Sơ đồ tư duy Hạnh phúc của một tang gia dễ nhớ, hay nhất
Sơ đồ tư duy Hạnh phúc của một tang gia dễ nhớ, hay nhất
Tải xuống
Nhằm mục tiêu giúp học viên thuận tiện hệ thống hóa được kỹ năng và kiến thức, nội dung những tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 11, chúng tôi biên soạn bài viết Sơ đồ tư duy Hạnh phúc của một tang gia dễ nhớ, hay nhất với không thiếu những nội dung như tìm hiểu và khám phá chung về tác phẩm, tác giả, bố cục tổng quan, dàn ý nghiên cứu và phân tích, bài văn mẫu nghiên cứu và phân tích, …. Hi vọng qua Sơ đồ tư duy Hạnh phúc của một tang gia sẽ giúp học viên nắm được nội dung cơ bản của Hạnh phúc của một tang gia .
A. Sơ đồ tư duy Hạnh phúc của một tang gia
B. Tìm hiểu Hạnh phúc của một tang gia
I. Tác giả:
– Vũ Trọng Phụng ( 1912 – 1939 ), sinh ra ở Mỹ Hào, Hưng Yên nhưng lớn lên và sinh sống tại Thành Phố Hà Nội .
– Ông sinh ra trong một mái ấm gia đình nghèo khó và sớm mồ côi cha, nên ông phải thôi học
– Khoảng năm 1937 – 1938, Vũ Trọng Phụng mắc bệnh lao, nhưng không có điều kiện kèm theo để chạy chữa. Ông mất tại TP.HN .
– Văn chương Vũ Trọng Phụng biểu lộ thái độ phẫn nộ so với xã hội “ chó đểu ” .
– Ông là cây bút trào phúng bậc thầy, một trong những đại biểu xuất sắc của khuynh hướng văn học hiện thực .
II. Tác phẩm
1. Thể loại:
Tiểu thuyết .
2. Xuất xứ tác phẩm.
– Tiểu thuyết “ Số đỏ ” được viết và đăng báo năm 1936, in thành sách năm 1938 .
– Đoạn trích thuộc chương XV của tiểu thuyết này .
3. Bố cục: 3 phần.
– Phần 1 ( Từ đầu đến …. cho Tuyết vậy ) : Niềm vui và hạnh phúc của những thành viên khi cụ tổ qua đời .
– Phần 2 ( Tiếp đến … đám cứ đi ) : cảnh đám ma gương mẫu .
– Phần 3 ( Còn lại): Cảnh hạ huyệt.
4. Tóm tắt
Cụ cố Hồng – cụ tổ đã chết. Dường như đây là một tin vui so với đám con cháu trong nhà vì khi cụ tổ chết, cái chúc thư sẽ được thực thi, gia tài kếch xù mới được chia cho đám con cháu. Gia đình cụ Hồng lo chuẩn bị sẵn sàng đám tang cho cụ tổ, đám con trong nhà sôi sục đợi đến giờ phát phục đưa tang để triển khai mong ước khoe khoang tiền tài, sau khi được phát lệnh tang, chúng sung sướng thỏa thích tưng bừng đi đưa giấy cáo phó. Đó chỉ là hình thức khi người mất còn mỗi người đều có một niềm vui riêng. Trong đám tang, cụ Hồng thư thả hút điếu thuốc phiện đăm chiêu, không chút đau buồn, vợ chồng Văn Minh vẻ bên ngoài phân vân nhưng thực ra vợ Văn Minh còn đang nghĩ đến những bộ áo tân thời để phô trương, Văn Minh đang suy tính đền ơn cho Xuân tóc đỏ vì gây ra cái chết cho cụ cố Hồng. Cậu Tú Tân hình thức bề ngoài như điên người lên nhưng thực ra cậu đang chờ đón được dùng chiếc máy ảnh mới, Phán mọc sừng sung sướng vì có được thêm tiền. Xuân tóc đỏ tuy là tội nhân gây ra cái chết nhưng lại là nhân vật TT, là ân nhân của đám con cháu. Khi sẵn sàng chuẩn bị hạ huyệt, mọi sự giả tạo được trình diện. Tổ chức rất phô chương, hoành tráng không thiếu một thứ gì nhưng người tham gia đám tang lại không chú ý đến người đã khuất. Bạn cụ Hồng mải khoe huân chương, hai tên công an sung sướng vì có việc làm, trai thanh gái lịch đến hò hẹn, những tiếng khóc phô trương giả tạo. Cậu Tú Tân luộm thuộm bắt từng người một hoặc chống gậy, khóc, .. để chụp ảnh, ông Phán Mọc Sừng thì khóc mãi không thôi như thực ra là sự giả tạo. Khi Xuân tóc đỏ đến, Phán Mọc Sừng dúi vào tay Xuân năm đồng bạc gấp làm tư vì nhờ ơn Xuân, cụ cố tổ mới chết và đám tang mới diễn ra hoành tráng đến vậy .
