TÁC GIẢ : Trí Minh Lê
Có lẽ câu hỏi này đã được tranh cãi rất nhiều trong thời hạn vừa mới qua, tạo rất nhiều topics trên những forum thời trang lớn nhỏ. Với nhiều người đam thời trang trước giờ luôn có một niềm tin vững vàng rằng ” Thời trang cao cấp là thời trang cao cấp. Haute Couture là thứ tuyệt vời nhất mà quốc tế thời trang mang tới cho những tình nhân nghệ thuật và thẩm mỹ “. Đối lập với nó là những người trẻ, những người theo khuynh hướng với cơn địa chấn mang tên ” Streetwear / Thời trang đường phố ” có một phản biện rằng ” High-end Fashion giờ đã kinh doanh thương mại hóa, đã đường phố. Ảnh hưởng của streetwear đã đổi khác phương pháp tiếp cận của mọi thứ. Streetwear is taking over it ! “. Vậy ai đúng ? Vậy ai sai ? Điều này thật nhập nhằng vì ranh giới giữa hai khái niệm tại thời gian hiện tại đã xóa nhòa rất nhiều .
QUAY TRỞ LẠI QUÁ KHỨ
Các bạn hoàn toàn có thể sẽ nghĩ những cái tên tiêu biểu vượt trội của việc nhập nhằng giữa hai khái niệm trên hoàn toàn có thể là Off-White, Vetements hay Balenciaga, Saint Laurent Paris – gần đây là sự tăng trưởng tiêu biểu vượt trội của Louis Vuitton, Dior, Gucci. Nhưng không, tầm nhìn này đã được một tên thương hiệu làm trước mà di sản còn lại là những mẫu sản phẩm vintage mà những bạn hoàn toàn có thể tìm kiếm được ở những secondhand shop / thrift shop ( Cửa hàng bán đồ cũ ) rất nhiều – đó là Yves Saint Laurent .
( Thiết kế của YSL 1970 s )
( Chiếc áo khoác vintage jacket từ YSL Rive Gauche, phong cách thiết kế gốc vào những năm 1970 s. Hình ảnh từ Fashion Space )
Cách đây 60 năm, người đàn ông lịch lãm tài năng Yves Saint Laurent trong một lần tới Paris – kinh đô thời trang. Ông đã nhìn quanh đường phố và cảm nhận nhịp sống ở đây, trong đôi mắt yêu thời trang và nhanh nhạy đó – Yves Saint Laurent đã thấy được một sự thay đổi đang diễn ra mạnh mẽ, một thứ mà mang lại sự trẻ trung và nhắm tới thị trường đại chúng hơn hết. Đó là “THỜI TRANG DÀNH CHO NGƯỜI ĐI TRÊN ĐƯỜNG PHỐ”.
( Nhà phong cách thiết kế Yves Saint Laurent )
Yves Saint Laurent nhanh gọn phát hiện ra nhu yếu mặc đẹp của những người ở phân khúc tầm trung của thị trường là rất cao và vô cùng tiềm năng. Cùng với đậm chất ngầu riêng không liên quan gì đến nhau và khung hình khác nhau của mỗi thành viên, đây sẽ là một bước ngoặt lớn trong ngành công nghiệp thời trang. Giống như Albert Einstein của khoa học thì tầm nhìn của Yves Saint Laurent hoàn toàn có thể không can đảm và mạnh mẽ lúc đó, nhưng nó đã – đang chứng tỏ tại thập kỷ này. Ngay lập tức, ông đã tăng trưởng và phát hành những loại sản phẩm được xem là ” Streetwear ” từ mini-skirt, jacket, sneaker, trouser … Hầu hết là những nhánh tương thích với phong thái mặc hàng ngày của Parisian ( Người Paris ) .
( Ảnh chụp vào tháng 9/1969, trong sự kiện mở bán khai trương shop thời trang London Rive Gauche tiên phong của YSL )
( YSL và những người mẫu mặc phong cách thiết kế của ông tại Paris trên trang nhất của Women’s Wear Daily, năm 1972 )
Niềm cảm hứng của YSL còn được lấy từ văn hóa truyền thống trượt ván ( Skateboarding ) đang manh nha vào cuối thế kỉ 20 cũng như lối sống ( Life-style ) của những người da màu ở Thành Phố New York. Đó là lí do mà mọi người thấy rất nhiều skater OG, những người trượt ván kỳ cựu sử dụng đồ của YSL như nón Bucket, quần hay áo phông thun. Ngay cả những người sáng lập Supreme – the King of Streetwear của quốc tế thời trang – cũng công nhận rằng YSL đã là một người tiên phong và niềm cảm hứng phát minh sáng tạo của những bộ sưu tập của Supreme trong thời hạn đầu. Vậy như mọi người thấy, nguồn cơn của việc nhập nhằng giữa Thời trang cao cấp và Streetwear khởi đầu ngay từ tên thương hiệu vốn được ” đóng mác ” Haute Couture Yves Saint Laurent .
