Xưởng cơ khí của ông Tư Rô (Nguyễn Văn Rô, một nông dân chính hiệu) nằm khuất sâu trong một xóm nhỏ ở ấp Giá Ngự, xã Đông Hưng, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau. Những ngày cuối năm, triều cường dâng cao, lối mòn duy nhất dẫn vào xưởng mênh mông nước, phải đi nhờ qua nhà hàng xóm.
Biến ước mơ thành hiện thực
Nhìn cơ ngơi xưởng cơ khí ọp ẹp chỉ độ chừng 100 mét vuông, nép mình bên dòng sông Bảy Háp, tôi không tưởng tượng được đây là nơi ở đồng thời là chỗ thao tác duy nhất của người vừa vinh dự nhận thương hiệu ” Nông dân Nước Ta xuất sắc 2021 “, do Hội Nông dân Nước Ta tôn vinh và những sáng tạo của ông đã được thừa nhận với hàng loạt phần thưởng từ cấp tỉnh đến vương quốc .
Trong bộ dạng lem luốc dầu nhớt, ông thoải mái tiếp chuyện chúng tôi như đã từng rất thân quen. Vẫn tính cách đặc trưng của người dân vùng sông nước, ông Tư Rô cười nói rổn rảng và hay pha trò tiếu lâm nhưng đôi lúc giọng cũng chùng xuống đầy tâm trạng. “Tôi sống có một mình. Vợ bỏ đi lâu rồi, do bả không thích nghề lấm lem dầu nhớt hằng ngày của tôi, còn tôi không bỏ được nghề. Thằng con trai duy nhất cũng không nối nghiệp cha mà đi làm tài xế. Đàn ông mà, ai cũng có hoài bão của riêng mình. Tôi thích chế tạo máy cày, còn con tôi thì thích lái xe. Tôi phải tôn trọng sở thích của con” – ông Tư Rô nhìn xa xăm.
Ông Tư Rô tại xưởng cơ khí của mình. Ảnh : DUY NHÂNKhui gói trà khoe vừa được Tặng Kèm trong chuyến đi TP. Hà Nội nhận thương hiệu Nông dân Nước Ta xuất sắc để mời khách, ông từ tốn kể tiếp : ” Hồi đó do cuộc chiến tranh quyết liệt, đường sá cách trở nên thế hệ con nhà nông như chúng tôi đâu có điều kiện kèm theo đi học nhiều. Tôi chỉ học được hết lớp 3, ở nhà phụ giúp cha đi sửa máy móc. Cha tôi là thợ cơ khí, tôi phụ giúp việc lặt vặt rồi nghề dạy nghề. Khi lớn lên, tôi đi làm thợ sửa máy cho bà con trong vùng ” .Có lần ra đồng hàn lưỡi cày cho người ta, ông Tư Rô chợt nghĩ tại sao chiếc máy cày quá cồng kềnh, còn động cơ thì khi nào cũng chạy hết hiệu suất, vừa tiêu tốn nhiều nguyên vật liệu vừa tổn hại động cơ. ” Tôi ngồi ngoài đồng quan sát cả buổi trời, nhìn từng đường nét, chính sách quản lý và vận hành của lưỡi cày nên phát hiện một điều quan trọng, đó chính là cái lưỡi cày. Nhà sản xuất chỉ sản xuất một dạng lưỡi cày, trong khi trong thực tiễn mỗi vùng đất đều có đặc thù khác nhau. Vì vậy, cần phải chế riêng từng loại lưỡi cày cho tương thích với từng vùng đất ” – ông hồi tưởng .Những sáng tạo độc đáo cứ ” nhảy múa ” trong đầu khiến ông Tư Rô trăn trở không ngủ được. Sáng hôm sau, ông quyết định hành động mang hàng loạt máy móc, đồ nghề, quần áo, lều bạt ra giữa đồng để nghiên cứu và điều tra và thực thi sáng tạo độc đáo của mình .
Ông Tư Rô trình diễn máy cày lội nước. Ảnh : VÂN DUHàng tháng trời vùi đầu điều tra và nghiên cứu, làm đi làm lại cho tới khi vừa lòng, chiếc lưỡi cày của ông sáng tạo sửa chữa thay thế cho lưỡi cày của Mỹ, Nhật ; gắn vào máy chạy băng băng, giảm tiếng ồn và nguyên vật liệu. Quan trọng hơn là bớt hao tổn công sức của con người của người lái .
Khi thành công với việc chế tạo lưỡi cày, ông Tư Rô tiếp tục nghiên cứu thu gọn trọng lượng và tiết kiệm nhiên liệu cho máy. Ông dùng chiếc máy đánh cỏ sân bóng nhân tạo, thay thế, lắp ráp nhiều linh kiện do mình tự chế tác, thành chiếc máy cày chỉ có trọng lượng tương đương với chiếc xe máy, tiết kiệm hơn 50% nhiên liệu.