5. Giá trị nội dung:
– Qua đoạn trích tác giả phê phán can đảm và mạnh mẽ thực chất giả dối và sự lố lăng đồi bại của xã hội thượng lưu ở thành thị những năm trước cách mạng
6. Giá trị nghệ thuật:
– Ngòi bút trào lộng, thẩm mỹ và nghệ thuật châm biếm sâu sắc bén qua cái nhìn độc lạ, thâm thúy của tác giả .
7. Ý nghĩa nhan đề.
– Nhan đề Open như một sự châm biếm, mỉa mai : tang gia mà lại hạnh phúc
– Nhan đề biểu lộ sự trái chiều, xích míc tạo nên tiếng cười bi hài : Một bên là sự tang thương, mất mát đáng lẽ phải đau buồn lại song hành với hạnh phúc, niềm vui .
=> Nhan đề đã dự báo một màn hài kịch sắp diễn ra với nhiều nghịch lí và những pha “ cười ra nước mắt ” .
III. Dàn ý phân tích tác phẩm.
1. Niềm vui và hanh phúc của các thành viên khi cụ tổ qua đời.
a. Nguyên nhân
– Cụ tổ mất, di chúc được triển khai
– Mọi người được thỏa mãn nhu cầu ước nguyện lâu nay
b. Những hạnh phúc khác nhau
– Hòa trong niềm vui cung bầy con cháu chí hiếu của cụ tổ mỗi người lại có niềm vui riêng :
+ Người có dịp diễn trò già yếu, phô trương thanh thế mái ấm gia đình
+ Kẻ có thời cơ tiếp thị mẫu sản phẩm
+ Kẻ khoe tài chụp ảnh
– Vậy nên khi có lệnh phát phục ban ai ai cũng sung sướng thỏa thích
⇒ Cả tang gia mỗi người một niềm vui chẳng ai chăm sóc đến người chết đang nằm kia
c. Niềm vui hạnh phúc tràn cả ra ngoài
– Xuân Tóc Đỏ uy tín tăng thêm
– Các nhà cải cách Âu hóa có dịp lăng xê phục trang
– Cảnh binh sung sướng vì có việc làm
– Bạn bè cụ cố Hồng khoe huân chương, râu ria
– Đám giai thanh gái lịch ve vãn hẹn hò, tỏ tình đủ kiểu
⇒ Qua việc miêu tả đám ma với những niềm hạnh phúc ngập tràn tác giả đã vạch trần cái bộ mặt giả dối của xã hội đương thời, chạy theo doanh thu nhu yếu cá thể, diệt trừ đi tình người, đạo lí truyền thống lịch sử của dân tộc bản địa
2. Cảnh đám ma gương mẫu
* Không khí : Hỗn loạn
– Như một đám hội, đám rước
– Tổ chức linh đình theo cả lối Tây, tầu, ta : “ có kiệu bát cống, lợn quay đi lọng, cho đến lốc bốc xoảng …. ”
* Các nhân vật trong đám tang
– Trong đám ma cụ Tổ, cô Tuyết mặc bộ phục trang Ngây thơ để cả thiên hạ biết cô chưa đánh mất chữ trinh .
– Xuân tóc đỏ khiến cụ Tổ chết lại được nghênh đón trịnh trọng .
– Cậu Tú Tân biểu lộ trình độ chụp ảnh bằng cách nhảy lên những ngôi mộ khác .
– Sư cụ Tăng Phú vênh váo vì sẽ có người nghĩ cụ có chiến công hiển hách “ lật đổ Phật giáo ” .
– Đám con cháu là ê kíp đạo diễn, diễn viên, nhiếp ảnh tài ba .
