V. và tự mình tìm đến thương lượng với các con riêng của chồng.
Kết quả là đã thỏa thuận hợp tác được với nhau về những di sản thừa kế, chị được một căn nhà, những con riêng của chồng chị hưởng căn còn lại và sẽ trả lại cho chị 500 triệu đồng. Ngay sau khi tòa án nhân dân ra quyết định hành động công nhận sự thỏa thuận hợp tác này thì LS V. gặp chị đòi tiền công 100 triệu đồng vì cho rằng LS có công trong việc thỏa thuận hợp tác thương lượng này. Chị Phượng không đồng ý chấp thuận vì cho rằng LS không làm gì giúp chị thì LS V. hạ xuống chỉ đòi 50 triệu. Chị Phượng nói chờ thi hành án xong sẽ trả cho LS nhưng LS đã đem giấy nợ mà chị ký để kiện ra tòa .
Tuy nhiên, tại cả hai cấp tòa xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, những lời khai này của chị Phượng đều bị bác. Tòa nói tác dụng giám định cho thấy chữ ký và dấu vân tay trên giấy nợ đúng là do chị ký nên buộc chị phải có nghĩa vụ và trách nhiệm trả nợ .
Trốn thuế, “ cột ” thân chủ
|
Theo một LS có nhiều năm kinh nghiệm tay nghề thì khi tìm đến LS để nhờ bảo vệ, hầu hết đương sự đều rất tin cậy, gửi gắm tổng thể cho LS. Nhiều người có tâm lý đơn thuần và chuẩn bị sẵn sàng ký bất kỳ sách vở gì mà LS nhu yếu, thậm chí còn ký khống cả vào giấy trắng, tùy LS sử dụng. Chính vì vậy, nếu gặp LS không có đạo đức thì những đương sự rất dễ bị tận dụng . |
Chuyện LS đưa ra mức thù lao ngất ngưởng hoặc thậm chí còn công khai minh bạch đòi thù lao bằng cách “ cưa ” tỉ lệ giá trị gia tài tranh chấp với đương sự thời hạn qua không phải là hiếm. Luật LS và những văn bản hướng dẫn chỉ lao lý về giá trần so với phí LS trong những vụ án hình sự ( tối đa không quá 100.000 đồng / giờ thao tác ), còn so với những vụ án phi hình sự ( như tranh chấp dân sự, kinh tế tài chính, hôn nhân gia đình mái ấm gia đình, hành chính … ) thì không có mức trần .
Thù lao LS tùy thuộc sự thỏa thuận, dựa trên uy tín, tên tuổi, trình độ LS cũng như tính chất nội dung vụ kiện. Theo LS Trương Xuân Tám, Đoàn LS tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, việc LS không ký hợp đồng dịch vụ, ghi rõ khoản thù lao LS trong vụ kiện mà lại bắt thân chủ viết giấy nợ “giả cách” là bất thường và vi phạm pháp luật. Đây là cách làm của một số LS không có đạo đức với mục đích “cột” chặt thân chủ và để trốn các loại thuế mà LS phải trả cho Nhà nước khi nhận thù lao.
Bình thường khi ký hợp đồng dịch vụ có thỏa thuận hợp tác về điều kiện kèm theo thao tác và thù lao, LS có quyền ( nhận thù lao ) đồng thời có nghĩa vụ và trách nhiệm ( triển khai việc làm thì mới được thù lao ). Nhưng nếu ký giấy nợ thì thân chủ chỉ có nghĩa vụ và trách nhiệm trả nợ mà không buộc được LS phải có nghĩa vụ và trách nhiệm triển khai việc làm. Chính thế cho nên khi phải viết “ giấy nợ ” thì thân chủ thường bị thiệt thòi, gặp LS trở mặt không nhiệt tình bảo vệ mình cũng không dám hủy hợp đồng vì sợ khoản nợ khống sẽ trở thành nợ thật nếu đem ra phân xử tại tòa. Trong nhiều vụ kiện đòi nợ giữa LS – thân chủ thời hạn qua, thường những thân chủ bị tòa xử thua do những LS có lợi thế về chứng cứ hơn .
Theo LS Trần Công Ly Tao, phó chủ tịch hội đồng khen thưởng và kỷ luật Đoàn LS Thành Phố Hồ Chí Minh, dù không có pháp luật về mức trần thù lao LS, nhưng việc thỏa thuận hợp tác thù lao giữa những bên cũng phải tuân theo lao lý của pháp lý. LS không hề tận dụng sự yếu thế, thiếu hiểu biết của thân chủ để bắt chẹt, đưa ra mức thù lao trên trời. Việc bắt thân chủ ký giấy nợ thay cho khoản thù lao thỏa thuận hợp tác là vi phạm đạo đức LS. LS có hành vi này hoàn toàn có thể phải chịu hình thức kỷ luật cao nhất là xóa tên khỏi đoàn LS.
Cả nước hiện có trên 6.000 LS, riêng Đoàn LS Thành Phố Hồ Chí Minh trên 2.400 LS đang hành nghề. Tại hội nghị bàn về khuynh hướng tăng trưởng LS mới gần đây, nhiều thành viên ban chủ nhiệm Đoàn LS đã thừa nhận khó trấn áp và loại trừ những LS lôm côm, thiếu đạo đức. Xem ra tốt nhất là những thân chủ sẽ phải tự cẩn trọng, bảo vệ mình trước khi đặt bút ký những thỏa thuận hợp tác, sách vở với LS !
