Lễ hội làng Vân Côn – Hoài Đức – Thành Phố Hà Nội
Lễ hội đua bò 7 núi An Giang
Lễ hội Việt Nam là sự kiện văn hóa được tổ chức mang tính cộng đồng. “Lễ” là hệ thống những hành vi, động tác nhằm biểu hiện sự tôn kính của con người với thần linh, phản ánh những ước mơ chính đáng của con người trước cuộc sống mà bản thân họ chưa có khả năng thực hiện. “Hội” là sinh hoạt văn hóa, tôn giáo, nghệ thuật của cộng đồng, xuất phát từ nhu cầu cuộc sống.
Theo thống kê 2009, hiện cả nước Việt Nam có 7.966 lễ hội; trong đó có 7.039 lễ hội dân gian (chiếm 88,36%), 332 lễ hội lịch sử (chiếm 4,16%), 544 lễ hội tôn giáo (chiếm 6,28%), 41 lễ hội du nhập từ nước ngoài (chiếm 0,12%), còn lại là lễ hội khác (chiếm 0,5%).[1] Các địa phương có nhiều lễ hội là Hà Nội, Bắc Ninh, Hà Nam, Hải Dương và Phú Thọ.
Nước Ta là một vương quốc đã có hàng nghìn năm lịch sử dân tộc. Cũng như nhiều vương quốc khác trên quốc tế, Nước Ta có một nền văn hóa truyền thống mang truyền thống riêng. Chính những nét đó làm ra cốt cách, hình hài và truyền thống của dân tộc bản địa Nước Ta .Trong kho tàng văn hóa truyền thống của dân tộc bản địa Nước Ta, hoạt động và sinh hoạt lễ hội là vùng văn hóa truyền thống rất đặc trưng. Lễ hội là hoạt động và sinh hoạt văn hóa truyền thống dân gian phần nhiều xuất hiện ở khắp mọi miền quốc gia. Nhiều lễ hội sinh ra cách đây hàng nghìn năm đến nay vẫn được duy trì. Lễ hội ở Nước Ta khi nào cũng hướng tới một đối tượng người tiêu dùng thiêng liêng cần suy tôn là nhân thần hay nhiên thần. Đó chính là hình ảnh quy tụ những phẩm chất cao đẹp nhất của con người. Giúp con người nhớ về nguồn cội, hướng thiện và nhằm mục đích tạo dựng một đời sống tốt đẹp, yên vui .
Lễ hội truyền thống ở Việt Nam thường diễn ra vào mùa Xuân và số ít vào mùa Thu là hai mùa đẹp nhất trong năm, đồng thời cũng là lúc nhà nông có thời gian nhàn rỗi. Trong số các lễ hội Việt Nam thì phải kể đến những lễ hội chi phối hầu hết các gia đình trên mọi miền tổ quốc, đó là Tết Nguyên Đán, Lễ Vu Lan và tết Trung Thu. Gần đây một số lễ hội được nhà nước và nhân dân quan tâm như: Lễ hội đền Hùng,Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn, Giáng Sinh, Hội Phật Tích.
Một số lễ hội lớn ảnh hưởng tác động cả một vùng to lớn, tiêu biểu vượt trội như : hội Gióng ( xứ Kinh Bắc ), lễ hội đền Hùng ( Xứ Đoài ), lễ hội chùa Bái Đính, Hội Lim ( Kinh Bắc ) phủ Dày, ( xứ Sơn Nam ), lễ hội Yên Tử, lễ hội bà chúa Xứ ( An Giang ), Lễ hội pháo hoa Quốc tế TP. Đà Nẵng [ 2 ] ( thành phố Thành Phố Đà Nẵng ) …Lễ rước kiệu được tổ chức triển khai vào những dịp lễ hội lớn của làng, tại những đình, miếu, đền, chùa, hoặc nhà thời thánh Công giáo. Các kiệu gỗ thông dụng là bốn người khiêng hoặc tám người khiêng ( kiệu bát cống ). Nghi trượng trong lễ rước gồm cờ nhiều loại, lọng, tán, tàn ( quạt vả ), mộc bản, bát bửu, lỗ bộ v.v. Nhạc cụ có trống da, chiêng đồng, phách ( trắc ) và những nhạc cụ khác trong dàn bát âm. [ 3 ]
Phân cấp lễ hội[sửa|sửa mã nguồn]
Khác với các di tích Việt Nam đã được kiểm kê và phân cấp theo quy định, các lễ hội ở Việt Nam chưa được quy định phân cấp bài bản. Có những lễ hội bị biến tướng, trần tục hoá, mở hội tràn lan… nhiều ý kiến đề xuất việc kiểm kê các lễ hội trên toàn quốc để tiến tới phân cấp lễ hội theo các cấp: lễ hội cấp quốc gia, lễ hội cấp tỉnh, lễ hội cấp huyện và lễ hội cấp làng. Theo bà Lê Thị Minh Lý – Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hoá, điểm yếu trong việc quản lý lễ hội hiện nay đó là chưa có cơ sở dữ liệu khoa học và quan điểm tiếp cận đúng.[4] Không nên đánh đồng giữa lễ hội và festival.
