Mật ong kết tinh là hiện tượng kỳ lạ thông dụng khi dữ gìn và bảo vệ ở 6-20 độ C, không có hại với sức khỏe thể chất .Thạc sĩ Gwen Pearson – khoa Côn trùng học, Đại học Purdue ( Mỹ ) – cho biết mật ong kết tinh ( còn gọi lắng đường, đóng đường ) là hiện tượng kỳ lạ chuyển từ dạng lỏng sang hạt ( gồm hạt mịn và to, thô ). Ban đầu, chúng kết tinh ở dạng mịn, sau đó chuyển sang hạt .Mật ong có nhiều dạng kết tinh : ở miệng chai, cả phần đáy hay hàng loạt chai. Thành phần chính của chúng là Fructozơ ( khoảng chừng 38.5 % ) và Glucozơ ( 31 % ). Trong đó, Glucozơ dễ bị tách nước và tạo thành dạng tinh thể, khiến mật từ dạng lỏng chuyển dần sang mịn phù sa, rồi chuyển tiếp thành dạng hạt .
“Nói đơn giản hơn, mật ong là dung dịch đường, nhưng đặc hơn khoảng 75-80% so với đường thông thường, vì vậy chúng rất dễ bị kết tinh”, ông Gwen Pearson cho hay.
Các yếu tố khiến mật ong bị kết tinh
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tác động quy trình mật ong bị kết tinh .Nhiệt độ : có ba mức cơ bảnDưới 5 độ C, mật ong rất khó kết tinh. Nếu dữ gìn và bảo vệ ở ngăn đông tủ lạnh, mật chỉ đặc và dẻo lại chứ không bị đóng đường .Mức 6-20 độ C, mật rất dễ bị kết tinh. Có thể thấy rõ hiện tượng kỳ lạ này khi dữ gìn và bảo vệ mật ở ngăn mát tủ lạnh hoặc khi trời vào đông .Trên 27 độ C là ngưỡng khiến mật ong kết tinh bị tan chảy. Nếu dữ gìn và bảo vệ ở nhiệt độ này, mật sẽ không bị lắng đường. Tuy nhiên cần chú ý quan tâm, mức nhiệt quá cao sẽ khiến mật giảm chất lượng .
Mật ong đóng đường ở đáy là hiện tượng kỳ lạ thông thường .
Nguồn mật hoa : những chuyên viên lý giải mật ong kết tinh nhanh hay chậm tùy thuộc vào mật của từng loại hoa .Hàm lượng nước : mật ong có hàm lượng nước càng thấp sẽ càng đặc và nhanh bị lắng đường. Ngược lại, hàm lượng nước nhiều sẽ lỏng hơn, kết tinh chậm hoặc không xảy ra .Hàm lượng đường Glucozơ : thành phần Glucozơ và Fructozơ trong mật ong là 1 : 1, nếu tỷ suất này cao, mật sẽ nhanh kết tinh. Ngược lại, tỷ suất này càng thấp thì vận tốc đóng đường càng chậm thậm chí còn không diễn ra .Nguồn mật từ những loài cây có hàm lượng Glucozơ cao khiến mật dễ bị kết tinh như : cao su đặc, điều, cafe …
Phấn hoa lẫn trong mật: mật ong thô chưa qua xử lý (mật ong nguyên chất) thường bị lẫn phấn hoa, yếu tố này cũng dẫn đến hiện tượng lắng đường.
Bên cạnh đó, hạt sáp vụn, bụi, bọt nhỏ cũng hoàn toàn có thể trở thành nền tảng cho những tinh thể khởi đầu hình thành .Mật có quy trình kết tinh chậm hoặc không khi nào đóng đường là do hàm lượng Fructozơ khá cao. Loại này thường có độ ngọt đậm hơn như mật hoa vải, mật hoa nhãn …
Mật ong kết tinh có tốt không?
Bà Lê Ngọc Thu Trang – CEO Tracybee – cho biết mật ong kết tinh là hiện tượng kỳ lạ phổ cập, vẫn tốt với sức khỏe thể chất .Theo nữ CEO, mật càng nguyên chất, chưa qua những bước giải quyết và xử lý công nghiệp sẽ càng dễ kết tinh. Lý do lúc này lượng đường trong mật ong còn nguyên vẹn thành phần, khi phản ứng với những yếu tố từ môi trường tự nhiên sẽ dễ kết tủa và đóng đường hơn .” Ở những nước tiên tiến và phát triển trên quốc tế, người tiêu dùng không ngần ngại, thậm chí còn hài lòng khi mua được mật ong kết tinh vì họ biết đây là một trong những yếu tố cho thấy mật tự nhiên, không qua chế biến sâu. Thậm chí có nhiều mẫu sản phẩm mật ong kem ( creamy honey ) được tăng trưởng ra nhờ tận dụng đặc thù lắng đường “, CEO Thu Trang nói .Mât ong kết tinh nhiều lúc gây phiền phức cho người dùng. Cách giải quyết và xử lý thực trạng này khá đơn thuần, chỉ cần ngâm chai vào nước ấm 70-80 độ trong 30 phút .
Các loại sản phẩm hút khách của Tracybee .
Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Ong Mật Tracybee xây dựng từ năm 2012 bởi mái ấm gia đình có nghề nuôi ong truyền thống cuội nguồn. Hồi tháng 6, Tracybee giành phần thưởng cao nhất cuộc thi London Honey Awards 2021 ( Anh ), góp thêm phần đưa mật ong Việt lên map quốc tế .Theo CEO Lê Ngọc Thu Trang, mật ong xuất khẩu của Tracybee khi đến Mỹ, châu Âu thường bị kết tinh đến nửa container. Đối tác quốc tế sẽ đưa mật ong vào phòng ủ ấm để mật trở lại trạng thái lỏng khởi đầu, sau đó mới đóng gói và sản xuất thông thường .” Tracybee thường nhận những khiếu nại về nguyên do mật ong bị kết tinh, họ cho rằng đó chế phẩm đã pha đường, kém chất lượng. Khi nghe chúng tôi lý giải, người mua hiểu và liên tục ủng hộ “, CEO Thu Trang nói
Quy trình sản xuất mật của Tracybee rất khắt khe, kiểm soát từ khâu nuôi, chăm sóc, thu hoạch đến đóng gói, phân phối ra thị trường. Trước khi đến tận tay người tiêu dùng, mật ong phải trải qua kiểm nghiệm nhằm đảm bảo các tiêu chí: không nhiễm đường, không tồn dư chất kháng sinh và không chứa chất biến đổi gen (non GMO). Quy trình khép kín giúp doanh nghiệp chủ động áp đặt tiêu chuẩn cao nhất lên sản phẩm.
Mật ong Tracybee đang bán tại những mạng lưới hệ thống Lotte, Aeon, Mega Market, Tops Market và những ẩm thực ăn uống khác trên toàn nước .
Hiếu Châu (ảnh: Tracybee)