3. Nguyên tắc đối kháng sinh lý giữa những chất điều hòa sinh trưởng nội sinh và ngoại sinh .4. Những nguyên tắc khi sử dụng chất điều hòa sinh trưởng trong nông nghiệp .Hiện nay, cùng với sự tăng trưởng không ngừng của ngành công nghiệp sản xuất phân bón, những đơn vị sản xuất ngày càng có xu thế cho sinh ra những mẫu sản phẩm tổng hợp nhiều thành phần. Đặc biệt với riêng dòng phân sinh học được cho thêm chất điều hòa sinh trưởng. Chất điều hòa sinh trưởng ngày càng được bà con sử dụng thoáng rộng nhờ những lợi thế riêng không liên quan gì đến nhau không phải loại phân nào cũng có. Vậy chất điều hòa sinh trưởng là gì ? Ứng dụng của chúng thế nào ? Hãy cùng hóa chất VNT giúp bà con có cái nhìn rõ nét nhất về loại “ chất thần kỳ ” này .
Chất điều hòa sinh trưởng ở thực vật là hoóc môn sinh trưởng, có bản chất hóa học khác nhau nhưng đều có tác dụng điều hòa quá trình sinh trưởng, phát triển của cây. Đồng thời đảm bảo được mối quan hệ giữa các bộ phận, cơ quan của cây trồng…
Chất điều hòa sinh trưởng là gì ?
Trong suốt đời sống, cây trải qua nhiều quy trình tiến độ sinh trưởng và tăng trưởng khác nhau từ nẩy mầm, lớn lên, ra hoa, kết trái … Mỗi tiến trình, sinh trưởng và tăng trưởng của cây sẽ được điều khiển và tinh chỉnh bởi 1 nhóm chất nhất định .
+ ) Ở thời kỳ sinh trưởng lớn lên có nhóm chất kích thích sinh trưởng .
+ ) Phát triển tới 1 mức độ nhất định cây tạm ngừng để chuyển sang tiến trình ra hoa, kết trái thì cần có nhóm chất ức chế sinh trưởng .
Các chất điều hòa sinh trưởng sẽ giúp cây hoàn toàn có thể thực thi những tiến trình này một cách cân đối và hài hòa nhất theo đặc tính và quy luật vốn có của cây cối với liều lượng rất thấp .
2. Danh mục chất điều hòa sinh trưởng thường gặp
1. Auxin
Auxin là loại hoóc môn thực vật thuộc nhóm kích thích sinh trưởng, có tính năng tốt đến quy trình sinh trưởng có tính năng tốt đến quy trình sinh trưởng của tế bào, hoạt động giải trí của tầng sinh, sự hình thành rễ, hướng tính của thực vật, sự lợi thế của ngọn, sự sinh trưởng của quả, tạo quả không hạt … nhưng Auxin tác động ảnh hưởng tới sự vươn dài của thực vật được coi là then chốt .
Auxin bản thân vốn là chất kích thích quy trình sinh trưởng của tế bào. Nhưng nếu kích thích Auxin với hàm lượng quá nhiều sẽ xảy ra hiện tượng kỳ lạ ức chế ngược trở lại, khi đó, Auxin chở thành chất ức chế .
2. Gibberellin
Gibberellin là hoóc môn thực vật thuộc nhóm kích thích sinh trưởng, có công dụng kiểm soát và điều chỉnh sự tăng trưởng ở thực vật, có tác động ảnh hưởng tới nhiều quy trình tăng trưởng như làm thân dài ra, nảy mầm, ngủ, ra hoa, kích thích enzym, biểu lộ gen, kích thích tạo quả và quả không hạt …
Chất điều hòa sinh trưởng Gibberellin
Các Gibberellin được đặt tên là GA1, GA2, GA3, … Gan theo thứ tự phát hiện. Acid Gibberellic là Gibberellin tiên phong được diễn đạt cấu trúc, có tên là GA3. Ngày nay Gibberellin thường được sử dụng nhất là GA3 và dạng hoạt động giải trí của GA1 .
3. Cytokinin
Cytokinin là hoóc môn thực vật thuộc nhóm kích thích sinh trưởng thứ 3 được phát hiện sau Auxin và Gibberellin. Cytokinin được tạo ra trong ngọn rễ và trong hạt đang tăng trưởng, sau đó theo mô tế bào được luân chuyển lên thân .
Cytokinin có vai trò chính trong việc phân loại tế bào. Tác động của Cytokinin lên sự sinh trưởng của tế bào trong nuôi cấy mô tỷ lệ thuộc vào sự xuất hiện đồng thời của Auxin. Tỷ lệ này có ý nghĩa quan trọng trong việc xác lập sự chuyển hóa của tế bào .
