Bài giảng chẩn đoán và điều tra sức khỏe cộng đồng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (833.2 KB, 28 trang )
CHẨN ĐOÁN & ĐIỀU TRA
CHẨN ĐOÁN & ĐIỀU TRA
SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG
SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG
NGUYỄN TRỌNG TÀI
NGUYỄN TRỌNG TÀI
BM DTH
BM DTH
Viện Đào tạo YHDP & YTCC
Viện Đào tạo YHDP & YTCC
1
1
Mục tiêu
Mục tiêu
1.
1.
Nêu được định nghĩa, các khái niệm cơ bản, sự khác nhau
Nêu được định nghĩa, các khái niệm cơ bản, sự khác nhau
giữa chẩn đoán cộng đồng và chẩn đoán cá nhân.
giữa chẩn đoán cộng đồng và chẩn đoán cá nhân.
2.
2.
Trình bày được vai trò của nghiên cứu ngang trong chẩn
Trình bày được vai trò của nghiên cứu ngang trong chẩn
đoán sức khỏe cộng đồng.
đoán sức khỏe cộng đồng.
3.
3.
Trình bày được 15 bước tiến hành điều tra sức khỏe cộng
Trình bày được 15 bước tiến hành điều tra sức khỏe cộng
đồng.
đồng.
2
2
NỘI DUNG
Các khái niệm
Các khái niệm
Chẩn đoán SKCĐ
Chẩn đoán SKCĐ
•
Định nghĩa
Định nghĩa
•
Mục tiêu
Mục tiêu
•
Nội dung
Nội dung
•
PP đánh giá
PP đánh giá
Điều tra ngang
Điều tra ngang
•
Khái niệm
Khái niệm
•
Vai trò
Vai trò
•
Kết quả
Kết quả
Điều tra SKCĐ
Điều tra SKCĐ
•
Các bước tiến hành điều tra
Các bước tiến hành điều tra
•
Chuẩn bị hậu cần.
Chuẩn bị hậu cần.
3
3
Các khái niệm
Mục đích là để trả lời cho câu hỏi:
Mục đích là để trả lời cho câu hỏi:
–
Sức khỏe cộng đồng hiện tại như thế nào?
Sức khỏe cộng đồng hiện tại như thế nào?
–
Có sự cải thiện nào cho sức khỏe cộng đồng hay không?
Có sự cải thiện nào cho sức khỏe cộng đồng hay không?
Để trả lời:
Để trả lời:
–
Đo lường hiệu quả của các dịch vụ, các chương trình y tế?
Đo lường hiệu quả của các dịch vụ, các chương trình y tế?
–
Số liệu có liên quan được ghi chép lại đầy đủ, chính xác và
Số liệu có liên quan được ghi chép lại đầy đủ, chính xác và
có hệ thống?
có hệ thống?
4
4
Các khái niệm
Cộng đồng
Cộng đồng
: Là nhóm người cùng chia sẻ những quyền lợi và
: Là nhóm người cùng chia sẻ những quyền lợi và
nhu cầu nào đó, thường trong một khu vực địa lý xác định
nhu cầu nào đó, thường trong một khu vực địa lý xác định
.
.
Ví dụ:
Ví dụ:
Công nhân của một nhà máy, …làng, xã … thành phố.
Công nhân của một nhà máy, …làng, xã … thành phố.
Quần thể định danh (target population – hay quần thể tham
Quần thể định danh (target population – hay quần thể tham
khảo)
khảo)
:
:
Là quần thể ta quan tâm đến tiêu thức cần nghiên cứu.
Là quần thể ta quan tâm đến tiêu thức cần nghiên cứu.
Quần thể nghiên cứu (hay quần thể điều tra)
Quần thể nghiên cứu (hay quần thể điều tra)
:
:
Là tập hợp các cá
Là tập hợp các cá
thể có chung những đặc trưng mà ta định nghiên cứu, quần thể
thể có chung những đặc trưng mà ta định nghiên cứu, quần thể
nghiên cứu hẹp hơn nhiều so với quần thể định danh.
nghiên cứu hẹp hơn nhiều so với quần thể định danh.
Đơn vị mẫu
Đơn vị mẫu
:
:
Có thể là một người, một hộ gia đình, một trường
Có thể là một người, một hộ gia đình, một trường
học, một Bệnh viện.
học, một Bệnh viện.
Thiết kế mẫu
Thiết kế mẫu
: Là s
: Là s
ơ đồ để chọn các đơn vị lấy mẫu vào mẫu từ
ơ đồ để chọn các đơn vị lấy mẫu vào mẫu từ
quần thể nghiên cứu
quần thể nghiên cứu
Khung mẫu
Khung mẫu
: Là
: Là
danh mục các đơn vị để chọn mẫu.
danh mục các đơn vị để chọn mẫu.
5
5
Nghiên cứu ngang
–
Được thực hiện trên những cá thể có mặt trong quần thể vào
Được thực hiện trên những cá thể có mặt trong quần thể vào
đúng thời điểm nghiên cứu được thực hiện.
đúng thời điểm nghiên cứu được thực hiện.
–
Tìm ra tần số của một phơi nhiễm, bệnh, hoặc phân bố của
Tìm ra tần số của một phơi nhiễm, bệnh, hoặc phân bố của
một hiện tượng sức khoẻ nào đó. Ngoài ra: tìm căn nguyên,
một hiện tượng sức khoẻ nào đó. Ngoài ra: tìm căn nguyên,
đánh giá các điểm chỉ báo và các dấu hiệu chỉ điểm của tình
đánh giá các điểm chỉ báo và các dấu hiệu chỉ điểm của tình
trạng tiền lâm sàng.
trạng tiền lâm sàng.
–
Mô tả các hiện tượng lâm sàng và phát hiện mối tương quan
Mô tả các hiện tượng lâm sàng và phát hiện mối tương quan
dựa trên hiện tượng đang phơi nhiễm, nhưng có thể liên quan
dựa trên hiện tượng đang phơi nhiễm, nhưng có thể liên quan
đến hiện tại và cả quá khứ.
đến hiện tại và cả quá khứ.
6
6
Nghiên cứu ngang (tiếp)
Nghiên cứu ngang mô tả
Nghiên cứu ngang mô tả
:
:
Ước lượng ra tỷ lệ hiện mắc của bệnh.
Ước lượng ra tỷ lệ hiện mắc của bệnh.
Nghiên cứu ngang tìm căn nguyên
Nghiên cứu ngang tìm căn nguyên
:
:
Tìm ra kết hợp giữa yếu tố nguy cơ và bệnh, trong thời gian
Tìm ra kết hợp giữa yếu tố nguy cơ và bệnh, trong thời gian
nghiên cứu. Thường phải đồng thời đánh giá theo kiểu hồi cứu.
nghiên cứu. Thường phải đồng thời đánh giá theo kiểu hồi cứu.
Điều tra ngang (Cross – sectional surveys)
Điều tra ngang (Cross – sectional surveys)
là một cuộc điều tra được tiến hành ở một thời điểm và nó sẽ cho
là một cuộc điều tra được tiến hành ở một thời điểm và nó sẽ cho
ta số liệu hiện mắc (Prevalence) đặc biệt đối với những bệnh
ta số liệu hiện mắc (Prevalence) đặc biệt đối với những bệnh
nhiễm khuẩn hoặc những tình trạng sức khỏe tương đối dài,
nhiễm khuẩn hoặc những tình trạng sức khỏe tương đối dài,
Điều tra dọc (Longitudinal surveys)
Điều tra dọc (Longitudinal surveys)
là thu thập thông tin về toàn bộ những trường hợp mới mắc
là thu thập thông tin về toàn bộ những trường hợp mới mắc
hoặc sự kiện mới xảy ra trong một giai đoạn thời gian và vì vậy
hoặc sự kiện mới xảy ra trong một giai đoạn thời gian và vì vậy
nó cung cấp những số liệu về những sự kiện mới xảy ra.
nó cung cấp những số liệu về những sự kiện mới xảy ra.
7
7
Nghiên cứu ngang (tiếp)
Vai trò
Vai trò
Mô tả và đánh giá một hiện tượng sức khỏe trong quần thể.
Mô tả và đánh giá một hiện tượng sức khỏe trong quần thể.
Mô tả yếu tố nguy cơ liên quan đến hiện tượng sức khỏe.
Mô tả yếu tố nguy cơ liên quan đến hiện tượng sức khỏe.
Mô tả, đánh giá cả các biến định lượng lẫn định tính, các biến
Mô tả, đánh giá cả các biến định lượng lẫn định tính, các biến
rời rạc và biến liên tục.
rời rạc và biến liên tục.
Nghiên cứu ngang trong điều tra sức khỏe cộng đồng có thể
Nghiên cứu ngang trong điều tra sức khỏe cộng đồng có thể
sử dụng với mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu tầng hoặc mẫu chùm,
sử dụng với mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu tầng hoặc mẫu chùm,
hoặc các mẫu đó kết hợp nhau.
hoặc các mẫu đó kết hợp nhau.
