Sau khi tạp chí Thế Giới Mới số 822, ngày 23-2-2009 đăng tải bài viết “ Cái nôi loài người ” trong phân mục Những huyền bí của lịch sử dân tộc, nhằm mục đích rộng đường dư luận, chungta.com đã phỏng vấn Đại tá Tiến sĩ Đỗ Kiên Cường, Viện Khoa học Công nghệ Quân sự, Bộ Quốc phòng, về 1 số ít yếu tố tương quan. Xin ra mắt bài phỏng vấn và mong nhận được quan điểm trao đổi của những chuyên viên và của bạn đọc xa gần .
Nhiều bạn đọc biết ông là chuyên gia trong lĩnh vực dị thường học (the paranormal) với 5 cuốn sách và hàng trăm bài báo đã công bố trong thời gian qua, kể cả trên Cảnh sát toàn cầu. Nay thì ông chuyển mối quan tâm sang lĩnh vực nhân chủng học và nguồn gốc loài người?
Tôi vẫn chăm sóc tới những nghành dị thường như ngoại cảm, viễn di sinh học hay những hiện tượng kỳ lạ tương quan với cái gọi là “ liên lạc với người chết ”. Bằng chứng là cuốn sách thứ 6 của tôi đang được tổ chức triển khai in ấn. Năm 2008, báo Thể thao và Văn hóa từng đăng liên tục 29 bài viết của tôi trong một tháng về chủ đề gây nhiều tranh cãi nói trên .
Bên cạnh đó, tôi cũng quan tâm tới một số vấn đề khác, như triết học, mối quan hệ giữa khoa học và nghệ thuật, giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, cũng như sự tương đồng và khác biệt giữa Đông và Tây… Đó là lí do tôi lưu tâm tới bài toán nguồn gốc loài người từ góc độ di truyền học.
Nhưng ông là một nhà vật lí ?Chính xác hơn, tôi là người nghiên cứu ứng dụng vật lý trong những khoa học sự sống, đơn cử là sinh học và y học. Vì thế tôi chăm sóc tới nghành nghề dịch vụ nhân chủng học phân tử, là chuyên ngành khoa học dùng những kĩ thuật phân tử và di truyền để nghiên cứu và điều tra nguồn gốc và mối quan hệ giữa những động vật hoang dã nhân hình, trong đó có con người. Tuy từng viết về ADN ti thể và nguồn gốc loài người trên tờ Tài Hoa Trẻ từ năm 2001, nhưng tôi chỉ thực sự khám phá chủ đề từ giữa năm ngoái, sau khi đọc bài “ Các cuộc thiên di thời tiền sử ” trên tạp chí Người Mĩ khoa học ( Scientific American ) tháng 7-2008, viết về những cuộc thiên di từ Đông Phi để sở hữu hành tinh của người tân tiến ( Homo sapiens ), mở màn từ khoảng chừng 60.000 năm trước .Ông đã đọc bài “ Cái nôi loài người ” trong phân mục Những huyền bí của lịch sử vẻ vang trên Thế Giới Mới số 822, ngày 23-2-2009 chưa ? Nếu đã đọc thì ông có quan điểm gì về bài viết đó ?
Đó là bài viết rất thú vị và bổ ích về Xóm Trại, một di chỉ khảo cổ quan trọng của văn hóa Hòa Bình. Các nhà khoa học tại Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á, đứng đầu là tiến sĩ Nguyễn Việt, đã khảo sát công phu và đi đến kết luận quan trọng rằng, niên đại của văn hóa Hòa Bình tại đó là 20.000 năm trước. Như vậy nếu được khẳng định, tuổi của văn hóa Hòa Bình sẽ tăng khoảng 10.000 năm so với con số vẫn được công nhận chính thức trước đây. Đây là một phát hiện khảo cổ rất quan trọng, nếu đúng.
Tuy nhiên bài viết nói trên cũng có một số thông tin cần trao đổi thêm để tránh hiểu lầm.
