Trang chủ » Kiến thức kinh doanhLịch sử ngành kinh doanh theo mạngSự sinh ra của ngành MLM gắn liền với tên tuổi của nhà hóa học người Mỹ Karl Renborg ( 1887 – 1973 ). Ông là người tiên phong đã ứng dụng sáng tạo độc đáo MLM vào trong đời sống, tạo ra một mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính, một ngành kinh doanh được gọi là có triển vọng nhất trong thế kỷ 21 .
Karl Renborg có thời gian 20 năm sống tại Trung Quốc và làm việc tại nhiều công ty khác nhau. Giữa những năm 1920-1930 ông và một số người nước ngoài khác bị bắt khi chính quyền thuộc về tay Tưởng Giới Thạch. Trong điều kiện sống rất thiếu thốn, ông đã nhận thấy vai trò của dinh dưỡng đối với sức khỏe con người. Để khắc phục điều kiện sống thiếu dinh dưỡng, Renborg đã tìm ra phương pháp cạo sắt từ những chiếc đinh rỉ cho vào khẩu phần ăn dành cho người tù và thỏa thuận với cai tù để xin các loại rau cỏ khác nhau bổ xung vào khẩu phần ăn hàng ngày. Ông và một số ít bạn tù làm theo phương pháp này nên có sức đề kháng tốt hơn và sống sót được đến ngày trở về quê hương.
Năm 1927 Ông Renborg về Mỹ và khởi đầu chế biến những chất bổ sung dinh dưỡng khác nhau dựa trên cỏ linh lăng là một loại cỏ có chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất, đạm và nhiều thành phần có ích khác. Ông ý kiến đề nghị những người quen của ông thử nghiệm không lấy phí mẫu sản phẩm nhưng ông đã thất bại, không ai dám dùng thử vì họ không muốn mình làm vật thí nghiệm. Sau nhiều nỗ lực mà không đem lại được tác dụng, ông hiểu ra rằng chẳng ai chịu nhìn nhận tốt những thứ cho không, vì thế ông đã đưa ra một ý tưởng sáng tạo và thời nay ý tưởng sáng tạo đó đã tăng trưởng thành một ngành kinh doanh với lệch giá hàng tỷ đô la .
Ông Renborg đề xuất những bạn của ông ra mắt chất bổ trợ dinh dưỡng này cho người quen của họ, còn nếu người quen của họ mua loại sản phẩm thì ông hứa sẽ trả hoa hồng. Ông cũng quyết định hành động trả hoa hồng cho những người quen của bạn mình nếu trình làng loại sản phẩm tiếp theo quan hệ của họ .
Kết quả thật giật mình : thông tin về những chất bổ sung dinh dưỡng có lợi mở màn được truyền bá thoáng đãng ( vì mỗi người bạn của ông lại có nhiều người bạn khác và bạn của bạn của bạn là vô hạn ). Doanh thu bán hàng của công ty tăng vượt quá sức tưởng tượng, mọi người đề xuất gặp ông để tìm hiểu thêm về thông tin mẫu sản phẩm mới này .
Năm 1934 ông Karl Renborg sáng lập ra công ty ” Vitamins California ” và nhờ giải pháp phân phối hàng mới này, khi người tiêu dùng cũng trở thành người truyền bá loại sản phẩm ( Distributor – Nhà phân phối độc lập ), công ty của ông đã nhanh gọn đạt doanh thu 7 triệu USD mà không hề mất một đồng quảng cáo nào. Sự độc lạ ở chỗ nhờ tiết kiệm chi phí được ngân sách quảng cáo và những khâu trung gian ( đại lý bán sỉ, kinh doanh nhỏ, kho bãi … ) nên những người tham gia vào mạng lưới hệ thống của ông hoàn toàn có thể nhận được thù lao cao hơn .