8
8
Nghiên cứu ngang (tiếp)
Kết quả
Kết quả
Giúp các nhà quản lý y tế trong điều hành, đánh giá tình trạng
Giúp các nhà quản lý y tế trong điều hành, đánh giá tình trạng
sức khỏe, đánh giá các chưong trình y tế và các nhu cẩu chăm
sức khỏe, đánh giá các chưong trình y tế và các nhu cẩu chăm
sóc sức khỏe của nhân dân.
sóc sức khỏe của nhân dân.
Hình thành được một giả thuyết có tính chất nguyên nhân vấn
Hình thành được một giả thuyết có tính chất nguyên nhân vấn
đề nghiên cứu.
đề nghiên cứu.
Có thể cho một ước lượng về số mới mắc (Incidence) nếu tiến
Có thể cho một ước lượng về số mới mắc (Incidence) nếu tiến
hành hai cuộc điều tra ngang.
hành hai cuộc điều tra ngang.
Nhược điểm
Nhược điểm
:
:
Kết quả của nghiên cứu ngang không “chập” được với kết quả
Kết quả của nghiên cứu ngang không “chập” được với kết quả
khi nghiên cứu quần thể toàn bộ vì bao giờ chũng có sai số hệ
khi nghiên cứu quần thể toàn bộ vì bao giờ chũng có sai số hệ
thống và sai số ngẫu nhiên
thống và sai số ngẫu nhiên
9
9
Chẩn đoán Sức khỏe cộng đồng
Định nghĩa
Định nghĩa
•
Là mô tả sự phân bố những đặc trưng của sức khỏe trong cộng
Là mô tả sự phân bố những đặc trưng của sức khỏe trong cộng
đồng, và có thể phát hiện ra những yếu tố nguy cơ của chúng,
đồng, và có thể phát hiện ra những yếu tố nguy cơ của chúng,
từ đó cho phép ta xác định được những nhóm người có nguy cơ
từ đó cho phép ta xác định được những nhóm người có nguy cơ
cao với một số bệnh nào đó, những sự kiện quan trọng (sống,
cao với một số bệnh nào đó, những sự kiện quan trọng (sống,
chết ) hoặc hành vi sức khỏe liên quan đến các dịch vụ y tế.
chết ) hoặc hành vi sức khỏe liên quan đến các dịch vụ y tế.
Chẩn đoán cá nhân
Chẩn đoán cá nhân
:
:
–
Khi phát hiện vấn đề sức khỏe cho một cá nhân, người ta dùng
Khi phát hiện vấn đề sức khỏe cho một cá nhân, người ta dùng
cách chẩn đoán lâm sàng là chính
cách chẩn đoán lâm sàng là chính
–
Khi phát hiện vấn đề sức khỏe cho một cộng đồng, người ta
Khi phát hiện vấn đề sức khỏe cho một cộng đồng, người ta
dùng cách chẩn đoán cộng đồng là để phát hiện các vấn đề sức
dùng cách chẩn đoán cộng đồng là để phát hiện các vấn đề sức
khỏe của cộng đồng ấy.
khỏe của cộng đồng ấy.
10
10
Chẩn đoán Sức khỏe cộng đồng
Sự khác nhau giữa Chẩn đoán cá nhân, Gia đình và Cộng đồng
Sự khác nhau giữa Chẩn đoán cá nhân, Gia đình và Cộng đồng
11
11
Chẩn đoán cá nhân Chẩn đoán gia đình Chẩn đoán cộng đồng
Nội dung
Quá trình diễn biến tự nhiên của bệnh
Nguy cơ và những yếu tố nghi ngờ
Tình trạng dinh dưỡng
Phát triển thể lực và thai nghén
Tình trạng miễn dịch
Thói quen lien quan đến SK
Kinh tế – xã hội
Môi trường
Kiến thức
Thái độ và hành vi lien quan đến SK
Như chẩn đoán cá nhân Như chẩn đoán cá nhân và gia đình.
Đòi hỏi nhiều thong tin và thời gian
Phương pháp
Hỏi tiền sử
Khám lâm sàng
Chẩn đoán phân biệt, xác định và tiên
lượng.
Điều trị
Theo dõi và giám sát.
Thay đổi điều trị
Đánh giá kết quả.
So sánh thực sự khác nhau
Lien quan với các yếu tố môi
trường và hành vi.
Lập chương trình chăm sóc.
Đánh giá.
Điều tra chọn mẫu
Phải sử dụng nhiều kỹ thuật để thu
thập thong tin.
Khai thác cùng một lúc cả thong tin
về cả bệnh và yếu tố nguy cơ.
Sàng tuyển
Chẩn đoán Sức khỏe cộng đồng
Mục tiêu của chẩn đoán sức khỏe cộng đồng
Mục tiêu của chẩn đoán sức khỏe cộng đồng
Xác định vấn đề sức khỏe ưu tiên của cộng đồng.
Xác định vấn đề sức khỏe ưu tiên của cộng đồng.
Mô tả tình hình sức khỏe cộng đồng và các yếu tố nguy cơ.
Mô tả tình hình sức khỏe cộng đồng và các yếu tố nguy cơ.
Mô tả chiều hướng sức khỏe của cộng đồng.
Mô tả chiều hướng sức khỏe của cộng đồng.
Mô tả sử dụng dịch vụ y tế.
Mô tả sử dụng dịch vụ y tế.
Đánh giá hiệu quả và sự tham gia của các chương trình can
Đánh giá hiệu quả và sự tham gia của các chương trình can
thiệp.
thiệp.
Xây dựng các chính sách, lập các kế hoạch can thiệp cộng
Xây dựng các chính sách, lập các kế hoạch can thiệp cộng
đồng.
đồng.
12
12
Chẩn đoán Sức khỏe cộng đồng
Nội dung
Nội dung
Điều tra nhân khẩu học, bao gồm thống kê sinh tử.
Điều tra nhân khẩu học, bao gồm thống kê sinh tử.
Các nguyên nhân mắc bệnh và tử vong theo tuổi, giới và nghề nghiệp.
Các nguyên nhân mắc bệnh và tử vong theo tuổi, giới và nghề nghiệp.
Sử dụng các dịch vụ y tế, đặc biệt là CSSK BM&TE.
Sử dụng các dịch vụ y tế, đặc biệt là CSSK BM&TE.
Dinh dưỡng và sự phát triển thể lực ở TE.
Dinh dưỡng và sự phát triển thể lực ở TE.
Thông tin kinh tế, văn hóa, xã hội, tập quán.
Thông tin kinh tế, văn hóa, xã hội, tập quán.
Tổ chức cộng đồng.
Tổ chức cộng đồng.
Sức khỏe tâm thần, nguyên nhân của các stress.
Sức khỏe tâm thần, nguyên nhân của các stress.
Môi trường, đặc biệt là nước, nhà ở, các véc tơ truyền bệnh.
Môi trường, đặc biệt là nước, nhà ở, các véc tơ truyền bệnh.
Kiến thức, thái độ, thực hành có lien quan đến sức khỏe.
Kiến thức, thái độ, thực hành có lien quan đến sức khỏe.
Dịch địa phương.
Dịch địa phương.
Dịch vụ và các nguồn lực sẵn có như nông nghiệp, thú y.
Dịch vụ và các nguồn lực sẵn có như nông nghiệp, thú y.
Hệ thống y tế.
Hệ thống y tế.
Sự tham gia của cộng đồng vào CSSK BĐ, và y học cổ truyền.
Sự tham gia của cộng đồng vào CSSK BĐ, và y học cổ truyền.
Nguyên nhân thất bại của các chương trình sức khỏe trước đó và những khó khăn
Nguyên nhân thất bại của các chương trình sức khỏe trước đó và những khó khăn
thách thức tồn tại trong cộng đồng.
thách thức tồn tại trong cộng đồng.
13
13
Chẩn đoán Sức khỏe cộng đồng
PP đánh giá
PP đánh giá
Điều tra chọn mẫu: sử dụng phương pháp nghiên cứu cắt ngang mô tả.
Điều tra chọn mẫu: sử dụng phương pháp nghiên cứu cắt ngang mô tả.
Kết hợp hai phương pháp định tính và định lượng gồm:
Kết hợp hai phương pháp định tính và định lượng gồm:
Phỏng vấn hộ gia đình và phỏng vấn cá nhân.
Phỏng vấn hộ gia đình và phỏng vấn cá nhân.
Phỏng vấn sâu.
Phỏng vấn sâu.
Thảo luận nhóm tập trung.
Thảo luận nhóm tập trung.
Quan sát.
Quan sát.
Khám lâm sàng
Khám lâm sàng
Xét nghiệm
Xét nghiệm
Thu thập có chọn lọc các số liệu có sẵn.
Thu thập có chọn lọc các số liệu có sẵn.
Vẽ bản đồ.
Vẽ bản đồ.
