Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng

Tài liệu hướng dẫn phân tích ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ cung cấp cho em những kiến thức về ý nghĩa của tiếng sáo trong từng lần xuất hiện, dàn ý và bài văn mẫu phân tích ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ.

Trước khi làm bài văn mẫu này chúng ta cùng điểm danh lại trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài thì tiếng sáo được nhắc trong chi tiết nào và ý nghĩa của nó:

Hướng dẫn nghiên cứu và phân tích ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài)

Số lần Open của tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ:

  • Lần 1: Tiếng sáo xuất hiện ở ngoài đầu núi “Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi”
  • Lần 2: Tiếng sáo văng vẳng ở đầu làng “tai Mị nghe tiếng sáo văng vẳng đầu làng”.
  • Lần 3: Tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường:
  • Lần 4: Khi Mị bị trói, tiếng sáo vẫn vang vọng: “Em không yêu quả pao rơi rồi/ Em yêu người nào, em bắt pao nào”

Ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ trong từng lần xuất hiện:

Số lần xuất hiện Chi tiết nhắc tiếng sáo Ý nghĩa của tiếng sáo
1 Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi Biểu hiện cho vẻ đẹp của phong tục, nét đẹp văn hóa người dân miền núi.
2 Tai văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng Là biểu tượng cho tiếng gọi cuộc sống, khơi gợi tình yêu trong Mị
3 Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lơ lửng bay ngoài đường Là động lực thúc đẩy Mị đi đến hành động chuẩn bị đi chơi xuân
4 Mị vẫn nghe tiếng sao đưa Mị đi theo những cuộc chơi,.. Tiếng sáo vẫn thôi thúc tâm hồn Mị
5 Tiếng sáo, tiếng chó sủa xa xa Tâm trạng khổ đau của cô gái Mèo đầy bất hạnh.

Dàn ý chi tiết cụ thểphân tích ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ

a) Mở bài

– Giới thiệu tác giả Tô Hoài, tác phẩm Vợ chồng A Phủ .
– Dẫn dắt chi tiết cụ thể tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân .

b) Thân bài

* Hình ảnh “Tiếng sáo đêm xuân” trong từng lần xuất hiện:

– Lần tiên phong : Tiếng sáo Open ở ngoài đầu núi “ Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi ”
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo đã thức tỉnh tâm hồn cô Mị bởi tiếng sáo “ thiết tha bổi hổi ” và cô đã “ nhẩm thầm bài hát của người đang thổi ”
– Lần thứ 2 : Tiếng sáo văng vẳng ở đầu làng “ tai Mị nghe tiếng sáo văng vẳng đầu làng ” .
-> Ý nghĩa : Tâm hồn cô Mị như được hồi sinh. Mị nhớ lại thời xưa “ Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này Mị uống rượu bên nhà bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị ” .
– Lần thứ 3 : Tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường :
“ Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi ” .
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo đã giục giã cô Mị hành vi. Mị muốn đi chơi “ Mị vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng rồi vẫn đi chơi ngày Tết huống chi Mị và A Sử không có lòng với nhau và vẫn phải ở với nhau ”. Và cô Mị sửa soạn đi chơi “ Mị quấn lại tóc, Mị với lấy cái váy hoa vắt ở trong vách ” .
– Lần thứ 4 : Khi Mị bị trói, tiếng sáo vẫn vang vọng : “ Em không yêu quả pao rơi rồi / Em yêu người nào, em bắt pao nào ”
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo vẫn thôi thúc tâm hồn Mị “ đưa Mị theo những game show, những đám chơi ” .
– Lần sau cuối : “ Tiếng sáo, tiếng chó sủa xa xa ” .
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo như cũng đang lặng dần với tâm trạng khổ đau của cô gái Mèo đầy xấu số .

* Đặc sắc ghệ thuật:

– Xây dựng cụ thể rực rỡ
– Miêu tả tâm ý nhân vật tinh tế
– Dẫn truyện tự nhiên, sinh động
– Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, giàu chất thơ .

c) Kết bài

– Khái quát về ý nghĩa tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân .

