( KTSG Online ) – Theo chuyên viên tại Đại học Nông Lâm TPHCM, khoảng chừng 80 % máy móc, thiết bị triển khai cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp là hàng nhập khẩu, trong khi Nước Ta đang có hàng ngàn doanh nghiệp cơ khí. Đây là một tình hình cần xử lý trong bài toán cơ giới hóa nông nghiệp .
Tại hội thảo chiến lược “ Cơ giới hóa đồng điệu hướng tới nền nông nghiệp bền vững và kiên cố ”, diễn ra ngày 24-8 tại thành phố Cần Thơ trong khuôn khổ sự kiện Agri Technica Asia Live 2022, ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết mức độ cơ giới hóa ở một số ít khâu trong một số ít nghành hiện có tỷ suất khá cao, như trồng trọt đạt từ 70-100 % ; chăn nuôi từ 55-90 % .
Theo ông Nam, cả nước hiện có khoảng chừng 7.803 doanh nghiệp cơ khí ; 271 tổ chức triển khai điều tra và nghiên cứu khoa học và 538.700 lao động thuần cơ khí, trong đó, có gần 20.000 cán bộ kỹ thuật được đào tạo và giảng dạy chính quy .
Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, cho biết số lượng, chủng loại và thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp đã có sự tăng trưởng khá nhanh thời gian qua.
Theo đó, trong quá trình 2011 – 2021, số lượng máy kéo những loại tăng 60 % ; máy cấy tăng gấp 10 lần ; máy bơm nước tăng 60 % ; máy gặt đập phối hợp tăng 80 % ; máy sấy nông sản tăng 30 % ; máy chế biến thức ăn gia súc tăng 91 % ; máy chế biến thức ăn thủy hải sản tăng 2,2 lần và máy phun thuốc bảo vệ thực vật tăng 3,5 lần .
Tuy nhiên, theo ông Nam, cơ giới hóa đồng điệu trong sản xuất nông nghiệp vẫn còn sống sót một số ít yếu tố như tỷ suất cơ giới hóa ở 1 số ít khâu sản xuất và nghành nghề dịch vụ ngành hàng ( lâm nghiệp, khai thác thủy hải sản ) còn thấp, chưa phân phối nhu yếu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn ; quy mô sản xuất theo chuỗi giá trị còn phân tán ; công tác làm việc giảng dạy nguồn nhân lực Giao hàng quy trình cơ giới hóa đồng điệu từ sản xuất, chế biến, dữ gìn và bảo vệ, tiêu thụ chưa được chăm sóc đúng mức .
Ông Nguyễn Huy Bích, Trưởng khoa Cơ khí – Công nghiệp thuộc Đại học Nông lâm TPHCM, nêu ra tình hình là máy móc, thiết bị ship hàng sản xuất nông nghiệp do Nước Ta sản xuất được vận dụng hiện chỉ khoảng chừng 20 %, còn khoảng chừng 80 % phải nhập khẩu. Ông cho rằng Nước Ta đang thua ngay trên sân nhà, trong khi có hơn 7.800 doanh nghiệp cơ khí .
Theo ông Bích, trong khi ngành nông nghiệp ngày càng phát triển thì lực lượng lao động phục vụ cho ngành này ngày càng giảm. “Thực trạng này rất dễ nhìn thấy ở khu vực ĐBSCL”, ông nói.
Ông Bích cho rằng cần phải xử lý bài toán cơ giới hóa. “ Nếu tất cả chúng ta không xử lý được yếu tố cơ giới hóa, thì tất cả chúng ta sẽ rơi vào tình hình giống như Nhật Bản, đó là 65 % lao động của Nhật trong ngành nông lâm nghiệp là trên 55 tuổi ”, ông cho biết .
“ Vậy bài toán xử lý của Nhật Bản là gì ? ”, ông Bích nêu câu hỏi và cho biết Nhật Bản đã vận dụng cơ giới hóa không người lái và việc này yên cầu phải có nguồn nhân lực ở trình độ cao. “ Chính thế cho nên, những trường ĐH Nhật đã huấn luyện và đào tạo ngành cơ khí rất nhiều ”, ông nói .
Một dẫn chứng khác được ông Bích đưa ra, đó là vào những năm 1960, Nước Hàn không hơn gì so với Nước Ta về cơ giới hóa nông nghiệp. Nhưng từ năm 2020 đến nay, Nước Hàn đã tiến đến cơ giới hóa hàng loạt ngành nông nghiệp. Kết quả đó có được nhờ vào việc giảng dạy nhân lực ngành cơ khí nông nghiệp của những trường ĐH Nước Hàn .
Trong khi đó, khi nhìn vào thực tế của Việt Nam, ông Bích cho biết đơn vị này đã có 57 năm đào tạo nhưng qua thống kê cho thấy số sinh viên theo học ngành cơ khí nông nghiệp là rất ít. “Trong suốt giai đoạn từ năm 2000-2015, thì năm 2010-2011 không một sinh viên nào theo học ngành cơ khí nông nghiệp, trong khi những năm trước đó cũng chỉ có 9-17 sinh viên theo học”, ông dẫn chứng.
Theo ông Bích, từ những năm 2012 trở đi, sinh viên theo học ngành cơ khí nông nghiệp có tăng lên và đạt khoảng chừng 70-80 sinh viên ở những năm năm ngoái – 2021, nhưng đây vẫn là số lượng còn khá nhã nhặn .
Theo ông Bích, cần phải làm tốt công tác làm việc hướng nghiệp, tuyển sinh ngành cơ khí nông nghiệp ; có chủ trương toàn diện và tổng thể về huấn luyện và đào tạo và mạng lưới hệ thống kỹ thuật cho ngành cơ khí nông nghiệp. Ngoài ra, cần thiết kế xây dựng chủ trương vương quốc về sản xuất máy nông nghiệp và xử lý hai yếu tố cơ bản ảnh hưởng tác động đến trình độ cơ giới hóa, đó là đất đai manh mún và thiếu vốn góp vốn đầu tư của người nông dân .
Riêng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, tỷ suất tổn thất sau thu hoạch nông nghiệp hiện vẫn chiếm trên 10 %. Điều này, dẫn đến hàng năm khu vực này phải chịu thiệt hại khoảng chừng 550 triệu đô la Mỹ .
