Bạn có bao giờ thắc mắc ai là người tạo ra bảng chữ cái tiếng Việt? Để hình thành được những nét chữ tiếng Việt như hôm nay là cả một quá trình dài của cha ông ta. Cùng tìm hiểu về người tạo ra bảng chữ cái tiếng Việt cùng những điều lý thú xung quanh nó mà chưa chắc ai cũng biết.
10 triệu + + trẻ nhỏ tại 108 nước đã giỏi tiếng Anh như người bản xứ và tăng trưởng ngôn từ vượt bậc qua những app của MonkeyTiếng Việt là ngôn từ chính thức của Nước Ta, cái ngôn từ này đã trải qua bao thăng trầm lịch sử vẻ vang mới có được những nét chữ vẹn nguyên như ngày thời điểm ngày hôm nay. Để vấn đáp cho câu hỏi “ ai là người tạo ra bảng vần âm tiếng Việt ” thì tiên phong phải khám phá nguồn gốc của “ tiếng Việt ”
Những giai đoạn thay đổi của bộ chữ tiếng Việt
Trong lịch sử dân tộc Nước Ta, có ba loại văn tự được dùng để ghi chép là chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ. Chữ Hán và chữ Nôm được gọi là văn tự ngữ tố, mỗi chữ biểu lộ một hoặc một số ít âm tiết. Còn chữ quốc ngữ được viết theo tiếng Latinh, ngôn từ nhánh thuộc ngữ hệ Ấn-Âu .
Trong suốt 1000 năm bị đô hộ bởi phong kiến Nước Trung Hoa, tức là từ đầu công nguyên đến thế kỷ X, nước ta bị áp đặt phải sử dụng chữ Hán và tiếng Hán. Khi đó, dưới chính sách quản lý của người Trung Quốc, dân ta buộc phải đến trường học thi thư, chữ Hán, và thi tuyển bằng chữ Hán .
Từ sau thế kỷ thứ X, tuy Nước Ta giành được độc lập tự chủ, nhưng chữ Hán vẫn liên tục là một phương tiện đi lại chính trong việc ghi chép. Mặc dù dân ta cũng đã phát minh sáng tạo ra chữ Nôm, một hệ chữ ngữ tố dùng viết tiếng Việt, tuy nhiên nó vẫn là dựa trên cơ sở cấu trúc và đường nét như chữ Hán .
Từ thời thế kỷ thứ XI đến thế kỷ XIV thì mạng lưới hệ thống chữ Nôm mới thực sự hoàn hảo. Đến cuối thế kỷ 18 – đầu thế kỷ 19 thì chữ Nôm đã tăng trưởng tới mức át cả vị thế chữ Hán. Truyện Kiều của Nguyễn Du là vật chứng rõ nhất cho việc sử dụng chữ Nôm .
Bảng chữ cái tiếng Việt ra đời khi nào?
Chữ Hán chỉ bị sửa chữa thay thế bởi chữ Quốc ngữ vào cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX. Nền khoa bảng dùng chữ Hán cũng chấm hết ở kỳ thi ở đầu cuối vào năm 1919, khi chữ quốc ngữ được khởi đầu được sử dụng chính thức tại Nước Ta .
Các trào lưu cải cách trong quy trình tiến độ này như Hội Trí Tri, Duy Tân, Đông Kinh Nghĩa Thục và ngành báo chí truyền thông mới hình thành, đã thừa nhận và cổ động việc học ” chữ Quốc ngữ ” ở toàn cõi nước Việt. Chữ quốc ngữ lúc bấy giờ được coi là phương tiện đi lại thuận tiện cho học tập và nâng cao dân trí. Và đây cũng chính là bộ chữ ta tất cả chúng ta đang dùng lúc bấy giờ .
“Cha đẻ” chữ Quốc ngữ – người tạo ra bảng chữ cái tiếng Việt
Với mục tiêu truyền giáo, những giáo sĩ thuộc Dòng Tên đã đến nước ta, mà điểm đến tiên phong là Hội An vào đầu thế kỷ 17. Tất cả họ đều dùng tiếng Hán và Nhật để tiếp xúc với dân địa phương trải qua sự tương hỗ phiên dịch của những thương nhân .
Đối với người Việt, học chữ Nôm đã khó, huống chi là so với người ngoại bang. Thực tế, chữ Nôm vẫn hoàn toàn có thể học được, viết được nhưng không hề thông dụng thoáng đãng. Vì thế vì vậy vào năm 1617, giáo sĩ Francesco de Pina người Bồ Đào Nha – người phương Tây giỏi tiếng Việt nhất thời bấy giờ, với mong ước hoàn toàn có thể truyền lại kinh sách giáo lý đạo Thiên Chúa, ông đã cùng 1 số ít giáo sĩ khác bắt tay vào Latin hóa tiếng Việt .