>>> Tuyển chọn tất cả đề tài phân tích, cảm nhận về tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài

Một số bài văn hay phân tích ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài

Ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ bài số 1

Sau những dòng hiện thực, trĩu nặng lòng trắc ẩn trước kiếp người nô lệ, nhà văn Tô Hoài chuyển ngọn bút bằng câu văn lãng mạn, mộng mơ ấy để mở màn những phút trỗi dậy của sức sống tuổi trẻ trong tâm hồn cô Mị – nhân vật chính trong truyện “ Vợ chồng A Phủ ”. Từ đó, biết bao câu chữ, bao chi tiết cụ thể, hình ảnh thẩm mỹ và nghệ thuật cứ nối nhau tuôn chảy, cứ gọi nhau ngân vang. Trong những hình ảnh, chi tiết cụ thể ấy, có lẽ rằng nhà văn dụng công nhiều nhất khi miêu tả hình ảnh “ tiếng sáo đêm xuân ”. Chỉ đọc hơn hai trang truyện, tôi đã đếm được mười ba lần Tô Hoài nói đến tiếng sáo. Trong đó, có sáu lần tiếng sáo được đặc tả với những sắc độ âm thanh, những ngữ nghĩa và hiệu suất cao thẩm mỹ và nghệ thuật thật là sôi động, nhiều mẫu mã .
“ … Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi .
Mày có con trai con gái rồi
Bạn đang xem : Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài
Mày đi làm nương
Ta chưa có con trai con gái
Ta đi tìm tình nhân … ”
Đấy là mấy giai điệu mở màn của tiếng sáo. Nó từ xa vọng lại, nhưng nó thiết tha bổi hổi, nghĩa là nó thật thân thiện, da diết, khẩn cầu, nóng ấm một khát vọng được yêu, có người để yêu thương. Nhớ ai bổi hổi, bồi hồi … ( ca dao ). Vì thế, vừa nghe tiếng sáo, Mị đã nhẩm thầm được lời bài tình ca, trong đó hiển hiện một nghịch cảnh của cô gái đang khao khát niềm hạnh phúc lứa đôi : Mày có … Ta không … Mày đi làm nương … Ta đi tìm tình nhân. Nói khác đi, tiếng sáo mở màn trong những đêm tình mùa xuân ấy là tiếng gọi của bạn hữu. Nó có hai sắc độ thiết tha và bổi hổi, đã thức tỉnh tâm hồn đang yên ngủ, an phận, nó nhóm lên khát vọng đang lụi tàn trong ý nghĩ và tình cảm của Mị, người đàn bà từng có một tuổi trẻ biết yêu, được yêu và tràn trề niềm hạnh phúc .
Từ cái tính năng thức tỉnh, tiếng sáo đã hồi sinh cho tâm hồn và giục giã cô Mị hành vi. Từ tiếng sáo ngoài đầu núi, Mị nghe tiếng sáo ở ngay sân chơi trong làng. Mị lén lấy hũ rượu, uống ừng ực, rồi … lịm mặt … và lòng Mị đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên nhà bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị … Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đùng một cái vui sướng như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi … Dồn dập, nối nhau, sáu lần, nhà văn kể về tiếng sáo. Khi là của Mị, khi của người khác, tiếng sáo cất lên, trong hiện tại, hòa quyện những âm thanh trong quá khứ vọng về. Và cũng dồn dập những vấn đề, những niềm vui tuổi trẻ mà Mị từng trải qua, đang sống lại .
Đọc văn, ta ngỡ như mỗi từ ngữ, mỗi câu văn cứ ngân lên, rộn ràng tiếng sáo náo nức tình người. Sóng âm thanh khi thì vút cao lên, rủ rê mời gọi, khiến cho Mị thấy phơi phới trở lại, lòng vui sướng, Mị muốn đi chơi … Khi nó trầm xuống, sẻ chia, vỗ về nỗi đắng cay chua xót bởi cái thân phận phải ép duyên, bán mình của cô gái. Tiếng sáo như thủ thỉ trò chuyện, rồi lắng nghe từng cung bậc tâm trạng của Mị : A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau ! Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy nước mắt ứa ra … Ngọn sóng tủi hờn, bi lụy đang khóc than trong lòng cô gái thì sóng tình yêu và khát vọng của tiếng sáo lại dội lên, lửng lơ bay ngoài đường :