Cuối năm 1939 đầu 1940 ông Renborg đổi tên công ty thành ” Nutrilite Products ” theo tên mẫu sản phẩm và vẫn giữ nguyên chiêu thức tiêu thụ. Những công tác làm việc viên của ông tự tìm người mới, chỉ cho người mới khá đầy đủ thông tin về loại sản phẩm và dạy cho người mới chiêu thức thiết kế xây dựng mạng lưới mở màn từ những người quen của mình. Công ty bảo vệ cho toàn bộ nhà phân phối độc lập có đủ mẫu sản phẩm và nhận hoa hồng không chỉ lượng loại sản phẩm họ bán ra mà còn trả hoa hồng cho lượng mẫu sản phẩm được bán ra bởi những người do họ trực tiếp tìm ra .
Những người tham gia mạng lưới của công ty nhận được sự trợ giúp hướng dẫn tận tình của người bảo trợ. Phương pháp phân phối hàng của ông Renborg chính là khởi điểm của ngành MLM, ở đây ông chỉ mới vận dụng một tầng, và trong nhiều tài liệu thì năm 1940 là năm khởi đầu của MLM và Renborg được coi là ông tổ của ngành kinh doanh này .
Lịch sử tiếp theo của MLM gắn liền với tên tuổi của hai cộng tác viên của ” Nutrilite Products ” là Rich De Vos và Jey Van Andel. Sau một thời hạn thao tác có hiệu suất cao với công ty ” Nutrilite Products ” hai ông đã nhận thấy sức mạnh to lớn của Multi Level Maketing và đã sáng lập ra công ty riêng của mình mang tên ” American Way Corporation “, viết tắt là Amway và lúc bấy giờ Amway đã trở thành một công ty số 1 quốc tế trong ngành MLM với Trụ sở trên 108 nước trên toàn quốc tế .
Vào những năm đầu của thập niên 70, MLM chịu nhiều sức ép lớn. Năm 1975 trong hội đồng liên bang Hoa Kỳ có những người phản đối MLM và quy kết MLM với hình tháp ảo là hình thức bất hợp pháp bị cấm tại Hoa Kỳ. Đây là đòn đánh đầu tiên của chính phủ vào MLM. Bắt đầu cuộc chiến của các công ty MLM để khẳng định chân lý, tính đúng đắn của mình. Công ty Amway đứng mũi chịu sào, suốt bốn năm liền hầu tòa từ năm 1975-1979. Cuối năm 1979 toà án thương mại liên bang hoa kỳ công nhận phương pháp kinh doanh của Amway không phải là hình tháp ảo và được chấp nhận về mặt luật pháp. Từ đó Bộ luật đầu tiên về MLM đã ra đời tại Mỹ.
Richard Poe, phóng viên của báo Success – một tờ báo rất nổi tiếng tại Mỹ- Trong cuốn: “Làn sóng thứ ba-Kỷ nguyên của MLM” đã chia MLM ra làm các thời kỳ:
Làn sóng thứ nhất ( Thời kỳ thứ nhất ) là thời kỳ mở màn hình thành của ngành MLM : từ 1940 cho đến năm 1979 chỉ có khoảng chừng 30 công ty MLM sinh ra tại Mỹ .
Làn sóng thứ II (Thời kỳ thứ hai): từ 1979 – 1990 là thời kỳ bùng nổ của MLM. Mỗi đêm ngủ dậy có hàng trăm công ty MLM bố cáo thành lập với đủ loại sản phẩm và sơ đồ kinh doanh. Đây là thời kỳ phát triển và chọn lọc tự nhiên.
Làn sóng thứ III (Thời kỳ thứ ba): Từ 1990 trở đi, nhờ tiến bộ của công nghệ thông tin, truyền thông, MLM đã mang màu sắc mới. Các nhà phân phối độc lập có thể đơn giản hóa công việc của mình nhờ vào điện thoại, điện đàm, hội thảo vô tuyến, internet và nhiều phương tiện khác. Nếu như ở làn sóng thứ II, những nhà phân phối độc lập giỏi phải là nhà hùng biện và họ phải đi lại như con thoi đến các mạng lưới thì ở làn sóng thứ III, bất cứ ai cũng có thể sử dụng thời giờ nhàn rỗi của mình để tham gia MLM. Hàng ngàn công ty đã áp dụng MLM để truyền bá sản phẩm của mình. Các công ty áp dụng phương pháp bán hàng truyền thống như Ford, Colgate, Canon, Coca-cola và nhiều công ty nổi tiếng khác đã bắt đầu áp dụng phương pháp MLM để phân phối những mặt hàng độc đáo của mình.