14
14
Chẩn đoán Sức khỏe cộng đồng
Các yếu tố ảnh hưởng đến SKCĐ
Các yếu tố ảnh hưởng đến SKCĐ
15
15
Điều tra Sức khỏe cộng đồng
Các bước tiến hành điều tra
Các bước tiến hành điều tra
16
16
Các bước điều tra
•
Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
•
Bước 2: Thảo luận với lãnh đạo địa phương
Bước 2: Thảo luận với lãnh đạo địa phương
•
Bước 3: Xác định mục tiêu
Bước 3: Xác định mục tiêu
•
Bước 4: Lập kế hoạch điều tra
Bước 4: Lập kế hoạch điều tra
•
Bước 5: Huấn luyện điều tra viên
Bước 5: Huấn luyện điều tra viên
•
Bước 6: Thử bộ câu hỏi
Bước 6: Thử bộ câu hỏi
•
Bước 7: Hoàn chỉnh phương pháp
Bước 7: Hoàn chỉnh phương pháp
•
Bước 8: Chọn mẫu đại diện từ quần thể nghiên cứu
Bước 8: Chọn mẫu đại diện từ quần thể nghiên cứu
•
Bước 9: Tổ chức điều tra
Bước 9: Tổ chức điều tra
•
Bước 10: Sử lý và phân tích số liệu
Bước 10: Sử lý và phân tích số liệu
•
Bước 11: Viết báo cáo
Bước 11: Viết báo cáo
•
Bước 12: Phổ biến kết quả nghiên cứu cho cộng đồng
Bước 12: Phổ biến kết quả nghiên cứu cho cộng đồng
•
Bước 13: Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồng
Bước 13: Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồng
•
Bước 14: Tiến hành can thiệp cộng đồng
Bước 14: Tiến hành can thiệp cộng đồng
•
Bước 15: Đánh giá can thiệp.
Bước 15: Đánh giá can thiệp.
17
17
Các bước điều tra
Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
Bước 1: Xác định vấn đề nghiên cứu
Trả lời cho 3 câu hỏi: Vấn đề gì? Ai chọn? Làm thế nào để chọn?
Trả lời cho 3 câu hỏi: Vấn đề gì? Ai chọn? Làm thế nào để chọn?
Những tiêu chuẩn để xác định vấn đề ưu tiên:
Những tiêu chuẩn để xác định vấn đề ưu tiên:
•
Tính phổ biến của vấn đề
Tính phổ biến của vấn đề
•
Tính trầm trọng của vấn đề
Tính trầm trọng của vấn đề
•
Nguyện vọng của cộng đồng, phù hợp và lợi ích của vấn đề.
Nguyện vọng của cộng đồng, phù hợp và lợi ích của vấn đề.
•
Khả năng thực thi
Khả năng thực thi
18
18
Tiêu chuẩn 1 2 3 4 5 Tổng Ưu tiên
Vấn đề 1 5 4 4 3 5 21 5
Vấn đề 2 4 6 3 7 4 24 4
Vấn đề 3 8 7 8 9 7 39 1
Vấn đề 4 6 5 8 5 2 26 3
Vấn đề 5 6 8 5 8 8 35 2
Các bước điều tra
Bước 2: Thảo luận với lãnh đạo địa phương
Bước 2: Thảo luận với lãnh đạo địa phương
•
Xác định những nội dung cần thảo luận, thông báo
Xác định những nội dung cần thảo luận, thông báo
•
Xác định những người cần được thông báo
Xác định những người cần được thông báo
•
Tiến hành khảo sát thức địa
Tiến hành khảo sát thức địa
Bước 3: Xác định mục tiêu
Bước 3: Xác định mục tiêu
•
Xác định mục tiêu nghiên cứu: xác định mục tiêu tổng quát (lượng giá
Xác định mục tiêu nghiên cứu: xác định mục tiêu tổng quát (lượng giá
vấn đề nghiên cứu), mục tiêu cụ thể.
vấn đề nghiên cứu), mục tiêu cụ thể.
mục tiêu cần: hợp lý, rõ ràng bằng thuật ngữ hành động và dựa vào đó để
mục tiêu cần: hợp lý, rõ ràng bằng thuật ngữ hành động và dựa vào đó để
xác định các biến số nghiên cứu.
xác định các biến số nghiên cứu.
•
Biến số: dựa theo bản chất (định tính, định lượng) hoặc dựa vào mối
Biến số: dựa theo bản chất (định tính, định lượng) hoặc dựa vào mối
tương quan của biến số (biến độc lập, biến phụ thuộc, nhiễu)
tương quan của biến số (biến độc lập, biến phụ thuộc, nhiễu)
•
Những thông tin cần thu thập: xác định loại thông tin cần thu thập, đảm
Những thông tin cần thu thập: xác định loại thông tin cần thu thập, đảm
bảo tính phù hợp, thời gian, có thể so sánh được và đảm bảo độ tin cậy của
bảo tính phù hợp, thời gian, có thể so sánh được và đảm bảo độ tin cậy của
thông tin.
thông tin.
19
19
Các bước điều tra
Bước 4: Lập kế hoạch điều tra
Bước 4: Lập kế hoạch điều tra
•
Là việc lập kế hoạch cho quá trình làm việc và các hoạt động ở thực địa,
Là việc lập kế hoạch cho quá trình làm việc và các hoạt động ở thực địa,
nó phải được rõ ràng trong việc trả lời câu hỏi ai làm gì, ở đâu và khi nào.
nó phải được rõ ràng trong việc trả lời câu hỏi ai làm gì, ở đâu và khi nào.
Bước 5: Huấn luyện điều tra viên
Bước 5: Huấn luyện điều tra viên
•
Là phần quyết định chất lượng và độ tin cậy của thông tin.
Là phần quyết định chất lượng và độ tin cậy của thông tin.
•
Lựa chọn điều tra viên, trên cơ sở tham khảo những nhà NC có kinh
Lựa chọn điều tra viên, trên cơ sở tham khảo những nhà NC có kinh
nghiệm.
nghiệm.
•
Tiến hành tập huấn cho điều tra viên, tiến hành tập huấn lý thuyết lẫn
Tiến hành tập huấn cho điều tra viên, tiến hành tập huấn lý thuyết lẫn
thực hành. Tăng cường thảo luận nhóm và phát biểu ý kiến.
thực hành. Tăng cường thảo luận nhóm và phát biểu ý kiến.
Bước 6: Thử bộ câu hỏi (Pretest)
Bước 6: Thử bộ câu hỏi (Pretest)
•
Tiến hành thử bộ câu hỏi trong một qui mô nhỏ ở tại quần thể sẽ tiến
Tiến hành thử bộ câu hỏi trong một qui mô nhỏ ở tại quần thể sẽ tiến
hành điều tra trước khi triển khai rộng rãi do chính người thiết kế cùng
hành điều tra trước khi triển khai rộng rãi do chính người thiết kế cùng
với các điều tra viên trên thực địa.
với các điều tra viên trên thực địa.
•
Giúp cho nhà nghiên cứu xác định tương đối chính xác thời gian, nhân
Giúp cho nhà nghiên cứu xác định tương đối chính xác thời gian, nhân
lực, tài chính cần thiết cho việc hoàn thành nghiên cứu.
lực, tài chính cần thiết cho việc hoàn thành nghiên cứu.
20
20
Điều tra Sức khỏe cộng đồng
Bước 7: Hoàn chỉnh phương pháp
Bước 7: Hoàn chỉnh phương pháp
•
Sau khi tiến hành bước 6, người nghiên cứu sẽ phải điều chỉnh những
Sau khi tiến hành bước 6, người nghiên cứu sẽ phải điều chỉnh những
thiếu sót, những thay đổi cho phù hợp với thực địa.
thiếu sót, những thay đổi cho phù hợp với thực địa.
•
Chỉnh sửa bộ câu hỏi sao cho phù hợp và đạt tiêu chuẩn; sử dụng ngôn
Chỉnh sửa bộ câu hỏi sao cho phù hợp và đạt tiêu chuẩn; sử dụng ngôn
ngữ địa phương, rõ ràng, đơn giản, đặc thù, dễ hiểu, dễ trả lời, dễ mã hóa
ngữ địa phương, rõ ràng, đơn giản, đặc thù, dễ hiểu, dễ trả lời, dễ mã hóa
Bước 8: Chọn mẫu đại diện từ quần thể nghiên cứu
Bước 8: Chọn mẫu đại diện từ quần thể nghiên cứu
Cách chọn mẫu
Cách chọn mẫu
:
:
–
Mẫu không xác suất
Mẫu không xác suất
: mẫu mục đích, mẫu kinh nghiệm, mẫu tiện lợi
: mẫu mục đích, mẫu kinh nghiệm, mẫu tiện lợi
–
Mẫu xác suất
Mẫu xác suất
: mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu ngẫu
: mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu ngẫu
nhiên phân tầng, mẫu chùm.
nhiên phân tầng, mẫu chùm.
