” Cha đẻ ” điều hòa nhiệt độ hoàn thành xong tiên phong trên quốc tế năm 1902 là kỹ sư người Mỹ Willis Carrier .
Trên trong thực tiễn, con người đã nỗ lực đổi khác thời tiết và ảnh hưởng tác động tới tự nhiên từ rất rất lâu rồi. Trong khi việc đốt nóng sưởi ấm khá thuận tiện thì kỹ thuật làm mát lại trở nên phức tạp hơn. Theo những tài liệu lịch sử dân tộc, người Ai Cập là một trong những dân tộc bản địa tiên phong phát minh ra ” điều hòa ” sơ khai bằng cách treo lau sậy lên bệ hành lang cửa số và phun nước vào đó. Gió nóng thổi từ ngoài vào sẽ làm phát tán sương và giúp giảm nhiệt .
Máy điều hòa thời kỳ đầu.
Hơn nữa, những hạt sương cũng hoàn toàn có thể làm dịu không khí trong nhà, tránh được cái khô nóng của sa mạc .
Những người La Mã cổ đại cũng cho thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống ống nước bao quanh tường nhà nhằm mục đích hạ nhiệt cho những ngày khô nóng. Trong khi đó người Ba Tư cho xây những bể chứa nước và tháp gió bên cạnh để làm mát không khí .
Vào thời Hán ở Trung Quốc, người dân cũng phát minh ra những chiếc quạt máy gỗ để tạo sức gió làm mát. Thậm chí đến thời Đường Huyền Tông ( 712 – 762 ), nhà vua đã cho xây một tháp làm mát lắp trong hoàng cung, gồm có những chiếc quạt gió chạy bằng sức nước .
Tuy vậy, hầu hết những phát minh cổ đại chỉ mượn hiện tượng kỳ lạ tự nhiên để phần nào hạ nhiệt chứ chưa tác động ảnh hưởng thực sự tới thời tiết và nhiệt độ. Phải đến thế kỷ 17, khi hàng loạt những mày mò khoa học sinh ra, con người mới dần tìm ra cách tác động ảnh hưởng vào nhiệt độ môi trường tự nhiên để biến mùa hè thành mùa đông .
Khởi đầu với nhà phát minh Cornelis Drebble ( 1572 – 1633 ), ông đã phát minh ra quy mô làm mát không khí bằng cách cho thêm muối vào nước khi chúng bốc hơi. Chúng được ra mắt cho vua nước Anh bấy giờ là James I nhưng không được coi trọng .
Vào năm 1758, thống đốc bang Pennysylvania là Benjamin Franklin ( 1785 – 1788 ) cùng Giáo sư hóa học John Hadley ( 1731 – 1764 ) tại ĐH Cambridge đã thử nghiệm và tò mò ra nguyên tắc giảm nhiệt từ sự bay hơi. Đây là một phát minh quan trọng đặt nền móng cho máy điều hòa sau này .
Cả Franklin và Hadley nhận ra rằng sự bay hơi của một chất lỏng như rượu hay Ete hoàn toàn có thể làm giảm nhiệt độ của một vật thể xuống dưới điểm ngừng hoạt động của nước. Cả 2 ông đã thí nghiệm thành công xuất sắc sự bay hơi nhằm mục đích giảm nhiệt độ của ống nhiệt kế thủy ngân từ 18 độ C xuống âm 14 độ C .
Đến năm 1820, nhà hóa học người Anh Michael Faraday ( 1791 – 1867 ) đã thực thi thành công xuất sắc thí nghiệm nén và hóa lỏng khí amoniac. Trong quy trình thực nghiệm, ông nhận ra rằng amoniac lỏng bay hơi hoàn toàn có thể làm lạnh không khí xung quanh và đây là một trong những tiền đề cho máy điều hòa nhiệt độ sau này .
Vào năm 1842, bác sĩ John Gorrie ( 1803 – 1855 ) đã dùng chiêu thức nén khí nhằm mục đích tạo ra băng làm mát cho những bệnh nhân ở Florida-Mỹ. Đến năm 1851, cỗ máy làm nước đá tiên phong cho thương mại sáng tạo bởi kỹ sư James Harrison ( 1816 – 1893 ) chính thức được quản lý và vận hành ở nước Australia .
