a. Vật liệu, thiết bịa. Vật liệu, thiết bị
Dây dẫn điện, bóng đèn đui đèn, công tắc 3 cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp
b. Dụng cụb. Dụng cụKìm điện, tuốc vít, khoan, kéo, bút thử
II – CÔNG DỤNG CỦA MẠCH
Mạch điện hai công tắc nguồn ba cực điều khiển và tinh chỉnh một đèn dùng để lắp cho cầu thang hoặc 2 công tắc nguồn 2 nơi khác nhau điều khiển và tinh chỉnh 1 đèn
III – NỘI DUNG VÀ TRÌNH TỰ THỰC HÀNH
1. Tìm hiểu công tắc 3 cực1. Tìm hiểu công tắc nguồn 3 cực
Hình 1. Tìm hiểu công tắc 3 cực
So sánh công tắc 2 cực và công tắc 3 cực:
Giống nhau: Có cấu tạo ngoài giống nhau: có võ và bộ phận tác độngKhác nhau:Công tắc 2 cực: Bộ phận tiếp điện có 2 chốt, 1 cực động, 1 cực tĩnh, dùng để đóng cắt 1 dây dẫnCông tắc 3 cực: Bộ phận tiếp điện có 3 chốt, 1 cực động, 2 cực tĩnh, dùng để chuyển nối dòng điệnCó cấu trúc ngoài giống nhau : có võ và bộ phận tác độngCông tắc 2 cực : Bộ phận tiếp điện có 2 chốt, 1 cực động, 1 cực tĩnh, dùng để đóng cắt 1 dây dẫnCông tắc 3 cực : Bộ phận tiếp điện có 3 chốt, 1 cực động, 2 cực tĩnh, dùng để chuyển nối dòng điện
Hình 2. Công tắc 2 cực
Hình 3. Công tắc 3 cực
2. Sơ đồ mạch đèn cầu thanga. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lý2. Sơ đồ mạch đèn cầu thanga. Tìm hiểu sơ đồ nguyên tắc
Hình 4. Sơ đồ nguyên lí mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn
Nhận xét sơ đồ nguyên lí mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn:
Cực 1 của hai công tắc nối với nhau, và cực 2 của hai công tắc cũng nối với nhauCầu chì, 2 công tắc 3 cực, và đèn mắc nối tiếp nhauCông dụng của 2 công tắc 3 cực dùng để bật, tắt đèn ở 2 nơi khác nhau hoặc ở cùng một nơiCực 1 của hai công tắc nguồn nối với nhau, và cực 2 của hai công tắc nguồn cũng nối với nhauCầu chì, 2 công tắc nguồn 3 cực, và đèn mắc tiếp nối đuôi nhau nhauCông dụng của 2 công tắc nguồn 3 cực dùng để bật, tắt đèn ở 2 nơi khác nhau hoặc ở cùng một nơi
Nguyên tắc hoạt động của mạch:
Khi 2 công tắc 3 cực ở cùng vị trí 1,1 hoặc 2,2 thì mạch kín đèn sángKhi 2 công tắc 3 cực ở 2 vị trí đối nhau 1,2 hoặc 2,1 thì mạch hở đèn tắtb. Vẽ sơ đồ lắp đặtKhi 2 công tắc nguồn 3 cực ở cùng vị trí 1,1 hoặc 2,2 thì mạch kín đèn sángKhi 2 công tắc nguồn 3 cực ở 2 vị trí đối nhau 1,2 hoặc 2,1 thì mạch hở đèn tắtb. Vẽ sơ đồ lắp đặt
Hình 5. Sơ đồ lắp đặt mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn
3. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu, thiết bị
| STT |
Tên dụng cụ, vật liệu và thiết bị |
Số lượng |
Yêu cầu kĩ thuật |
| 1 |
Bảng điện |
2 cái |
Kích thước 15X10, còn tốt |
| 2 |
Công tắc 3 cực |
2 cái |
220V – 3A, còn tốt |
| 3 |
Cầu chì |
1 cái |
220V – 2A (5A), còn tốt |
| 4 |
Đuôi đèn |
1 cái |
Tốt |
| 5 |
Dây dẫn |
2 mét đôi |
Tốt |
| 6 |
Băng cách điện |
1 cuộn |
Còn tốt (độ dính tốt, an toàn) |
| 7 |
Giấy ráp |
1 tờ |
Tốt |
| 8 |
Bóng đèn |
1 đèn 220V |
Tốt |
| 9 |
Kìm điện |
5 cái
|
Tốt |
| 10 |
Kìm tuốt dây |
2 cái |
Tốt |
| 11 |
Tua vít dẹp |
5 cái |
Tốt |
| 12 |
Khoan mồi |
2 cái |
Tốt |
| 13 |
Bút thử điện |
1 cái |
Tốt |
| 14 |
Thước |
1 thước dây |
Tốt |
| 15 |
Tuốc vít pake |
5 cái |
Tốt |
3. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật tư, thiết bị
Bảng 1. Bảng dự trù dụng cụ, vật liệu, thiết bị
4. Lắp đặt mạch điện4. Lắp đặt mạch điện
Hình 6. Qui trình lắp đặt mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn
