Phim ảnh và một số người nổi tiếng đôi khi cổ vũ ý tưởng con người đang sống trong một thế giới giả lập, do thế lực nào đó điều khiển. Vậy lý thuyết này bắt nguồn từ đâu?
Năm 1999, bộ phim The Matrix đã gây bão trên toàn thế giới với kỹ xảo ngoạn mục và diễn biến lạ lẫm. Trong Matrix, nhân vật chính Neo cùng số ít người sống ở thành phố Zion phải chiến đấu với trí tuệ tự tạo nhằm mục đích mục tiêu giải cứu trái đất khỏi thế giới giả lập do chúng tạo ra .Ý tưởng về thế giới giả lập đã sống sót từ lâu. Trong suốt lịch sử dân tộc loài người, nhiều triết gia đã vướng mắc liệu tất cả chúng ta có thực sự sống sót. Tuy nhiên, từ khi máy tính được sử dụng thoáng đãng và chứng tỏ sức mạnh của mình, con người mới khởi đầu tâm lý sâu hơn về thế giới giả lập do máy tính tạo ra .
Ý tưởng không còn mới
Cụm từ ” thuyết giả lập ” được đưa ra 4 năm sau tập đầu của Matrix, khi triết gia Thụy Điển Nick Bostrom trình làng bài viết ” Có phải tất cả chúng ta đang sống trong thế giới giả lập của máy tính “. Giáo sư triết học của Đại học Oxford đã nói về ” hậu nhân “, khái niệm chỉ mức độ tân tiến quả đât về khoa học kỹ thuật tiệm cận số lượng giới hạn của vật lý, hóa học .
|
| Nhân vật Neo ( The Matrix ) thức dậy và nhận ra mình đã sống bao lâu nay trong một thế giới giả lập . |
Bostrom đặt giả thuyết rằng hậu nhân có những cỗ máy cực kỳ can đảm và mạnh mẽ để tạo ra một thế giới giả lập, trong đó xã hội của người đi trước ( là con người hiện tại ) được quản lý và vận hành. Từ đó, ông lập luận rằng điều đó chỉ hoàn toàn có thể xảy ra nếu tất cả chúng ta cũng đang sống trong một thế giới giả lập .” Tiểu luận này cho rằng niềm tin về thời cơ tất cả chúng ta sẽ trở thành hậu nhân để hoàn toàn có thể giả lập thế giới của người cổ là sai lầm đáng tiếc, trừ khi chính tất cả chúng ta cũng đang sống trong một thế giới giả lập “, Bostrom viết trong phần mở màn .Triết gia này cho rằng tối thiểu một trong những mệnh đề là đúng : con người sẽ đạt mức văn minh ” hậu nhân ” ; những nền văn minh này muốn tạo ra một thế giới giả lập cho tiền nhân ; và tất cả chúng ta thực sự đang sống trong một thế giới giả lập .” Trừ khi tất cả chúng ta đang sống trong thế giới giả lập, hậu duệ của tất cả chúng ta gần như sẽ không khi nào tạo ra một thế giới giả lập cho tiền nhân “, Bostrom Kết luận .Bài viết của Bostrom, ngữ cảnh của Matrix hay nhiều tác phẩm khác đều được lấy ý tưởng sáng tạo từ những suy luận triết học hàng trăm năm trước. Có thể kể đến suy luận về thế giới ảo mộng của triết gia người Pháp René Descartes, trong đó ông cho rằng tất cả chúng ta đều đang nằm mơ, và thế giới thực chẳng là gì ngoài một thế giới mộng ảo do hung quỷ tạo ra .
” Trừ khi tất cả chúng ta đang sống trong thế giới giả lập, hậu duệ của tất cả chúng ta gần như sẽ không khi nào tạo ra một thế giới giả lập cho tiền nhân “, Triết gia Nick Bostrom
Theo cây viết Andrew Anthony của Guardian, tâm lý rằng con người không sống sót thực sự đi ngược với bản năng của tất cả chúng ta. Bên cạnh đó, sáng tạo độc đáo rằng có một thế lực siêu nhiên khác tinh chỉnh và điều khiển con người lại rất gần với niềm tin của nhiều tôn giáo .” Có lẽ, câu truyện cổ xưa nhất của loài người là thế giới và toàn bộ những gì tất cả chúng ta biết là mẫu sản phẩm của một thế lực phát minh sáng tạo ra. Do vậy, tâm lý về một thế giới giả lập có niềm tin tôn giáo bên trong, như ý nghĩ về một trong thực tiễn cao quý hơn, thuần khiết hơn mà tất cả chúng ta không hề trọn vẹn chớp lấy “, ông Anthony đánh giá và nhận định .Tiến bộ công nghệ tiên tiến giúp tất cả chúng ta dễ tin hơn
Ý tưởng về đời sống giả lập đã trở nên phổ cập hơn trong thời đại máy tính tăng trưởng. Những người rành công nghệ tiên tiến có lẽ rằng đều biết đến ” máy ảo “, kỹ thuật giả lập một cỗ máy tính ảo hoàn hảo từ phần cứng tới hệ điều hành quản lý, ứng dụng .Thể loại game giả lập cũng rất tăng trưởng, trong đó tựa game nổi tiếng nhất là The Sim được cho phép con người tạo ra một nhân vật và tinh chỉnh và điều khiển đời sống của nhân vật đó .Vài năm gần đây, sức mạnh giải quyết và xử lý tăng lên giúp người dùng đại trà phổ thông thuận tiện tiếp cận những ứng dụng thực tiễn ảo ( VR ). Trong thế giới VR, bạn hoàn toàn có thể ” nhập vai ” và làm những việc mà ngoài đời không khi nào làm được. Tiến bộ đồ họa giúp thế giới ảo đó ngày càng giống thật .