Cỡ mẫu
Cỡ mẫu
:
:
–
Ước lượng trung bình
Ước lượng trung bình
–
Ư
Ư
ớc tính cho một tỷ lệ
ớc tính cho một tỷ lệ
–
Kiểm định sự khác nhau giữa 2 giá trị trung bình
Kiểm định sự khác nhau giữa 2 giá trị trung bình
–
Kiểm định sự khác nhau giữa 2 tỷ lệ.
Kiểm định sự khác nhau giữa 2 tỷ lệ.
–
Cho NC bệnh chứng – cho NC thuần tập.
Cho NC bệnh chứng – cho NC thuần tập.
21
21
Điều tra Sức khỏe cộng đồng
Bước 9: Tổ chức điều tra
Bước 9: Tổ chức điều tra
•
Nhiệm vụ của điều tra là thu thập thông tin từ cộng đồng bằng việc tiến
Nhiệm vụ của điều tra là thu thập thông tin từ cộng đồng bằng việc tiến
hành phỏng vấn đối tượng nghiên cứu dựa trên bộ câu hỏi thiết kế sẵn và
hành phỏng vấn đối tượng nghiên cứu dựa trên bộ câu hỏi thiết kế sẵn và
các phương pháp thu thập thông tin kết hợp khác như thảo luận nhóm,
các phương pháp thu thập thông tin kết hợp khác như thảo luận nhóm,
phỏng vấn sâu, quan sát
phỏng vấn sâu, quan sát
Bước 10: Sử lý và phân tích số liệu
Bước 10: Sử lý và phân tích số liệu
•
Quyết định về việc tất cả hay một phần số liệu sẽ được xử lý bằng tay hay
Quyết định về việc tất cả hay một phần số liệu sẽ được xử lý bằng tay hay
máy tính.
máy tính.
•
Chuẩn bị các bảng giả để mô tả các vấn đề hoặc thiết lập mối quan hệ giữa
Chuẩn bị các bảng giả để mô tả các vấn đề hoặc thiết lập mối quan hệ giữa
các biến số dựa trên mục tiêu nghiên cứu.
các biến số dựa trên mục tiêu nghiên cứu.
•
Quyết định về trình tự phân tích các bảng, hoặc thứ tự phân tích số liệu.
Quyết định về trình tự phân tích các bảng, hoặc thứ tự phân tích số liệu.
•
Quết định các số liệu định tính sẽ được phân tích như thế nào
Quết định các số liệu định tính sẽ được phân tích như thế nào
•
Dự tính thời gian.
Dự tính thời gian.
•
Ư
Ư
ớc tính tổng kinh phí cho phân tích số liệu.
ớc tính tổng kinh phí cho phân tích số liệu.
22
22
Điều tra Sức khỏe cộng đồng
Bước 11: Viết báo cáo
Bước 11: Viết báo cáo
1.
1.
Tóm tắt báo cáo
Tóm tắt báo cáo
2.
2.
Đặt vấn đề
Đặt vấn đề
3.
3.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu
4.
4.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
5.
5.
Kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu
6.
6.
Kết luận
Kết luận
7.
7.
Khuyến nghị
Khuyến nghị
8.
8.
Tài liệu tham khảo
Tài liệu tham khảo
9.
9.
Phụ lục
Phụ lục
Bước 12: Phổ biến kết quả nghiên cứu cho cộng đồng
Bước 12: Phổ biến kết quả nghiên cứu cho cộng đồng
Bước 13: Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồng
Bước 13: Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồng
Bước 14: Tiến hành can thiệp cộng đồng
Bước 14: Tiến hành can thiệp cộng đồng
Bước 15: Đánh giá can thiệp.
Bước 15: Đánh giá can thiệp.
23
23
Điều tra Sức khỏe cộng đồng
Chuẩn bị hậu cần
Chuẩn bị hậu cần
.
.
Mục kiểm tra phần hậu cần, và tóm tắt những điểm chính của danh mục đó.
Mục kiểm tra phần hậu cần, và tóm tắt những điểm chính của danh mục đó.
Phương tiện đi lại
Phương tiện đi lại
là phần rất quan trọng. Dự định chuyên chở nhân viên
là phần rất quan trọng. Dự định chuyên chở nhân viên
điều tra, phương tiện sử dụng phải có kế hoạch cẩn thận. Nếu có thể được
điều tra, phương tiện sử dụng phải có kế hoạch cẩn thận. Nếu có thể được
thiết lập kế hoạch vận chuyển hai chiều
thiết lập kế hoạch vận chuyển hai chiều
Các bệnh phẩm
Các bệnh phẩm
đòi hỏi các dụng cụ chứa đựng và vận chuyển hợp lý, có
đòi hỏi các dụng cụ chứa đựng và vận chuyển hợp lý, có
đánh nhãn và chuyên chở đặc biệt. Đối với các sinh phẩm như vắc xin,
đánh nhãn và chuyên chở đặc biệt. Đối với các sinh phẩm như vắc xin,
phải có dây chuyền lạnh.
phải có dây chuyền lạnh.
Điều kiện ăn uống và phương tiện nghỉ ngơi
Điều kiện ăn uống và phương tiện nghỉ ngơi
cần phải được chuẩn bị trước
cần phải được chuẩn bị trước
và nên thuê một người chuyên trách lo ăn uống sẽ tiết kiệm được thời gian
và nên thuê một người chuyên trách lo ăn uống sẽ tiết kiệm được thời gian
cho các nhân viên điều tra.
cho các nhân viên điều tra.
Mất mát trang thiết bị và phương tiện hậu cần
Mất mát trang thiết bị và phương tiện hậu cần
cũng là một trở ngại lớn.
cũng là một trở ngại lớn.
Tốt nhất là chỉ định người đó có trách nhiệm thường xuyên bảo quản và
Tốt nhất là chỉ định người đó có trách nhiệm thường xuyên bảo quản và
cấp phát trang thiết bị.
cấp phát trang thiết bị.
Quản lý tài chính chặt chẽ:
Quản lý tài chính chặt chẽ:
Cần có bản ghi chép chi tiết tất cả những
Cần có bản ghi chép chi tiết tất cả những
khoản chi tiêu, kèm theo hóa đơn và giấy biên nhận.
khoản chi tiêu, kèm theo hóa đơn và giấy biên nhận.
24
24
Điều tra Sức khỏe cộng đồng
Những phần cần kiểm tra
Những phần cần kiểm tra
:
:
•
Dự án nghiên cứu: tên, loại NC, thời gian, địa điểm, …
Dự án nghiên cứu: tên, loại NC, thời gian, địa điểm, …
•
Cơ sở pháp lý: lãnh đạo địa phương, công an, chính quyền, y tế cấp trên.
Cơ sở pháp lý: lãnh đạo địa phương, công an, chính quyền, y tế cấp trên.
•
Địa điểm tiến hành: khí hậu, thời tiết, địa lý, bản đồ, Đk giao thông,
Địa điểm tiến hành: khí hậu, thời tiết, địa lý, bản đồ, Đk giao thông,
•
Thu thập số liệu: loại số liệu, kiểm tra kế hoạch, thời gian
Thu thập số liệu: loại số liệu, kiểm tra kế hoạch, thời gian
•
Tuyển dụng nhân viên: số lượng, số hiện có, số cần tuyển
Tuyển dụng nhân viên: số lượng, số hiện có, số cần tuyển
•
Điều kiện ăn ở: địa điểm, nam/ nữ, lều trại, điện, nước.
Điều kiện ăn ở: địa điểm, nam/ nữ, lều trại, điện, nước.
•
Hậu cần: các phần bổ xung thay thế, thức ăn, nước/ tiệt trùng nước, xăng dầu.
Hậu cần: các phần bổ xung thay thế, thức ăn, nước/ tiệt trùng nước, xăng dầu.
•
Vận chuyển: phương tiện vận chuyển, xe đạp, phụ tùng thay thế.
Vận chuyển: phương tiện vận chuyển, xe đạp, phụ tùng thay thế.
•
Thiết bị sử dụng trong cuộc điều tra: thiết bị sử dụng cho cuộc điều tra, văn
Thiết bị sử dụng trong cuộc điều tra: thiết bị sử dụng cho cuộc điều tra, văn
phòng phẩm, hóa chất, máy phát điện, bộ phận chống thấm, các thiết bị dụng cụ
phòng phẩm, hóa chất, máy phát điện, bộ phận chống thấm, các thiết bị dụng cụ
khác.
khác.
•
Các bệnh phẩm: nơi thu nhận, lịch thu nhận, bảo quản, dụng cụ chứa đựng, tài
Các bệnh phẩm: nơi thu nhận, lịch thu nhận, bảo quản, dụng cụ chứa đựng, tài
liệu hướng dẫn
liệu hướng dẫn
•
Các vấn đề cụ thể khác: cấp cứu, phương tiện liên lạc, SK của đoàn, thuốc, máy
Các vấn đề cụ thể khác: cấp cứu, phương tiện liên lạc, SK của đoàn, thuốc, máy
ghi âm, máy ảnh, máy quay phim, băng cassette, pin.
ghi âm, máy ảnh, máy quay phim, băng cassette, pin.