SỰ BÙNG NỔ
Thời trang đường phố, so với nhiều người – đó hoàn toàn có thể là xu thế, là hiện tượng kỳ lạ mới vào những năm năm nay đến giờ. Streetwear đã sống sót nhiều thập kỷ trước nhưng chưa xuất hiện thêm nhiều, ” nó ” lowkey trong vỏ bọc, trong sự nuôi dưỡng của những nền văn hóa truyền thống phụ ( Subculture ) như skateboarding hay hiphop – một nền văn hóa truyền thống luôn tối đa hóa sử dụng logo và tự do phong phú. A Bathing Ape, Stüssy hay Dapper Dan làm những bản bootleg cho những tên thương hiệu thời trang cao cấp là những ví dụ tiêu biểu vượt trội. Đó chính là PERSONAS – điểm thiết lập tiên phong cho những khái niệm sau này như ” Sneakerhead ” hay ” Hypebeast ” ( Tính cách tính show-off, flexin ’ cũng đến từ đây )
( Dapper Dan “ re-build ” loại sản phẩm từ thời trang cao cấp vào những năm 1982 – 1992 )
( Sau đó ” chính thức ” bắt tay thao tác cùng Gucci )
Nhưng văn hóa truyền thống này chỉ tới thời kì hoàng kim này nếu không hề không nói tới sự hậu thuẫn cực kỳ can đảm và mạnh mẽ của công nghệ tiên tiến 4.0. Ở đây chính là Internet, mạng xã hội, đặc biệt quan trọng Facebook và Instagram. Có thể không giống ở Nước Ta, nơi Facebook vẫn được ưu tiên, nhưng IG can đảm và mạnh mẽ hơn ở quốc tế về hình thức san sẻ hình ảnh tốt hơn. Chỉ cần chụp một bức hình – cùng hashtag – IG đã tiếp thị những nét đậm chất ngầu riêng không liên quan gì đến nhau cùng gu phóng khoáng của thời trang đường phố và ” Make some noise ” trên mạng xã hội. Đặc biệt hơn, là người mua mới – những người tiêu dùng trẻ – mở màn ưa thích sự độc lạ, đường phố và đậm cá tính hơn là những quần áo sở hữu tính kỹ thuật may mặc cao. Gen Z thích sự cool ngầu và đậm cá tính mạnh để hoàn toàn có thể show-off và dễ phân biệt trên mạng xã hội, cũng như copy theo những hình mẫu trên IG ( Lúc đó tràn ngập Streetwear ). Sự đổi khác về tập tính shopping người mua đã làm những tên thương hiệu thời trang phải đổi khác – chuỗi này khởi đầu khi Off-White, Vetements, ngay sau đó Gucci tiếp bước, Demma từ Vetements về làm Creative Director của Balenciaga và kiếm bộn tiền từ đó. Theo thống kê, doanh thu toàn thế giới của những hãng High-end fashion khi nhảy vào Streetwear đã tăng lên giao động từ 5 % đến 10 %, ước tính từ 263 tỷ đến 400 tỷ Euro ( Thông số năm 2020 ) .
( Hashtag Streetwear lôi cuốn hơn 51 triệu bài post trên Instagram, số liệu vào tháng 7/2021 )
( Doanh thu của LVMH Group từ 2008 – 2020, số liệu của Statista )
( Doanh thu của Kering Group từ 2012 – 2020, số liệu của Statista )
CÂU CHUYỆN TRUYỀN TẢI HÌNH ẢNH :
Khái niệm Streetwear còn len lỏi vào phong cách thiết kế của design High Fashion nữa – đó là văn hóa truyền thống và phương pháp truyền tải thông điệp của Streetwear. Không giống như High Fashion trước đó, thường cầu kì hoa mỹ và mang nhiều hình ảnh ẩn dụ – Streetwear lại thích “ ăn xổi ở thì ” – đánh mạnh vào sự nhận thức ngay lập tức khi người mua nhìn vào – thường là Graphics và Slogan – truyền tải trực diện. Có thể thấy điều này ở Supreme, những meme và hình ảnh của họ là trực tiếp và ” trào phúng ” một cách trực diện và không chịu sự chi phối nào cả ( Không biết khi thuộc VF Corp với giá 2.1 tỷ đô thì còn ” thẳng tính ” như vậy không ). Virgil Abloh hay Demma cũng vậy, họ phong cách thiết kế những mẫu sản phẩm của Off-White, Vetements, Balenciaga, Louis Vuitton thì bắt buộc luôn có những loại sản phẩm thuộc collections mới đều sử dụng tới Big logo, logomania, tên thương hiệu và signature symbols .