Một số thống kê:
• Trên quốc tế có hơn 30.000 công ty phân phối hàng theo quy mô MLM. Doanh số toàn ngành MLM đạt hơn 400 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 20 % – 30 % .
• Mỹ : hiện có 2 nghìn công ty hoạt động giải trí và cứ mười mái ấm gia đình thì có một người làm trong ngành MLM chiếm khoảng chừng 15 % dân số, có 500.000 người trở thành triệu phú nhờ MLM.
• Nhật bản : 90 % hàng hoá và dịch vụ được phân phối trải qua ngành MLM, có 2,5 triệu Nhà Phân Phối đạt Doanh thu 30 tỷ USD.
• Đài loan : Cứ 12 người có 1 người làm trong ngành MLM.
• Malaysia : Có hơn 1 triệu nhà phân phối đạt lệch giá 1 tỷ USD.
• nước Australia : Doanh thu từ MLM đạt 1,5 tỷ USD.
• Đức, Pháp, Italia : mỗi nước đạt trên 2 tỷ USD.
• Anh : Doanh thu đạt trên 1 tỷ USD.
• Nga : Có trên 100 Cty MLM với hơn 2 triệu nhà phân phối .
• Việt nam: hiện nay có trên 30 Cty MLM và trên 300.000 nhà phân phối. Con số này đang tăng lên từng giờ sau khi luật cạnh tranh chính thức có hiệu lực từ sau ngày 1/7/2005.
• Mỗi ngày trên quốc tế có 60.000 người tham gia vào ngành MLM.
• Cứ 100 người là triệu phú trên quốc tế thì có đến 40 người xuất phát từ ngành MLM và dự báo trong thế kỷ 21 thì 70 % sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ sẽ được phân phối theo phương pháp này .
Làn sóng thứ IV đánh dấu sự bùng nổ của MLM trên toàn cầu. Rất nhiều công ty MLM thành công tại Trung quốc, Hàn quốc, Nhật và “qua mặt” cả các công ty ở Mỹ về tốc độ phát triển. Nửa cuối thập kỷ 90 còn đánh dấu những thay đổi đáng kể trong nhận thức về MLM. Các tập đoàn lớn đua nhau quay ra hợp tác với các mạng lưới phân phối kiểu MLM. Các chuyên viên của các tạp chí có uy tín như Wall Street Journal cũng ra sức khẹn ngợi MLM. Không chỉ có thế, các “đại gia” trong làng doanh nghiệp thế giới còn thi nhau mở các công ty con theo mô hình MLM và hợp tác chiến lược với các công ty MLM. Cuộc chạy đua kiếm tiền bằng MLM đã bắt đầu.
Trong vòng hơn 55 năm qua, trải qua các giai đoạn phát triển, MLM đã thực sự lớn mạnh và trở thành một kênh phân phối hợp pháp và hiệu quả. Nếu như trước kia, nó luôn bị xem như một dạng kinh doanh không chính thức, thậm chí không được thừa nhận; những nhà doanh nghiệp MLM không nghĩ đến việc có thể được xuất hiện trên các tạp chí tài chính hoặc trong các bài phóng sự của Wall Street Journal, được nhắc đến trong các cuộc họp hội đồng quản trị hay tại những cuộc hội nghị khoa học của các trường đại học về kinh doanh thì cùng với làn sóng thứ 4, MLM đã thoát ra khỏi sự cô lập. Ngày nay, vai trò quan trọng của mô hình MLM trong nền kinh tế toàn cầu đã được thừa nhận rộng rãi. Báo chí kinh doanh đưa tin không ngớt về những thành công của lĩnh vực này. Công chúng xem MLM như một giải pháp cho vấn đề việc làm – một vấn đề nóng của xã hội hiện đại. Khác với các doanh nghiệp MLM trước kia, các doanh nghiệp làn sóng thứ 4 đã hòa nhập vào thế giới doanh nghiệp nói chung. Cùng với Thương mại điện tử, MLM đang tạo thành một “làn sóng mới” trong giới kinh doanh ngày nay.
