Mạch điện tử dùng để điều khiển sự đổi khác trạng thái của những tín hiệu, trạng thái hoạt động giải trí, chính sách thao tác của máy móc thiết bị, … mạch đó gọi là mạch điều khiển tín hiệu .
Ví dụ : Sự thay đổi tắt, sáng của đèn giao thông,, hệ thống báo cháy, màn hình làm việc của máy giặt, nồi cơm điện..
II – CÔNG DỤNG
Thông báo về thực trạng của thiết bị khi gặp sự cố. Ví dụ như điện áp cao, điện áp thấp, quá nhiệt độ, cháy nổ, …
Thông báo về những thông tin thiết yếu cho con người triển khai theo tín hiệu lệnh. Ví dụ như đèn xanh, đèn đỏ tín hiệu giao thông vận tải, …
Làm những thiết bị trang trí bằng điện tử. Ví dụ như bảng quảng cáo, biển hiệu, …
Thông báo về thực trạng hoạt động giải trí của máy móc. Chẳng hạn, tín hiệu thông tin nguồn, âm lượng của âm thanh, …
III – NGUYÊN LÝ CHUNG CỦA MẠCH ĐIỀU KHIỂN TÍN HIỆU
Khi phong cách thiết kế, sản xuất mạch điều khiển tín hiệu, người ta hoàn toàn có thể phong cách thiết kế mạch Giao hàng cho nhiều công dụng khác nhau, do đó có nhiều cách phong cách thiết kế khác nhau. Những mạch điều khiển tín hiệu đơn thuần có những nguyên lí sau :
Sau khi nhận lệnh báo hiệu từ một cảm ứng, mạch điều khiển xử lí tín hiệu đã nhận, điều chế tín hiệu theo một nguyên tắc nào đó. Tín iệu được khuếch đại lên đến hiệu suất thiết yếu đưa sang khối chấp hành. Khối chấp hành : phát lệnh báo hiệu cảnh báo nhắc nhở ( chuông, đèn, hàng chữ nổi, … và chấp hành lệnh. )
Mạch báo hiệu và bảo vệ trên hình 14.3 có trách nhiệm thông tin và cắt điện khi điện áp vượt quá ngưỡng nguy hại. Nguyên lý chung hoạt động giải trí của mạch như sau :
Bình thường, điện áp bằng 220V rơle K không hút, tiếp điểm thường đóng K1 đóng điện cho tải mạch thao tác thông thường. Khi điện áp tăng cao biến trở VR nhận tín hiệu điện áp vượt ngưỡng thao tác của Đo → Đo cho I chạy qua. T1, T2 ) điều khiển rơ le hoạt động giải trí ( phải có T1T2 ). Vì T1T2 nhận tín hiệu dòng điện chạy từ Đo → KĐ dòng điện lên → cấp điện cho cuộn dây rơle K → K tác động ảnh hưởng làm mở tiếp điểm K1 → cắt điện tải bảo vệ mạch ; đóng tiếp điểm thường mở K2 → đèn hiệu sáng → chuông kêu báo hiệu điện áp cao nên bị cắt điện .
Chức năng những linh phụ kiện :
– BA – biến áp hạ điện áp từ 220V xuống 15V để nuôi mạch điều khiển .
– Đ1, C – điôt và tụ điện đổi khác từ điện xoay chiều thành điện một chiều nuôi mạch điều khiển
– VR, R1 – chỉnh ngưỡng tác động ảnh hưởng khi quá áp .
– Đ0, R2 – điôt ổn áp, đặt ngưỡng tác động ảnh hưởng cho T1, T2 .
– R3 – bảo vệ những tranzitor .
– T1, T2 – tranzito điều khiển rơ le hoạt động giải trí .
– K – rơ le chuyển mạch ( K : cuộn dây hút, K1 : Tiếp điểm thường mở, K2 : tiếp điểm thường đóng ) đóng, cắt nguồn .
Câu 1 trang 61 Công nghệ 12:
Mạch điều khiển tín hiệu là gì?
Trả lời
Mạch điều khiển tín hiệu là một mạch điện tử, dùng để điều khiển sự đổi khác trạng thái những tín hiệu .
Câu 2 trang 61 Công nghệ 12:
Vẽ sơ đồ và giải thích nguyên lí mạch điều khiển tín hiệu.
