Tiền tệ là gì ? Phân tích thực chất và tính năng của tiền tệ ? Tiền tệ là thước đo giá trị, dùng để giám sát giá trị của những loại hàng hóa .
Tiền tệ là một phạm trù kinh tế tài chính và cũng là một phạm trù lịch sử dân tộc. Sự Open của tiền là một ý tưởng vĩ đại của loài người, nó làm biến hóa bộ mặt của nền kinh tế tài chính – xã hội. Vậy tiền tệ là gì, tính năng của tiền tệ sẽ được lý giải trong bài viết sau đây ?
1. Tiền tệ là gì?
Tiền tệ là một phạm trù lịch sử, nó là sản phẩm tự phát của nền kinh tế hàng hóa, sản phẩm của sự phát triển các hình thái giá trị. Đồng thời cũng là sản phẩm của sự phát triển mâu thuẫn giữa lao động và phân công lao động xã hội trong sản xuất hàng hóa. Sự ra đời và phát triển của tiền tệ gắn liền với sự ra đời và phát triển của sản xuất và trao đổi hàng hóa.
Theo Mac, tiền tệ là một thứ hàng hoá đặc biệt, được tách ra khỏi quốc tế hàng hoá, dùng để giám sát và bộc lộ giá trị của toàn bộ những loại hàng hoá khác. Nó trực tiếp bộc lộ lao động xã hội và bộc lộ quan hệ sản xuất giữa những người sản xuất hàng hóa. Theo Mác, tiền tệ Open sau một quy trình tăng trưởng lâu bền hơn của trao đổi và những hình thái giá trị. Quá trình tăng trưởng của những hình thái giá trị để đi đến hình thái giá trị diễn ra như sau : Hình thái giá trị tương đối – vật ngang giá chung. Hình thái giá trị hàng loạt hay lan rộng ra Open sau lần phân công lao động lần thứ nhất. Lúc này giá trị của vật không riêng gì bộc lộ trải qua giá trị sử dụng của một vật mà còn bộc lộ trải qua giá trị sử dụng của nhiều hàng hoá khác. Hình thái giá trị chung khi sự phân công lao động lần thứ 2, thủ công nghiệp tách rời khỏi nông nghiệp. Hình thái tiền tệ khi vật ngang giá chung cố định và thắt chặt ở một thứ hàng hoá, đó là sắt kẽm kim loại ( kẽm, đồng, sắt, bạc, vàng ) chỉ đến lúc này thì hình thái tiền tệ mới được xác lập và vàng với tư cách là vật ngang giá chung và đã trở thành tiền tệ, gọi là kim tệ. Kết luận :
Sự ra đời và tồn tại của tiền tệ gắn liền với sự ra đời và tồn tại của sản xuất và trao đổi hàng hóa. Và trong quá trình này nó xuất hiện vật ngang giá chung.
Xem thêm: Công cụ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia của ngân hàng
Vàng, tiền tệ được coi là một hàng hoá đặc biệt. Theo những nhà kinh tế tài chính tân tiến : Tiền được định nghĩa là bất kỳ cái gì được đồng ý chung trong việc thanh toán giao dịch để nhận hàng hoá, dịch vụ hoặc trong việc trả nợ.
Tiền tệ là tiền khi chỉ xét tới chức năng là phương tiện thanh toán, là đồng tiền được luật pháp quy định để phục vụ trao đổi hàng hóa và dịch vụ của một quốc gia hay nền kinh tế. Vì định nghĩa như vậy, tiền tệ còn được gọi là “tiền lưu thông”. Tiền tệ có thể mang hình thức tiền giấy hoặc tiền kim loại (tiền pháp định) do Nhà nước (Ngân hàng nhà nước, Bộ tài chính…) phát hành, tiền hàng hóa (vỏ sò, gạo, muối, vàng), tiền thay thế (coupon, dặm bay, điểm thưởng, phỉnh poker,…), hoặc tiền mã hóa do một mạng lưới máy tính phát hành (điển hình là Bitcoin).