– “ Đám cứ đi ” và nam nữ cứ “ chim nhau, cười tình với nhau ” .
3. Cảnh hạ huyệt.
– Cụ cố Hồng mếu máo khóc ngất đi “ Hứt, hứt, hứt ”
– Ông Phán mọc sừng rúi tiền vào tay Xuân tóc đỏ .
=> Đám tang trở thành trò diễn bịp bợm, lố bịch và lố lăng, đồi bại.
⇒ Qua việc miêu tả đám ma với những niềm hạnh phúc ngập tràn tác giả đã vạch trần cái bộ mặt giả dối của xã hội đương thời, chạy theo lợi nhuận nhu cầu cá nhân, hủy diệt đi tình người, đạo lí truyền thống của dân tộc.
⇒ Đám người đã trình diện không thiếu bộ mặt bỉ ổi của cái xã hội thượng lưu đang mang danh Âu hóa, chúng hiện nguyên hình là những kẻ khốn nạn, những tên chó đểu trong một xã hội chó đểu .
IV. Bài phân tích.
Số đỏ là cuốn tiểu thuyết trào phúng được viết theo khuynh hướng hiện thực chủ nghĩa. Tác phẩm đã phát huy cao độ năng lực châm biếm, đả kích tinh tế của Vũ Trọng Phụng trước những thói xấu xa, giả dối của xã hội thực dân, phong kiến nửa đầu thế ki XX. Dưới ngòi bút kì tài của Vũ Trọng Phụng, chương nào, đoạn nào cũng mê hoặc, mê hoặc như một màn hài kịch toàn vẹn. Đặc biệt gây ấn tượng là chương Hạnh phúc của một tang gia .
Ý nghĩa châm biếm gửi cả trong cái tên của chương truyện. Một mái ấm gia đình có tang, thậm chí còn đại tang ắt phải tiếc thương, sầu não đến chừng nào, ấy vậy mà lại hạnh phúc. Mới nghe có vẻ như ngược đời nhưng trong thực trạng đơn cử của mái ấm gia đình này thì điều ấy lại chân thực, phải chăng. Ở đám tang cụ Tổ, mọi người đều vui như Tết : con cháu, cháu chắt, họ hàng thân thích, người quen biết. ai cũng thấy đây là một dịp may hiếm có để thoả mãn một nguyện vọng, một ý đồ nào đó .
Vũ Trọng Phụng vạch rõ chân tướng nhố nhăng, lố bịch của những hạng người mang danh là thượng lưu, sang chảnh, văn minh, tân tiến nhưng thực ra lại là những cặn bã, quái thai của cái xã hội ở Tây dở ta buổi ấy .
Trong chương này, tác giả đã kiến thiết xây dựng thành công xuất sắc những trường hợp nổi bật để thể hiện những tính cách rực rỡ. Trước hết, phải nói đến thái độ của những kẻ có quan hệ ruột rà với cụ Tổ .
Cái chết của cụ chẳng làm cho đứa con, đứa cháu nào tiếc thương bởi đã từ lâu, họ mong cụ chết cho nhanh để chia gia tài. Thay vào sự tiếc thương, cái chết của cụ đã đem đến cho họ niềm vui to lớn không che giấu nổi – một ” hạnh phúc ” : Cái chết kia đã làm cho nhiều người sung sướng lắm. Bọn con cháu vô tâm ai cũng vui sướng thoả thích. Người ta tưng bừng vui tươi đi đưa giấy cáo phó, gọi phường kèn, thuê xe đám ma. Tang gia ai cũng vui tươi cả .
Cậu tú Tân, cháu nội cụ Tổ hào hứng, phấn khởi thật sự vì cậu có dịp trổ tài sử dụng cái máy ảnh mà mãi cậu không được dùng đến. Vợ Văn Minh ( cháu dâu ) hoan hỉ vì sẽ được mặc đồ xô gai tân thời và đội cái mũ mấn trắng viền đen. để quảng cáo cho một kiểu đồ Tặng Kèm mới lạ của shop Âu hoá vừa mới chế ra .