Trả lời
* Sơ đồ khối mạch điều khiển tín hiệu :
* Giải thích nguyên lí mạch điều khiển tín hiệu : Sau khi nhận lệnh báo hiệu từ một cảm ứng, mạch điều khiển xử lí tín hiệu đã nhận, điều chế theo một nguyên tắc nào đó. Sau đó tín hiệu được khuếch đại đến hiệu suất thiết yếu và đưa tới khối chấp hành. Khối chấp hành sẽ phát lệnh báo hiệu bằng chuông, đèn, hàng chữ nổi và chấp hành lệnh .
Câu 3 trang 61 Công nghệ 12:
Trong sơ đồ mạch hình 14 – 3, khi cần thay đổi ngưỡng báo hiệu và bảo vệ từ 230V xuống 220V thì con quay biến trở VR cần nâng lên phía trên hay giảm xuống phía dưới? Tại sao?
Trả lời
Con chạy VR càng cao thì ngưỡng bảo vệ càng thấp → Khi cần đổi khác ngưỡng báo hiệu và bảo vệ từ 230V xuống 220V thì con quay VR cần nâng lên trên .
Trắc nghiệm Bài 14 ( có đáp án ) :
Câu 1: Sự thay đổi trạng thái của tín hiệu đó là:
A. Thay đổi tắt, sáng của đèn giao thông vận tải
B. Tiếng còi báo động khi gặp sự cố
C. Hàng chữ chạy của những bảng quảng cáo
D. Cả 3 đáp án trên
Hiển thị đáp án
Đáp án: D
Câu 2: Công dụng của mạch điều khiển tín hiệu:
A. Thông báo thực trạng thiết bị khi gặp sự cố .
B. Thông báo những thông tin thiết yếu cho con người triển khai theo lệnh .
C. Làm những thiết bị trang trí bằng bảng điện tử .
D. Cả 3 đáp án trên .
Hiển thị đáp án
Đáp án: D
Câu 3: Đâu là sơ đồ khối mạch điều khiển tín hiệu:
A. 
B. 
C. 
D. 
Hiển thị đáp án
Đáp án: C
Câu 4: Đối với mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp cho gia đình, biến áp có nhiệm vụ:
A. Tăng điện áp từ 20V → 220V
B. Hạ điện áp từ 220V → 20V
C. Hạ điện áp từ 220V → 200V
D. Hạ điện áp từ 200V → 20V
Hiển thị đáp án
Đáp án: B
Câu 5: Đối với mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp cho gia đình, Đ1 và C có nhiệm vụ:
A. Đổi điện xoay chiều thành điện một chiều để nuôi mạch điều khiển .
B. Đổi điện một chiều thành điện xoay chiều để nuôi mạch điều khiển .
C. Cả 2 đáp án đều đúng .
D. Cả 2 đáp án đều sai .
Hiển thị đáp án
Đáp án: A
Câu 6: Mạch điều khiển tín hiệu:
A. Điều khiển sự biến hóa vận tốc của tín hiệu
B. Điều khiển sự biến hóa hiệu suất của mạch
C. Điều khiển sự biến hóa trạng thái của tín hiệu
D. Điều khiển sự biến hóa trạng thái và vận tốc của tín hiệu
Hiển thị đáp án
Đáp án: C
Câu 7: Phát biểu nào sau đây sai:
A. Mạch điều khiển tín hiệu là mạch điện tử điều khiển sự đổi khác trạng thái của tín hiệu .
B. Mạch điều khiển tín hiệu giúp thông tin về thực trạng hoạt động giải trí của máy móc .
C. Đối với đèn tín hiệu giao thông vận tải, khối chấp hành phát lệnh báo hiệu bằng chuông .
D. Công dụng thông tin thông tin thiết yếu cho con người thực thi theo lệnh ở mạch điều khiển tín hiệu như : biển hiệu, hình ảnh quảng cáo .
Hiển thị đáp án
Đáp án: C
Câu 8: Mạch báo hiệu và bảo vệ có nhiệm vụ thông báo và cắt điện khi điện áp:
A. 20V
B. 200V
C. 220V
D. 230V
Hiển thị đáp án
Đáp án: D
Câu 9: Nhiệm vụ của các khối trong mạch điều khiển tín hiệu:
A. Khối nhận lệnh : nhận lệnh báo hiệu từ cảm ứng
B. Khối khuếch đại : khuếch đại tín hiệu đến hiệu suất thiết yếu
C. Khối chấp hành : phát lệnh báo bằng chuông, đèn, chữ nổi, …
D. Cả 3 đáp án đều đúng
Hiển thị đáp án
Đáp án: D
Câu 10: Khối chấp hành sẽ phát lệnh báo hiệu bằng:
A. Chuông
B. Đèn
C. Hàng chữ nổi
D. Cả 3 đáp án đều đúng