Anh ném pao, em không bắt

Em không yêu, quả pao rơi rồi …
Đấy là lời của tiếng sáo, lời của bài tình ca, lời của những bạn trai, gái đang yêu nhau, tâm tình bên nhau và … cũng là những tiếng lòng da diết, mãnh liệt từng bao năm bị chon vùi, kìm nén trong trái tim, trí tuệ của Mị. Vì thế, nó đã thôi thúc, giục giã Mị hành vi. Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi … Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách. Lúc này A Sử, tên chồng vũ phu đang đứng ngay trước mặt Mị. Nhưng cô gái như không nhìn thấy, không thàm chăm sóc. Cô thản nhiên làm cái việc mà cô muốn. Bởi vì, tiếng sáo mùa xuân tuổi trẻ tự trong tâm hồn Mị đã thực sự ngân lên. Bởi vì khát vọng tình yêu, niềm hạnh phúc và tự do đã trỗi dậy. Những thanh sắc tình yêu nhân bản từ ngoại cảnh đã đồng vọng cùng thanh sắc của nội lực bên trong khiến cho cô gái nô lệ, khổ đau ấy hồi sinh, muốn xóa bỏ cái thân phận hiện tại để trở thành cái quá khứ, cội nguồn vốn rất tự do, trong lành như mùa xuân, tự do như tiếng sáo những đêm tình …
Có thể nói, thẩm mỹ và nghệ thuật miêu tả tiếng sáo và tâm trạng nhân vật của nhà văn Tô Hoài ở đoạn này rất tài hoa. Tám lần ông nói tới tiếng sáo, kể về những cô gái, chàng trai thổi sáo, hát tình ca, nghe sáo, đi theo tiếng sáo. Ba lần ông đặc tả tiếng sáo : văng vẳng tiếng sáo …, tiếng sáo lửng lơ bay …, trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo … Những từ tượng thanh, phối hợp thẩm mỹ và nghệ thuật hòn đảo âm tiết ( không viết lơ lửng mà viết lửng lơ ), hòn đảo từ ( động từ văng vẳng trước danh từ tiếng sáo, tính từ lửng lơ trước động từ bay, động tử rập rờn trước danh từ tiếng sáo ) khiến cho những âm thanh của thứ nhạc cụ dân dã ấy trở nên sôi động, có hồn, ấn tượng xiết bao. Và nhờ đó, những cung bậc tâm trạng của nhân vật Mị trở nên phong phú và đa dạng, đơn cử, logic xiết bao .
Cho đến phút sau cuối của những đêm tình mùa xuân ấy, khi cô Mị bị A Sử trói đứng vào cột nhà hòng dập tắt khát vọng, sức sống trong tâm hồn cô, thì tiếng sáo vẫn vấn vương … bất diệt : Trong bóng tối, Mị đứng lạng lẽ, như không biết mình đang bị trói … Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi. “ Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào … ”. Mị vùng bước tiến … Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách … Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như vậy. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa … những khoảng thời gian ngắn này, âm thanh của sáo không hiện rõ bằng hình hài, sắc điệu nữa. Nó lịm dần cùng nỗi đau khổ của kiếp người. Nhưng nó không tắt hẳn. Nó lặn vào trong trái tim, nó cựa quậy trong máu thịt của cô Mị, cất lên thành tiếng lòng ru vỗ, an ủi. Cho nên, dù Mị vẫn đang bị trói, tiếng sáo vẫn đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi. Nó vẫn cùng Mị say sưa hát hát bài tình ca … “ Em yêu người nào, em bắt pao nào … ” Khát vọng tuổi trẻ và tình yêu của Mị không trở thành hiện thực thì nó sống trong tâm linh, trong mộng tưởng .
