Trong khi đàn ông ngại kết hôn vì không tìm được việc làm tốt, ngày càng nhiều phụ nữ ở Nhật Bản lựa chọn từ bỏ vai trò làm mẹ để tập trung chuyên sâu cho sự nghiệp .Theo tài liệu chính phủ nước nhà công bố ngày 3/6, năm 2021, Nhật Bản ghi nhận số ca sinh thấp nhất trong hơn 100 năm qua .Con số này gây lo ngại về những tác động ảnh hưởng liên tục của sự suy giảm dân số – chủ đề khiến giới chức nước này đau đầu vì chưa tìm được hướng xử lý suốt thời hạn dài, The Washington Post đánh giá và nhận định.
 |
|
Một người mẹ Nhật Bản ôm đứa con 4 ngày tuổi. Năm 2021, Nhật Bản ghi nhận tỷ lệ sinh giảm năm thứ 6 liên tiếp. Ảnh: Asahi Shimbun.
|
Nhiều nguyên do
Nhật Bản ghi nhận 811.604 ca sinh và 1.439.809 ca tử trận vào năm ngoái, tức dân số giảm 628.205 người – mức giảm tự nhiên lớn nhất kể từ khi có tài liệu, theo Reuters. Số ca sinh năm 2021 cũng ghi lại mức giảm 3,5 % so với năm trước đó .Tỷ lệ sinh, số con cháu trung bình của một phụ nữ trong cuộc sống, giảm năm thứ 6 liên tục, xuống còn 1,3. Trong khi đó, tỷ suất sinh trên toàn quốc tế vào năm 2020, năm gần nhất mà Ngân hàng Thế giới công bố tài liệu toàn thế giới, là 2,4 .Một quan chức của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản nói với Jiji Press rằng tỷ suất sinh năm 2021 thấp là hiệu quả của việc giảm số lượng phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ, cũng như tỷ suất sinh của phụ nữ ở độ tuổi 20 .Những tài liệu trên là tin rất xấu so với những người Nhật Bản đang lo ngại về việc dân số già và ít đi .Hiện gần 30 % dân số xứ Phù Tang trên 65 tuổi. Sự sụt giảm dân số ở độ tuổi lao động đã góp thêm phần gây ra thực trạng thiếu nguồn nhân lực, đồng thời làm dấy lên lo lắng về thực trạng khủng hoảng cục bộ lao động tồi tệ hơn trong tương lai.
|
| Phụ nữ Nhật Bản ngày càng có học vấn cao và sự nghiệp tốt. Ảnh : RODNAE Production / Pexels. |
Các chuyên viên cho rằng tỷ suất sinh giảm là do một loạt những yếu tố .
“Vấn đề không nằm ở việc mọi người thờ ơ với tình dục hay không, mà là hạ tầng xã hội giúp duy trì sự phát triển lành mạnh của hộ gia đình nhiều thế hệ”, Jennifer Robertson, giáo sư về nhân chủng học và lịch sử nghệ thuật tại Đại học Michigan (Mỹ), cho biết.
Do ngày càng khó để có việc làm tốt, đàn ông từ bỏ hôn nhân gia đình. Người dân Nhật Bản cũng hiếm có con ngoài giá thú. Theo Asahi Shimbun, số lượng đăng ký kết hôn ở xứ sở hoa anh đào đã giảm năm thứ 2 liên tục, xuống còn 501.116 cặp vào năm 2021 .Trong khi đó, tỷ suất phụ nữ có học vấn cao đã tăng trong nửa thế kỷ qua, cũng như tỷ suất việc làm của họ .Mặt khác, giáo sư Robertson nói rằng khó tìm được dịch vụ gửi nhà trẻ bán trú với giá thành phải chăng ở Nhật Bản. Và trong một xã hội nơi phái đẹp vẫn phải tiếp đón nhiều việc làm nhà hơn đáng kể so với phái mạnh, nhiều phụ nữ đang từ bỏ vai trò làm mẹ để tập trung chuyên sâu cho sự nghiệp .“ Nhật Bản rất bảo thủ và muốn duy trì tính bất bình đẳng trong hôn nhân gia đình, cũng như mạng lưới hệ thống phân công lao động theo giới tính. Cho đến khi điều này biến hóa, họ sẽ phải gánh chịu khoản ngân sách lớn để duy trì dân số già ”, giáo sư nói .Tokyo ghi nhận mức sinh thấp nhất trên toàn nước, ở mức 1,08, Asahi Shimbun đưa tin. Ngoài ra, số người chết vào năm 2021 ở Nhật Bản đạt mức cao nhất kể từ khi Thế chiến 2, với ung thư là nguyên do số 1.
 |
| Người già ở Nhật Bản chiếm gần 30 % tổng dân số. Ảnh : Shutterstock. |
Tuy nhiên, Nhật Bản không phải vương quốc Đông Á duy nhất có mức sinh giảm .
Tỷ lệ sinh ở Trung Quốc giảm xuống mức thấp kỷ lục vào năm 2021, khiến Bắc Kinh cho phép phụ nữ sinh thêm con và trợ cấp tiền mặt cho các gia đình. Đồng thời, các bệnh viện từ chối thắt ống dẫn tinh cho đàn ông.
Vào năm 2020, tỷ suất sinh ở Hong Kong, Nước Singapore, Nước Hàn và Đài Loan ( Trung Quốc ) đều thấp hơn Nhật Bản, một phần do xu thế trì hoãn kết hôn và hiếm có con ngoài giá thú, chưa kể học phí đắt đỏ. Theo Economist, người trẻ ở những khu vực cũng khó mua nhà .Những thập kỷ gần đây, cơ quan chính phủ Nhật Bản đã đưa ra những chủ trương nhằm mục đích khuyến khích người dân số thêm con, gồm có cả khuyến mại tiền mặt và không tính tiền tiền học mần nin thiếu nhi, tuy nhiên mang lại nhiều tác dụng khác nhau .Các nhà phản hồi cho rằng Nhật Bản sẽ không biến mất, nhưng tương lai của nó nhờ vào vào số lượng người nhập cư .