Còn người con trai cả của cụ Tổ thì sung sướng vì một lí do khác lớn hơn. Cụ cố Hồng mơ màng đến cái lúc cụ mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc vừa khóc mếu để cho thiên hạ bình phẩm, ngợi khen : úi kìa, con giai nhớn đã già đến thế kia kìa. Văn Minh ( cháu nội ), đã từng du học tận bên Tây bao năm, về nước không có lấy một mảnh bằng, chỉ nhăm nhăm nghĩ tới chuyện chia gia tài thì thú vị ra mặt vì cái chúc thư kia đã vào thời kì thực hành thực tế chứ không còn là triết lý viển vông nữa. Riêng người cháu rể ( Phán mọc sừng ) lại khấp khởi, sướng rơn trong bụng vì đã được bố vợ nói nhỏ vào tai rằng sẽ chia cho con gái và con rể thêm một số tiền vài nghìn đồng. Chính ông không ngờ rằng giá trị đôi sừng hươu vô hình dung trên đầu ông ta mà lại to đến thế !
Không khí của đám ma là không khí của một ngày hội. Đây cũng chính là xích míc trào phúng gây cười ra nước mắt xuyên suốt hoạt cảnh này. Đám ma rất to, to chưa từng thấy ở đất Thành Phố Hà Nội lâu nay. Có đủ cả kiệu bát cống, lợn quay. đi lọng, vài ba trăm câu đối, bức trướng, vòng hoa phúng điếu, vài trăm người đưa đám nghiêm nghị, tôn kính đi sát ngay sau linh cữu cụ Tổ, trong đủ thứ tiếng kèn huyên náo : kèn ta, kèn Tây, kèn Tàu, có cả âm thanh chói tai, rộn ràng của lốc bốc xoảng .
Đám ma cụ Tổ trở thành dịp may hiếm có để tọa lạc và quảng cáo những mốt quần áo Âu hóa mới nhất của tiệm may vợ chồng Văn Minh – loại sản phẩm độc lạ của nhà phong cách thiết kế mĩ thuật Typn. Cô Tuyết cháu gái cụ Tổ với bộ y phục ngây thơ khá hở hang và nét mặt cố tạo ra một vẻ buồn lãng mạn, rất đúng mốt một nhà có đám, khiến cho bao nhiêu vị khách đàn ông khi trông thấy làn da trắng thập thò trong làn áo voan trên cánh tay và ngực Tuyết phải xúc động còn hơn nghe tiếng kèn. ai oán, não nùng. Bộ đồ tang đã được cải cách của vợ Văn Minh cũng làm cho mọi người phải xuýt xoa, trầm trồ .
Ngoài những thân nhân của người quá cố phải nói đến đám bạn hữu, quan khách của tang chủ, đi đưa đám không phải để chia buồn mà là cốt khoe ngực đầy những huy chương như : Bắc Đẩu bội tinh, Long bội tinh, Cao Mên bội tinh, Vạn Tượng bội tinh .. trên mép và cằm đều đủ râu ria, hoặc dài hoặc ngắn, hoặc đen hoặc hung hung, hoặc lún phún hay rầm rậm, loàn quản. Đám phụ nữ sang trọng và quý phái, đám trai thanh gái lịch đang theo đuổi, học đòi trào lưu Âu hoá, vừa đi đưa ma vừa cười tình với nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau, hẹn hò nhau. Và mỉa mai thay, họ làm tổng thể những chuyện ấy bằng vẻ mặt buồn rầu của những người đi đưa ma ( ! ) Điều đó chứng tỏ họ trọn vẹn dửng dưng với người chết, tổng thể đều thản nhiên, vui tươi và gián trá .
Người dân hai bên đường đổ xô ra xem đám ma như xem một sự lạ. Đám ma to đến nỗi những người trong tang gia cảm thấy rất là sung sướng và hàng phố nhốn nháo cả lên khen đám ma to. Nhà văn hờ hững phản hồi : Đám ma to tát hoàn toàn có thể làm cho người chết nằm trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng, nếu không gật gù cái đầu. Thật là mỉa mai, chua chát !
Đằng sau sự phô trương, cố làm ra vẻ trang trọng, Gianh Giá ấy là sự rởm đời đến mức lố lăng, là thói háo danh đến trơ trẽn của bọn người giàu sang, hãnh tiến và bao trùm lên tổng thể là thói đạo đức giả, tự lừa mình và lừa người .
