Hồ Xuân Hương là nhà thơ nữ tiêu biểu của văn học trung đại Việt Nam. Trong những tác phẩm của mình, bà hướng ngòi bút đến cuộc sống và số phận của những người phụ nữ trong xã hội xưa. Tự tình là bài thơ như vậy, dựa vào những hiểu biết của mình về bài thơ, anh chị hãy trình bày cảm nhận về hình ảnh người phụ nữ Việt Nam qua bài thơ Tự tình của Hồ Xuân Hương.
I. Dàn ý chi tiết cho đề hình ảnh người phụ nữ Việt Nam qua tự tình
1. Mở bài
Dẫn dắt vào đề : Tự tình là bài thơ rực rỡ của Hồ Xuân Hương viết về thân phận xấu số, tình duyên dang dở của chính bản thân nữ sĩ. Qua những dòng tâm sự của nhà thơ về cuộc sống, số phận đã gợi mở cho người đọc rất nhiều suy ngẫm về thân phận của những người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến xưa .
2. Thân bài
– Bài thơ Tự tình II được viết bằng bút pháp trữ tình vừa sâu lắng vừa mãnh liệt, kết hợp với thể thơ thất ngôn bát cú đã làm nổi bật lên cảnh ngộ và thân phận hẩm hiu của nhân vật trữ tình.
– Người phụ nữ tron xã hội xưa thường phải gánh chịu những bất công, định kiến nghiệt ngã của xã hội, Hồ Xuân Hương một người phụ nữ mưu trí, tinh tế cũng không hề thoát khỏi vòng xoay nghiệt ngã ấy .
+ Hình ảnh của nhân vật trữ tình hiện lên trong khoảng trống đêm khuya lạng lẽ với nỗi xót xa, bẽ bàng đến tột cùng
+ “ Đêm khuya ” là khoảng chừng thời hạn đặc biệt quan trọng, khi bạn vật chìm trong bóng đêm, mọi hoạt động giải trí ban ngày dừng lại cũng là lúc những tâm tư nguyện vọng sâu lắng, những trăn trở thêm khắc khoải nhất .
+ Âm thanh tiếng trống canh làm xáo động thêm những tâm tư nguyện vọng của người phụ nữ .
+ Động từ “ trơ ” được hòn đảo lên đầu câu để làm điển hình nổi bật cái nhỏ bé, bạc nghĩa của thân phận xấu số, tình duyên dở dang của nữ sĩ .
– Trong sự bất công của số phận, dở dang của niềm hạnh phúc, nữ sĩ Hồ Xuân Hương cũng như rất nhiều người phụ nữ trong xã hội phong kiến không hề giãi bày, tỏ tường cùng ai mà phải đơn độc đối lập với nỗi đau của riêng mình .
+ Hồ Xuân Hương đã mượn đến rượu để quên đi thực tại nhưng càng uống càng tỉnh, càng uống càng thấm thía về nỗi đau, sự dở dang của bản thân .
+ Hình ảnh vầng trăng khuyết chưa tròn hoàn toàn có thể là sự đồng cảm của vạn vật thiên nhiên với tâm trạng của con người
+ Hồ Xuân Hương không chỉ ý thức đượ về nỗi đau, sự lỡ làng của số phận mà còn ý thức được về niềm hạnh phúc và tình duyên cùng với đó là sự phản kháng đến mãnh liệt .
+ Mượn hình ảnh của rêu, đá cùng những động từ mạnh giàu sức gợi “ xiên ngang ”, “ đâm toạc ” đã biểu lộ sự bất bình, khát khao vùng lên vượt thoát khỏi sự ràng buộc của số phận, xiềng xích của xã hội phong kiến .
– Người phụ nữ Việt Nam trong xã hội xưa phải chịu những bất công của định kiến, buộc trở thành nạn nhân của xã hội với bao tủi cực, cay đắng .
– > Hình tượng người phụ nữ trong Tự tình có lẽ rằng chưa cho thấy hết được sự bất công, éo le của thân phận người phụ nữ xưa nhưng cũng dã mang đến bao day dứt, xót xa cho người đọc .
3. Kết bài
Qua hình ảnh người phụ nữ trong Tự tình của Hồ Xuân Hương, ta đã thấy được hình ảnh, số phận chân thực nhất của những người phụ nữ trong xã hội xưa .
II. Bài tham khảo cho đề cảm nhận về hình ảnh người phụ nữ qua bài thơ Tự tình
Tự tình là bài thơ rực rỡ của Hồ Xuân Hương viết về thân phận xấu số, tình duyên dang dở của chính bản thân nữ sĩ. Tuy nhiên, qua những dòng tâm sự của nhà thơ về cuộc sống, số phận đã gợi mở cho người đọc rất nhiều suy ngẫm về thân phận của những người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến xưa .
Bài thơ Tự tình II được viết bằng bút pháp trữ tình vừa sâu lắng vừa mãnh liệt, phối hợp với thể thơ thất ngôn bát cú đã làm điển hình nổi bật lên cảnh ngộ và thân phận hẩm hiu của nhân vật trữ tình. Người phụ nữ tron xã hội xưa thường phải gánh chịu những bất công, định kiến nghiệt ngã của xã hội, Hồ Xuân Hương một người phụ nữ mưu trí, tinh tế cũng không hề thoát khỏi vòng xoay nghiệt ngã ấy .
