Nói về tai hại của nạn tham nhũng từ góc nhìn nhà sử học, ông Nguyễn Khắc Thuần cho rằng, bên cạnh tổn thất về vật chất còn có tổn thất to lớn hơn là mất niềm tin. “ Tổn thất vật chất còn làm lại được, mất đi cũng tìm lại được, còn mất niềm tin là mất tất cả, ” ông nói .* Trong lịch sử Việt Nam, ông nhận thấy người dân e ngại điều gì nhất ở Nhà nước, và khi xảy ra những điều đó sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?
– Có hai điều và đó là những cảm thức chung của trái đất chứ không riêng gì người Việt. Thứ nhất là thực trạng bè đảng, mất đoàn kết, lũng đoạn trong chính quyền sở tại. Nhiều triều đại trong lịch sử vẻ vang đã đánh mất sự ủng hộ của dân vì bè đảng, chia rẽ như thời Lê – Mạc ( còn gọi là thời Nam – Bắc triều ), thời Trịnh – Nguyễn phân tranh … Xung đột, cuộc chiến tranh dẫn đến thế nước yếu, loạn lạc gây nên đau khổ, mất mát cho người dân, tình thế đó lại tạo thêm thời cơ cho ngoại bang nhòm ngó, xâm lăng. Nỗi sợ thứ hai là tham nhũng. Từ mấy ngàn năm lịch sử dân tộc đến nay, nước ta chỉ mới thoát ra khỏi chữ “ nghèo ” được chừng 10 năm. Dân ta ai cũng biết những đau khổ từ cái nghèo, quan tham bòn rút mồ hôi nước mắt của dân chắc như đinh sẽ bị nghiêm trị. Đã có nhiều triều đại bị sụp đổ, bị dân chúng lật nhào vì dung dưỡng quan tham, nhũng nhiễu .
| “Không gì bằng những hành động mà người dân nào cũng mong đợi: xử lý nghiêm, công minh và minh bạch các vụ án tham nhũng, bảo vệ triệt để những người đứng ra tố cáo tham nhũng. Người dân phải nghe, thấy, sờ được những hành động này của Chính phủ.”
Nhà sử học
NGUYỄN KHẮC THUẦN
|
* Tham nhũng là một nguyên do gây ra bức bối xã hội. Trong những phát biểu của những nhà chỉ huy quốc gia, tham nhũng là ung nhọt cần phải vô hiệu và chống tham nhũng được xếp loại ưu tiên số 1 …
– Hứa thôi, nói thôi chưa đủ mà phải làm, phải thực thi cho được. Người dân sẽ rất cảm kích khi tận tai nghe, tận mắt thấy tham nhũng bị nghiêm trị. Trong lịch sử dân tộc đã có những câu truyện như vậy trở thành bài học kinh nghiệm lưu truyền. Như thời Lê sơ có tới bốn ông tướng mang tên Lê Lai. Ông thứ nhất là Lê Lai cứu Chúa. Ông Lê Lai thứ hai được Lê Lợi giao việc mua lương thực cho quân sĩ, ông này cầm tiền trốn mất và bị Lê Lợi tìm bắt lại, chém bêu đầu. Gần đây hơn thì người dân vẫn còn nhắc mãi việc Bác Hồ xử Trần Dụ Châu, vụ án tham nhũng tiên phong của nước Nước Ta độc lập .
Vừa rồi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nói “Phải biết hổ thẹn với tiền nhân” là rất thấm thía.
* Xét về góc nhìn lịch sử dân tộc, tai hại của những vụ án tham nhũng vừa mới qua chắc như đinh không hề tính bằng tiền. Theo ông, phải làm gì để khắc phục ?
– Tổn thất lớn nhất là mất niềm tin. Tổn thất vật chất còn làm lại được, mất đi cũng tìm lại được, còn mất niềm tin là mất tất cả. Tuy nhiên, niềm tin rất dễ mất nhưng không phải là không thể tái lập. Thành tâm nhận ra sai lầm, thiếu sót, thành tâm hối lỗi ăn năn, thành tâm sửa chữa, khắc phục thì sẽ khôi phục được lòng tin. Và khi có lòng tin thì dân sẽ trao cho tất cả. Những ngày này 67 năm trước, chỉ vài ngàn đảng viên đã được sự ủng hộ của dân chúng mà làm được một cuộc giành chính quyền từ Bắc chí Nam trong vòng chưa đầy một tuần. Sau lễ độc lập, dân lại quyên tiền, quyên vàng giúp Chính phủ. Rồi kháng chiến, dân cống hiến máu xương. Lịch sử của chúng ta chứng minh dân không tiếc gì với Nhà nước khi đã có niềm tin.
* Quy luật lịch sử nào sẽ ủng hộ một nhà nước bền vững, thưa ông?
– Câu khẩu hiệu của chúng ta “Nhà nước của dân, do dân, vì dân” là quy luật ấy. Với chính quyền thì “dân giàu, nước mạnh” nên phải chăm lo cho dân, tạo điều kiện để dân làm giàu chính đáng. Với dân thì “nước mất nhà tan”, luôn đặt nghĩa vụ giữ nước lên đầu. Đức thánh Trần (Trần Hưng Đạo) một đời trận mạc, trước khi nhắm mắt để lại một câu: “Nới sức dân làm kế rễ sâu gốc vững ấy là thượng sách giữ nước”.
Nghiên cứu lịch sử dân tộc, tôi hiểu tiền nhân của tất cả chúng ta luôn nhận thức : “ Một lời khen trong sử là vinh muôn đời / Một lời chê trong sử là nhục vạn kiếp ”. Học được tiền nhân điều đó, chắc rằng sẽ được dân tin. Lịch sử thay đổi của tất cả chúng ta mới được hơn hai thập niên, đã có chuyện khiến nhiều người đau lòng, phẫn nộ nhưng cá thể tôi thấy cục diện đang trên đà đi tới, những cái xấu rồi sẽ bị đào thải, mây đen sẽ bị xua tan. Tôi nhìn thấy điều đó trong thế hệ trẻ, những sinh viên trong sáng, mãnh liệt và tưng bừng sức sống của tất cả chúng ta .
| Nhà sử học Nguyễn Khắc Thuần hiện là Trưởng khoa Việt Nam học tại ĐH Bình Dương. Ông giảng dạy tại nhiều trường đại học và là tác giả của nhiều bộ sách lịch sử, văn hóa như: Việt sử giai thoại, Danh tướng Việt Nam, Đại cương Việt sử cổ trung đại, Đại cương lịch sử văn hóa Việt Nam…
|