( Sản phẩm in “ Dead Presidents ” của Supreme, biểu lộ sự chán ghét của họ so với Tổng thống Bush Jr )
( Supreme mùa Thu / Đông 2019 với mẫu sản phẩm in họa tiết người lính cùng dòng chữ “ Supreme is love ”, bức ảnh gốc được từ bộ phim tài liệu về Chiến tranh Nước Ta năm 1968 của đạo diễn Emile de Antonio )
( Louis Vuitton Mens mùa Thu 2021 )
( BTS’s J-Hope trong phục trang của LV Mens mùa Thu / Đông 2021 )
( Balenciaga mùa Thu 2021 )
( Balenciaga Ready-to-wear mùa Xuân 2022 )
Tại thời gian, những ngôi nhà thời trang lớn nhận ra được tầm ảnh hưởng tác động của truyền thông online xã hội, trải qua mạng xã hội và Internet, thì Streetwear đang thuận tiện tiếp cận được người dùng hơn là sự thượng lưu của phong thái. Nhưng để mix chung hai điều này không phải là dễ, người mà làm được điều này tiên phong và gặt hái nhiều thành công xuất sắc nhất, dẫn chứng là việc trở thành tên thương hiệu thương mến nhất năm năm nay – 2017, không ai khác chính là Gucci. Alessandro Michele, Giám đốc Sáng tạo của Gucci, đã đổi khác trọn vẹn tính nghệ thuật và thẩm mỹ và con đường kế hoạch của Gucci – bằng cách hợp tác những nghệ sĩ đường phố graffiti, như Trevor Andrew, và photographer lifestyle, Coco Capitán – để ra đời những bộ sưu tập hoàn toàn có thể hút máu được nhiều người mua nhất. Bằng cách vận dụng cách tiếp cận tối đa với người mua, Gucci đã khôn khéo lồng ghép hình ảnh của mình vào trong game show của Streetwear – đây cũng là cách mà họ” nhập nhằng ” giữa High-end Fashion và Streetwear. Ai lại hoàn toàn có thể tạo meme với tên thương hiệu của mình, Gucci làm đó, với chiếc đồng hồ đeo tay đeo tay Le Marche của mình – với Gucci ” Fake ” …
( Gucci x Trevor Andrew )
( Gucci x Coco Capitán )
( Gucci ” Fake ” )
COLLAB / COLLAB / COLLAB .
Nhận thức được sự tăng trưởng của Streetwear và mang danh ” thay đổi hình ảnh ” của mình, những hãng High Fashion không ngại để collab với những tên thương hiệu thời trang đường phố để ” hợp thức hóa ” việc đường phố hóa của mình – và tất yếu, ngoài branding còn tránh việc sự kinh ngạc của người mua trước đó về việc đổi khác của mình. Chúng ta có :
SUPREME x LOUIS VUITTON: Vụ thương mại lịch sử – giữa một thương hiệu Luxury và Streetwear brand. Unbelievable?
GOSHA RUBCHINSKIY x BURBERRY: Another one.
OFF-WHITE x MONCLER
RIMOWA x OFF-WHITE: hãng sản xuất luggage hạng sang cũng nắm bắt luôn.
LOUIS VUITTON x FRAGMENT.
Không chỉ dừng ở đó, việc mời những nhà phong cách thiết kế đường phố vào thao tác cho mình – cũng là một cách mang vibe streetwear vào trong những bộ sưu tập – tất cả chúng ta có Demma bên Balenciaga, tốn nhiều báo giấy và mực bút nhất là Virgil Abloh cho Louis Vuitton … Các rappers đại chúng cũng Open trong những bản hợp tác liên tục ( Dior x Travis Scott, Marine Serre x A $ ap Rocky … ). Vậy những bạn đã hiểu sự nhập nhằng từ đâu mà ra chưa ?
( Dior x Travis Scott, BST mùa Xuân / Hè 2022 )
(Marine Serre x A$ap Rocky)
CÁI KẾT
Vậy tương lai của thời trang là gì ?
Thời trang vốn dĩ nó không có biên giới, chỉ có những hãng là có rào cản với nhau. Nhưng mục tiêu chung vẫn là “ MAKE MONEY ”. Doanh thu và thị trường vẫn luôn là mục tiêu chính của những cái đầu đậm chất kinh doanh thương mại ở LVMH hay Kering. Và giống như những bạn xem AVENGERS của MCU ( Marvel Cinematic Universe ) – thì MULTI UNIVERSE – mạng lưới hệ thống đa ngoài hành tinh này cũng sẽ là tương lai của High Fashion và Streetwear. Câu nói này sẽ là cái chốt tuyệt vời :
“ TƯƠNG LAI CỦA THỜI TRANG SẼ LÀ CROSSOVER / ĐAN CHÉO CỦA TẤT CẢ MỌI THỨ, TRONG ĐÓ CÓ CẢ THỜI TRANG ĐƯỜNG PHỐ VÀ LUXURY ”
– Kyle Lo Monaco .