Khi phân biệt tiền tệ của vương quốc này với tiền tệ của vương quốc khác, người ta dùng cụm từ “ đơn vị chức năng tiền tệ ”. Đơn vị tiền tệ của nhiều vương quốc hoàn toàn có thể có cùng một tên gọi ( ví dụ : dollar, france … ) và để phân biệt những đơn vị chức năng tiền tệ đó, người ta thường phải gọi kèm tên vương quốc sử dụng đồng xu tiền ( ví dụ : dollar Úc ). Với sự hình thành của những khu vực tiền tệ thống nhất, ngày này có nhiều vương quốc dùng chung một đơn vị chức năng tiền tệ như đồng EUR. Tiền tệ là phương tiện đi lại thanh toán pháp quy nghĩa là pháp luật lao lý người ta bắt buộc phải đồng ý nó khi được dùng để thanh toán giao dịch cho một khoản nợ được xác lập bằng đơn vị chức năng tiền tệ ấy. Một tờ séc hoàn toàn có thể bị phủ nhận khi được dùng để thanh toán giao dịch nợ nhưng tiền giấy và tiền sắt kẽm kim loại thì không. Tuy nhiên tiền sắt kẽm kim loại hoàn toàn có thể là phương tiện đi lại thanh toán pháp quy bị pháp luật của một vương quốc số lượng giới hạn không vượt quá một số lượng đơn vị chức năng tiền tệ nào đó tuỳ theo mệnh giá của những đồng xu tiền sắt kẽm kim loại ấy.
Tiền tệ trong tiếng Anh là Currency. Tiền tệ có thể định nghĩa theo nhiều cách như sau:
Quan điểm của Trường phái trọng thương
Tiền tệ đồng nghĩa tương quan với sự phong phú. Một vương quốc muốn làm giàu thì phải tích góp thật nhiều tiền .
Xem thêm: Mẫu báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo Thông tư 200 mới nhất năm 2022
Quan điểm của Trường phái trọng nông
Tiền tệ chỉ là một thứ hư tưởng. Tiền chỉ có công dụng như một chất nhờn bôi trơn hoạt động giải trí của guồng máy kinh tế tài chính. Bản thân guồng máy đó không hề chịu bất kể ảnh hưởng tác động nào của tiền tệ.
Quan điểm của N. Gregory Mankiw
Tiền tệ là một khối lượng gia tài hoàn toàn có thể sử dụng ngay để triển khai thanh toán giao dịch.
Quan điểm của Frederic S. Mishkin
Tiền tệ là bất kỳ cái gì được gật đầu chung trong việc giao dịch thanh toán để lấy hàng hóa và dịch vụ hoặc trong việc hoàn trả những món nợ.
2. Phân tích bản chất của tiền tệ:
Tiền được xem là bất kỳ cái gì được đồng ý chung trong thanh toán giao dịch để đổi lấy hàng hoá, dịch vụ hoặc để hoàn trả những khoản nợ. Định nghĩa này chỉ đưa ra những tiêu chuẩn để phân biệt một vật có phải là tiền tệ hay không. Tuy nhiên nó chưa lý giải được tại sao vật đó lại được chọn làm tiền tệ. Để lý giải được điều này phải tìm hiểu và khám phá thực chất của tiền tệ .
Xem thêm: Lưu thông tiền tệ là gì? Tìm hiểu quy luật lưu thông tiền tệ?
Về thực chất, tiền tệ là vật trung gian môi giới trong trao đổi hàng hoá, dịch vụ, là phương tiện đi lại giúp cho quy trình trao đổi được triển khai thuận tiện hơn. Bản chất của tiền tệ được bộc lộ rõ hơn qua hai thuộc tính sau của nó :
Giá trị sử dụng của tiền tệ là khả năng thoả mãn nhu cầu trao đổi của xã hội, nhu cầu sử dụng làm vật trung gian trong trao đổi. Như vậy người ta sẽ chỉ cần nắm giữ tiền khi có nhu cầu trao đổi. Giá trị sử dụng của một loại tiền tệ là do xã hội qui định: chừng nào xã hội còn thừa nhận nó thực hiện tốt vai trò tiền tệ (tức là vai trò vật trung gian môi giới trong trao đổi) thì chừng đó giá trị sử dụng của nó với tư cách là tiền tệ còn tồn tại. Đây chính là lời giải thích cho sự xuất hiện cũng như biến mất của các dạng tiền tệ trong lịch sử.
Giá trị của tiền được thể hiện qua khái niệm “sức mua tiền tệ”, đó là khả năng đổi được nhiều hay ít hàng hoá khác trong trao đổi. Tuy nhiên khái niệm sức mua tiền tệ không được xem xét dưới góc độ sức mua đối với từng hàng hoá nhất định mà xét trên phương diện toàn thể các hàng hoá trên thị trường.
