Trụ cứu hỏa hay còn gọi là trụ chữa cháy là thiết bị chữa cháy không thể thiếu trong hệ thống phòng cháy chữa cháy. Trụ cấp nước chữa cháy chính là giải pháp tốt nhất để lấy nguồn nước sẵn sàng khi có sự cố cháy ở cự ly vài chục, thậm chí vài trăm mét.
Trụ cứu hỏa là gì?
Trụ cứu hỏa hay trụ tiếp nước chữa cháy là thiết bị chuyên được dùng chỉ dành cho lực lượng phòng cháy chữa cháy. Thiết bị này được sử dụng để cấp nước, tiếp nước cho bồn nước chữa cháy của tòa nhà, khu công trình .
Họng tiếp nước chữa cháy được kết nối trực tiếp với hệ thống đường ống cứu hỏa và thường được đặt ở khu vực lưu thông thuận lợi (cho phép xe cứu hỏa đi vào dễ dàng) để sẵn sàng cung cấp nước khi có sự cố hỏa hoạn xảy ra.
Cấu tạo của trụ tiếp nước chữa cháy
Trụ cứu hỏa thường cấu trúc là những trụ sắt, kim loại tổng hợp, sơn màu đỏ, xuất hiện ở những tuyến đường phố phường, những khu cụm công nghiệp, Chân những tòa nhà cao tầng liền kề, những nơi được nhìn nhận có rủi ro tiềm ẩn cháy cao. Trụ cứu hỏa được cấu trúc bởi những thành phần sau :
- Thân trụ
- Nắp bảo vệ
- Họng và nắp họng nhỏ;
- Họng và nắp họng
- Van
- Trục van
- Cánh van
- Lỗ xả nước đọng
- Xích bảo vệ
Vai trò của trụ nước cứu hỏa
Trụ cứu hỏa được những công ty, tòa nhà, những cơ quan chức năng lắp đặt tỷ lệ cao tại những nơi có rủi ro tiềm ẩn cháy cao và được lắp đặt đều ở những tuyến đường, nơi có nhiều dân cư sinh sống, hay những cơ sở sản xuất. Trụ được lắp đặt vào mạng lưới hệ thống cấp nước nhằm mục đích cung ứng nước cứu hỏa khi có cháy xảy ra .
Trụ cứu hỏa là thành phần đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chữa cháy. Nước được liên kết từ trụ đến mạng lưới hệ thống đường ống chữa cháy chuyên được dùng trải qua những họng cấp nước được bảo vệ bởi những nắp đậy trụ cứu hỏa khi không có sự cố cháy .
Phân loại trụ chữa cháy
Có rất nhiều cách để phân loại trụ cứu hỏa như dựa vào cấu trúc, đặc tính, dựa vào nguồn gốc. Hiện trụ chữa cháy được chia ra thành 2 loại là trụ nổi và trụ ngầm .
Trụ nổi: Là loại trụ mà có toàn bộ phần họng chờ được đặt nổi trên mặt đất.
Trụ ngầm: Là loại trụ chữa cháy được đặt ngầm dưới mặt đất. Khác với trụ nổi, khi muốn lấy nước thì cần phải dựng cột để có thể lấy nước.
Phân loại trụ chữa cháy theo chức năng
Mỗi trụ dùng trong cứu hỏa đều có những họng tiếp nước để tương thích với từng nhu yếu sử dụng như :
- Trụ chữa cháy 1 họng
- Trụ chữa cháy 2 họng
- Trụ chữa cháy 3 họng
- Trụ chữa cháy 4 họng
Cột lấy nước chữa cháy
Là thiết bị chuyên dùng được trang bị theo xe chữa cháy, dùng nối với trụ ngầm để lấy nước. Cột lấy nước chữa cháy chỉ có hai họng chờ để cho xe chữa cháy hút nước trực tiếp qua cột hoặc để lắp vào vòi chữa cháy lấy nước vào xe, hoặc trực tiếp chữa cháy
Các thông số kĩ thuật trụ chữa cháy
Để việc làm của mạng lưới hệ thống chữa cháy đạt hiệu suất cao thì yên cầu trụ chữa cháy cần phải phân phối được tiêu chuẩn như :
Thông số kỹ thuật cơ bản của trụ nước chữa cháy
– Trụ nước phải chịu được áp suất thử không dưới 1,5 Mpa. Khi thử theo điều kiện kèm theo tiêu chuẩn không được cho phép trụ nước có tín hiệu nứt gãy hoặc biến dạng dư .
– Sau khi lắp ráp trụ nước phải bảo vệ : Kín với áp suất thuỷ lực không dưới 1 Mpa ; Lượng nước đọng lại trong trụ nước không lớn hơn 50 cm2. Khi lượng nước đọng lớn hơn, phải được sự đồng ý chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền .
– Họng chờ của trụ nổi phải phù hợp với đầu nối loại DR.2- 125 (M150I6) đối với họng lớn và đầu nối loại ĐT.1-77 đối với họng nhỏ theo TCVN 5739:1993.
