Giắc cắm loa là một phụ kiện không thể thiếu trong bất cứ một hệ thống âm thanh nào. Chỉ khi sử dụng các loại giắc cắm âm thanh để kết nối các thiết bị với nhau thì hệ thống mới có thể hoạt động bình thường được. Vậy các loại giắc cắm loa phổ biến sử dụng trong âm thanh là những loại nào? Làm sao để chọn cho phù hợp? Hãy cùng Lạc Việt Audio tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây để được giải đáp nhé!
Giắc cắm loa là một trong những phụ kiện âm thanh quan trọng được sử dụng để kết nối các thiết bị như cục đẩy công suất, vang số, loa,… với nhau. Vậy các loại giắc cắm âm thanh có chức năng là gì?
Các loại giắc cắm loa có vai trò:
- Giúp kết nối các thiết bị âm thanh với nhau.
- Đảm bảo tín hiệu âm thanh được truyền tải một cách tốt nhất.
- Giúp người dùng mở rộng kết nối hơn chẳng hạn bạn muốn thực hiện cách kết nối amply với loa hay kết nối loa với tivi.
- Các đầu jack cắm loa thường được hàn hoặc cố định với dây dẫn để thực hiện nhiệm vụ kết nối tín hiệu
- Tùy từng thiết bị mà chúng ta phải sử dụng các loại jack loa cho phù hợp.
Có thể thấy những loại giắc cắm âm thanh mặc dầu chỉ là một phụ kiện rất nhỏ nhưng chúng lại có vai trò quan trọng và không hề vắng mặt được .
Thuật ngữ về những loại giắc cắm âm thanh bạn cần biết !
Để hiểu được những loại giắc cắm loa thông dụng cũng như cách sử dụng cho đúng thì trước hết tất cả chúng ta cần biết được những thuật ngữ chuyên ngành. Những thuật ngữ hay dùng cho những loại giắc cắm loa bạn cần biết đó là :
- 1/8” (Mini): Jack cắm loa có đường kính 1/8” có chức năng truyền tải âm thanh, hình ảnh. Giắc 1/8” có kích thước như đầu nối tai nghe kiểu iPod.
- Cáp Y: Là loại giắc cắm âm thanh có thể chia tín hiệu thành 2 hoặc gộp 2 đường tín hiệu thành 1. Cấu của các loại giắc cắm loa Y giống như hình chữ Y nên được gọi là giắc/cáp Y.
- Cáp quang: Loại giắc cắm âm thanh cho kết nối S/PDIF 2 kênh và kết nối kiểu lightpipe Alesis ADAT. Chúng truyền âm thanh kỹ thuật số và trở thành chuẩn của nhiều hãng sản xuất âm thanh.
- S / PDIF: Là một định dạng để kết nối các thiết bị âm thanh kỹ thuật số với nhau dựa trên tiêu chuẩn AES / EBU.
- Elco/Edac: Là loại giắc cắm loa nhiều chân được sử dụng trong các hệ thống để kết nối nhiều cáp với 1 đầu nối. Cả Elco và Edac đều có cấu hình 20-. 38-, 56-, 90-, 120 pin.
- AES: AES/EBU là giải pháp tiêu chuẩn thay cho S/PDIF. Thường dùng loại cân bằng – cáp 3 dây, xoắn đôi 110Ohm và đầu XLR.
- BNC: Loại giắc cắm âm thanh đồng trục có dạng lưỡi lê rất riêng biệt.
- DB25: Là loại giắc cắm loa D-sub cho các thiết bị máy tính.
- TT (Tiny Telephone): Hay còn được gọi là jack 3.5mm. Có 2 dạng là TS và TRS chủ yếu được ứng dụng trong các phòng thu chuyên nghiệp.
Các loại giắc cắm loa thông dụng nhất lúc bấy giờ
Hiện nay có 6 loại giắc cắm loa thông dụng nhất đó là :
1. Giắc cắm loa Canon
Jack Canon hay còn được gọi là XLR là một trong các loại giắc cắm loa được sử dụng cực phổ biến. Chúng có chức năng kết nối các thiết bị như mixer, equalizer,…. đến chiếc amply.
Giắc cắm âm thanh Canon có 3 chân hàn :
- Chân thứ nhất: Hàn vào dây bọc giáp masse
- Chân thứ 2: Hàn vào dây có cực tính dương (+)
- Chân thứ 3: Hàn vào dây có cực tính âm (+)
Tuy nhiên khi liên kết những thiết bị âm thanh bạn lại nghe giắc cắm XLR đực / cái nghĩa là sao ? Thực tế đây là một quy tắc trong âm thanh XLR đực ( male ) là nguồn ra ( output ) còn XLR cái ( female ) là nguồn thu tín hiệu nguồn vào ( input ) .