Hình ảnh của nhân vật trữ tình hiện lên trong không gian đêm khuya vắng lặng với nỗi xót xa, bẽ bàng đến tột cùng:
“ Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với nước non ”
“ Đêm khuya ” là khoảng chừng thời hạn đặc biệt quan trọng, khi bạn vật chìm trong bóng đêm, mọi hoạt động giải trí ban ngày dừng lại cũng là lúc những tâm tư nguyện vọng sâu lắng, những trăn trở thêm khắc khoải nhất. Trong khoảng trống đêm khuya tịch mịch ấy, hình ảnh người phụ nữ hiện lên với chất chồng suy tư, những nỗi niềm thầm kín nhưng không hề bày tỏ cùng ai. Tiếng trống canh dồn báo hiệu từng bước tiến của thời hạn, lạ lùng thay âm thanh tiếng trống không làm cho bức tranh đêm khuya bớt tịch mịch mà càng làm cho khoảng trống thêm lạng lẽ, bát ngát đến khắc khoải. Âm thanh tiếng trống canh làm xáo động thêm những tâm tư nguyện vọng của người phụ nữ .
Động từ “ trơ ” được hòn đảo lên đầu câu để làm điển hình nổi bật cái nhỏ bé, tệ bạc của thân phận xấu số, tình duyên dở dang của nữ sĩ. Hồng nhan chỉ vẻ đẹp của người phụ nữ nhưng khi đặt trong mối quan hệ với nước non lại gợi ấn tượng về sự nhỏ bé của thân phận hẩm hiu, tình duyên đen bạc của người khác hồng nhan bạc mệnh .
“ Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng xế bóng khuyết chưa tròn ”
Trong sự bất công của số phận, dở dang của niềm hạnh phúc, nữ sĩ Hồ Xuân Hương cũng như rất nhiều người phụ nữ trong xã hội phong kiến không hề giãi bày, tỏ tường cùng ai mà phải đơn độc đối lập với nỗi đau của riêng mình. Ở đây Hồ Xuân Hương đã mượn đến rượu để quên đi thực tại nhưng càng uống càng tỉnh, càng uống càng thấm thía về nỗi đau, sự dở dang của bản thân. Hình ảnh vầng trăng khuyết chưa tròn hoàn toàn có thể là sự đồng cảm của vạn vật thiên nhiên với tâm trạng của con người như Nguyễn Du từng viết “ Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu / Người buồn cảnh có vui đâu khi nào ”, cũng hoàn toàn có thể đây là hình ảnh ẩn dụ cho tình duyên lỡ làng, không toàn vẹn của nữ sĩ .
“ Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân mây đá mấy hòn ”
Hồ Xuân Hương không chỉ ý thức đượ về nỗi đau, sự lỡ làng của số phận mà còn ý thức được về niềm hạnh phúc và tình duyên cùng với đó là sự phản kháng đến mãnh liệt. Mượn hình ảnh của rêu, đá cùng những động từ mạnh giàu sức gợi “ xiên ngang ”, “ đâm toạc ” đã biểu lộ sự bất bình, khát khao vùng lên vượt thoát khỏi sự ràng buộc của số phận, xiềng xích của xã hội phong kiến. Tuy nhiên, dù có khát khao như thế nào thì người phụ nữ cũng không hề thoát khỏi tình hình bất công ấy mà đành gật đầu trong sự ngao ngán, căng thẳng mệt mỏi :
“ Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình san sẻ tí con con ”
Nếu mùa xuân của đất trời đi rồi sẽ trở lại theo quy luật của đất trời mang đến sự hứng khởi cho con người nhưng tuổi xuân của con người một khi đã trôi đi sẽ không khi nào quay lại. Số phận tệ bạc, hẩm hiu của số phận, tình duyên cùng niềm hạnh phúc không hề toàn vẹn khiến cho mỗi tuổi xuân qua đi lại càng làm cho nỗi đau của con người khắc khoải, da diết hơn. Tình duyên vốn mong manh, nhỏ bé “ mảnh tình ” nhưng cũng không hề toàn vẹn mà phải san sẻ để trở nên nhỏ bé đến đáng thương, tội nghiệp .
Người phụ nữ Việt Nam trong xã hội xưa phải chịu những bất công của định kiến, buộc trở thành nạn nhân của xã hội với bao tủi cực, cay đắng. Hình tượng người phụ nữ trong Tự tình có lẽ rằng chưa cho thấy hết được sự bất công, éo le của thân phận người phụ nữ xưa nhưng cũng dã mang đến bao day dứt, xót xa cho người đọc. Họ là những người phụ nữ thông thường, có khát khao niềm hạnh phúc đầy chính đáng nhưng dù khát cầu cả cuộc sống nhưng vẫn không hề làm đầy cho tình duyên dang dở .
Không chỉ ý thức về thân phận bẽ mọn, tình trạng đơn độc cùng tình duyên dang dở, hạnh phúc mong manh mà hình tượng người phụ nữ trong bài thơ còn thể hiện sự phản kháng đầy táo bạo, mạnh mẽ để vượt thoát khỏi xiềng xích của số phận.
Như vậy, qua hình ảnh người phụ nữ trong Tự tình của Hồ Xuân Hương, ta đã thấy được hình ảnh, số phận chân thực nhất của những người phụ nữ trong xã hội xưa .