Quy trình lắp đặt mạch điện hai công tắc nguồn ba cực điều khiển và tinh chỉnh một đèn gồm 5 bước :Bước 1. Vạch dấuVạch dấuVạch dấu vị trí những thiết bị điện và đènVạch dấu đường đi dây của mạch điệnBước 2. Khoan lỗKhoan lỗ bắt vítKhoan lỗ luồn dâyBước 3. Lắp thiết bị điện vào bảng điệnXác định các cực của công tắcNối dây các thiết bị đóng cắt, bảo vệ trên bảng điệnLắp đặt các thiết bị điện vào bảng điệnBước 4. Nối dây mạch điệnLắp đặt dây dẫn từ bảng điện ra đènNối dây vào đui đèn Kiểm traKiểm tra sản phẩm đạt chuẩnLắp đặt đúng theo sơ đồCác mối nối đảm bảo an toàn điện, chắc và đẹpMạch điện đảm bảo thông mạchNối mạch điện vào nguồn điện và cho vận hành thử
Câu 1
Khoan lỗ Khoan lỗ bắt vítKhoan lỗ luồn dâyLắp thiết bị điện vào bảng điệnXác định những cực của công tắcNối dây những thiết bị đóng cắt, bảo vệ trên bảng điệnLắp đặt những thiết bị điện vào bảng điệnNối dây mạch điệnLắp đặt dây dẫn từ bảng điện ra đènNối dây vào đui đènKiểm traKiểm tra loại sản phẩm đạt chuẩnLắp đặt đúng theo sơ đồCác mối nối bảo vệ bảo đảm an toàn điện, chắc và đẹpMạch điện bảo vệ thông mạchNối mạch điện vào nguồn điện và cho quản lý và vận hành thửNêu số lượng và tên những thành phần chính của mạch điện hai công tắc nguồn ba cực tinh chỉnh và điều khiển một đèn ?
Gợi ý trả lời:
Mạch điện hai công tắc nguồn ba cực tinh chỉnh và điều khiển một đèn gồm : 1 cầu chì, 2 công tắc nguồn ba cực, 1 bóng đèn
Câu 2
Các thành phần chính của mạch điện được nối với nhau như thế nào ?
Gợi ý trả lời:
Cầu chì, hai công tắc ba cực và đèn nối tiếp với nhauHai cực tĩnh của công tắc ba cực 1 được nối với hai cực tĩnh của công tắc ba cực 2Cực động của công tắc ba cực 1 nối với cầu chì, cực động của công tắc ba cực 2 nối với đui đèn
Câu 3
Cầu chì, hai công tắc nguồn ba cực và đèn tiếp nối đuôi nhau với nhauHai cực tĩnh của công tắc nguồn ba cực 1 được nối với hai cực tĩnh của công tắc nguồn ba cực 2C ực động của công tắc nguồn ba cực 1 nối với cầu chì, cực động của công tắc nguồn ba cực 2 nối với đui đènNêu hiệu quả của hai công tắc nguồn ba cực trong mạch điện ?
Gợi ý trả lời:
Dùng để tinh chỉnh và điều khiển ( đóng, cắt ) một đèn ở hai nơi khác nhau như : cầu thang, hiên chạy, phòng ngủ …
Câu 4
Nguyên lí thao tác của mạch điện ?
Gợi ý trả lời:
Khi cực động của hai công tắc ba cực ở cùng vị trí 1,1 hoặc 2,2 thì mạch kín thì đèn sángKhi cực động của hai công tắc ba cực ở hai vị trí ngược nhau 1,2 hoặc 2,1 thì mạch hở thì đèn tắt
Khi cực động của hai công tắc nguồn ba cực ở cùng vị trí 1,1 hoặc 2,2 thì mạch kín thì đèn sángKhi cực động của hai công tắc nguồn ba cực ở hai vị trí ngược nhau 1,2 hoặc 2,1 thì mạch hở thì đèn tắt
Hi vọng với bài thực hành lắp mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển một đèn ở trên các em sẽ hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điện dùng hai công tắc ba cực điều khiển một đèn (ví dụ mạch điện cầu thang), biết cách vẽ sơ đồ lắp đặt của mạch điện cầu thang, thực hiện được các qui trình lắp đặt mạch điện cầu thang.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua Giải bài tập Công nghệ 9 Bài 9 và làm bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 9 Bài 9 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. Các em được làm bài thi MIỄN PHÍ để test kiến thức cho bản thân nhé.
Xem thêm: DiệN TíCh HìNh Thang Thường, Cân, Vuông, Ví Dụ Kèm Lời, Công Thức Tính Diện Tích Hình Thang
Nếu có thắc mắc liên quan đến nội dung bài thực hành lắp mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển một đèn thì các em có thể đặt câu hỏi trong phần Hỏi đáp để được hỗ trợ.
Các em chăm sóc hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm thêm bài học kinh nghiệm trước và bài học kinh nghiệm sau :
