Bài làm
Từ một cậu bé mồ côi, thất học, Alesei Peshkov đã vươn lên trở thành M.Gorki – nhà văn bậc thầy của giai cấp vô sản, con người được nhân dân quốc tế kính trọng vì một vốn hiểu biết văn hóa truyền thống vừa to lớn vừa thâm thúy. Nhờ đâu ? Nhờ một nghị lực sống khác thường đã tìm gặp được một thứ gia tài khác thường : sách .
Nói đến M.Gorki, không hề không nói đến tự học, do đó không hề không nói đến sách. Chính ông đã nói đến ảnh hưởng tác động ghê gớm của sách so với mình trong một lời phát biểu đơn giản và giản dị : ” Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới ” .
Câu nói ấy hàm chứa một ý nghĩa phong phú và một chân lí, một lời khuyên.
Từ lâu con nguời đã biết đến sự kì diệu của sách. Sách, đó là cái thần bí trong những cái thần kì mà trái đất đã phát minh sáng tạo nên. Thật không hề tưởng tượng một nền văn minh mà không có sách. Từ hàng nghìn năm trước chưa có chữ in, chưa có máy in, chưa có cả giấy bút nữa, thì quả đât đã nghĩ đến sách rồi, đã có những hình thức tiên phong của sách. Sách là cái cần có của con người lưu giữ và truyền lại cho người khác, cho thế hệ khác những hiểu biết của mình về quốc tế xung quanh, những tò mò về ngoài hành tinh, về con người, cả những ý nghĩ, những ý niệm, những mong ước về đời sống cần gửi đến cho mọi người và trao gửi đến đời sau .
Sách, đó là kho tàng tiềm ẩn những hiểu biết của con người đã được tò mò, tinh lọc, thử thách, tổng hợp. Sách là nơi kết tinh những tư tưởng tiên tiến và phát triển nhất của những thời đại, những tham vọng can đảm và mạnh mẽ nhất, những tình cảm tha thiết nhất của con người. Chỉ có những gì mà con người cảm thấy bức xúc cần nói, cần truyền lại, mới đi vào sách .
Tác động của sách không hề bị số lượng giới hạn bởi thời hạn và khoảng trống. Con người ngày này vẫn không giảm sút hứng thú tìm lại những trang sách đã có hàng mấy nghìn năm nay, từ những hình vẽ bí hiểm trên những phiến đất sét, những vần âm từ lâu đã trở nên lạ lùng trên những tấm da cừu, những con chữ tượng hình trên những thẻ tre … cho đến ngày hôm nay, những cuốn sách được in hàng loạt bằng những máy in điện tử văn minh. Một người sống ở một làng hẻo lánh châu Á cũng hoàn toàn có thể đọc được cuốn sách của một người viết từ một quốc gia xa xôi ở châu Mĩ. Thật hoàn toàn có thể không ngoa rằng : có sách, những thế kỉ và những dân tốc xích lại gần nhau .
Sách là thế, sách có sức mạnh như vậy cho nên vì thế M.Gorki đã rất có lí khi nói ” Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới ” .
Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ và lạ mắt về quốc tế xung quanh, về thiên hà bát ngát, về những quốc gia và dân tộc bản địa xa xôi. Những quyển khoa học hoàn toàn có thể giúp người đọc mày mò ra ngoài hành tinh vô tận với những quy luật của nó, hiểu được quả đất tròn mang trên mình nó bao nhiêu quốc gia khác nhau với những thực trạng vạn vật thiên nhiên khác nhau. Những quyển sách xã hội học giúp hiểu biết về đời sống con người trên những phần đất khác nhau đó với những đặc thù về kinh tế tài chính, lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, những truyền thống lịch sử, những khát vọng. Sách, đặc biệt quan trọng là những cuốn sách văn học, giúp ta hiểu biết về đời sống bên trong của con người, qua những thời kì khác nhau, ở những dân tộc bản địa khác nhau, nhưng niềm vui và nỗi buồn, niềm hạnh phúc và đau khổ, những khát vọng và đấu tranh của họ .
Sách còn giúp người đọc phát hiện ra chính mình, hiếu rõ mình là ai giữa ngoài hành tinh bát ngát này, hiểu mỗi người có mối quan hệ như thế nào với người khác, với tổng thể mọi người trong hội đồng dân tộc bản địa và hội đồng quả đât này. Sách giúp người đọc hiểu được đâu là niềm hạnh phúc, đâu là nỗi khổ của mỗi người và phải làm gì để sống cho đúng và đi tới một cuộc sống thật sự. Sách mở rộng những chân trời ước mơ và khát vọng .
Đã từng có những cuốn sách không chỉ “mở rộng những chân trời mới” cho một người, trăm người, triệu người, mà cho cả nhân loại. Những trang sách Bruno, Galie về quả đất và thái dương hệ đã mở ra cho loài người một thời mới trên con đường chinh phục tự nhiên. Những trang sách của Dacuyn về các giống loài không chỉ giúp con người hiểu rõ về các giống loài sinh vật mà còn hiểu rõ hơn về chính con người. Sách của Secspia, của Diderro, Monteskier, của Mac, Angghen… thực sự đã giúp con người làm nên những cuộc cách mạng. Đọc Balzac ta hiểu về thế giới tư bản với sức mạnh lạ lùng của đồng tiền. Đọc thơ Tago, thơ Lý Bạch, Đỗ Phủ, ta hiểu đời sông và tâm hồn của cả một dân tộc. Đọc Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Cao Bá Quát… ta hiểu xưa cha ông ta từng đau khổ và ước mơ những gì… Thật không sao kể hết “những chân trời” mà các trang sách đã mở rộng trước mắt ta. Có thể nói tóm tắt rằng: lợi ích của sách là vô tận. Ta đồng ý với lời nhận xét của M.Gorki cũng là tiếp nhận lời khuyên bao hàm chứa trong câu nói ấy: Hãy đọc sách, cố gắng đọc sách càng nhiều càng tốt.