25
25
đồng. NỘI DUNGCác khái niệmCác khái niệmChẩn đoán SKCĐChẩn đoán SKCĐĐịnh nghĩaĐịnh nghĩaMục tiêuMục tiêuNội dungNội dungPP đánh giáPP đánh giáĐiều tra ngangĐiều tra ngangKhái niệmKhái niệmVai tròVai tròKết quảKết quảĐiều tra SKCĐĐiều tra SKCĐCác bước triển khai điều traCác bước thực thi điều traChuẩn bị phục vụ hầu cần. Chuẩn bị phục vụ hầu cần. Các khái niệmMục đích là để vấn đáp cho câu hỏi : Mục đích là để vấn đáp cho câu hỏi : Sức khỏe cộng đồng hiện tại như thế nào ? Sức khỏe cộng đồng hiện tại như thế nào ? Có sự cải tổ nào cho sức khỏe thể chất cộng đồng hay không ? Có sự cải tổ nào cho sức khỏe thể chất cộng đồng hay không ? Để vấn đáp : Để vấn đáp : Đo lường hiệu suất cao của những dịch vụ, những chương trình y tế ? Đo lường hiệu suất cao của những dịch vụ, những chương trình y tế ? Số liệu có tương quan được ghi chép lại rất đầy đủ, đúng mực vàSố liệu có tương quan được ghi chép lại khá đầy đủ, đúng chuẩn vàcó mạng lưới hệ thống ? có mạng lưới hệ thống ? Các khái niệmCộng đồngCộng đồng : Là nhóm người cùng san sẻ những quyền hạn và : Là nhóm người cùng san sẻ những quyền lợi và nghĩa vụ vànhu cầu nào đó, thường trong một khu vực địa lý xác địnhnhu cầu nào đó, thường trong một khu vực địa lý xác địnhVí dụ : Ví dụ : Công nhân của một xí nghiệp sản xuất, … làng, xã … thành phố. Công nhân của một xí nghiệp sản xuất, … làng, xã … thành phố. Quần thể định danh ( target population – hay quần thể thamQuần thể định danh ( target population – hay quần thể thamkhảo ) khảo ) Là quần thể ta chăm sóc đến tiêu thức cần nghiên cứu và điều tra. Là quần thể ta chăm sóc đến tiêu thức cần điều tra và nghiên cứu. Quần thể điều tra và nghiên cứu ( hay quần thể điều tra ) Quần thể điều tra và nghiên cứu ( hay quần thể điều tra ) Là tập hợp những cáLà tập hợp những cáthể có chung những đặc trưng mà ta định nghiên cứu và điều tra, quần thểthể có chung những đặc trưng mà ta định điều tra và nghiên cứu, quần thểnghiên cứu hẹp hơn nhiều so với quần thể định danh. điều tra và nghiên cứu hẹp hơn nhiều so với quần thể định danh. Đơn vị mẫuĐơn vị mẫuCó thể là một người, một hộ mái ấm gia đình, một trườngCó thể là một người, một hộ mái ấm gia đình, một trườnghọc, một Bệnh viện. học, một Bệnh viện. Thiết kế mẫuThiết kế mẫu : Là s : Là sơ đồ để chọn những đơn vị chức năng lấy mẫu vào mẫu từơ đồ để chọn những đơn vị chức năng lấy mẫu vào mẫu từquần thể nghiên cứuquần thể nghiên cứuKhung mẫuKhung mẫu : Là : Làdanh mục những đơn vị chức năng để chọn mẫu. hạng mục những đơn vị chức năng để chọn mẫu. Nghiên cứu ngangĐược triển khai trên những thành viên xuất hiện trong quần thể vàoĐược thực thi trên những thành viên xuất hiện trong quần thể vàođúng thời gian điều tra và nghiên cứu được triển khai. đúng thời gian điều tra và nghiên cứu được triển khai. Tìm ra tần số của một phơi nhiễm, bệnh, hoặc phân bổ củaTìm ra tần số của một phơi nhiễm, bệnh, hoặc phân bổ củamột hiện tượng kỳ lạ sức khoẻ nào đó. Ngoài ra : tìm căn nguyên, một hiện tượng kỳ lạ sức khoẻ nào đó. Ngoài ra : tìm căn nguyên, nhìn nhận những điểm chỉ báo và những tín hiệu chỉ điểm của tìnhđánh giá những điểm chỉ báo và những tín hiệu chỉ điểm của tìnhtrạng tiền lâm sàng. trạng tiền lâm sàng. Mô tả những hiện tượng kỳ lạ lâm sàng và phát hiện mối tương quanMô tả những hiện tượng kỳ lạ lâm sàng và phát hiện mối tương quandựa trên hiện tượng kỳ lạ đang phơi nhiễm, nhưng hoàn toàn có thể liên quandựa trên hiện tượng kỳ lạ đang phơi nhiễm, nhưng hoàn toàn có thể liên quanđến hiện tại và cả quá khứ. đến hiện tại và cả quá khứ. Nghiên cứu ngang ( tiếp ) Nghiên cứu ngang mô tảNghiên cứu ngang mô tảƯớc lượng ra tỷ suất hiện mắc của bệnh. Ước lượng ra tỷ suất hiện mắc của bệnh. Nghiên cứu ngang tìm căn nguyênNghiên cứu ngang tìm căn nguyênTìm ra tích hợp giữa yếu tố rủi ro tiềm ẩn và bệnh, trong thời gianTìm ra phối hợp giữa yếu tố rủi ro tiềm ẩn và bệnh, trong thời giannghiên cứu. Thường phải đồng thời nhìn nhận theo kiểu hồi cứu. nghiên cứu và điều tra. Thường phải đồng thời nhìn nhận theo kiểu hồi cứu. Điều tra ngang ( Cross – sectional surveys ) Điều tra ngang ( Cross – sectional surveys ) là một cuộc điều tra được thực thi ở một thời gian và nó sẽ cholà một cuộc điều tra được triển khai ở một thời gian và nó sẽ chota số liệu hiện mắc ( Prevalence ) đặc biệt quan trọng so với những bệnhta số liệu hiện mắc ( Prevalence ) đặc biệt quan trọng so với những bệnhnhiễm khuẩn hoặc những thực trạng sức khỏe thể chất tương đối dài, nhiễm khuẩn hoặc những thực trạng sức khỏe thể chất tương đối dài, Điều tra dọc ( Longitudinal surveys ) Điều tra dọc ( Longitudinal surveys ) là tích lũy thông tin về hàng loạt những trường hợp mới mắclà tích lũy thông tin về hàng loạt những trường hợp mới mắchoặc sự kiện mới xảy ra trong một tiến trình thời hạn và vì vậyhoặc sự kiện mới xảy ra trong một quá trình thời hạn và vì vậynó phân phối những số liệu về những sự kiện mới xảy ra. nó cung ứng những số liệu về những sự kiện mới xảy ra. Nghiên cứu ngang ( tiếp ) Vai tròVai tròMô tả và nhìn nhận một hiện tượng kỳ lạ sức khỏe thể chất trong quần thể. Mô tả và nhìn nhận một hiện tượng kỳ lạ sức khỏe thể chất trong quần thể. Mô tả yếu tố rủi ro tiềm ẩn tương quan đến hiện tượng kỳ lạ sức khỏe thể chất. Mô tả yếu tố rủi ro tiềm ẩn tương quan đến hiện tượng kỳ lạ sức khỏe thể chất. Mô tả, đánh giá cả những biến định lượng lẫn định tính, những biếnMô tả, đánh giá cả những biến định lượng lẫn định tính, những biếnrời rạc và biến liên tục. rời rạc và biến liên tục. Nghiên cứu ngang trong điều tra sức khỏe thể chất cộng đồng có thểNghiên cứu ngang trong điều tra sức khỏe thể chất cộng đồng có thểsử dụng với mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu tầng hoặc mẫu chùm, sử dụng với mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu tầng hoặc mẫu chùm, hoặc những mẫu đó phối hợp nhau. hoặc những mẫu đó tích hợp nhau. Nghiên cứu ngang ( tiếp ) Kết quảKết quảGiúp những nhà quản trị y tế trong quản lý và điều hành, nhìn nhận tình trạngGiúp những nhà quản trị y tế trong quản lý và điều hành, nhìn nhận tình trạngsức khỏe, nhìn nhận những chưong trình y tế và những nhu cẩu chămsức khỏe, nhìn nhận những chưong trình y tế và những nhu cẩu chămsóc sức khỏe thể chất của nhân dân. sóc sức khỏe thể chất của nhân dân. Hình thành được một giả thuyết có đặc thù nguyên do vấnHình thành được một giả thuyết có đặc thù nguyên do vấnđề điều tra và nghiên cứu. đề điều tra và nghiên cứu. Có thể cho một ước đạt về số mới mắc ( Incidence ) nếu tiếnCó thể cho một ước đạt