Benjamin Franking King, Jr từng nói : “ Có vẻ như loài người tất cả chúng ta đang sống trong sự mơ hồ, trôi dạt vô định trong khoảng trống từ một nơi nào đó đến đây. Chẳng ai biết nguồn gốc của tất cả chúng ta từ đâu, và loài của tất cả chúng ta sẽ còn đi đến đâu nữa ” .
 |
Vào đầu thế kỷ 19, nhà tự nhiên học người Pháp Jean Baptiste Lamarck, sau khi điều tra và nghiên cứu những hóa thạch, đưa ra lập luận, những loài sinh vật biến hóa hành vi của chúng nhằm mục đích phản ứng lại những biến hóa trong môi trường tự nhiên sống, từ đó dẫn đến biến hóa trong cấu trúc sức khỏe thể chất ( ví dụ, loài hươu cao cổ “ kéo ” cái cổ của chúng dài ra để với lá cây trên cao ). Giữa thế kỷ 19, Alfred Russel Wallace và Charles Darwin, hai nhà nghiên cứu và điều tra người Anh, đã cùng lúc nhưng độc lập với nhau đưa ra những ý tưởng sáng tạo về quy trình tiến hóa : mặc dầu những thành viên của cùng một loài có đa phần đặc thù giống nhau, tuy nhiên vẫn có một vài thành viên mang một vài độc lạ có lợi hơn về mặt sống sót. Nếu những thành viên này sinh sản thì những độc lạ có lợi này sẽ được duy trì và trở thành đặc thù độc lạ ở những thế hệ sau.
Qua nhiều nghiên cứu, phát hiện và chỉnh sửa, các nhà khoa học đã dần làm sáng tỏ và từ đó đưa ra những giả thiết với chứng cứ khoa học xác thực về lịch sử tiến hóa của loài người. Bài được tổng hợp và đăng tải trên tạp chí Discovery.
Hóa thạch người Neanderthal 1856
Năm 1856, lần tiên phong một hóa thạch được những nhà khoa học xác lập là hóa thạch của người tiền sử, được phát hiện ở Neander Valley ( Đức ). Nhưng, đây không phải hóa thạch tiên phong được khai thác. Trước đó, vào những năm 1829 và 1848, người ta phát hiện những hóa thạch tương tự như, nhưng lại không chú ý đến tầm quan trọng của nó. Những hóa thạch này rất quan trọng, chúng cho thấy người Neanderthal sống cách đây chỉ từ 200.000 đến 28.000 năm, có nghĩa là họ sống cùng niên đại với người văn minh. Khi so sánh với giống người tiền sử khác, những nhà khoa học còn thấy người Neanderthal có bộ não lớn tương tự với người tân tiến ; và có những vật chứng cho thấy họ đã biết sử dụng công cụ, biết săn bắn, thiết kế xây dựng chỗ trú ẩn và may quần áo.
Họ còn biết trang trí đồ tạo tác như một thú vui chứ không chỉ đơn thuần lo lắng cho sự sinh tồn. Hơn nữa, họ cũng có tập tục chôn người chết và thỉnh thoảng còn trang hoàng cho các ngôi mộ.
Hóa thạch người đứng thẳng (Homo erectus) 1891
Hóa thạch cổ nhất thuộc họ người được phát hiện ở Châu Phi, tuy nhiên, hóa thạch quan trọng sau đó lại được khai thác ở một lục địa khác. Năm 1891, mẫu hóa thạch tìm thấy ở Indonesia được xác lập là hóa thạch họ người cổ nhất không thuộc Châu Phi. Hóa thạch này được xác lập của họ người thẳng đứng ( Homo erectus ), sống cách đây khoảng chừng 1,89 triệu – 70.000 năm. Những hóa thạch tương quan, sau đó, được tìm thấy ở Châu Phi và những khu vực khác của Châu Á Thái Bình Dương. Theo nhiều vật chứng điều tra và nghiên cứu, họ người đứng thẳng đã tăng trưởng 1 số ít đặc thù giống với người văn minh như chân tương đối dài, tay ngắn – đây hoàn toàn có thể là do họ không còn thói quen leo cây liên tục nữa. Lỗ mũi rất lớn, và có một chút ít đổi khác so với những họ người khác – mũi hướng xuống.
Sự khác biệt về kích cỡ của giống đực và giống cái cũng giảm bớt. Ngoài ra, họ người này cũng có những hành vi tương tự như người hiện đại. Họ biết sử dụng lửa để chế biến thức ăn, sưởi ấm và để tự vệ.