Tùy vào từng thời gian, vào chủ thể mà lễ hội lúc bấy giờ được tổ chức triển khai ở nhiều cấp khác nhau. Ví dụ như lễ hội đền Hùng được tổ chức triển khai ở quy mô vương quốc 5 năm / lần. Những năm số lẻ thì lại được tổ chức triển khai ở quy mô cấp tỉnh. Các lễ hội thường được tổ chức triển khai ở quy mô cấp tỉnh như hội Lim, lễ hội Lam Kinh ( Thanh Hóa ), lễ hội đền Trần ( Tỉnh Nam Định ) … Các lễ hội ở quy mô cấp huyện tiêu biểu vượt trội như lễ hội đền Nguyễn Công Trứ ở Kim Sơn ( Tỉnh Ninh Bình ) và Tiền Hải ( Tỉnh Thái Bình ) để tưởng niệm người chiêu dân xây dựng huyện. Các lễ hội diễn ra ở đình Làng là lễ hội cấp nhỏ nhất, chỉ với quy mô làng, xã
Các lễ hội là di sản văn hóa truyền thống vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Tính đến hết năm năm trước, Nước Ta có 27 lễ hội được đưa vào hạng mục Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể cấp vương quốc gồm :
- 12 lễ hội được công nhận theo Quyết định số 5079/QĐ-BVHTTDL ngày 27/12/2012 là:
- Hội Gióng đền Phù Đổng và đền Sóc (Hà Nội), hội Lim (Bắc Ninh), Lễ hội Thổ Hà (Bắc Giang), Lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn (Hà Giang),, Lễ hội Kiếp Bạc (Hải Dương), Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn (Hải Phòng), Lễ hội Cầu Ngư ở Khánh Hòa (Khánh Hòa), Lễ hội Gầu Tào (Lào Cai, Hà Giang), Lễ hội Kỳ Yên ở đình Gia Lộc (Tây Ninh), Lễ hội Tháp Bà (Ponagar) Nha Trang (Khánh Hòa), Lễ hội Lồng Tông của người Tày (Tuyên Quang).[5]
- 4 lễ hội được công nhận theo Quyết định số 3084/QĐ-BVHTTDL ngày 9/9/2013:
- Lễ hội Phủ Dầy, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định; Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm, xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang và Lễ hội Nghinh Ông, huyện Cần Giờ, Thành phố Hồ Chí Minh,hội làng Đồng Kị(Bắc Ninh)
- 2 lễ hội được công nhận theo Quyết định số 3820/QĐ-BVHTTDL ngày 31/10/2013:
- Lễ hội Roóng poọc của người Giáy (Tả Van, Sa Pa, Lào Cai) và Lễ Pút tồng của người Dao đỏ (Sa Pa, Lào Cai).
- 10 lễ hội được công nhận theo Quyết định số 4205/QĐ-BVHTTDL ngày 22/12/2014:
- Lễ hội Đền Trần Nam Định, Lễ hội Hoa Lư Ninh Bình, Lễ hội miếu Bà Chúa Xứ núi Sam An Giang, Lễ hội Lồng tồng Ba Bể Bắc Kạn, Lễ hội làng Lệ Mật Hà Nội, Lễ hội Khô già của người Hà Nhì đen, Đại lễ Kỳ Yên đình Tân Phước Tây – Long An, Lễ hội vía Bà Ngũ hành Long An, Lễ làm chay (Long An), Lễ hội Rước cộ Bà chợ Được (Quảng Nam).
Lễ hội lớn những tỉnh thành[sửa|sửa mã nguồn]
Danh sách một số ít lễ hội[sửa|sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
