(Thethaovanhoa.vn) –
Nhạc sĩ Phan Nhân đến với âm nhạc từ năm 19 tuổi với nhiều sáng tác về cách mạng nhưng phải đến năm 1967, khi 36 tuổi, như lời tự bạch, “mới được chính thức thừa nhận là một nhạc sĩ sáng tác chuyên nghiệp”, khi 2 tác phẩm của ông, Chú ếch con và
Chú cừu Mộc Châu
đoạt giải A cuộc thi sáng tác thiếu nhi trung ương. Và 5 năm sau, sự nghiệp của ông đã đạt mốc son chói lọi khi ca khúc Hà Nội niềm tin và hy vọng ra đời.
Đây là một trong những ca khúc hay nhất viết về Hà Nội và người sáng tác ra nó đã không sợ hãi, gật đầu quyết tử để hoàn toàn có thể tận mắt tận mắt chứng kiến sự quyết liệt của cuộc chiến tranh .
Sáng đi hỏi vợ, tối rền tiếng bom
Còn đúng một tuần lễ nữa là đến Noel 1972, Giáng sinh thời chiến. Hà Nội rét ngọt và ngọt ngào hương hoa sữa. Hôm đó, ngày 18/12, nhạc sĩ Phan Nhân đi hỏi vợ. Lúc ấy ông đã 41 tuổi và ai trong cuộc cũng quá biết, ông đã cưới bà Phi Điểu từ năm 1957. Hóa ra không phải, sáng hôm ấy ông đi hỏi vợ cho ông bạn nhạc sĩ thương bệnh binh, Triều Dâng. Họ nhà trai chuyển nhượng ủy quyền và phía nhà gái vui tươi gật đầu, đám cưới được định sẽ diễn vào đầu năm sau .
Như mọi bữa, cơm chiều xong xuôi, thành phố cũng vừa lên đèn, nhạc sĩ Phan Nhân ung dung đạp xe 4 cây số từ nhà ở khu lao động Mai Hương, chợ Mơ lên chơi với anh bạn Triều Dâng cư ngụ ngay trong khuôn viên Đài Tiếng nói Nước Ta, 58 Quán Sứ. Một lát sau, thể nào nhạc sĩ Cao Việt Bách cũng sẽ từ tập thể Đại La, Bạch Mai lọc cọc đạp xe đến, như mọi khi.
Nơi ở của ông bạn Triều Dâng cũng có thể xem là một câu lạc bộ âm nhạc mini. Chỉ có mấy mét vuông được ngăn ra bằng phên tre liếp nứa từ căn phòng làm việc của Ban biên tập đài, vừa đủ chỗ cho một chiếc giường, một cái bàn và một cây đàn.
Nhạc sĩ Phan Nhân nhớ lại : “ Ở đấy tha hồ mà đàn hát, chuyện trò, bàn luận về âm nhạc, cho nhau nghe tác phẩm mới sáng tác hoặc ý đồ về dàn dựng những tiết mục thu thanh đã lên chương trình. Ngoài ra hoàn toàn có thể nghe được cả nhạc băng, đĩa cổ xưa phương Tây, nhạc nhảy, nhạc nhẹ đủ những thứ trên đời … Chỉ bằng ấy thôi cũng đã đủ hết rồi ” .
Mỗi lần họp nhau như vậy là dậy xóm làng, rộn ràng tiếng đàn, tiếng hát, om sòm lời nói tiếng cười. Tối hôm ấy chú rể tương lai Triều Dâng nổi hứng kể chuyện tiếu lâm Nam Bộ, còn nhạc sĩ Phan Nhân hát một bài ca dao hơi tục vừa được phổ nhạc và như mọi khi, cả nhóm lại cười lăn lóc, hô hoán ầm ĩ. Căn buồng chật ních tiếng đàn, tiếng hét, tiếng giậm chân rầm rầm muốn sụm cả giường. Nhưng hôm ấy, đúng lúc ấy, những ánh chớp chói lòa cả vùng trời Hà Nội .
Nhạc sĩ Phan Nhân ghi lại khoảnh khắc khó quên đó : “ Rền rền ầm vang những tiếng nổ liên hồi. Rực hồng như đám cháy xăng dầu. Còi hụ. Đèn vụt tắt. Tiếng hát, tiếng đàn cũng đùng một cái im bặt. Có tiếng máy bay rền rĩ nặng nề. Hàng bầy máy bay Mỹ. Các cỗ pháo đan chéo như thoi đưa trên nền trời Hà Nội. Chớp lóe ùng oàng. Mịt mùng lửa khói. Hàng loạt tiếng bom rền dậy đất. Đích thị là B. 52. Hà Nội đang kiên cường giáng trả. Tôi nhìn đồng hồ đeo tay : 19 h10. Lần tiên phong đụng độ với B. 52 quả cũng ớn ” .
Nhưng bấy nhiêu chỉ càng làm tăng ý thức cho ông. Ông muốn tận mắt chứng kiến tận mắt sự quyết liệt của cuộc chiến tranh .
Hà Nội mến yêu của ta
Bất chấp sự ngăn cản của tự vệ cơ quan, nhạc sĩ Phan Nhân chụp vội lên đầu chiếc mũ sắt vẫn mang theo bên mình, vọt ra khỏi hầm trú ẩn, chạy vụt lên sân thượng lầu 4, lòng đầy xúc động trước đại chiến kinh khủng và hào hùng .
Ông ghi lại : “ Hà Nội đỏ trời bom đạn. Miểng đạn đan vèo vèo. Bất chấp ! Tôi phải tận mắt nhìn Hà Nội chiến đấu từ trên cao. Hầm trú ẩn thì bảo đảm an toàn nhưng quá ngột ngạt so với tôi. Tôi thích xuất hiện nơi đầu sóng ngọn gió. Từ trước tới nay tôi vẫn thế, bao phen suýt “ quyết tử ” nhưng tôi cóc sợ .
Tôi là người trong cuộc, tôi phải tận mắt nghe nhìn để viết. Không phải để coi chơi. Hà Nội mến yêu của tôi !
Những mảnh B. 52 cháy rực, lả tả rơi như mời như gọi tôi. Tôi muốn tụt ngay xuống đất cũng nhanh gọn như lúc lên và băng ra đường. Nhưng rồi lại tiếc, sợ xuống rồi không nhìn được rộng, được xa đại chiến đêm nay. Cơ hội nghìn năm có một. Và rồi một cảnh hùng tráng hiện lên : cột anten truyền hình cao 50 m hiện rõ trên nền một máy bay Mỹ đang cháy rồi rơi giữa trời Hà Nội ” .