Hóa thạch của bé Taung 1924
Mặc dù đã có vật chứng cho thấy họ người cổ xưa nhất sinh sống ở Châu Phi, nhưng phải đến năm 1924 người ta mới phát hiện được hóa thạch tiên phong của tổ tiên truyền kiếp nhất của tất cả chúng ta ở lục địa này. Hóa thạch được đặt tên “ đứa trẻ Taung ”, được phát hiện ở Nam Phi. Đây là hóa thạch của đứa bé sống cách đây khoảng chừng 2,8 triệu năm. Những dấu móng vuốt và mỏ của chim đại bàng còn lại trên hộp sọ cho biết, đứa bé thiệt mạng do bị con chim này tiến công.
Taung thuộc họ Australopithecus africanus, và vào thời điểm được khai quật, nó là bằng chứng đầu tiên của việc đi thẳng đứng của tổ tiên chúng ta.
Hóa thạch của “anh chàng khéo tay” 1960
Năm 1960, những nhà khoa học khai thác được một hóa thạch chưa từng được biết đến trước đó ở Tanzania. Trong quy trình khai thác, họ phát hiện 1 số ít công cụ bằng đá. Hóa thạch này sau đó được đặt tên Homo habilis, nghĩa là “ chàng trai khéo tay ”. Kích thước hộp sọ của hóa thạch cho thấy, “ chàng trai ” này có một bộ não khá lớn, cùng những dụng cụ của anh ta. Các nhà khoa học cho rằng, Homo habilis là họ người cổ tiên phong biết sử dụng công cụ và chế tác đồ thủ công bằng tay.
“ Anh chàng khéo tay ” sống cách đây khoảng chừng 2,3 – 1,6 triệu năm. Tuy nhiên, kể từ năm 1960 trở đi, người ta lại phát hiện một số ít công cụ đá có niên đại cổ hơn nữa. Do đó, Homo habilis hoàn toàn có thể không phải giống người tiên phong biết sử dụng công cụ.
Hóa thạch của Lucy 1974
Có lẽ, đây là hóa thạch nổi tiếng nhất trong số những hóa thạch về tổ tiên loài người từng được phát hiện. Lucy được phát hiện năm 1974 ở Ethiopia. Nguồn gốc tên gọi của hóa thạch này khá lãng mạn. Các nhà khoa học đã đặt cho vật mẫu này một cái tên rất “ người ” – Lucy – chính bới trong lúc khai thác, họ thường mở một băng nhạc của Beatles, trong đó có bài “ Lucy in the Sky with Diamonds ”.
Lucy thuộc họ Australopithecus afarensis, sống cách đây khoảng chừng 3,85 – 2,95 triệu năm. Hơn 300 hóa thạch cùng loại đã được phát hiện, vì vậy Australopithecus afarensis trở thành một trong những nguồn tài liệu về người cổ dồi dào nhất cho những nhà nghiên cứu.
Hóa thạch này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì vào thởi điểm được khai quật – năm 1974 – Lucy là đại diện đầu tiên cho việc di chuyển bằng hai chân của tổ tiên chúng ta, mặc dù cô nàng vẫn giỏi leo trèo và có cấu trúc khuôn mặt cũng như kích thước bộ não nhỏ như loài khỉ không đuôi.
Hóa thạch Orrorin tugenensis 2000
Năm 2000, một hóa thạch người cổ được phát hiện ở Kenya, được xác lập sống cách đây khoảng chừng 6 triệu năm. Hóa thạch thuộc giống Orrorin tugenensis này chẳng những là hóa thạch có tuổi thọ cao nhất được phát hiện, mà còn có những tín hiệu cho thấy nhiều lúc nó hoàn toàn có thể đi thẳng người. Một phát hiện làm những nhà nghiên cứu vô cùng sửng sốt nữa là, hóa thạch này cho thấy loài này có ngón tay cái hoàn toàn có thể cử động về phía đối lập so với những ngón tay khác trên bàn tay.
Trước đây, việc ngón tay cái có thể cử động đối diện với những ngón khác được cho là liên quan đến khả năng biết sử dụng công cụ, nhưng khi điều này được phát hiện ở Orrorin tugenensis thì lập luận này không còn vững chắc nữa.
Hóa thạch Ardi 2009
Năm 2009, một hóa thạch được khai thác ở Ethiopia, đã hé mở cho những nhà khoa học cách tổ tiên của tất cả chúng ta sinh sống. Ardipithecus ramidus ( gọi ngắn gọn Ardi ), là “ hàng xóm ” về mặt địa lý và thời hạn với Lucy, sống cách đây khoảng chừng 4,4 triệu năm. Tên gọi của hóa thạch này có nghĩa “ mặt đất ” hay “ nền tảng ”, hàm ý chỉ giống khỉ không đuôi sinh sống trên mặt đất, mà cũng hàm ý là điểm cơ bản khởi nguồn trong cây phả hệ của họ người. Ardi mang những đặc thù của khỉ không đuôi như những ngón tay dài và cong, bàn chân có ngón cái hoàn toàn có thể chuyển dời sang phía đối lập so với những ngón còn lại ( rất thuận tiện cho việc leo trèo trên cây ). Mặc khác, hình dáng khung xương chậu và xương bàn chân được cho phép nó hoàn toàn có thể đi thẳng người. Tuy nhiên, cũng có tranh cãi quanh hóa thạch quan trọng này. Đó là những hóa thạch cây cối được tìm thấy cùng Ardi cho biết “ cô nàng ” sinh sống trong rừng.