4. Acid Abscisic (ABA)
Acid Abscisic là 1 nhóm chất tự nhiên và tự tạo, được gọi là Dormic, Acid Dormic, được xem như 1 hoóc môn thực vật thuộc nhóm chất ức chế sinh trưởng. Acid Abscisic là 1 chất ức chế sinh trưởng khá mạnh được phát hiện năm 1966 .
Acid Abscisic được tổng hợp hầu hết ở những cơ quan rễ, lá, hoa, quả, củ … nhưng đa phần ở cơ quan sinh sản. Sau khi hoa được hình thành thì hàm lượng ABA cũng tăng lên rất nhanh .
Công thức hóa học của ABA
ABA được tích góp nhiều trong những cơ quan đang ngủ nghỉ, cơ quan dự trữ, và cơ quan sắp dụng. Sự tích lũy ABA gây ngưng trệ quy trình trao đổi chất, làm giảm những hoạt động giải trí sinh lý và hoàn toàn có thể chuyển cây sang trạng thái ngủ sâu .
Khi gặp bất kể điều kiện kèm theo bất lợi nào của môi trường tự nhiên như hạn hán, rét, nóng, mặn hay sâu bệnh … thì hàm lượng ABA trong lá tăng lên rất nhanh. Đó là phản ứng thích nghi của cây .
5. Êtilen
Êtilen là hoóc môn thực vật thuộc nhóm hoóc môn ức chế sinh trưởng, được sinh ra ở lá già, hoa già, quả chín. Êtilen kiểm soát và điều chỉnh sự chín, sự rụng lá, kích thích ra hoa, chín quả, sự phân hóa giới tính của hoa .
Hiện nay, với sự tăng trưởng không ngừng của khoa học kỹ thuật, những nhà khoa học đã xác lập được cấu tạo hóa học của những chất này nên đã điều chế ra được. Ngoài ra còn điều chế ra được những chất có tính năng tương tự như như những chất điều hòa sinh trưởng sinh ra trong cây để ứng dụng trong sản xuất .
3. Chất điều hòa sinh trưởng thực vật ứng dụng trong nông nghiệp
– Kích thích hạt nảy mầm nhanh và đều (Thường dùng các chất Auxin và GA)
– Kích thích ra rễ cho cành chiết, cành giâm ( chất có hiệu suất cao cao là Auxin ) .
– Kích thích sự sinh trưởng của cây, tăng độ cao, tăng sinh khối và tăng hiệu suất cây xanh .
+ ) Với những loại cây cối cần tăng chiều cao như mía, cây lấy sợi thì sử dụng chất GA .
+ ) Đối với lúa, rau màu, hoa, cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm hoàn toàn có thể sử dụng Auxin, GA, Cytokinin .
Ứng dụng của chất ` điều hòa sinh trưởng
– Kích thích ra hoa, kết quả.
+ ) Đối với cây ăn quả muốn ra hoa sớm và tập trung chuyên sâu nên dùng chất điều hòa sinh trưởng. Tùy theo loại cây, hoàn toàn có thể dùng nhiều chất như Auxin, GA hoặc Etylen, Paclobutrazol .
– Hạn chế rụng nụ, hoa, quả :
+ ) Để ngăn ngừa hiện tượng kỳ lạ này xảy ra, phải bổ trợ thêm Auxin và GA .
– Điều chỉnh sự chín ở quả :
+ ) Trong thực tiễn, việc kiểm soát và điều chỉnh quả chín nhanh, chậm và hàng loạt để thu hoạch cơ giới có ý nghĩa rất quan trọng. Một số những quả được thu hoạch khi xanh như chuối, cà chua … Vì vậy việc kiểm soát và điều chỉnh quả chín chậm để luân chuyển hoặc làm quả chín nhanh và đồng đều, màu sắc đẹp để đưa ra thị trường, rất là thiết yếu .
+ ) Người ta thường dùng Etylen để làm chín những quả đã già hoặc có 1 vài quả khởi đầu chín với những loại quả như xoài, chuối, cà chua … bằng cách phun hoặc nhúng .
+ ) trái lại, muốn cho quả chín chậm để lê dài thời hạn thu hoạch, luân chuyển hoàn toàn có thể dùng GA .
+ ) Với hoa, muốn hoa tươi lâu hoàn toàn có thể dùng Cytokinin .
– Điều chỉnh giới tính của hoa :
+ ) Nhiều điều tra và nghiên cứu cho thấy, sử dụng Auxin sẽ làm biến hóa tỷ suất giữa hoa đực và hoa cái .
+ ) Sử dụng Gibberellin sẽ kích thích việc hình thành hoa đực, sự tăng trưởng của bao phấn và hạt phấn .
+ ) Sử dụng Etylen và Cytokinin sẽ kích thích việc hình thành hoa cái .