Lần đầu đưa loại sản phẩm do chính mình sáng tạo đến với nông dân, ông Tư Rô mạnh dạn cam kết nếu cày 1 công đất ( 1.000 mét vuông ) mà hao hơn 1 lít xăng thì có quyền đổi lại máy mới không lấy phí, trong khi toàn bộ máy cày nhập khẩu tiêu tốn hơn 2 lít xăng / 1.000 mét vuông đất. ” Cũng may là cho tới giờ đây, chưa thấy ai tìm tôi đòi đổi lại máy cày ” – ông cười lớn .
Biến điều không thể thành có thể
Tiếng tăm Tư Rô sản xuất được máy cày siêu nhẹ, siêu tiết kiệm ngân sách và chi phí lan ra khắp vùng nhưng đó chưa phải là số lượng giới hạn sáng tạo ở đầu cuối của ông. Cho đến một ngày, những người nông dân Đất Mũi phải ” mắt tròn mắt dẹt ” tận mắt chứng kiến ông tạo ra sự điều ngoạn mục .Khoảng năm năm ngoái, tôm nuôi chết liên tục khiến nhiều người nuôi tôm trong vùng sợ hãi, lo ngại. Họ dùng đủ loại thuốc, vi sinh … mà không biến hóa được gì. Người nuôi tôm than phiền do đất hết phì nhiêu, khí độc tích tụ dưới đáy ao là nguyên do gây bệnh cho tôm và tin rằng nếu cày xới được đáy ao, biến hóa màu đất, giải phóng khí độc tích tụ thì chắc tôm sẽ sống khỏe nhưng làm thế nào hoàn toàn có thể đưa máy cày xuống nước ?Nghĩ mình hoàn toàn có thể làm được, ông Tư Rô lập tức bắt tay vào điều tra và nghiên cứu chiếc máy cày lội nước để giúp nông dân. ” Lúc đó, tôi nghĩ ngay đến việc gắn phao nổi cho chiếc máy cày. Ý tưởng thì có nhưng khi triển khai rất khó, phải cân chỉnh nặng nhẹ từng chút, đúng chuẩn từng li, trật một chút ít thôi thì máy sẽ lật nhào khi đưa xuống nước. Phải mất gần 4 tháng, tôi mới dám công bố với bà con là đã sản xuất thành công xuất sắc chiếc máy cày lội nước. Tôi đặt tên cho loại sản phẩm mới này là ” Ước mơ của nhà nông ” – ông Tư Rô hào hứng kể .
Ông Tư Rô bên chiếc máy cày siêu nhẹ, hoàn toàn có thể hoạt động giải trí trên mọi địa hình. Ảnh : VÂN DU
Chiếc máy cày lội nước của ông Tư Rô là phiên bản nâng cấp từ chiếc máy cày siêu nhẹ. Ông thay đổi lưỡi cày phù hợp với độ mềm của đất, lắp phao nổi quanh thân máy sao cho máy nổi vừa tầm lưỡi cày tiếp xúc với đáy ao. Đặc biệt là giữ thăng bằng cho máy chạy băng băng dưới nước mà không bị lật.
Lần tiên phong ông Tư Rô thử nghiệm chiếc máy cày lội nước trên ao tôm của một hộ dân ở xã Đông Hưng, nhiều người tận mắt chứng kiến đều kinh ngạc. Máy chạy được khoảng chừng 1.000 mét vuông, nhiều người lập tức hỏi mua ngay. ” Chiếc máy tôi bán thời gian đó chỉ 15 triệu đồng, trừ giá tiền, lời khoảng chừng 1 triệu đồng, hầu hết là lấy công làm lời. Nhưng tôi rất vui vì thành quả của mình đã được thừa nhận và giúp ích cho nông dân ” – ông Tư Rô tự hào .Ông Tư Rô đang sẵn sàng chuẩn bị trình làng phiên bản máy cày lội nước mới vào dịp cuối năm. Về cơ bản, chiếc máy này nhẹ hơn khoảng chừng 20 kg, chỉ khoảng chừng 100 kg và nhẹ hơn 5 lần so với máy cày truyền thống cuội nguồn cùng loại. Đặc biệt, chiếc máy cày phiên bản mới dễ chạy dưới nước hơn, độ lún ít hơn ; lưỡi cày được nâng cấp cải tiến hoàn toàn có thể xới được cục đất to hơn, độ tơi xốp lớn hơn .Thực tế, hơn 6 năm qua, chiếc máy cày mơ ước do ông Tư Rô sản xuất đến được với nông dân chưa nhiều. Điều ông Tư Rô trăn trở là muốn được nhà nước chăm sóc tương hỗ để những mẫu sản phẩm do ông sáng tạo có điều kiện kèm theo lan tỏa rộng hơn, đến được với nhiều nông dân hơn, giúp bà con trồng lúa, nuôi tôm hiệu suất cao hơn .