Song song với việc diễn đạt hình thức đám ma với đủ những nghi thức trang trọng, Vũ Trọng Phụng không quên đi sâu biểu lộ, phanh phui mặt trái của nó. Ngòi bút tinh tế của nhà văn trưng lên liên tục những bức biếm họa trước mắt người đọc, để rồi giúp người đọc nhận ra rằng cái đám ma to tát ấy chỉ thiếu một cái duy nhất mà cũng quan trọng nhất của đám ma – đó là tình người. Thiếu lòng thương tiếc chân thành so với người đã khuất thì toàn bộ những hình thức loè loẹt, om sòm kia đều trở thành không có ý nghĩa, thành trò cười cho thiên hạ. Những kẻ xuất hiện trong đám ma giống nhau ở chỗ đều giả dối và vô đạo đức .
Xuân Tóc Đỏ Open, đẩy sự lố lăng, dị hợm của đám ma cụ Tổ lên tới đỉnh điểm. Hắn chọn đúng lúc để xuất hiện, trước sự quan tâm của mấy trăm con người và gây ấn tượng mạnh với hai vòng hoa đồ sộ, sáu chiếc xe kéo sang trọng và quý phái và một đám sư, cùng loại sư của báo Gõ mõ. Điều này khiến cho bà cố Hồng càng thêm sung sướng : Ấy, giả không có món ấy thì là thiếu chưa được to, may mà ông Xuân đã nghĩ hộ tôi. Còn cô Tuyết, tình nhân của Xuân Tóc Đỏ cũng phải cảm động mà liếc mắt đưa tình với hắn .
Mấy cụ thể đặc tả cảnh hạ huyệt càng mỉa mai, trào phúng. Vũ Trọng Phụng tả nó như một vở kịch mà bận tay dàn dựng của đạo diễn quá ư lộ liễu, trắng trợn : cậu Tú Tân bắt từng người phải chống gậy, gục đầu, cong sống lưng, lau mắt. để cậu chụp ảnh, trong khi bạn hữu của cậu rầm rộ nhảy lên những ngôi mả khác mà chụp để cho ảnh khỏi giống nhau. Chất bi hài của cảnh khiến người đọc cười ra nước mắt. Chỉ có một tiếng khóc lớn nhất bật lên là của ông Phán mọc sừng : ông oặt người đi, khóc mãi không thôi và tiếng khóc của ông thật đặc biệt quan trọng : Hức ! Hức ! Hức. Ông thương cho người đã khuất chăng ? Không phải ! Ông đang đóng kịch trước mặt mọi người. Thực ra, cụ Tổ chết ông ta rất mừng vì được chia phần khá nhiều, kể cả cái giá của bộ sừng mà cô vợ ông đã cắm lên đầu ông. Miệng khóc, tay ông Phán dúi nhanh vào tay Xuân Tóc Đỏ một cái giấy bạc năm đồng gấp làm tư. để trả công hắn đã gọi ông là Phán mọc sừng trước họ hàng nhà vợ, nhờ đó mà ông ta có thêm được một món tiền lớn .
Tóm lại. qua chương ” Hạnh phúc của một tang gia “, Vũ Trọng Phụng bộc lộ xuất sắc tài kể chuyện và thẩm mỹ và nghệ thuật hoạt kê trong miêu tả. Cái tài của tác giả ” Số đỏ ” là đã phóng đại những bức chân dung biếm họa, những cảnh đời lố lăng theo thủ pháp của thẩm mỹ và nghệ thuật trào phúng làm cho người ta cười mà thấy được bao thực sự tiềm ẩn ở trong đó. Chuyện kể đầy kịch tính với bao sự phi lí đến ghê người đã lật tung cái mặt nạ của bọn đạo đức giả !
Tiếng cười trong ” Số đỏ ” là tiếng cười châm biếm có giá trị tố cáo và mang ý nghĩa xã hội thâm thúy. Đám ma cụ cố Tổ đích thực là một màn hài kịch, diễn viên là bầy con cháu và lũ quan khách, đã trình diện tổng thể cái thực chất lố lăng và đồi bại của xã hội nhuốm màu sắc ” Âu hóa ” kệch cỡm .
Tải xuống
Xem thêm sơ đồ tư duy của những tác phẩm, văn bản lớp 11 hay, chi tiết cụ thể khác :
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 11 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại cảm ứng, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không lấy phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k5: fb.com/groups/hoctap2k5/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