Tuy nhiên, chẳng lẽ đó là một lời khuyên vô điều kiện kèm theo ? Ngẫm cho kĩ, ta vẫn thấy có một khoảng chừng trống cần xem xét trong lời khuyên ấy. Vì sao ? Vì không phải mọi quyển sách đều ” mở rộng những chân trời mới ” .
Từ khi Open chủ nghĩa tư bản, mọi đồ vật của con người, trong đó có sách, đều trở thành sản phẩm & hàng hóa. Sách không chỉ là cái do con người viết ra cho người đọc, mà còn là một món hàng cho những ông chủ nhà in, chủ nhà xuất bản kiếm lời. Mục đích của những ông chủ ấy, nói chung, không ship hàng quả đât mà để kiếm doanh thu, doanh thu tối đa. Vì thế, thị trường sách, không phải khi nào cũng chỉ có những cuốn sách tốt thực sự Giao hàng mục tiêu cao quý của con người, mà còn có rất nhiều những cuốn mục tiêu kiếm lời, đã gây mối đe dọa không nhỏ cho con người .
Thế nào là sách tốt ? Đó là những cuốn sách phản ánh đúng chuẩn quy luật tự nhiên và của đời sống xã hội. Chúng giúp con người ta hiểu rõ về số phận của mình để có ý thức đúng về nghĩa vụ và trách nhiệm của mình trong đời sống. Một quyển sách tốt phải giúp cho những dân tộc bản địa hiểu biết nhau hơn. Nó phải ca tụng sự công minh và tình hữu nghị giữa những dân tộc bản địa. Nó phải khiến cho con người tự hào về mình, thêm vững tin ở đời sống để chiến đấu cho đời sống mỗi người một hợp lý và niềm hạnh phúc hơn. Nó phải khiến cho tâm hồn con người ta đa dạng và phong phú hơn, độ lượng hơn, trong sáng hơn .
Đọc những cuốn sách như vậy, đúng là chân trời mở rộng không riêng gì mắt ta mà còn cả trong tâm hồn ta. Ta không chỉ tăng thêm hiểu biết mà còn tăng thêm giá trị và sức mạnh .
Còn thế nào là sách xấu ? Đó là những cuốn sách xuyên tạc đời sống mang đến cho người đọc những kiến thức và kỹ năng giả trá về quốc tế xung quanh. Chúng đặt cao dân tộc bản địa này và hạ nhục dân tộc bản địa kia, chúng gây thù hằn và nghi vấn giữa những dân tộc bản địa, tôn vinh đấm đá bạo lực và cuộc chiến tranh, kích động những thị hiếu bản năng yếu hèn của con người .
Đọc những cuốn sách như thế người đọc không những không tăng những hiểu biết mà còn trở nên dốt nát, mê muội hơn. Đọc những cuốn sách đó, tâm hồn người đọc không những không hề mở rộng chân trời mà còn khô cằn vì những thú tính gian ác, những mong ước tầm thường ích kỉ, những tình cảm bạc nhược, đớn hèn. Sách hoàn toàn có thể là một thứ thuốc tu dưỡng cực kỳ công hiệu, cũng hoàn toàn có thể là một thứ ma túy, một thứ thuốc độc cực kỳ nguy hại .
Bởi vậy, từ câu nói của nhà văn vô sản Nga, ta có thể tự xác định cho mình một thái độ đối với sách. Trước hết, phải biết quý trọng sách và coi việc đọc sách là một công việc rất cần thiết, vừa rất thú vị vừa rất bổ ích. Sống mà không đọc sách, không ham mê sách, là một điều không thể châp nhận được. Nhưng phải chọn sách để đọc. Không bị mê hoặc bởi sự hấp dẫn của hình thức, không để bị lôi cuốn bởi những thị hiếu tầm thường, phải tìm đến những cuốn sách thực sự tốt, có ích.
Mặt khác, đọc sách không chỉ là một sự tận hưởng, mà còn là một cách hành vi ở đời. Cho nên, đọc sách là để rút ra những bài học kinh nghiệm hữu dụng cho đời sống tốt hơn, hành vi có hiệu suất cao hơn. Đọc sách mà không tiêu hóa được không vận dụng được vào hành vi, thì dẫu đọc hàng nghìn cuốn sách cũng không hơn gì cái tủ mọt đựng sách .
Hàng ngàn năm qua, con người đã phát minh sáng tạo ra sách và mê đọc sách. Nhưng nếu xưa kia niềm vui ấy chỉ là độc quyền của 1 số ít người rất nhỏ thì thời nay đó là niềm vui, là quyền lợi và nghĩa vụ của cả những con người nhỏ bé thông thường. Sách vẫn liên tục phát huy công dụng kì diệu của nó. Ta không hề tưởng tượng một quốc tế không có sách. Không còn sách, nền văn minh trái đất cũng sẽ không còn .