về số mới mắc ( Incidence ) nếu tiếnhành hai cuộc điều tra ngang. hành hai cuộc điều tra ngang. Nhược điểmNhược điểmKết quả của điều tra và nghiên cứu ngang không “ chập ” được với kết quảKết quả của nghiên cứu và điều tra ngang không “ chập ” được với kết quảkhi điều tra và nghiên cứu quần thể hàng loạt vì khi nào chũng có sai số hệkhi nghiên cứu và điều tra quần thể hàng loạt vì khi nào chũng có sai số hệthống và sai số ngẫu nhiênthống và sai số ngẫu nhiênChẩn đoán Sức khỏe cộng đồngĐịnh nghĩaĐịnh nghĩaLà diễn đạt sự phân bổ những đặc trưng của sức khỏe thể chất trong cộngLà diễn đạt sự phân bổ những đặc trưng của sức khỏe thể chất trong cộngđồng, và hoàn toàn có thể phát hiện ra những yếu tố rủi ro tiềm ẩn của chúng, đồng, và hoàn toàn có thể phát hiện ra những yếu tố rủi ro tiềm ẩn của chúng, từ đó được cho phép ta xác lập được những nhóm người có nguy cơtừ đó được cho phép ta xác lập được những nhóm người có nguy cơcao với 1 số ít bệnh nào đó, những sự kiện quan trọng ( sống, cao với 1 số ít bệnh nào đó, những sự kiện quan trọng ( sống, chết ) hoặc hành vi sức khỏe thể chất tương quan đến những dịch vụ y tế. chết ) hoặc hành vi sức khỏe thể chất tương quan đến những dịch vụ y tế. Chẩn đoán cá nhânChẩn đoán cá nhânKhi phát hiện yếu tố sức khỏe thể chất cho một cá thể, người ta dùngKhi phát hiện yếu tố sức khỏe thể chất cho một cá thể, người ta dùngcách chẩn đoán lâm sàng là chínhcách chẩn đoán lâm sàng là chínhKhi phát hiện yếu tố sức khỏe thể chất cho một cộng đồng, người taKhi phát hiện yếu tố sức khỏe thể chất cho một cộng đồng, người tadùng cách chẩn đoán cộng đồng là để phát hiện những yếu tố sứcdùng cách chẩn đoán cộng đồng là để phát hiện những yếu tố sứckhỏe của cộng đồng ấy. khỏe của cộng đồng ấy. 1010C hẩn đoán Sức khỏe cộng đồngSự khác nhau giữa Chẩn đoán cá thể, Gia đình và Cộng đồngSự khác nhau giữa Chẩn đoán cá thể, Gia đình và Cộng đồng1111Chẩn đoán cá thể Chẩn đoán mái ấm gia đình Chẩn đoán cộng đồngNội dungQuá trình diễn biến tự nhiên của bệnhNguy cơ và những yếu tố nghi ngờTình trạng dinh dưỡngPhát triển thể lực và thai nghénTình trạng miễn dịchThói quen lien quan đến SKKinh tế – xã hộiMôi trườngKiến thứcThái độ và hành vi lien quan đến SKNhư chẩn đoán cá thể Như chẩn đoán cá thể và mái ấm gia đình. Đòi hỏi nhiều thong tin và thời gianPhương phápHỏi tiền sửKhám lâm sàngChẩn đoán phân biệt, xác lập và tiênlượng. Điều trịTheo dõi và giám sát. Thay đổi điều trịĐánh giá hiệu quả. So sánh thực sự khác nhauLien quan với những yếu tố môitrường và hành vi. Lập chương trình chăm nom. Đánh giá. Điều tra chọn mẫuPhải sử dụng nhiều kỹ thuật để thuthập thong tin. Khai thác cùng một lúc cả thong tinvề cả bệnh và yếu tố rủi ro tiềm ẩn. Sàng tuyểnChẩn đoán Sức khỏe cộng đồngMục tiêu của chẩn đoán sức khỏe thể chất cộng đồngMục tiêu của chẩn đoán sức khỏe thể chất cộng đồngXác định yếu tố sức khỏe thể chất ưu tiên của cộng đồng. Xác định yếu tố sức khỏe thể chất ưu tiên của cộng đồng. Mô tả tình hình sức khỏe thể chất cộng đồng và những yếu tố rủi ro tiềm ẩn. Mô tả tình hình sức khỏe thể chất cộng đồng và những yếu tố rủi ro tiềm ẩn. Mô tả khunh hướng sức khỏe thể chất của cộng đồng. Mô tả khunh hướng sức khỏe thể chất của cộng đồng. Mô tả sử dụng dịch vụ y tế. Mô tả sử dụng dịch vụ y tế. Đánh giá hiệu suất cao và sự tham gia của những chương trình canĐánh giá hiệu suất cao và sự tham gia của những chương trình canthiệp. thiệp. Xây dựng những chủ trương, lập những kế hoạch can thiệp cộngXây dựng những chủ trương, lập những kế hoạch can thiệp cộngđồng. đồng. 1212C hẩn đoán Sức khỏe cộng đồngNội dungNội dungĐiều tra nhân khẩu học, gồm có thống kê sinh tử. Điều tra nhân khẩu học, gồm có thống kê sinh tử. Các nguyên do mắc bệnh và tử trận theo tuổi, giới và nghề nghiệp. Các nguyên do mắc bệnh và tử trận theo tuổi, giới và nghề nghiệp. Sử dụng những dịch vụ y tế, đặc biệt quan trọng là CSSK BM&TE. Sử dụng những dịch vụ y tế, đặc biệt quan trọng là CSSK BM&TE. Dinh dưỡng và sự tăng trưởng thể lực ở TE.Dinh dưỡng và sự tăng trưởng thể lực ở TE.Thông tin kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội, tập quán. Thông tin kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội, tập quán. Tổ chức cộng đồng. Tổ chức cộng đồng. Sức khỏe tinh thần, nguyên do của những stress. Sức khỏe tinh thần, nguyên do của những stress. Môi trường, đặc biệt quan trọng là nước, nhà tại, những véc tơ truyền bệnh. Môi trường, đặc biệt quan trọng là nước, nhà tại, những véc tơ truyền bệnh. Kiến thức, thái độ, thực hành thực tế có lien quan đến sức khỏe thể chất. Kiến thức, thái độ, thực hành thực tế có lien quan đến sức khỏe thể chất. Dịch địa phương. Dịch địa phương. Thương Mại Dịch Vụ và những nguồn lực sẵn có như nông nghiệp, thú y. Thương Mại Dịch Vụ và những nguồn lực sẵn có như nông nghiệp, thú y. Hệ thống y tế. Hệ thống y tế. Sự tham gia của cộng đồng vào CSSK BĐ, và y học truyền thống. Sự tham gia của cộng đồng vào CSSK BĐ, và y học truyền thống. Nguyên nhân thất bại của những chương trình sức khỏe thể chất trước đó và những khó khănNguyên nhân thất bại của những chương trình sức khỏe thể chất trước đó và những khó khănthách thức sống sót trong cộng đồng. thử thách sống sót trong cộng đồng. 1313C hẩn đoán Sức khỏe cộng đồngPP đánh giáPP đánh giáĐiều tra chọn mẫu : sử dụng phương pháp điều tra và nghiên cứu cắt ngang miêu tả. Điều tra chọn mẫu : sử dụng phương pháp điều tra và nghiên cứu cắt ngang miêu tả. Kết hợp hai phương pháp định tính và định lượng gồm : Kết hợp hai phương pháp định tính và định lượng gồm : Phỏng vấn hộ mái ấm gia đình và phỏng vấn cá thể. Phỏng vấn hộ mái ấm gia đình và phỏng vấn cá thể. Phỏng vấn sâu. Phỏng vấn sâu. Thảo luận nhóm tập trung chuyên sâu. Thảo luận nhóm tập trung chuyên sâu. Quan sát. Quan sát. Khám lâm sàngKhám lâm sàngXét nghiệmXét nghiệmThu thập có tinh lọc những số liệu có sẵn. Thu thập có tinh lọc những số liệu có sẵn. Vẽ map. Vẽ map. 1414C hẩn đoán Sức khỏe cộng đồngCác yếu tố ảnh hưởng tác động đến SKCĐCác yếu tố ảnh hưởng tác động đến SKCĐ1515Điều tra Sức khỏe cộng đồngCác bước triển khai điều traCác bước thực thi điều tra1616Các bước điều traBước 1 : Xác định yếu tố nghiên cứuBước 1 : Xác định yếu tố nghiên cứuBước 2 : Thảo luận với chỉ huy địa phươngBước 2 : Thảo luận với chỉ huy địa phươngBước 3 : Xác định mục tiêuBước 3 : Xác định mục tiêuBước 4 : Lập kế hoạch điều traBước 4 : Lập kế hoạch điều traBước 5 : Huấn luyện điều tra viênBước 5 : Huấn luyện điều tra viênBước 6 : Thử bộ câu hỏiBước 6 : Thử bộ câu hỏiBước 7 : Hoàn chỉnh phương phápBước 7 : Hoàn chỉnh phương phápBước 8 : Chọn mẫu đại diện thay mặt từ quần thể nghiên cứuBước 8 : Chọn mẫu đại diện thay mặt từ quần thể nghiên cứuBước 9 : Tổ chức điều traBước 9 : Tổ chức điều traBước 10 : Sử lý và phân tích số liệuBước 10 : Sử lý và phân tích số liệuBước 11 : Viết báo cáoBước 11 : Viết báo cáoBước 12 : Phổ biến tác dụng điều tra và nghiên cứu cho cộng đồngBước 12 : Phổ biến tác dụng điều tra và nghiên cứu cho cộng đồngBước 13 : Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồngBước 13 : Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồngBước 14 : Tiến hành can thiệp cộng đồngBước 14 : Tiến hành can thiệp cộng đồngBước 15 : Đánh giá can thiệp. Bước 15 : Đánh giá can thiệp. 