Vào cuối thế kỷ 19, sự bành trướng của ngành công nghiệp sản xuất cũng như những nhà xưởng thôi thúc quy mô trấn áp không khí, qua đó tinh chỉnh và điều khiển nhiệt độ và nhiệt độ nhằm mục đích bảo vệ chất lượng cho những loại thực phẩm, đồ uống sản xuất ra cũng như nâng cao hiệu suất lao động của công nhân .
Năm 1902, mô hình máy điều hòa không khí đầu tiên được vận hành bằng điện phát minh bởi Willis Carrier (1876-1950) được đưa vào sử dụng tại New York-Mỹ cho một nhà máy in. Hệ thống này chủ yếu kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm của không khí, qua đó tạo môi trường thích hợp nâng cao năng suất cho nhà máy.
Đây được coi là mô hình tiên phong cho hệ thống điều hòa không khí ngày nay và Carrier cũng được coi là cha đẻ cho hệ thống điều hòa hiện đại. Nguyên lý của mô hình này khá đơn giản khi Carrier cho không khí chạy qua một ống được làm lạnh bởi khí amoniac hóa lỏng. Ngoài ra hệ thống còn kiểm soát một đường ống cung cấp khí ẩm chạy qua ống làm lạnh, qua đó điều tiết được độ ẩm không khí cho nhà máy.
Ngay sau phát minh thành công xuất sắc này, công ty sản xuất máy điều hòa Carrier được xây dựng và mảng nghiên cứu và điều tra máy điều hòa được tích cực tăng trưởng nhằm mục đích ship hàng cho những xí nghiệp sản xuất, văn phòng, TT thương mại …
Đến thời gian này, phần nhiều những nhà khoa học đều hướng tới việc tạo băng theo truyền thống lịch sử bởi con người có thói quen tích trữ băng trong mùa đông để dùng cho mùa hè. Phải đến năm 1881, Tổng thống Mỹ James Garfields ( 1831 – 1881 ) bị ám sát phải vào bệnh viện thì thủy quân Mỹ mới manh nha ý tưởng sáng tạo tạo khí mát bằng cách thổi gió qua lớp băng liên tục trong 2 tháng, tốn hàng triệu kg nước đá trước khi vị tổng thống này qua đời .
Tuy nhiên, mạng lưới hệ thống của Carrier cũng sống sót 1 số ít rủi ro đáng tiếc khi sử dụng amoniac là một hợp chất hóa học có độc tính cao, trong khi giá tiền lắp ráp máy cũng khá tốn kém và size của cả mạng lưới hệ thống không hề nhỏ .
Ban đầu, mạng lưới hệ thống điều hòa này hầu hết lắp ráp cho xí nghiệp sản xuất và những hộ mái ấm gia đình siêu giàu với biệt thự cao cấp cỡ lớn .
Năm 1902, Trung tâm thanh toán giao dịch sàn chứng khoán Thành Phố New York đã lắp ráp mạng lưới hệ thống điều hòa làm lạnh và lò sưởi ấm song song được phong cách thiết kế bởi kỹ sư Alfred Wolff. Đến năm 1914, mạng lưới hệ thống điều hòa lần tiên phong được lắp cho một biệt thự nghỉ dưỡng cá thể tại Minneapolis do Carrier sản xuất. Kích thước của cỗ máy khá lớn với chiều cao 2,1 m, rộng 1,8 m và dài gần 7 m. Hàng năm, căn biệt thự nghỉ dưỡng này phải chi tới hơn 60.000 USD để bảo dưỡng hàng loạt mạng lưới hệ thống .