Các giáo sĩ được công nhận là tác giả của chữ quốc ngữ là giáo sĩ Francesco de Pina, Gaspar d’Amaral và Antonio Barbosa ( người Bồ Đào Nha ), Cristoforo Borri ( người Ý ), Alexandre de Rhodes ( người Pháp ) … Tuy nhiên, trong số này, chỉ có giáo sĩ Đắc Lộ cho in cuốn sách tiếng Việt tiên phong : Từ điển Việt – Bồ – La nên được người Việt cho là người tạo ra bảng vần âm tiếng Việt từ hơn trăm năm qua .
Tuy nhiên, qua những di cảo cho thấy rằng chữ quốc ngữ sinh ra từ năm 1618 cho đến 1625 với sự hợp tác của nhiều người. Đa số ” tác giả ” của chữ quốc ngữ đều là người Bồ Đào Nha, người Ý cùng một số ít người Việt theo đạo Thiên Chúa góp phần. Người được xác lập có công lớn nhất trong việc tạo ra chữ quốc ngữ chính là giáo sĩ Francesco de Pina người Bồ Đào Nha .
Francesco de Pina đến Hội An đầu năm 1617, cuối năm 1625 ông chết đuối trên biển Cù Lao Chàm. Thi thể ông được chôn ở sau nhà thời thánh Phước Kiều ( nay là nhà thời thánh Thánh Andre ), tỉnh Quảng Nam. Đây cũng là nhà thời thánh do chính ông xây dựng khi đến cư trú tại Thanh Chiêm và là nơi trú ngụ của nhiều giáo sĩ khác .
Xem thêm: Tại sao lại phải luyện viết bảng chữ cái tiếng Việt kiểu đẹp?
Bảng chữ cái tiếng Việt ngày xưa
Thuở “ sơ khai ”, bảng vần âm tiếng Việt vẫn chưa hoàn hảo. Việc Latin hóa tiếng Việt được triển khai vĩnh viễn. Ban đầu, những giáo sĩ ghi lại âm tiếng Việt bằng những từ ngữ mà ” chỉ họ mới hiểu được ” như Cecham ( Kẻ Chàm, một cách gọi xưa của Thanh Chiêm ), Quamguya ( Quảng Nghĩa ), Quinin ( Quy Nhơn ), nayre ( nài, nài voi ), … rồi tiến đến Ke Cham ( Kẻ Chàm ), Quy nin ( Quy Nhơn ), ten si ( tiến sỹ ), dau nhu ( đạo Nho ), … sau hết mới có dấu như ngày này. Trong những lần trở lại Đàng Trong và Đàng Ngoài, giáo sĩ Đắc Lộ tích lũy thêm những kỹ năng và kiến thức về tiếng Việt, đặc biệt quan trọng là dấu thanh, …
Tháng 5-1862, sau khi chiếm ba tỉnh miền Đông Nam kỳ, Pháp đã xây dựng Trường Thông ngôn dạy hai thứ tiếng : Pháp và quốc ngữ nhằm mục đích giảng dạy ngôn từ cho quân đội viễn chinh. Ngay khi Trường Thông ngôn xây dựng, ông Trương Vĩnh Ký được mời làm giáo sư và cũng là thầy giáo dạy chữ Việt tiên phong. Ông đã viết cuốn sách giáo khoa tiên phong là Ngữ pháp tiếng Annam ( Abrégé de grammaire Annamite ), sau đó là hàng loạt sách giáo khoa như Chuyện tiếng An Nam và tiếng Langsa, Chữ quốc ngữ và lịch sử dân tộc An Nam, Văn phạm tiếng An Nam, … Sách của ông cũng dạy đặt câu sao cho đúng cách và có mạng lưới hệ thống và khoa học .
Như vậy hoàn toàn có thể nói, Francesco de Pina là người có công lớn trong việc tạo ra chữ Quốc ngữ và Trương Vĩnh Ký đã kiến thiết xây dựng tạo ra bảng vần âm tiếng Việt hoàn hảo như thời nay .
“ Tiếng Việt còn thì nước Việt còn ”, việc tìm hiểu và khám phá người tạo ra bảng vần âm tiếng Việt giúp ta hiểu thêm về lịch sử dân tộc ngôn từ của dân tộc bản địa. Từ đó thêm trân trọng những sức lực lao động của cha ông. Học bảng vần âm tiếng Việt không chỉ đơn thuần là học chữ mà còn là học cái ý thức dân tộc bản địa của nước Việt ta từ ngàn đời .
Theo dõi Monkey tại đây để biết thêm nhiều thông tin hữu ích về giáo dục.