Tiếng sáo – tiếng gọi của tự do, niềm hạnh phúc, dây trói nào trói được ? Nó đã chắp cánh cho sức mạnh sống của Mị bay lên. Kể cả lúc cái hiện thực phũ phàng hành hạ Mị : Cô cảm thấy chân tay không cựa được, cô nghe thấy tiếng chân ngựa, tiếng chó sủa … thì có vẻ như tiếng sáo vẫn nhắc thầm trong tâm tưởng : lúc này là lúc trai gái rủ tình nhân dỡ vách ra rừng chơi. Mị lại bồi hồi. Kể cả lúc khắp người Mị bị dây trói thít lại đau nhức, Mị vẫn nồng nàn tha thiết nhớ … Vì cô vẫn nghe thấy tiếng sáo. Trời tang tảng sáng. Có lẽ lúc này, nhưng tiếng sáo hữu hình đã thực sự tắt. Chỉ còn dư âm của nó vang vọng trong lòng người. “ Ôm sầu mang giận ngẩn ngơ. Tiếng tơ im re giờ đây càng hay. ” ( thơ Bạch Cư Dị ). Không rõ, khi chuyển ngòi bút từ miêu tả sắc điệu đơn cử của những tiếng sáp ở hai đoạn trên thành nghiên cứu và phân tích tâm trạng đau xót, khi vô vọng, lúc mộng mơ của nhân vật Mị trong dư âm tiếng sáo của đoạn thứ ba này, nhà văn Tô Hoài có nghĩ tới nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tiếng đàn của Bạch Cư Dị trong thi phẩm nổi tiếng “ Tỳ bà hành ” rất lâu rồi ? Dù thế nào, đọc những dòng văn này của ông, tôi vẫn thấy thấm đẫm một chất thơ, khính phục một năng lực miêu tả thực sự và mày mò lòng người. Qua cái vô danh của một nhạc cụ, nhà văn đã tấu lên bao nhiêu thanh sắc của lòng người. Chỉ ba lần nhắc đến tiếng sáo, nhưng mãi mãi, ông chứng minh và khẳng định rằng : khát vọng tuổi trẻ, tình yêu, cái sức sống tiềm tàng ấy của con người không dây trói nào buộc được, không thế lực đen tối nào xóa được …
Trong tiến trình lịch sử vẻ vang văn học dân tộc bản địa, tất cả chúng ta từng biết tới khá nhiều áng văn chương có “ tiếng sáo ”. Cái âm thanh của thứ nhạc cụ tre trúc đơn sơ ấy đã trở thành một hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ với bao nhiêu giai điệu, bao nhiêu ngữ nghĩa rực rỡ. Đó là tiếng sáo của Trương Chi – chàng nghệ sĩ tài hoa nhưng xấu số trong chuyện cổ tích “ Trương Chi ”. Đó là tiếng sáo của Trương Lương nỉ non tình tự khiến cho Hạng Tịch – vua nước Sở phân vân, không hề giã từ nàng Ngu Cơ xinh đẹp, dẫn đến một thảm kịch lớn lao mà thi sĩ lãng mạn Huy Thông đã kể trong bài thơ nổi tiếng “ Tiếng địch sông Ô ”, năm 1936. Và đây, tiếng sáo của những Kim Đồng trong thơ Thế Lữ :
Khi cao ráo tận mây trời
Khi gần, vắt vẻo bên bờ cây xanh
Êm như lọt tiếng tơ tình
Đẹp như ngọc nữ uốn mình trong không …
Trong chuyện “ Vợ chồng A Phủ ”, tiếng sáo của nhà văn Tô Hoài như tất cả chúng ta vừa cảm nhận cũng đã được chau chuốt bằng sắc màu, âm thanh xinh xắn, uyển chuyển, không thua kém bất kể một áng thơ nào. Dường như, qua kĩ năng và tấm lòng yêu thương con người của ông, ngòi bút văn xuôi trở nên mềm mịn và mượt mà, trữ tình. Hình tượng “ tiếng sáo ” trong thiên truyện rực rỡ này đa dạng và phong phú độc lạ và sâu lắng hơn. Đọc tác phẩm, suy ngẫm về sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị, tất cả chúng ta không hề lướt qua hình tượng thẩm mỹ và nghệ thuật tiếng sáo. Bởi vì đấy là một điểm sáng nghẹ thuật vừa hiện thực, vừa lãng mạn, đẫm chất dân tộc bản địa và chất thơ. Bởi vì, đấy cũng là một cung bậc tinh xảo trong cảm hứng nhân đạo, nhân văn rất đáng trân trọng của ngòi bút Tô Hoài .
>> > Phân tích diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân

Ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ bài số 2

Vợ chồng A Phủ là một trong số không nhiều những tác phẩm văn xuôi viết thành công trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Có thể xem đó là gương mặt tiêu biểu của văn học thời đại mà cả dân tộc cùng “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”. Trong đó chi tiết tiếng sáo đêm tình mùa xuân là lát cắt ngang giữa nhân tế bào của tác phẩm. Vẻ đẹp nội dung, nghệ thuật cùng lộ ra từ chi tiết ấy.

Trước hết, cụ thể tiếng sáo đêm tình mùa xuân là một phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ nhằm mục đích tò mò, thể hiện vẻ đẹp nhân vật và chủ đề tư tưởng của tác phẩm. Tiếng sáo mùa xuân vốn là linh hồn của đời sống niềm tin vùng Tây bắc. Nó rất quen thuộc, thân thiện, không có gì mới lạ, đã được tác giả sử dụng hiệu suất cao linh diệu như chiếc móng vuốt của thần Kim Quy, như câu thần chú Vừng ơi … của Alibaba vậy. Nhờ chiếc lẫy thần ấy mà cung nỏ nhà vua bắn một phát chết hàng vạn tên xâm lược ; nhờ tiếng sáo đêm tình mùa xuân đó mà nhà văn mở được cánh cửa tâm hồn nhân vật Mị đã im ỉm khóa suốt bao nhiêu năm trời. Cứ nhìn cái dáng “ lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa ”, nhìn cái cách kéo lê tấm thân của Mị từ mùa này sang mùa khác, từ năm này sang năm khác thao tác như một cái máy, cứ nhìn cái sự đêm đến “ Mị chỉ còn biết thức với lửa ”, đêm nào cũng vậy, mặc dù rằng có bị A Sử ngứa tay đánh đập hay có người chết ngay ở đó … ( không có phản ứng gì thì người ta chỉ hoàn toàn có thể nghĩ rằng cô sẽ mãi câm lặng như tảng đá cho đến ngày chết rũ xương ở đây thì thôi …
Vậy mà từ khi nghe đầu núi lấp ló có tiếng sáo rủ bạn đi chơi của ai đó, “ Mị lại thiết tha bồi hồi ”. Tâm hồn Mị phát hiện tiếng sáo, đã mở màn cựa quậy, đã khởi đầu biết cảm nhận, đã xúc động. Đã sống lại thật rồi ! Tiếng sáo mùa xuân nhẹ nhàng, mỏng tang, vu vơ mà thần diệu tựa thuốc thánh Cam lộ. Tưới đến đâu thì hồi sinh sự sống, tình yêu đến đó … Kìa, Mị đang “ nhẩm thầm bài hát của người thổi sáo ”. Mị đang hòa lòng mình vào không khí mùa xuân tuổi trẻ của những game show đánh pao, đánh quay. Mị đang sống với tâm trạng yêu đương trong những bài hát. Dòng nước mát khan hiếm đã len rỉ vào tâm hồn đang khô hạn nứt nẻ của Mị rồi thì lẽ nào không mở lòng ? ! Tiếng sáo mùa xuân đến và đã neo đậu luôn trong lòng Mị, rồi ám ảnh không rời : “ Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng ”. Rồi như một phản ứng dây chuyền sản xuất, hàng loạt cả một quá khứ của tuổi trẻ hiện về, Mị lại được sống đắm chìm trong thời tuổi trẻ đầy mê hồn của mình : “ … Mị thổi lá cũng hay như thổi sáo …. bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị ” …