Bất chấp những rủi ro đáng tiếc và Chi tiêu đắt đỏ của mạng lưới hệ thống điều hòa, người dân thời kỳ này vẫn háo hức với những phát minh mới cùng với sáng tạo độc đáo điều khiển và tinh chỉnh nhiệt độ. Mặc dù quan điểm bảo thủ của tôn giáo về chúa trời và những yếu tố khác có cản trở nhưng mạng lưới hệ thống điều hòa không khí vẫn trở thành một trong những nguyên do thôi thúc những ngành như thực phẩm, dược phẩm, dệt may …
Năm 1917, mạng lưới hệ thống điều hòa lần tiên phong được lắp cho rạp phim ở Alabama-Mỹ và kể từ đó, chúng nhanh gọn được thông dụng thoáng đãng tại những TT do nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người mua. Năm 1922, Carrier tìm cách sửa chữa thay thế được chất amoniac bằng dielene bảo đảm an toàn hơn, cũng như giảm size cho máy điều hòa. Kể từ đây, loại sản phẩm này được sử dụng tại nhiều nơi như bách hóa, cao ốc, trạm tàu hòa …
Liên tiếp những năm sau đó, mạng lưới hệ thống máy điều hòa được nâng cấp cải tiến với hàng loạt những loại khí không ô nhiễm được ứng dụng. Đến năm 1931, H H Schultz và J Q Sherman đã sản xuất thành công xuất sắc chiếc máy điều hòa đặt vừa bệ hành lang cửa số làm mát cho 1 căn phòng. Như vậy, điều hòa không khí đã chính thức len lỏi được vào mọi mặt của đời sống, từ sản xuất cho đến hoạt động và sinh hoạt cá thể .
Dẫu vậy, mức giá máy điều hòa thời kỳ này vẫn khá đắt, vào khoảng chừng 10.000 – 50.000 USD ( tương tự 120.000 – 600.000 USD lúc bấy giờ theo tỷ suất lạm phát kinh tế ) và đa phần được giới siêu giàu sử dụng .
Giai đoạn thập niên 1930, khủng hoảng kinh tế khiến việc nghiên cứu và điều tra tăng trưởng điều hòa bị chững lại. Thế rồi Thế chiến II nổ ra khiến điều hòa đa phần được dùng trong quân đội để làm lạnh thức ăn cho binh sĩ hoặc làm mát máy bay .
Sau thế chiến II, sự ngày càng tăng của những nhà máy sản xuất sản xuất điều hòa cho quân đội đã tạo nguồn cung lớn cho loại sản phẩm này, qua đó giảm giá tiền và để mọi người dân hưởng lợi. Đến năm 1946, khoảng chừng 30.000 máy điều hòa được sản xuất và đáp ứng tại Mỹ thì số lượng này đã nhảy lên hơn 1 triệu vào năm 1953 .
Liên tiếp các năm 1957, 1969, công nghệ điều hòa có những bước đột phá quan trọng đóng góp cho sự phát triển của thế giới. Thậm chí vào năm 1987, Liên Hiệp Quốc phải ban hành nghị định thư Montreal nhằm bảo vệ tầng ozone của trái đất, khuyến nghị các quốc gia hạn chế sử dụng kỹ thuật làm lạnh CFC của điều hòa và tủ lạnh thải chất ô nhiễm môi trường.
Hiện nay, điều hòa đóng vai trò khá quan trọng trong đời sống người dân, nhất là những ngày nóng. Một cuộc tìm hiểu cho thấy điều hòa không khí đã giúp làm giảm khoảng chừng 80 % số vụ tử trận tại Mỹ do thời tiết năng nóng trong vòng 50 năm qua. Một nghiên cứu và điều tra khá thì chỉ ra hàng năm mỗi mái ấm gia đình Mỹ chi khoảng chừng 2000 USD cho nguồn năng lượng và 50 % số tiền này là cho điều hòa nhiệt độ .
Báo cáo của cơ quan thông tin nguồn năng lượng Mỹ ( EIA ) cũng cho thấy điều hòa lúc bấy giờ tiêu tốn ít hơn 50 % nguồn năng lượng so với thập niên 1990 và hơn 90 % số hộ mái ấm gia đình Mỹ lúc bấy giờ có sử dụng mẫu sản phẩm này .
