Bối cảnh
Rối loạn sức khỏe tâm thần chiếm một hầu hết trong gánh nặng bệnh tật toàn thế giới. Chính sách và dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở Nước Ta hiện còn ít chăm sóc đến sức khỏe tâm thần. Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Sức khỏe Tâm thần thuộc Bộ Y Tế đã phân phối chăm sóc y tế không lấy phí ở hầu hết những địa phận ở Nước Ta nhưng phần nhiều chỉ tập trung chuyên sâu vào bệnh tâm thần phân liệt và bệnh động kinh, và có một số ít khu vực thử nghiệm về bệnh trầm cảm. Bên cạnh đó, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã có chương trình tập trung chuyên sâu vào việc tương hỗ xã hội so với những người có yếu tố về sức khỏe tâm thần. Mặc dù đã có những chương trình tương hỗ này, nhưng những bệnh nhân tâm thần phân liệt, động kinh và trầm cảm, và mái ấm gia đình của họ vẫn còn chưa ý thức được những năng lực chăm sóc, điều trị và đồng thời vẫn bị kì thị từ cộng đồng .
Vấn đề
Ở hầu hết những tỉnh nông thôn như Quảng Trị và Phú Yên ở Nước Ta, chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần còn hạn chế từ cấp tỉnh cho đến cấp thôn. Nhân viên y tế, đặc biệt quan trọng là Y tế thôn bản, thiếu kỹ năng và kiến thức, kinh nghiệm tay nghề và thái độ thao tác với bệnh nhân tâm thần. Việc khám sàng lọc và phát hiện sớm còn rất hạn chế, không có giáo dục nâng cao sức khỏe tâm thần và tương hỗ tâm ý. Giáo trình đào tạo và giảng dạy về sức khỏe tâm thần tại những trường y tế không được cập nhập liên tục. Nếu không có sự tư vấn hoặc chăm sóc tại nhà trong cộng đồng, bệnh nhân tâm thần vẫn tự mặc cảm hoặc bị cộng đồng kì thị
Vai trò của MCNV
Với tiềm năng nâng cao chất lượng đời sống cho những người có yếu tố về sức khỏe tâm thần và mái ấm gia đình họ, MCNV đã hợp tác với tổ chức triển khai phi chính phủ quốc tế Sáng kiến Toàn cầu về Tâm thần học ( GIP ) và những đơn vị chức năng y tế cấp tỉnh để trong bước đầu thực thi quy mô chăm sóc sức khỏe tâm thần dựa vào cộng đồng ở huyện Hướng Hóa và Vĩnh Linh thuộc tỉnh Quảng Trị, và huyện Sơn Hòa thuộc tỉnh Phú Yên .
Hoạt động đầu tiên là phát triển năng lực về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế, từ cấp thôn đến cấp tỉnh đặc biệt là cấp xã và cấp thôn. Việc phát triển năng lực được thực hiện thông qua các giảng viên tại các Trường đại học y tế thông qua các hội thảo tập huấn, tham quan học tập và huấn luyện bởi các bác sĩ từ bệnh viện tâm thần Đà Nẵng. Chúng tôi đã tập huấn về kiến thức cơ bản và khả năng phát hiện, điều trị và phục hồi chức năng cho bệnh nhân tâm thần cũng như sử dụng các công cụ sàng lọc sức khỏe tâm thần tại cộng đồng. Sau đó, các nhóm tự lực của gia đình có người rối loạn tâm thần được thành lập thông qua Hội người khuyết tật để các bệnh nhân tâm thần và gia đình họ có thể gặp gỡ chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau trong quá trình chăm sóc người bệnh.
Tiếp đó, MCNV hỗ trợ các kế hoạch phát triển cá nhân cho người rối loạn tâm thần. Những kế hoạch này dựa vào tình trạng của từng cá nhân nhằm mục đích điều trị toàn diện, hòa nhập xã hội và nâng cao điều kiện sống của họ.
Các nhân viên y tế thôn bản được tập huấn và hướng dẫn để họ có khả năng thực hiện việc thay đổi hành vi giao tiếp bằng cách sử dụng các phương pháp sáng tạo (chẳng hạn như phim hoặc kịch rối) nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về sức khỏe tâm thần và giảm sự kì thị cũng như phân biệt đối xử mà những người bệnh vẫn phải đối mặt.
Kết quả đạt được
Kết quả từ 1 số ít điều tra và nghiên cứu bởi những sinh viên Hà Lan chỉ ra rằng những cán bộ y tế được tập huấn đã nâng cao chất lượng dịch vụ ship hàng, họ có năng lực chăm sóc tại nhà và tư vấn cho người bệnh tâm thần .
Những nhân viên cấp dưới y tế thôn bản được tập huấn đã sử dụng công cụ chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới ( SQR – WHO 1994 ) để sàng lọc 12,008 người độ tuổi từ 18 đến 65, trong số đó đã phát hiện 755 người có rủi ro tiềm ẩn về sức khỏe tâm thần. Gần 100 người trong số đó được điều trị và tư vấn. Kết quả này đã cho thấy nhiều người được tiếp cận với chương trình sức khỏe tâm thần vương quốc hơn và giờ đây đã hoàn toàn có thể được tiếp cận rất đầy đủ hơn những chăm sóc sức khỏe tâm thần tương thích .
Sáu nhóm mái ấm gia đình có người rối loạn tâm thần gồm có hơn 120 mái ấm gia đình với bệnh nhân tâm thần, những người này đã cho thấy sự cải tổ trong quy trình điều trị của họ, đã nhận được tương hỗ xã hội và ít bị kì thị hơn trong cộng đồng. Gánh nặng của mái ấm gia đình trong chăm sóc người bệnh đã giảm nhờ sự đổi khác tích cực trong hành vi của bệnh nhân tâm thần và uống thuốc đêu đặn dưới sự tương hỗ của mái ấm gia đình .
