Cộng đồng kinh tế ASEAN (tiếng Anh: ASEAN Economic Community, viết tắt: AEC) là một khối kinh tế khu vực của 3 quốc gia thành viên ASEAN được thành lập vào ngày 31 tháng 12 năm 2015, khi bản tuyên bố thành lập chính thức có hiệu lực.[1][2] AEC là một trong ba trụ cột quan trọng của Cộng đồng ASEAN nhằm thực hiện các mục tiêu đề ra trong Tầm nhìn ASEAN 2020.[3] Hai trụ cột còn lại là: Cộng đồng An ninh ASEAN và Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN.
Mục đích xây dựng AEC[sửa|sửa mã nguồn]
Theo dự tính của những nhà chỉ huy ASEAN, AEC sẽ được xây dựng vào năm năm ngoái. Tuyên bố Hòa hợp ASEAN II nhấn mạnh vấn đề :
Các giải pháp triển khai[sửa|sửa mã nguồn]
Các biện pháp chính mà ASEAN sẽ cần thực thi để kiến thiết xây dựng một thị trường ASEAN thống nhất gồm có : hài hòa hóa những tiêu chuẩn mẫu sản phẩm ( hợp chuẩn ) và quy định, xử lý nhanh gọn hơn những thủ tục hải quan và thương mại, và hoàn hảo những quy tắc về nguồn gốc. [ 4 ]
Các biện pháp để xây dựng một cơ sở sản xuất ASEAN thống nhất sẽ bao gồm: củng cố mạng lưới sản xuất khu vực thông qua nâng cấp cơ sở hạ tầng, đặc biệt là trong các lĩnh vực năng lượng, giao thông vận tải, công nghệ thông tin và viễn thông, và phát triển các kỹ năng thích hợp.
Các giải pháp nói trên đều đã và đang được những nước thành viên ASEAN tiến hành trong khuôn khổ những thỏa thuận hợp tác và hiệp định của ASEAN. Như vậy, AEC chính là sự tăng nhanh những chính sách link hiện có của ASEAN, như Hiệp định Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN ( AFTA ), Hiệp định Khung ASEAN về Dịch Vụ Thương Mại ( AFAS ), Khu vực Đầu tư ASEAN ( AIA ), Hiệp định Khung về Hợp tác Công nghiệp ASEAN ( AICO ), Lộ trình Hội nhập Tài chính và Tiền tệ ASEAN, v.v …, để thiết kế xây dựng ASEAN thành ” một thị trường và cơ sở sản xuất thống nhất “. Nói cách khác, AEC là quy mô link kinh tế khu vực dựa trên và nâng cao những chính sách link kinh tế hiện có của ASEAN có bổ trợ thêm hai nội dung mới là tự do vận động và di chuyển lao động và chuyển dời vốn tự do hơn .
Quá trình thực thi[sửa|sửa mã nguồn]
Để trong bước đầu hiện thực hóa AEC, Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 9 ( 2003 ) đồng ý chấp thuận : ASEAN sẽ triển khai những khuyến nghị về link kinh tế của Nhóm Đặc Trách Cao cấp ( HLTF ) về Liên kết Kinh tế của Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN ( AEM ). Cụ thể là :
a- Đẩy mạnh việc thực hiện những sáng kiến kinh tế hiện có, bao gồm Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN, Hiệp định Khung ASEAN về Dịch vụ, và Khu vực Đầu tư ASEAN;[5]
b – Thúc đẩy hội nhập khu vực trong những ngành ưu tiên ;
c- Tạo thuận lợi cho việc đi lại của doanh nhân, lao động lành nghề và nhân tài, và tăng cường các thể chế của ASEAN và thu hẹp khoảng cách phát triển.
Hành động lớn đầu tiên của ASEAN để triển khai các biện pháp cụ thể trên chính là việc các nhà lãnh đạo các nước thành viên ký Hiệp định Khung ASEAN về Hội nhập các Ngành Ưu tiên.[6] Có thể coi đây là một kế hoạch hành động trung hạn đầu tiên của AEC. ASEAN hy vọng, hội nhập nhanh các ngành ưu tiên này sẽ tạo thành bước đột phá, tạo đà và tạo ra hiệu ứng lan tỏa sang các ngành khác. Tại Hiệp định này, các nước thành viên đã cam kết loại bỏ thuế quan sớm hơn 3 năm so với cam kết theo Chương trình Thuế quan Ưu đãi Có Hiệu lực Chung của AFTA (CEPT/AFTA). Các ngành ưu tiên hội nhập gồm: 7 ngành sản xuất hàng hóa là nông sản, thủy sản, sản phẩm cao su, sản phẩm gỗ, dệt may, điện tử, ô tô; 2 ngành dịch vụ là hàng không và e- ASEAN (hay thương mại điện tử); và, 2 ngành vừa hàng hóa vừa dịch vụ là y tế và công nghệ thông tin. Tháng 12 năm 2006, tại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN, các bộ trưởng đã quyết định đưa thêm ngành hậu cần vào danh mục ngành ưu tiên hội nhập. Như vậy, tổng cộng có 12 ngành ưu tiên hội nhập.[1] Các ngành nói trên được lựa chọn trên cơ sở lợi thế so sánh về tài nguyên thiên nhiên, kỹ năng lao động, mức độ cạnh tranh về chi phí, và mức đóng góp về giá trị gia tăng đối với nền kinh tế ASEAN. Các nước Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan sẽ hạ thuế quan đối với các sản phẩm của 12 ngành ưu tiên xuống 0% vào năm 2007, trong khi đối với các nước còn lại sẽ là năm 2012.
- Tóm lược Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC)[3]
- Hiệp định khung về Chương trình hợp tác công nghiệp ASEAN[7]
- Hiệp định khung về Khu vực Đầu tư ASEAN[5]
- Hiệp định khung ASEAN về hội nhập các ngành ưu tiên[6]
^ Theo kế hoạch ban đầu là năm 2020. Tuy nhiên, tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ XII tổ chức tại Cebu, các nhà lãnh đạo các quốc gia thành viên đã quyết định đẩy nhanh lên thành năm 2015.[2]