1717C ác bước điều traBước 1 : Xác định yếu tố nghiên cứuBước 1 : Xác định yếu tố nghiên cứuTrả lời cho 3 câu hỏi : Vấn đề gì ? Ai chọn ? Làm thế nào để chọn ? Trả lời cho 3 câu hỏi : Vấn đề gì ? Ai chọn ? Làm thế nào để chọn ? Những tiêu chuẩn để xác lập yếu tố ưu tiên : Những tiêu chuẩn để xác lập yếu tố ưu tiên : Tính phổ cập của vấn đềTính phổ cập của vấn đềTính trầm trọng của vấn đềTính trầm trọng của vấn đềNguyện vọng của cộng đồng, tương thích và quyền lợi của yếu tố. Nguyện vọng của cộng đồng, tương thích và quyền lợi của yếu tố. Khả năng thực thiKhả năng thực thi1818Tiêu chuẩn 1 2 3 4 5 Tổng Ưu tiênVấn đề 1 5 4 4 3 5 21 5V ấn đề 2 4 6 3 7 4 24 4V ấn đề 3 8 7 8 9 7 39 1V ấn đề 4 6 5 8 5 2 26 3V ấn đề 5 6 8 5 8 8 35 2C ác bước điều traBước 2 : Thảo luận với chỉ huy địa phươngBước 2 : Thảo luận với chỉ huy địa phươngXác định những nội dung cần đàm đạo, thông báoXác định những nội dung cần bàn luận, thông báoXác định những người cần được thông báoXác định những người cần được thông báoTiến hành khảo sát thức địaTiến hành khảo sát thức địaBước 3 : Xác định mục tiêuBước 3 : Xác định mục tiêuXác định tiềm năng nghiên cứu và điều tra : xác lập tiềm năng tổng quát ( lượng giáXác định tiềm năng nghiên cứu và điều tra : xác lập tiềm năng tổng quát ( lượng giávấn đề nghiên cứu và điều tra ), tiềm năng đơn cử. yếu tố điều tra và nghiên cứu ), tiềm năng đơn cử. tiềm năng cần : hài hòa và hợp lý, rõ ràng bằng thuật ngữ hành vi và dựa vào đó đểmục tiêu cần : hài hòa và hợp lý, rõ ràng bằng thuật ngữ hành vi và dựa vào đó đểxác định những biến số điều tra và nghiên cứu. xác lập những biến số nghiên cứu và điều tra. Biến số : dựa theo thực chất ( định tính, định lượng ) hoặc dựa vào mốiBiến số : dựa theo thực chất ( định tính, định lượng ) hoặc dựa vào mốitương quan của biến số ( biến độc lập, biến nhờ vào, nhiễu ) đối sánh tương quan của biến số ( biến độc lập, biến nhờ vào, nhiễu ) Những thông tin cần tích lũy : xác lập loại thông tin cần tích lũy, đảmNhững thông tin cần tích lũy : xác lập loại thông tin cần tích lũy, đảmbảo tính tương thích, thời hạn, hoàn toàn có thể so sánh được và bảo vệ độ an toàn và đáng tin cậy củabảo tính tương thích, thời hạn, hoàn toàn có thể so sánh được và bảo vệ độ an toàn và đáng tin cậy củathông tin. thông tin. 1919C ác bước điều traBước 4 : Lập kế hoạch điều traBước 4 : Lập kế hoạch điều traLà việc lập kế hoạch cho quy trình thao tác và những hoạt động giải trí ở thực địa, Là việc lập kế hoạch cho quy trình thao tác và những hoạt động giải trí ở thực địa, nó phải được rõ ràng trong việc vấn đáp câu hỏi ai làm gì, ở đâu và khi nào. nó phải được rõ ràng trong việc vấn đáp câu hỏi ai làm gì, ở đâu và khi nào. Bước 5 : Huấn luyện điều tra viênBước 5 : Huấn luyện điều tra viênLà phần quyết định hành động chất lượng và độ an toàn và đáng tin cậy của thông tin. Là phần quyết định hành động chất lượng và độ đáng tin cậy của thông tin. Lựa chọn điều tra viên, trên cơ sở tìm hiểu thêm những nhà NC có kinhLựa chọn điều tra viên, trên cơ sở tìm hiểu thêm những nhà NC có kinhnghiệm. nghiệm. Tiến hành tập huấn cho điều tra viên, triển khai tập huấn triết lý lẫnTiến hành tập huấn cho điều tra viên, triển khai tập huấn kim chỉ nan lẫnthực hành. Tăng cường luận bàn nhóm và phát biểu quan điểm. thực hành thực tế. Tăng cường tranh luận nhóm và phát biểu quan điểm. Bước 6 : Thử bộ câu hỏi ( Pretest ) Bước 6 : Thử bộ câu hỏi ( Pretest ) Tiến hành thử bộ câu hỏi trong một qui mô nhỏ ở tại quần thể sẽ tiếnTiến hành thử bộ câu hỏi trong một qui mô nhỏ ở tại quần thể sẽ tiếnhành điều tra trước khi tiến hành thoáng rộng do chính người phong cách thiết kế cùnghành điều tra trước khi tiến hành thoáng rộng do chính người phong cách thiết kế cùngvới những điều tra viên trên thực địa. với những điều tra viên trên thực địa. Giúp cho nhà nghiên cứu xác lập tương đối đúng mực thời hạn, nhânGiúp cho nhà nghiên cứu xác lập tương đối đúng chuẩn thời hạn, nhânlực, kinh tế tài chính thiết yếu cho việc triển khai xong điều tra và nghiên cứu. lực, kinh tế tài chính thiết yếu cho việc triển khai xong điều tra và nghiên cứu. 2020 Điều tra Sức khỏe cộng đồngBước 7 : Hoàn chỉnh phương phápBước 7 : Hoàn chỉnh phương phápSau khi triển khai bước 6, người điều tra và nghiên cứu sẽ phải kiểm soát và điều chỉnh nhữngSau khi thực thi bước 6, người nghiên cứu và điều tra sẽ phải kiểm soát và điều chỉnh nhữngthiếu sót, những biến hóa cho tương thích với thực địa. thiếu sót, những đổi khác cho tương thích với thực địa. Chỉnh sửa bộ câu hỏi sao cho tương thích và đạt tiêu chuẩn ; sử dụng ngônChỉnh sửa bộ câu hỏi sao cho tương thích và đạt tiêu chuẩn ; sử dụng ngônngữ địa phương, rõ ràng, đơn thuần, đặc trưng, dễ hiểu, dễ vấn đáp, dễ mã hóangữ địa phương, rõ ràng, đơn thuần, đặc trưng, dễ hiểu, dễ vấn đáp, dễ mã hóaBước 8 : Chọn mẫu đại diện thay mặt từ quần thể nghiên cứuBước 8 : Chọn mẫu đại diện thay mặt từ quần thể nghiên cứuCách chọn mẫuCách chọn mẫuMẫu không xác suấtMẫu không Tỷ Lệ : mẫu mục tiêu, mẫu kinh nghiệm tay nghề, mẫu tiện nghi : mẫu mục tiêu, mẫu kinh nghiệm tay nghề, mẫu tiện lợiMẫu xác suấtMẫu Phần Trăm : mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên mạng lưới hệ thống, mẫu ngẫu : mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên mạng lưới hệ thống, mẫu ngẫunhiên phân tầng, mẫu chùm. nhiên phân tầng, mẫu chùm. Cỡ mẫuCỡ mẫuƯớc lượng trung bìnhƯớc lượng trung bìnhớc tính cho một tỷ lệớc tính cho một tỷ lệKiểm định sự khác nhau giữa 2 giá trị trung bìnhKiểm định sự khác nhau giữa 2 giá trị trung bìnhKiểm định sự khác nhau giữa 2 tỷ suất. Kiểm định sự khác nhau giữa 2 tỷ suất. Cho NC bệnh chứng – cho NC thuần tập. Cho NC bệnh chứng – cho NC thuần tập. 2121 Điều tra Sức khỏe cộng đồngBước 9 : Tổ chức điều traBước 9 : Tổ chức điều traNhiệm vụ của điều tra là tích lũy thông tin từ cộng đồng bằng việc tiếnNhiệm vụ của điều tra là tích lũy thông tin từ cộng đồng bằng việc tiếnhành phỏng vấn đối tượng người dùng điều tra và nghiên cứu dựa trên bộ câu hỏi phong cách thiết kế sẵn vàhành phỏng vấn đối tượng người dùng nghiên cứu và điều tra dựa trên bộ câu hỏi phong cách thiết kế sẵn vàcác phương pháp tích lũy thông tin phối hợp khác như đàm đạo nhóm, những phương pháp tích lũy thông tin phối hợp khác như bàn luận nhóm, phỏng vấn sâu, quan sátphỏng vấn sâu, quan sátBước 10 : Sử lý và phân tích số liệuBước 10 : Sử lý và phân tích số liệuQuyết định về việc toàn bộ hay một phần số liệu sẽ được giải quyết và xử lý bằng tay hayQuyết định về việc tổng thể hay một phần số liệu sẽ được giải quyết và xử lý bằng tay haymáy tính. máy tính. Chuẩn bị những bảng giả để miêu tả những yếu tố hoặc thiết lập mối quan hệ giữaChuẩn bị những bảng giả để diễn đạt những yếu tố hoặc thiết lập mối quan hệ giữacác biến số dựa trên tiềm năng nghiên cứu và điều tra. những biến số dựa trên tiềm năng điều tra và nghiên cứu. Quyết định về trình tự nghiên cứu và phân tích những bảng, hoặc thứ tự phân tích số liệu. Quyết định về trình tự nghiên cứu và phân tích những bảng, hoặc thứ tự phân tích số liệu. Quết định những số liệu định tính sẽ được nghiên cứu và phân tích như vậy nàoQuết định những số liệu định tính sẽ được nghiên cứu và phân tích như vậy nàoDự tính thời hạn. Dự tính thời hạn. ớc tính tổng kinh phí đầu tư cho phân tích số liệu. ớc tính tổng kinh phí đầu tư cho phân tích số liệu. 2222 Điều tra Sức khỏe cộng đồngBước 11 : Viết báo cáoBước 11 : Viết báo cáo1. 1. Tóm tắt báo cáoTóm tắt báo cáo2. 2. Đặt vấn đềĐặt vấn đề3. 3. Mục tiêu nghiên cứuMục tiêu nghiên cứu4. 4. Phương pháp nghiên cứuPhương pháp nghiên cứu5. 5. Kết quả nghiên cứuKết quả nghiên cứu6. 6. Kết luậnKết luận7. 7. Khuyến nghịKhuyến nghị8. 8. Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo9. 9. Phụ lụcPhụ lụcBước 12 : Phổ biến tác dụng nghiên cứu và điều tra cho cộng đồngBước 12 : Phổ biến tác dụng điều tra và nghiên cứu cho cộng đồngBước 13 : Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồngBước 13 : Lập kế hoạch Can thiệp cộng đồngBước 14 : Tiến hành can thiệp cộng đồngBước 14 : Tiến hành can thiệp cộng đồngBước 15 : Đánh giá can thiệp. Bước 15 : Đánh giá can thiệp. 2323 Điều tra Sức khỏe cộng đồngChuẩn bị hậu cầnChuẩn bị hậu cầnMục kiểm tra phần phục vụ hầu cần, và tóm tắt những điểm chính của hạng mục đó. Mục kiểm tra phần phục vụ hầu cần, và tóm tắt những điểm chính của hạng mục đó. Phương tiện đi lạiPhương tiện đi lạilà phần rất quan trọng. Dự định chuyên chở nhân viênlà phần rất quan trọng. Dự định chuyên chở nhân viênđiều tra, phương tiện đi lại sử dụng phải có kế hoạch cẩn trọng. Nếu hoàn toàn có thể đượcđiều tra, phương tiện đi lại sử dụng phải có kế hoạch cẩn trọng. Nếu hoàn toàn có thể đượcthiết lập kế hoạch luân chuyển hai chiềuthiết lập kế hoạch luân chuyển hai chiềuCác bệnh phẩmCác bệnh phẩmđòi hỏi những dụng cụ tiềm ẩn và luân chuyển hài hòa và hợp lý, cóđòi hỏi những dụng cụ tiềm ẩn và luân chuyển hài hòa và hợp lý, cóđánh nhãn và chuyên chở đặc biệt quan trọng. Đối với những sinh phẩm như vắc xin, đánh nhãn và chuyên chở đặc biệt quan trọng. Đối với những sinh phẩm như vắc xin, phải có dây chuyền sản xuất lạnh. phải có dây chuyền sản xuất lạnh. Điều kiện ẩm thực ăn uống và phương tiện đi lại nghỉ ngơiĐiều kiện ẩm thực ăn uống và phương tiện đi lại nghỉ ngơicần phải được chuẩn bị sẵn sàng trướccần phải được chuẩn bị sẵn sàng trướcvà nên thuê một người chuyên trách lo siêu thị nhà hàng sẽ tiết kiệm chi phí được thời gianvà nên thuê một người chuyên trách lo siêu thị nhà hàng sẽ tiết kiệm ngân sách và chi phí được thời giancho những nhân viên cấp dưới điều tra.cho những nhân viên cấp dưới điều tra. Mất mát trang thiết bị và phương tiện đi lại hậu cầnMất mát trang thiết bị và phương tiện đi lại hậu cầncũng là một trở ngại lớn. cũng là một trở ngại lớn. Tốt nhất là chỉ định người đó có nghĩa vụ và trách nhiệm liên tục dữ gìn và bảo vệ vàTốt nhất là chỉ định người đó có nghĩa vụ và trách nhiệm liên tục dữ gìn và bảo vệ vàcấp phát trang thiết bị. cấp phép trang thiết bị. Quản lý tài chính ngặt nghèo : Quản lý tài chính ngặt nghèo : Cần có bản ghi chép chi tiết cụ thể tổng thể nhữngCần có bản ghi chép chi tiết cụ thể tổng thể nhữngkhoản tiêu tốn, kèm theo hóa đơn và giấy biên nhận. khoản tiêu tốn, kèm theo hóa đơn và giấy biên nhận. 2424 Điều tra Sức khỏe cộng đồngNhững phần cần kiểm traNhững phần cần kiểm traDự án điều tra và nghiên cứu : tên, loại NC, thời hạn, khu vực, … Dự án điều tra và nghiên cứu : tên, loại NC, thời hạn, khu vực, … Cơ sở pháp lý : chỉ huy địa phương, công an, chính quyền sở tại, y tế cấp trên. Cơ sở pháp lý : chỉ huy địa phương, công an, chính quyền sở tại, y tế cấp trên. Địa điểm triển khai : khí hậu, thời tiết, địa lý, map, Đk giao thông vận tải, Địa điểm thực thi : khí hậu, thời tiết, địa lý, map, Đk giao thông vận tải, Thu thập số liệu : loại số liệu, kiểm tra kế hoạch, thời gianThu thập số liệu : loại số liệu, kiểm tra kế hoạch, thời gianTuyển dụng nhân viên cấp dưới : số lượng, số hiện có, số cần tuyểnTuyển dụng nhân viên cấp dưới : số lượng, số hiện có, số cần tuyểnĐiều kiện ăn ở : khu vực, nam / nữ, lều trại, điện, nước. Điều kiện ăn ở : khu vực, nam / nữ, lều trại, điện, nước. Hậu cần : những phần bổ xung thay thế sửa chữa, thức ăn, nước / tiệt trùng nước, xăng dầu. Hậu cần : những phần bổ xung sửa chữa thay thế, thức ăn, nước / tiệt trùng nước, xăng dầu. Vận chuyển : phương tiện đi lại luân chuyển, xe đạp điện, phụ tùng thay thế sửa chữa. Vận chuyển : phương tiện đi lại luân chuyển, xe đạp điện, phụ tùng thay thế sửa chữa. Thiết bị sử dụng trong cuộc điều tra : thiết bị sử dụng cho cuộc điều tra, vănThiết bị sử dụng trong cuộc điều tra : thiết bị sử dụng cho cuộc điều tra, vănphòng phẩm, hóa chất, máy phát điện, bộ phận chống thấm, những thiết bị dụng cụphòng phẩm, hóa chất, máy phát điện, bộ phận chống thấm, những thiết bị dụng cụkhác. khác. Các bệnh phẩm : nơi thu nhận, lịch thu nhận, dữ gìn và bảo vệ, dụng cụ tiềm ẩn, tàiCác bệnh phẩm : nơi thu nhận, lịch thu nhận, dữ gìn và bảo vệ, dụng cụ tiềm ẩn, tàiliệu hướng dẫnliệu hướng dẫnCác yếu tố đơn cử khác : cấp cứu, phương tiện đi lại liên lạc, SK của đoàn, thuốc, máyCác yếu tố đơn cử khác : cấp cứu, phương tiện đi lại liên lạc, SK của đoàn, thuốc, máyghi âm, máy ảnh, máy quay phim, băng cassette, pin.ghi âm, máy ảnh, máy quay phim, băng cassette, pin. 2525