Đó là những thông tin gì ?Chẳng hạn ý niệm văn hóa truyền thống Hòa Bình “ hoàn toàn có thể là nguồn gốc của văn minh quả đât ” hay là “ cái nôi của loài người ”. Theo sự thừa nhận chung, cái nôi của loài người nằm ở Đông Phi, còn văn minh quả đât bắt nguồn từ Lưỡng Hà và vùng Trung Cận Đông. Lời chứng minh và khẳng định “ đây là một trong những phát hiện hiếm có và cổ nhất về loài người trên quốc tế ” cũng cần xem xét lại, vì người ta từng phát hiện Homo sapiens idaltu tại Omo, Ethiopia với niên đại hơn 160.000 năm trước. Các nhà khoa học đặt tên như vậy vì di cốt đó của người tân tiến ( Homo sapiens ) xứng danh là trưởng lão ( idaltu theo tiếng Ethiopia ) ! Đồng thời cũng có rất nhiều phát hiện về người văn minh và người Neanderthal ( loại người từng sống đồng thời với người tân tiến nhưng đã tuyệt chủng ở bán đảo Iberia 28.000 năm trước ) có niên đại nằm giữa thời gian đó và thời gian 20.000 năm trước. Phát hiện tại Xóm Trại, nếu được chứng minh và khẳng định, chỉ hoàn toàn có thể là “ hiếm có và cổ nhất về loài người ” tại Nước Ta mà thôi .
Người Neanderthal theo phục dựngNơi trồng lúa cũng là một yếu tố gây tranh cãi khác, khi Khu vực Đông Nam Á và vùng Hoa Nam vẫn tranh nhau “ bản quyền ” trồng lúa tiên phong. Công bố mới trên tạp chí Kỉ yếu Viện hàn lâm khoa học Mĩ ( PNAS ) năm 2006 cho thấy, thực sự hoàn toàn có thể làm ngỡ ngàng cả hai phía .
Văn hóa Hòa Bình được thừa nhận chính thức từ bao giờ, và nó có được xem là nguồn gốc văn minh nhân loại hay không?
Thứ bảy 30-1-1932 là ngày thuật ngữ “văn hóa Hòa Bình” chính thức được Đại hội các nhà tiền sử Viễn Đông lần thứ nhất họp tại Hà Nội thừa nhận, với niên đại khoảng một vạn năm trước. Nền văn hóa này trải rộng khắp Đông Nam Á, thậm chí cả từ Nam Trung Quốc tới tận Nepal, Ấn Độ hay Úc (mặc dù điều này chưa đạt được sự đồng thuận, chẳng hạn GS Hà Văn Tấn chỉ xem đó chỉ là “gần Hòa Bình”).
Thuật ngữ văn hóa Hòa Bình được đặt theo địa điểm Hòa Bình nước ta, vì những phát hiện tiên phong về nền văn hóa truyền thống này được thực thi tại đây. Tuy nhiên trong một thời hạn dài, Thailand mới được xem là cái nôi của nền văn hóa truyền thống này, nhờ phát hiện của giới học giả phương Tây, nổi bật là hai giáo sư khảo cổ học Mĩ Gorman và Solheim. Tại hang Ma ở Bắc Thái Lan, Gorman đã tìm thấy nhiều loại rau quả ( không có lúa ), hoàn toàn có thể là loại sản phẩm trồng trọt, với niên đại khoảng chừng 8.000 – 11 Nghìn năm trước ( xô lệch vài ngàn năm là sai số của giải pháp xác lập tuổi cổ vật nhờ các-bon phóng xạ ). Theo bài viết trên TGM, cái nôi của văn hóa truyền thống Hòa Bình hoàn toàn có thể sẽ được chuyển về cho Hòa Bình. Có lẽ mọi người dân đất Việt đều mong đó chính là thực sự, chứ không chỉ là quan điểm riêng của Gorman .Xin chú ý quan tâm rằng, hội nghị năm 1932 không hề xem văn hóa truyền thống Hòa Bình hoàn toàn có thể là nguồn gốc văn minh quả đât .Vậy từ khi nào và ai là người nêu ra giả thuyết đó ?Theo GS Hà Văn Tấn, nhà khảo cố số 1 của tất cả chúng ta, trong cuốn Theo dấu những văn