3. Chức năng của tiền tệ:
Tiền tệ là thước đo giá trị, dùng để đo lường giá trị của các loại hàng hóa. Mỗi vật phẩm đều có giá trị khác nhau và được đo lường bằng giá trị của tiền tệ. Giá trị hàng hóa tiền tệ (vàng) thay đổi không ảnh hưởng gì đến chức năng tiêu chuẩn giá cả chức năng của tiền tệ.
– Chức năng là phương tiện đi lại trao đổi : Khi tiền tệ Open, cũng là lúc quy trình trao đổi hàng hóa dần Open. Hình thức trao đổi trực tiếp từ từ chuyển qua trao đổi gián tiếp trải qua trung giang của tiền tệ. Tiền là vật ngang giá chung, là trung gian làm cho sự trao đổi hàng hoá giữa người này với người khác trở nên thuận tiện hơn. Phương tiện trao đổi là công dụng quan trọng nhất của tiền tệ. Nếu không có tính năng này thì tiền tệ sẽ không còn. – Chức năng là phương tiện đi lại thống kê giám sát và thống kê giám sát giá trị : Việc đo giá trị hàng hoá dịch vụ bằng tiền cũng giống như việc đo khối lượng bằng cân và đo khoảng cách bằng mét. Đơn vị tiền tệ là một thước do được sử dụng thông dụng trong những quan hệ xã hội. Nhờ tính năng này mà đặc thù tiền tệ hoá ngày càng phổ cập trong đo lường và thống kê sự tăng trưởng của xã hội, thống kê giám sát mức sống của con người … Nó đã tạo ra một nền kinh tế tài chính mang đặc thù tiền tệ. Tiền làm phương tiện đi lại trao đổi chỉ đóng vai trò trong chốc lát. Người ta đổi hàng hóa lấy tiền rồi lại dùng tiền để mua lại hàng hóa mà mình cần. Bản thân tiền giấy không có giá trị thế cho nên việc in tiền giấy phải tuân theo quy luật lưu thông tiền giấy .
Xem thêm: Phát hành tiền là gì? Quy định, chủ thể và nguyên tắc phát hành tiền tệ?
– Chức năng phương tiện đi lại thanh toán giao dịch. Cùng với tiền quy trình trao đổi hàng hóa giữa người với người được đơn giản hóa đi rất nhiều. Người nông dân hoàn toàn có thể bán lúa cho một người thứ ba và dùng tiền thu được để mua công cụ.
– Chức năng phương tiện tích luỹ: Tích luỹ là cơ sở để tái sản xuất và mở rộng sản xuất cho nên nó cũng là cơ sở phát triển kinh tế. Tiền có được chức năng này là vì nó là phương tiện trao đổi, là tài sản có tính lỏng cao nhất. tích lũy. Một phương tiện thanh toán phải giữ được giá trị của nó. Vì vậy hầu như các loại hàng hóa không hư hỏng mới được sử dụng làm tiền, ví dụ vàng hay kim cương. Nếu không có tiền thì người nông dân chỉ có thể trao đổi lúa gạo của mình để đổi lấy các hàng hóa khác đến khi chúng bị hư hỏng.
Vì thế người nông dân nên trao đổi nông phẩm để đổi lấy tiền để tích góp và bảo toàn được giá trị của nó. – Chức năng tiền tệ quốc tế. Tiền tệ của một nước có công dụng tiền tệ quốc tế khi được nhiều nước trên quốc tế sử dụng. Làm tính năng tiền tệ quốc tế phải là tiền vàng hoặc tiền tín dụng thanh toán được thừa nhận giao dịch thanh toán quốc. Tiền tệ triển khai tính năng tiền tệ quốc tế khi tiền tệ triển khai bốn tính năng thước đo giá trị, phương tiện đi lại trao đổi, phương tiện đi lại giao dịch thanh toán, phương tiện đi lại tích góp ở khoanh vùng phạm vi ngoài vương quốc, nói cách khác là đồng tiền của một nước thực thi công dụng tiền tệ quốc tế khi tiền của vương quốc đó được nhiều nước trên quốc tế tin dùng và sử dụng như chính đồng tiền của nước họ. Tóm lại, điều kiện kèm theo quan trọng nhất để cho một vật được sử dụng làm tiền tệ triển khai những công dụng : thước đo giá trị, phương tiện đi lại trao đổi, phương tiện đi lại giao dịch thanh toán, phương tiện đi lại tích góp, tiền tệ quốc tế là chúng phải có nhu cầu mua sắm không thay đổi, bền vững và kiên cố, tạo được niềm tin và sự tin tưởng của dân chúng.