 |
| Elon Musk đưa ra đánh giá và nhận định về thế giới giả lập trong một hội nghị công nghệ tiên tiến năm năm nay. Ảnh : Vox Media . |
” Nếu tất cả chúng ta đặt ra giả thuyết rằng những tân tiến sẽ liên tục, tới một thời gian trong tương lai – 1.000 năm hay 100.000 năm sau – thực tiễn và giả lập sẽ không hề phân biệt. Đến lúc đó, tất cả chúng ta đã tạo ra một thực thể giả lập hoàn hảo .Nếu điều đó thành sự thực cũng có nghĩa là có năng lực cao nó đã xảy ra rồi, và tất cả chúng ta đang sống trong một thế giới giả lập do những thế hệ hậu duệ tạo ra “, ông Anthony lý giải cách lập luận trong bài viết của triết gia Bostrom .Niềm tin đó càng được củng cố khi nhiều người nổi tiếng như Elon Musk, nhà sáng lập hãng xe điện Tesla và công ty hàng không thiên hà SpaceX cũng tin cậy vào thế giới giả lập. Trong hội nghị Recode năm năm nay, Elon Musk lý giải rằng những tựa game máy tính ngày càng giống thật .” Nếu tất cả chúng ta vẫn liên tục văn minh như vậy, sẽ có lúc game show giống tới nỗi không hề phân biệt với thế giới thật “, Elon Musk san sẻ. Từ tâm lý đó, ông cho rằng ” chỉ có một phần tỷ năng lực tất cả chúng ta đang sống trong một thế giới thực tại ” .Với uy tín và những thành công xuất sắc của mình, việc Elon Musk hay Sam Altman, CEO của OpenAI cho rằng loài người đang ở trong thế giới giả lập sẽ khiến nhiều người tin yêu hơn .
 |
| Những tựa game tân tiến như Flight Simulator hoàn toàn có thể tái tạo những hình ảnh ngoài đời ở mức độ rất chi tiết cụ thể. Ảnh : NY Times . |
Tuy nhiên, xét cho cùng đây cũng là một giả thuyết chưa thể chứng tỏ hay trọn vẹn bác bỏ. Làm thế nào tất cả chúng ta hoàn toàn có thể chứng tỏ được rằng mọi thứ trước mắt, ngoài hành tinh mà tất cả chúng ta đang sống với hàng tỷ hành tinh, là một loại sản phẩm giả lập của trí tuệ con người ? Chúng ta cũng còn quá xa thời gian loài người diệt vong để hoàn toàn có thể biết chắc đó là thực tiễn, chứ không phải chỉ là kết thúc của một thí nghiệm .
Loài người vẫn chưa thể có câu trả lời chính xác cho vấn đề này. Có lẽ chúng ta cần quan tâm và có trách nhiệm với những gì đang xảy ra trước mắt hơn là thoát khỏi thế giới giả lập, như cách mà Neo thoát ra khỏi cái kén của mình trong Matrix.
” Tôi sẽ không làm những việc như thoát khỏi Ma trận hay bắn tín hiệu cho nền văn minh ngoài hành tinh đâu. Có lẽ thứ nhất, cần xem xét xem đó có phải là một sáng tạo độc đáo tốt hay không rồi hãy hành vi “, Nick Bostrom san sẻ trong phỏng vấn với Vulture vào năm 2019 .( Theo Zing )
Nhiều giải pháp công nghệ Việt chọn trí tuệ nhân tạo làm nền tảng
Trí tuệ tự tạo đóng vai trò chủ yếu trong những mẫu sản phẩm khởi nghiệp công nghệ tiên tiến Việt trong thời hạn vừa mới qua .