hóa truyền thống cổ, NXB Khoa học xã hội, 1998, thì cùng 1 số ít người khác, từ thập kỉ 1960, giáo sư khảo cổ Mĩ Solheim là người nhiệt huyết và táo bạo nhất trong việc xem văn hóa truyền thống Hòa Bình và vùng Khu vực Đông Nam Á là cội nguồn văn minh trái đất, khi đẩy niên đại cuộc cách mạng nông nghiệp tại đây tới 15.000 năm trước CN, tức vượt vùng Lưỡng Hà khoảng chừng 7.000 năm .Gần đây là cuốn Địa đàng tại phương Đông ( Eden in the East ) năm 1998 của Oppenheimer, chuyên viên nhi khoa nhiệt đới gió mùa người Anh. Bản tiếng Việt đã được xuất bản năm 2005. Quan điểm của Oppenheimer là sự tiếp nối Solheim, khi ông chứng minh và khẳng định, Khu vực Đông Nam Á là nơi tăng trưởng nông nghiệp tiên phong và là cội nguồn của văn minh Trung Cận Đông, vốn được xem là hạt giống của văn minh phương Tây .Tuy nhiên, theo GS Hà Văn Tấn trong sách đã dẫn, vấn đề của Solheim gồm nhiều điểm không bình thường, hỗn loạn, chưa hay không có vật chứng vững chãi. Theo ông thì trong khi bác bỏ những quan điểm cực đoan đầy sắc tố thực dân ( xem Khu vực Đông Nam Á là vùng kém tăng trưởng thời tiền sử ), Solheim lại rơi vào quan điểm cực đoan đối ngược, khi xem Khu vực Đông Nam Á là ngọn cờ đầu của quả đât. Còn quan điểm của Oppenheimer thì tôi đã phản bác trong bài “ Oppenheimer và Chu thực sự nói gì ? ” trên bản điện tử của tạp chí Tia Sáng .
Tại sao ông phản bác Oppenheimer?
Vì Oppenheimer đã vi phạm tiêu chí Carl Sagan trong khoa học: “Tuyên bố khác thường đòi hỏi chứng cớ khác thường”. Quan điểm của Oppenheimer rất khác thường, khi đảo ngược nhận thức hiện hành của nhân loại về thời tiền sử. Tuy nhiên chứng cớ ông đưa ra thì hoàn toàn không đáng tin cậy.
Ông có thể đưa một bằng chứng đơn giản và rõ ràng cho thấy sai lầm của Oppenheimer hay không?
Theo Oppenheimer thì ta phải thấy một dòng gien đi từ Đông Nam Á hướng về phía Tây tới tận vùng Trung Cận Đông từ hơn 10.000 năm trước (thời điểm tại đó xuất hiện cuộc cách mạng nông nghiệp đầu tiên là 10.000 năm trước). Trong khi thực tế diễn ra hoàn toàn ngược lại: Theo Dự án bản đồ gien của Hội địa lí quốc gia Mĩ, hãng IBM và Quĩ gia đình Waitt (dùng 40 triệu USD để khảo sát quan hệ di truyền giữa mọi tộc người trên trái đất), chỉ thấy các dòng gien chảy từ Tây sang Đông cho tới tận thời Đá mới (xem bản đồ kèm theo).
Như vậy theo ông, Đông Phi mới là cái nôi của loài người, còn văn minh quả đât bắt nguồn từ Trung Cận Đông ? Vậy còn yếu tố trồng lúa nước ?Để tránh hiểu nhầm, xin nhấn mạnh vấn đề rằng, đó là quan điểm hiện hành của khoa học quả đât. Tôi là ai mà dám xem đó là quan điểm của mình !Riêng bài toán trồng lúa nước thì phức tạp hơn, khi giới chuyên viên chưa đạt được sự đồng thuận. Trước 2006, những nhà khoa học cho rằng lúa nước được thuần hóa tiên phong tại Khu vực Đông Nam Á hoặc Hoa Nam khoảng chừng 7.000 – 9.000 năm trước. Một khu công trình công bố năm 1998 trên tờ Khoa học ( Science ), một tạp chí số 1 quốc tế, đưa ra niên đại 12.000 năm trước tại Hoa Nam, nhưng có lẽ rằng không được thừa nhận thoáng đãng .