– Kết cấu và cách cố định và thắt chặt trục van của trụ nước phải bảo vệ độ chắc như đinh và độ đáng tin cậy của khớp nối, và phải không để xảy ra năng lực khớp nối bị xoay khi mở khoá cột lấy nước chữa cháy .
– Lớp sơn trên mặt phẳng ngoài trụ nước không được bong tróc, trong điều kiện kèm theo quản lý và vận hành theo quy định. Trụ nối phải sơn phản quan màu da cam hoặc màu vàng hàng loạt nắp bảo vệ trục van ở đầu trụ .
– Đối với trụ nổi lắp đặt trên vỉa hè, cạnh đường giao thông vận tải phải bảo vệ điều kiện kèm theo khoảng cách tối thiểu giữa trụ nước và tường những ngôi nhà không dưới 5 m và cách mép vỉa hè không quá 2,5 m .
– Khi lắp trụ nổi trên vỉa hè, họng lớn của trụ phải quay ra phía lòng đường, khoảng cách từ mặt đất đến đỉnh trụ nước là 700 mm .
Thông số làm việc của trụ nước chữa cháy
Các thông số kỹ thuật này được quy định tại bảng 1, Tiêu chuẩn Nước Ta TCVN 6379 – 1998
Trụ nước chữa cháy được lắp đặt trên đường ống của mạng lưới hệ thống cung ứng nước chữa cháy thành phố hoặc của những khu công nghiệp và mạng lưới hệ thống cấp nước tại những khu công trình .
Cột áp tại trụ nước chữa cháy, cột áp được quy định dựa trên loại đường ống mà trụ nước lắp đặt trên đó. Đối với đường ống áp lực đè nén cao, cột áp tại trụ nước chữa cháy phải bảo vệ áp lực đè nén dùng để chữa cháy trực tiếp, với đường vòi sử dụng có chiều dài tối thiểu là 150 m ; Đối với đường ống áp lực đè nén thấp, cột áp đo được tại trụ, theo quy định không nhỏ hơn 10 m. c. n .
Lưu lượng tại trụ nước chữa cháy
Tùy theo cột áp tại trụ nước chữa cháy mà có lưu lượng nước tương ứng
Nguyên lý hoạt động trụ cứu hỏa
Trụ cứu hỏa khi không hoạt độgn sẻ ở trạng thái đóng, khi sử dụng tất cả chúng ta mở nắp bảo vệ ra lắp khớp nối vào và xoay đầu tay quay để cho nước chảy ra, hoặc là liên kết khớp của đường ống chuyên được dùng của xe cứu hỏa để hút nước lên .
Chỉ dẫn lắp đặt trụ tiếp nước cứu hỏa
Trụ nước phải thao tác ở tư thế thẳng đứng. Yêu cầu về lắp đặt, khoảng cách lắp đặt và thời hạn bảo trì trụ nước trong mạng lưới hệ thống dẫn nước theo quy định của cơ quan có thẩm quyền .
Đối với trụ nổi lắp đặt trên vỉa hè, cạnh đường giao thông vận tải phải bảo vệ điều kiện kèm theo khoảng cách tối thiểu giữa trụ nước và tường những ngôi nhà không dưới 5 m và cách mép vỉa hè không quá 2,5 m .
Khoảng cách đặt giữa 2 trụ nước chữa cháy không quá 150 m
Trong trường hợp đặc biệt không thể lắp trụ trên vỉa hè, cho phép lắp đặt trụ ngầm dưới lòng đường nhưng phải bảo đảm hố trụ cách xa các công trình ngầm tối thiểu 0,5m; và phải tuân thủ những quy định về khoảng cách đối với công trình ngầm của các tài liệu pháp quy có liên quan.
Khi lắp trụ nổi trên vỉa hè, họng lớn của trụ phải quay ra phía lòng đường, khoảng cách từ mặt đất đến đỉnh trụ nước là 700 mm .
Trụ ngầm lắp đặt trong những hố trụ. Kích thước hố trụ theo hình vẽ 6. Cho phép hố trụ có đáy hình vuông vắn với size cạnh là 1200 mm và nắp đậy hố trụ có hình vuông vắn hoặc hình tròn trụ .
Trường hợp trụ ngầm lắp đặt dưới lòng đường trong hố trụ thì nắp đậy của hố trụ phải chịu được tải trọng của xe cộ trên 20 tấn .
Các lưu ý về trụ cứu hỏa
- Trụ cứu hỏa là tài sản hoạt động bảo vệ lợi ích của cả cộng đồng. Vì vậy người dân cần tự giác bảo vệ trụ, không được tự ý mở nắp sử dụng nước vì mục đích cá nhân.
- Chỉ sử dụng nước lấy từ trụ nước chữa cháy vào mục đích chữa cháy, thực tập chữa cháy và bảo dưỡng kỹ thuật.
- Cần báo ngay cho lực lượng chức năng nếu phát hiện trụ có vấn đề khác thường, nhằm đảm bảo trụ luôn hoạt động cấp nước tốt nhất khi có cháy xảy ra.
- Các lực lượng chức năng cần thường xuyên tuyên truyền đào tạo cho người dân biết công dụng của trụ cứu hỏa và cách bảo vệ, sử dụng trụ.