Tiếng sáo dập dìu thiết tha gọi ai đầu làng mà thức tỉnh cả một miền hồi ức, kỷ niệm ùa về tươi rói. Rồi tiếng sáo ngày một gần, ngày một da diết hơn ; ngồi một mình trong xó nhà bếp nhưng Mị nhận rõ “ Tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường … Mị thấy phơi phới trở lại … ”. Mùa xuân đã thực sự về, xốn xang trong lòng : “ Mị vui sướng như những đêm xuân ngày trước. Mị vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi … ”. Rồi theo phép biện chứng của tâm hồn, cái hiện thực đầy mê hồn của quá khứ và tiếng sáo gọi bạn yêu kia đã trở thành thái cực tương phản của cảnh sống thực tại. Mị so sánh so sánh, soi xét lại cái hiện thực mà cô đã và đang phải sống, thấy nó thật không bình thường, không hề đồng ý. Tâm lý Mị phát sinh một sự phản ứng giật mình mà thống nhất : Nghĩ đến nắm lá ngón … Nhìn ở góc nhìn sự sống cho thể xác, đây là một bước lùi, xấu đi. Nhưng nhìn ở góc nhìn đời sống niềm tin, nhìn ở SỰ SỐNG ĐÚNG Ý NGHĨA LÀ CUỘC SỐNG CON NGƯỜI, đây là một tín hiệu đáng mừng ở Mị. Bởi vì đó chính là sự thức tỉnh đầy tính nhân văn : Thà một phút huy hoàng rồi vụt tắt, thà chết trong một sự khẳng định chắc chắn kinh khủng ý nghĩa đúng đắn đời sống của mình còn hơn phải sống kiếp trâu ngựa suốt cả một đời. Nhờ tiếng sáo mùa xuân mà Mị có được sự thức tỉnh đó .
Tuy nhiên, một cô gái mê tiếng sáo, yêu đời như Mị không hề lùi sâu vào mãi góc chết. Tiếng sáo mùa xuân, tiếng sáo gọi bạn tình vẫn “ lửng lơ bay ngoài đường ”, và trong đầu Mị vẫn “ rập rờn tiếng sáo ” thì làm thế nào Mị hoàn toàn có thể lãnh đạm, làm thế nào Mị hoàn toàn có thể ăn lá ngón ? Thay vào đó, cô “ lấy hũ rượu, uống ừng ực từng bát ”. Mị dằn lòng xuống, cái đắng cay bị kìm xuống thì cái nồng nàn của hơi men và cái đắm say của “ tiếng sáo gọi bạn yêu ” càng thôi thúc : “ Mị đứng dậy xắn thêm mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng ” như để tự thắp sáng đời mình, như để khêu to hơn ngọn lửa tình yêu đang chập chờn trong ý thức của Mị. Hành động này lại tạo ra niềm tin để có hành vi tiếp theo can đảm và mạnh mẽ hơn : Mị quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa vắt trên vách, sửa soạn đi chơi, bất chấp sự xuất hiện của A Sử ( dù hắn là hiện thân trực tiếp và thường trực của cái ác, là hung thần quỷ ác đã nghiền nát tổng thể niềm hạnh phúc, sự sống của đời cô. Mị trọn vẹn không hề đếm xỉa đến hiện thực nữa. Lòng mải mê đi theo tiếng sáo, tay cô làm, chân cô bước như kẻ mộng du. Thậm chí cho đến khi đã bị trói bằng cả một thúng dây đay, bằng cả mái tóc dài của chính Mị, thân xác đau đớn cùng cực, thì tiếng sáo vẫn bám riết tâm hồn Mị. Suốt đêm dài … suốt đêm … Mị chỉ còn nghe tiếng sáo … Khi khát vọng tự do, khát vọng tình yêu đã cháy lên thì hiện thực kia làm thế nào đủ sức ngăn cản được sự bay bổng của tâm hồn ? ! .
