Sau khi cày xong bộ Dám bị ghét Dám hạnh phúc, thứ đầu tiên đọng lại trong đầu mình lúc này là cảm thức cộng đồng – community feeling. Nó được đặt ở vị trí trung tâm trong tâm lý học cá nhân – Individual Psychology của Alfred Adler, với định nghĩa đơn giản là bạn phải luôn tạo cho mình cảm giác là một phần của cộng đồng, hay có cống hiến cho cộng đồng, nếu không thì những vấn đề tâm lý sẽ sớm xuất hiện và đè nặng lên tinh thần của bạn.
Nó làm mình nhớ lại 1 bài Ted talk rất hay của Johann Hari, có lẽ là bài nói hay nhất từ trước đến nay mình được nghe về trầm cảm và chứng rối loạn lo âu – depression & anxiety, hai căn bệnh tâm lý rất phổ biến trong thời đại ngày nay.
Trong bài diễn thuyết, cả 2 ví dụ Johann đưa ra (về biện pháp mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị trầm cảm hay lo âu) đều đều liên quan đến việc tạo lập các nhóm nhỏ để những người gặp vấn đề về tâm lý có thể được trải nghiệm cảm giác cộng đồng này. Cụ thể hơn, nhóm thứ 1 quyết định cùng chăm sóc một khu vườn, còn nhóm thứ 2 dùng những buổi gặp mặt để cùng nhau nhắc lại những kỷ niệm sự kiện ý nghĩa nhất trong cuộc đời mỗi thành viên và tìm cách làm sao để họ có thể trải nghiệm những điều ấy nhiều hơn nữa trong tương lai.
Doughnut Economics(mô hình này đang rất nổi tiếng trong kinh tế học vĩ mô ở các nước phương Tây) của Kate Raworth và nghe các bài nói của bà, mình có được biết đến 1 cái app mà người Hà Lan đã làm cho cộng đồng (viết bằng tiếng Hà Lan, nên đợt ấy vô ý quên xừ nó lưu lại :((). Mình viết ra đây, chỉ mong có anh dev nào tình cờ đi qua đọc được, có chút thời gian và tâm huyết mà xây dựng được cho nước mình thì hay quá. App ấy như kiểu meet-up, nhưng được làm chi tiết hơn theo thiên hướng tập trung vào khu vực xung quanh từng cá nhân, khi mọi người có thể lên đấy cập nhật tất cả những ý tưởng về dự án cộng đồng, hay các hoạt động nhóm ở khu vực xung quanh mình. Theo những gì Kate chia sẻ thì app ấy cực kỳ thành công, vì có lẽ nó đã khiến người ta có động lực tham gia vào các hoạt động ấy hơn, từ đó giảm đi thời gian cô độc hay cắm mặt vào các mạng xã hội.Đợt trước khi khám phá về quy mô nền kinh tế tài chính kiểu chiếc bánh rán – ( quy mô này đang rất nổi tiếng trong kinh tế tài chính học vĩ mô ở những nước phương Tây ) của Kate Raworth và nghe những bài nói của bà, mình có được biết đến 1 cái app mà người Hà Lan đã làm cho cộng đồng ( viết bằng tiếng Hà Lan, nên đợt ấy vô ý quên xừ nó lưu lại : ( ( ) .. App ấy như kiểu meet-up, nhưng được làm chi tiết cụ thể hơn theo thiên hướng tập trung chuyên sâu vào khu vực xung quanh từng cá thể, khi mọi người hoàn toàn có thể lên đấy update toàn bộ những ý tưởng sáng tạo về dự án Bất Động Sản cộng đồng, hay những hoạt động giải trí nhóm ở khu vực xung quanh mình. Theo những gì Kate san sẻ thì app ấy cực kỳ thành công xuất sắc, vì có lẽ rằng nó đã khiến người ta có động lực tham gia vào những hoạt động giải trí ấy hơn, từ đó giảm đi thời hạn cô độc hay cắm mặt vào những mạng xã hội .
Một điểm cần lưu ý là các hoạt động nhóm này khác về bản chất so với những buổi tụ tập bạn bè vô thưởng vô phạt mà thường kết thúc bằng cách thằng nào ôm điện thoại thằng ấy và mở mồm là kêu chán chả có gì làm nhé. Vì ít nhất các hoạt động này có 1 chủ đề hoặc 1 mục đích cho nó, và việc các thành viên tập trung vào mục đích ấy cũng như những thứ có liên quan sẽ khiến buổi hoạt động tự nó mang một ý nghĩa nhất định.
Mở rộng ra một chút ít, đợt trước mình ngồi ngẩn ngơ với ngắm gái xinh mãi cũng chán tự dưng nảy ra được cái ý tưởng sáng tạo về 1 chiếc app tương tự như, nhưng tập trung chuyên sâu vào việc trợ giúp người khác. Mình đặt tên cho sáng tạo độc đáo này là Happy Helpers ( chưa tìm được cái tên nào hay hay trong tiếng Việt ). Vì giống như tư tưởng trong tâm lý học của Alder, mình tin chính cái việc trợ giúp người khác lại khiến ta cảm thấy được giá trị của bản thân. Vậy nên cái app này đóng vai trò như một cầu nối giữa những người thực sự cần giúp sức và những người rảnh hay chuẩn bị sẵn sàng cho đi, bằng cách thực thi một việc tốt. Cách thức sử dụng rất đơn thuần, người cần giúp sẽ đăng nhu yếu, và người có năng lực sẽ đồng ý. Tất nhiên tựa như như mạng lưới hệ thống feedback trên mạng thời nay, app sẽ có phần nhìn nhận và lịch sử dân tộc để tránh những kẻ chây lười mong tìm kiếm quyền lợi cho bản thân .
Nhưng kể cả có những kẻ như thế thật, mình tin cái hạnh phúc vì giúp được người khác vẫn khiến người cho đi có được cái niềm vui nho nhỏ trong cuộc sống này, giống như Seneca đã từng viết:
Một người thông thái tìm thấy nhiều hạnh phúc ở sự cho đi hơn là những kẻ khác tìm thấy trong sự nhận lấy – Seneca
Kết: Như boss Việt Anh đã chia sẻ trong event chất như nước cất cuối tuần trước, mình cảm thấy có vẻ các bạn trẻ Việt Nam đang dùng mạng xã hội hơi quá nhiều, cũng như những vấn đề về tâm lý học bắt đầu trở nên phổ biến hơn trong thời gian gần đây. Một phần lý do mình nghĩ cũng là vì các hoạt động xã hội còn khá ít ở Việt Nam, ít cơ hội để mọi người có thể thực sự gặp gỡ và tham gia các hoạt động có giá trị, về cả tư tưởng lẫn vật chất. Vậy nên rất mong những chia sẻ này có thể truyền chút cảm hứng, và từ ấy mọi người có thể nghĩ ra thêm những ý tưởng để các hoạt động này có thể được phổ biến và đa dạng hơn.
A Dreamer