Ví dụ đầu giắc Canon đực thường cắm vào mixer, preamp – 1 đầu XLR cái cắm vào micro .
Còn nếu giắc cắm loa Canon được sử dụng cho loa thì không phân biệt vì loa là thiết bị cuối chỉ nhận tín hiệu nên chỉ có jack Canon đực .
2. Giắc cắm loa Speakon
Trong các loại giắc cắm loa thông dụng hiện nay thì giắc cắm loa Speakon là loại chủ yếu được sử dụng để kết nối amply với loa. Trước đây khi sử dụng hai thiết bị kết nối với nhau người ta sử dụng trực tiếp cọc điện chứ không sử dụng các loại jack loa như hiện nay. Tuy nhiên việc này có nhược điểm là khó thực hiện và không đảm bảo an toàn, dễ gây cháy loa.
Từ khi giắc cắm loa Speakon sinh ra đã giúp xử lý được thực trạng đó triệt để, chúng có ưu điểm :
- Rất dễ sử dụng.
- Đảm bảo an toàn cho người dùng.
- Bảo vệ loa và ampli tốt hơn
- Kết nối chắc chắn, không bị rơi rớt.
- Có thể kết nối 2-3 cách tùy theo người sử dụng.
3. Giắc cắm loa 6 ly
Là một trong những loại giắc cắm loa thường gặp nhất lúc bấy giờ. Giắc âm thanh 6 ly hay còn gọi là jack 1/4 ” thường được sử dụng cho những loại nhạc cụ như đàn guitar, micro, headphone, …
Giắc cắm loa 6 ly được chia làm 2 loại là mono và stereo để cung ứng cho từng mục tiêu sử dụng đơn cử của người dùng .
+ Jack cắm loa 6 ly MONO ( tiến sỹ ) :
- Là loại giắc cắm loa có cấu tạo 2 cực, một cực là thân vỏ Sleeve có hàn vỏ bọc tiếp giáp, cực này thì tiết xúc trực tiếp với mạch ground có trên thiết bị.
- Cực thứ 2 là cực Tip nằm ở đầu nhọn dùng hàn mạch dây để truyền tải tín hiệu âm thanh mono hay unbalance.
+ Jack cắm loa 6 ly Stereo (TRS):
- Là loại giắc cắm loa mà đầu giắc có 3 cực là cực thân vỏ, cực ring và tip.
- Cực thân vỏ Sleeve vẫn hàn bọc tiếp giáp tiếp xúc với mạch ground.
- Cực Ring thì là mạch dây tín hiệu có cực tính âm
- Cực Tip có cực tính dương.
- Giắc cắm loa 6 ly TRS thường dùng cho các mạch stereo, balance (mạch cân bằng) hoặc dây tín hiệu insert.
- TRS là viết tắt của 3 từ Tip – Ring – Sleeve.
4. Jack cắm loa bắp chuối
Jack cắm loa bắp chuối có lẽ rằng là cái tên lạ nhất trong những loại giắc cắm loa mà chúng tôi đề cập phía trên. Sở dĩ được gọi là jack cắm loa bắp chuối ( jack cắm banana ) vì phong cách thiết kế đầu cắm phình ra ở giữa khá giống với hình quả chuối .
Ưu điểm của loại giắc cắm loa này đó là :
- Sử dụng đơn giản chỉ cần cắm trực tiếp vào cổng kết nối
- Tháo lắp dễ dàng.
- Thuận tiện hơn khi cần test nhiều thiết bị và so sánh.
Tuy nhiên giắc cắm loa hình chuối cũng có điểm yếu kém là nếu mua phải hàng kém chất lượng thì rất nhanh bị hỏng, tiếp xúc kém, tín hiệu truyền không tốt .
5. Giắc cắm loa bông sen RCA
Là một trong những loại giắc cắm loa có tuổi đời lâu và sử dụng thông dụng nhất lúc bấy giờ. Loại jack bông sen này chuyên được dùng để liên kết những thiết bị như đầu đĩa CD, những thiết bị có hình tới mixer .
Điểm đặc trưng của jack cắm bông sen dễ nhận diện nhất so với những loại giắc cắm loa khác đó là chúng có đầu jack cắm loa như hình bông sen. Thường có 3 màu vàng, đỏ và trắng rất dễ phân biệt .
Bạn hoàn toàn có thể phát hiện loại giắc cắm loa này trên nhiều thiết bị âm thanh hay ngay cả chiếc TV mà bạn đang sử dụng cũng có cổng liên kết này .
6. Giắc cắm loa hình càng cua – spade
Trong những loại giắc cắm loa thì giắc âm thanh hình càng cua là loại có độ thích hợp cao nhất. Chúng hoàn toàn có thể sử dụng với rất nhiều thiết bị âm thanh khác nhau .