Cũng có lúc tiếng chân ngựa đạp vách kéo Mị về thực tại. “ Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa. Con ngựa còn có lúc đứng gãi chân, nhai cỏ, còn … ” nhưng “ tiếng sáo vẫn đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi ” … Lúc chừng đã khuya, Mị còn tưởng tượng được cuộc chơi xuân đêm nay đã đến lúc “ trai làng đang đến bên vách làm hiệu rủ tình nhân dỡ vách rừng chơi. Mị đã nín khóc, Mị lại thiết tha bồi hồi ”. Tiếng sáo đã trở thành điểm tựa và Mị đã vững vàng hơn .
Chưa khi nào là một nhà văn lãng mạn nhưng những dòng này, những trang này, quốc tế tâm trạng nhân vật Mị lúc này và hàng loạt cụ thể tiếng sáo đêm tình mùa xuân dẫu thực đến độ nổi bật nó vẫn là những trang văn cực kỳ lãng mạn, đẹp tươi mê ly. Với chi tiết cụ thể tiếng sáo, không những nhà văn bật mở được quốc tế tâm hồn của một nhân vật khổ đau đã nhầu nát, tê dại vì bị giam hãm trong bóng ma và thế lực phong kiến miền núi, đang thức dậy, đang tăng trưởng với những cung bậc tinh xảo, phức tạp, tuần tự có, cải tiến vượt bậc có, có cả những bước tiến lùi xen kẽ ( nhưng đúng quy luật tâm ý mà còn tò mò, chứng minh và khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp tài hoa nghệ sỹ của người lao động dân tộc bản địa Mèo. Dẫu cho thể xác có bị vùi dập bao nhiêu thì lòng yêu đời, yêu niềm hạnh phúc, yêu tiếng sáo mùa xuân của người người Mèo vẫn không gì hoàn toàn có thể dập tắt được. Đó là bức thông điệp quan trọng nhất mà nhà văn gửi được đến bạn đọc qua tác phẩm này. Hơn nữa nó còn hé mở cả một sức mạnh tiềm ẩn, báo hiệu năng lực cách mạng trong nhân vật Mị và con người Tây Bắc .
Tiếng sáo đêm tình mùa xuân thực sự là một chi tiết cụ thể đầy sức điệu đàng, là nét hoa văn độc lạ nhất trên toàn tấm thảm hoa Tây Bắc. Giả sử không có tiếng sáo mùa xuân thì có lẽ rằng tâm hồn Mị không khi nào thức dậy được ( như trên đã nói ). Không có nó, đời sống Tây Bắc còn lại là gì ? – Chắc chỉ còn lại “ tiếng xập xình cúng ma ” nhận mặt người vay nợ lãi hay làm nô lệ cho bọn chúa đất. Tiếng sáo dập dìu suốt đêm đã xua đi cái hoang lạnh, cái đói rách của núi rừng, cái âm u của đời sống nô lệ, và gọi về cái ấm cúng, cái đa tình đáng yêu, chất nghệ sỹ của lòng người Tây bắc. Có tiếng sáo gọi bạn đầu làng, tiếng sáo vang vọng từ núi này sang núi nọ và “ những chiếc váy hoa phơi trên những tảng đá xòe như con bướm sặc sỡ ” núi rừng Tây bẳc trở nên thơ mộng, điệu đàng và mê hồn biết bao !
Cảm ơn nhà văn đã giúp người đọc mọi miền Tổ quốc được cảm nhận, chiêm ngưỡng và thưởng thức những vẻ đẹp trong sáng, thi vị của con người và núi rừng miền Tây thân yêu của tất cả chúng ta. Đọc đi đọc lại nhiều lần, tiếng sáo vẫn cứ mê hồn, ám ảnh quái đản, Viral từ người trong truyện đến người viết truyện, sang người đọc truyện :