– Kích thích tiết nhựa của những cây có mủ :
+ ) Ngành cao su đặc thường dùng Etylen bôi lên miệng cạo để kích thích ra mủ, tăng sản lượng mủ cao su đặc .
– Tăng sự đậu quả không hạt :
+ ) Thường dùng GA phun cho cây vào quá trình ra hoa .
– Nuôi cấy mô tế bào :
+ ) Hai nhóm chất thường được dùng nhất là Auxin và Cytokinin để tạo ra một cây hoàn hảo, cân đối đủ rể, thân, lá. Auxin kích thích ra rễ, còn Cytokinin kích thích ra chồi .
– Điều chỉnh sự ra hoa của cây .
Ngoài ra, những chất điều hòa sinh trưởng còn được sử dụng với nhiều mục tiêu khác. Ví dụ như kích thích hoặc ngưng trệ nảy mầm của củ giống, làm rụng lá để dễ thu hoạch ( đậu, bông ), làm cây thấp lại để tăng tỷ lệ cây cối, tạo dáng cho hoa lá cây cảnh, hoặc thậm trí để diệt cỏ dại …
4. Những nguyên tắc khi sử dụng chất điều hòa sinh trưởng trong nông nghiệp.
1. Nồng độ sử dụng
Hiệu quả tính năng của những chất điều hòa sinh trưởng phụ thuộc vào vào nồng độ của chúng .
+ ) Nếu sử dụng chất điều hòa sinh trưởng để kích thích thì dùng nồng độ thấp. Còn nếu dùng chúng để ức chế sinh trưởng hoặc diệt cỏ thì sử dụng với nồng độ cao hơn
+ ) Các bộ phận khác nhau của cây, cây có tuổi khác nhau sẽ cảm ứng với những chất điều hòa sinh trưởng khác nhau. Cây non có cảm ứng mạnh hơn cây già, rễ và chồi có cảm ứng với Auxin mạnh hơn thân .
Vì vậy, việc sử dụng chất điều hòa sinh trưởng cần phải xác lập từng loại cây, bộ phận cây cần dùng, thời kỳ sinh trưởng của cây và nồng độ của những chất điều hòa sinh trưởng tương thích để đạt được hiệu suất cao tốt nhất .
2. Nguyên tắc phối hợp.
Sử dụng chất điều hòa sinh trưởng cần thỏa mãn nhu cầu những điều kiện kèm theo sinh thái xanh và những yếu tố dinh dưỡng của cây. Do những chất điều hòa sinh trưởng làm tăng cường những quy trình trao đổi chất mà không tham gia trực tiếp vào trao đổi chất, nên không hề dùng những chất đó để thay để phân bón .
Vì vậy, muốn sử dụng chất điều hòa sinh trưởng có hiệu suất cao cao cần xác lập thời vụ và vùng cây cối có những điều kiện kèm theo tự nhiên như thế nào ( nhiệt độ, nhiệt độ, ánh sáng … ). Đồng thời cần phân phối bón phân và tưới tiêu hài hòa và hợp lý cho cây cối .
Việc phối hợp giữa sử dụng chất điều hòa sinh trưởng với bón phân hài hòa và hợp lý sẽ giúp tăng cường hiệu suất cao lẫn nhau, dẫn tới cây xanh hoàn toàn có thể hấp thu 1 cách tốt nhất .
Tác dụng không ngờ khi tích hợp bón MPK và chất điều hòa sinh trưởng
3. Nguyên tắc đối kháng sinh lý giữa các chất điều hòa sinh trưởng nội sinh và ngoại sinh.
Chẳng hạn như xử dụng Auxin xử lý và Etylen nội sinh trong việc ngăn ngừa sự rụng lá, nụ, hoa, quả.sự đối kháng sinh lý giữa Auxin và Cytokinin trong sự phân hóa rễ và chồi. Hay đối kháng giữa Gibberellin ngoại sinh và acid Abscisic nội sinh trong việc phá bỏ trạng thái ngủ của cây…
4. Nguyên tắc chọn lọc.
Đây là nguyên tắc được sử dụng thông dụng với những chất diệt cỏ dại. Chất diệt cỏ dại có tính tinh lọc cao. Một chất diệt cỏ chỉ có công dụng với 1 số cây nhất định mà ít hoặc không có công dụng với những cây khác .
Có thể nói, chất điều hòa sinh trưởng có công dụng rất kỳ diệu và quan trọng. Chúng điều khiển và tinh chỉnh được sự sinh trưởng của cây cối theo ý muốn của con người .
Tuy nhiên chúng không hề thay thế sửa chữa được phân bón. Vì vậy, bà con cần vận dụng đúng theo hướng dẫn để đạt được hiệu suất cao tốt nhất .