Giắc cắm loa spade có kiểu chân dẹp nên tất cả chúng ta hoàn toàn có thể cắm chúng vào chân nối và khóa chốt chặt lại. Ưu điểm của loại giắc cắm loa này đó là dễ liên kết, chắc như đinh, tín hiệu không thay đổi .
Một số loại giắc cắm loa hình càng cua chất lượng bạn nên chọn như : Spade của Furutech, ETI Research hay WBT .
Ngoài những loại giắc cắm âm thanh mà chúng tôi liệt kê bên trên thì còn 1 số ít jack cắm cũng được sử dụng khá nhiều trong mạng lưới hệ thống âm thanh như : Giắc cắm loa đầu kim, giắc cắm loa bluetooth 3.5 mm, …
Phân biệt những loại giắc cắm loa đơn thuần
Nhiều bạn vẫn còn rất băn khoăn vì mới tiếp xúc với thiết bị âm thanh nên còn chưa biết cách phân biệt các loại giắc cắm âm thanh phổ biến. Nếu vậy bạn có thể dựa vào mẹo phan biệt các loại giắc cắm loa thông dụng cực đơn giản như sau:
- Jack cắm loa Canon (XLR) thường có 3 chân bên trong hoặc phần chốt có chỗ để cắm 3 chân.
- Jack cắm âm thanh Speakon có dạng đầu tròn, bên trong và ngoài có rãnh, có chốt dùng để cố định.
- Jack cắm hình chuối thì có dạng phình giữa như hình quả chuối.
- Giắc cắm loa 6 ly có đầu cắm khá dài, có phần thắt giống viên đạn ở đầu.
- Giắc cắm loa bông sen: Loại này thì cực dễ để phân biệt bạn có thể dựa vào màu sắc (trắng – đỏ – vàng) hoặc cấu tạo đầu giống với hoa sen với nhụy ở giữa.
- Đầu jack cắm loa hình càng cua có hình thù đặc biệt nên rất dễ phân biệt, loại này thì khó nhầm.
Cách chọn những loại giắc cắm loa chuẩn
Để bảo vệ được mạng lưới hệ thống âm thanh hoạt động giải trí tốt và có sự phối hợp uyển chuyển của những thiết bị bên trong thì việc lựa chọn những loại giắc cắm loa là điều tuy nhỏ nhưng lại rất quan trọng .
Chỉ khi bạn chọn được các loại jack cắm âm thanh phù hợp thì tín hiệu âm thanh truyền tải mới tốt. Vì thế khi chọn các loại jack loa bạn cần chú ý tới các yếu tố sau:
- Các thiết bị mà bạn sử dụng: Việc đầu tiên khi chọn giắc cắm loa cho hệ thống bạn cần xác định được bạn sẽ kết nối những thiết bị gì với nhau? Cần các loại giắc cắm loa nào? Nhiều trường hợp bạn không biết nhiều kiến thức âm thanh thì có thể hỏi các đơn vị cung cấp thiết bị hoặc nếu là mua dàn mới thì họ sẽ set-up luôn giúp bạn rồi.
- Thương hiệu: Bạn chỉ nên chọn các loại giắc cắm loa có thương hiệu, chất lượng trên thị trường. Vì nếu chọn loại chất lượng kém sẽ ảnh hưởng tới chất lượng của bộ dàn, trải nghiệm sử dụng cũng như gây ảnh hưởng tới tuổi thọ của các thiết bị.
- Nhà cung cấp: Hiện nay các loại giắc cắm loa chất lượng kém trà trộn rất nhiều vào hàng thật. Vì thế bạn chỉ nên chọn mua jack âm thanh tại những địa chỉ uy tín, được nhiều người đánh giá tốt như Tiki, Lazada, Lạc Việt Audio,.. hoặc một cửa hàng phụ kiện âm thanh uy tín.
Trên đây là bài viết giới thiệu về các loại giắc cắm loa được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Mong rằng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn hiểu hơn về các loại jack loa cũng như lựa chọn được rắc cắm phù hợp với hệ thống của mình. Theo dõi chúng tôi để biết thêm thật nhiều thông tin bổ ích khác nữa nhé! Hẹn gặp các bạn vào những bài viết sau.
Với hơn 15 năm trong nghành âm thanh, tôi đã và đang setup rất nhiều mạng lưới hệ thống âm thanh khác nhau : Từ những dàn loa đám cưới đến những mạng lưới hệ thống âm thanh sân khấu lớn. Với kinh nghiệm tay nghề và đam mê việc làm của mình chắc như đinh khi có nhu yếu liên hệ đến Lacvietaudio. com bạn sẽ nhận được những tư vấn chất lượng và hiệu suất cao nhất !