“ Ngoài núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi … ”
“ Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường … ”
“ Tiếng sáo đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi … ” …
Ta như nghe được cả những tiếng reo vui náo nức của nhà văn khi mùa xuân đến được kìm nén trong nhiều câu văn : “ Những đêm tình mùa xuân đã đến ” … Ta như nghe được cả sự mời gọi thiết tha của người nghệ sĩ ấy trong từng dòng văn miêu tả tài hoa về tiếng sáo ấy rằng : Hỡi những ai chưa một lần đến Tây Bắc, hãy lên đây để được sống trong không khí của những đêm xuân nồng nàn men rượu và dập dìu tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường, tiếng sáo văng vẳng đầu nương, vang vọng qua những vách núi thành âm điệu đặc trưng của nền văn hóa truyền thống Tây Bắc. Tiếng sáo ấy cũng là tiếng lòng nồng nàn như rượu đêm xuân của nhà văn so với núi rừng và đồng bào những dân tộc bản địa vùng rẻo cao Tây Bắc nói riêng, với quốc gia Nước Ta nói chung .
Vẫn còn chưa đủ. Phải nói thêm : Chi tiết ấy còn là loại sản phẩm của một sự am tường cặn kẽ, tinh thông về phong tục, lối sống của đồng bào rẻo cao. Là loại sản phẩm của một ngòi bút tài hoa : văn như nhạc, như tranh, tải được cả sắc tố, mùi vị, âm điệu, linh hồn của núi rừng Tây Bắc. Trong sáng, hồn nhiên mà tình tứ, réo rắt da diết, mà mạnh khỏe quái đản .
Thật toàn vẹn, ngọt ngào và đầy dư vị !
Một chi tiết cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ như vậy nó dư sức làm rường cột cho cả một tác phẩm, ghi lại sự trưởng thành của chặng đường sáng tác, tạo ra sự tầm cao, góp phần riêng của nhà văn Tô Hoài vì vậy văn học, văn hóa truyền thống nước nhà .
Nay nhà văn Tô Hoài đã đi xa nhưng chắc như đinh tiếng sáo đêm tình mùa xuân của bản Mèo xa lắc vẫn vi vút, vẫn lửng lơ ám ảnh trong tâm lý bao thế hệ người đọc mọi miền quốc gia. Có thể nó còn vọng mãi sang quốc tế bên kia ru Người giấc ngủ ngàn năm ; và biết đâu âm tính cũng … lóe lên tia sáng ấm mùa xuân .
Nguồn : Sưu tầm

Các em có thể tham khảo Dàn ý phân tích diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân để có cho mình thêm những phân tích về ý nghĩa sâu sắc hơn nhé!

Cũng đừng quên tham khảo chọn lọc văn mẫu 12 hay nhất do Đọc tuyển chọn!

Phân tích ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài lớp 12 theo từng sự Open của tiếng sáo và ý nghĩa của riêng nó
Đăng bởi : trung học phổ thông Sóc Trăng

Chuyên mục: Giáo dục

Bản quyền bài viết thuộc trường trung học phổ thông Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận !
Nguồn san sẻ : Trường trung học phổ thông TP Sóc Trăng ( thptsoctrang.edu.vn )

Source: https://vvc.vn
Category : Vượt Khó

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Alternate Text Gọi ngay