Trước đây, các nhà khoa học vẫn cho rằng, việc chuyển sang dáng đi thẳng của tổ tiên chúng ta là do có sự thay đổi môi trường sống, từ rừng rậm sang đồng bằng. Do đó, những phát hiện liên quan đến Ardi đã làm lung lay giả thiết này.
Các công cụ bằng đá được phát hiện năm 2010
Năm 2010, sau một nghiên cứu và điều tra, những nhà khoa học phát hiện, “ chàng trai khéo tay ” Homo habilis không phải giống người tiên phong biết sử dụng công cụ. Các hóa thạch xương động vật hoang dã 3,4 triệu năm tuổi được tìm thấy ở Ethiopia đã bật mý những dấu vết biến dạng như bị đập vỡ hoặc bị chặt đứt – những dấu vết này được cho là do ảnh hưởng tác động của những công cụ của người săn được chúng.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, Lucy và gia đình họ hàng của cô ấy, họ Australopithecus afarensis, đã sử dụng các công cụ tự chế để chế biến thức ăn. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng nào cho thấy loài này biết chế tạo công cụ phục vụ cho việc săn bắn hay các hoạt động khác.
Dự án gen của người Neanderthal 2010
Từ ngón cái nằm về đối lập, đến việc đi thẳng người, rồi việc biết cách dùng lửa, liệu có sự độc lạ nào về mặt di truyền giữa những tổ tiên của tất cả chúng ta chăng ? Để vấn đáp thắc mắc này, một nhóm nhà nghiên cứu quốc tế cùng thực thi một dự án Bất Động Sản khó khăn vất vả và phức tạp, đó là nghiên cứu và điều tra ADN của người văn minh và giống người Neanderthal. Họ đã nghiên cứu và phân tích những mẫu ADN của ba mẫu xương người Neanderthal tìm thấy ở Croatia và so sánh hiệu quả với 5 mẫu ADN của người tân tiến ở Nam Phi, Tây Phi, Papua New Guinea, Trung Quốc và Tây Âu. Việc nghiên cứu và phân tích những vật mẫu này rất phức tạp, một phần do hóa thạch xương người Neanderthal đã bị nhiễm tạp do sự tiến công của những vi sinh vật và do sự ảnh hưởng tác động của con người trong quy trình khai thác và dữ gìn và bảo vệ. Sau khi nghiên cứu và phân tích, những nhà khoa học phát hiện, khoảng chừng 1-4 % những gen của người hiện đại Châu Âu và Châu Á Thái Bình Dương liên hệ với người Neanderthal. Còn mẫu ADN của người Châu Phi lại không cho thấy sự liên hệ nào với người Neanderthal.
Các kết quả này đã phủ nhận lại những giả thiết trước đây về sự phân ly của các giống người. Thay vào đó, nó dẫn tới một giả thiết rằng, có thể có sự giao phối chéo giữa một số họ người cổ với người Neanderthal.
Phát hiện mới nhất 2010
Trong một đợt khai thác một hang động ở Nam Phi năm 2010, những nhà khoa học đã phát hiện 1 số ít hóa thạch. Các vật mẫu được phát hiện gồm 1 số ít phần còn sót lại của một phụ nữ và một bé trai khoảng chừng hai triệu năm tuổi, ngoài những còn có xương của một đứa bé sơ sinh và một phụ nữ trưởng thành khác. Các hóa thạch này được đặt tên là Australopithecus sediba. Chúng cho thấy, giống người này cao và khỏe mạnh hơn giống người của Lucy, với hai chân dài, cho biết, giống người này vận động và di chuyển bằng hai chân và có sải bước dài hơn so với những giống người trước đó.
Tranh cãi Open trong giới nghiên cứu và điều tra về việc phân nhóm những hóa thạch này. Mặc dù khởi đầu, chúng được xếp vào giống Australopithecus, nhưng 1 số ít nhà nghiên cứu lại cho rằng những hóa thạch này có những đặc thù gần với loài của tất cả chúng ta hơn – Homo sapiens, và vì vậy nên xếp chúng vào giống Homo.
Còn nhiều hóa thạch chưa được phát hiện, cộng với công nghệ hiện đại và các nghiên cứu phân tích sâu hơn trong tương lai chắc chắn sẽ ngày một làm sáng tỏ lịch sử nguồn gốc của loài người chúng ta.
Theo Cao Nguyên
VietnamNet
Theo Tổng hợp