Bản đồ các cuộc thiên di chiếm lĩnh hành tinh của loài người bắt đầu
từ 60.000 năm trước. Mũi tên màu xanh ứng với số liệu ADN nhiễm sắc thể Y,
còn màu vàng ứng với số liệu ADN ti thể.
Năm 2006, Jason P. Londo, Đại học Washington, cùng bốn đồng tác giả Mĩ và Đài Loan, đăng tải trên PNAS một phát hiện hoàn toàn có thể làm thỏa mãn nhu cầu cả hai bên. Dựa trên việc nghiên cứu và điều tra cấu trúc gien của giống lúa dại, Oryza rufipogon, những tác giả cho rằng, hoàn toàn có thể Ấn Độ và Đông Dương là nơi phát tán lúa dại. Và giống lúa gieo trồng, Oryza sativa L., được thuần hóa tối thiểu hai lần tại những khu vực khác nhau. Trong đó giống Oryza sativa indica được gieo trồng tại những vùng phía nam dãy Himalaya, như Ấn Độ, Myanmar hay Xứ sở nụ cười Thái Lan ; còn giống Oryza sativa japonica được thuần hóa tại Hoa Nam và Đông Dương .Lúa nước đã được thuần hóa tiên phong tại Đông Dương, gồm có cả Nước Ta ?
Thực ra hai nhà khoa học Mĩ và ba nhà khoa học Đài Loan không kết luận như vậy. Họ chỉ đưa ra các địa danh Ấn Độ, Myanmar và Thái Lan cho giống indica và Hoa Nam cho giống japonica mà thôi. Nhưng căn cứ vào bản đồ phân bố các nhóm đơn bội trong bài báo, cần phải đưa Đông Dương vào danh sách “phong thần”. Có hình thái phân bố như nhau, tại sao Myanmar hay Thái Lan được tôn vinh, còn Việt Nam thì không?
Như vậy hoàn toàn có thể xem người Hán và người Việt đồng thời biết trồng lúa nước từ khoảng chừng 10.000 năm trước ?Không phải như vậy. Vì lúc đó tại những vùng là Hoa Nam và Nước Ta ngày này chưa hề có người Việt hay người Hán, mà chỉ có chủng lai giữa người Á ( Mongoloid ) và người Phương Nam ( Australoid ) mà thôi. Chủng này đang dần Á hóa để trở thành tiểu chúng Nam Á ( Austroasiatic ) thuộc đại chủng Á. Người Hán chỉ Open từ những nhóm người Hoa Hạ gần 5.000 năm trước tại lưu vực Hoàng Hà vùng Hoa Bắc. Trong khi đó, lúa nước đã được người Nam Á trồng tại Đông Dương và Hoa Nam từ mấy ngàn năm trước khi vùng Hoa Nam bị Hán hóa. Người Hán không phải là người trồng lúa tiên phong. Nhưng Nam Trung Quốc đúng là quê nhà của giống lúa Oryza sativa japonica, cùng với Đông Dương .Xin chú ý quan tâm thêm rằng, nói chung thông tin về thời tiền sử thường gây nhiều tranh cãi, vì rất khó xác lập tuổi đúng mực của những cổ vật. Ngoài ra vì là người “ nghiệp dư ” trong nghành này, nên nếu những thông tin mà tôi vừa nêu ở trên có bị phản biện thì cũng không lạ .Cảm ơn ông về những thông tin rất mê hoặc. Chungta. com kỳ vọng giới chuyên viên và bạn đọc sẽ liên tục trao đổi về những huyền bí đó của lịch sử vẻ vang .Tp. Hồ Chí Minh 3-4-2009
Tìm về cái nôi loài người
Việt Lâm,
Việt Lâm, Báo Hòa BìnhTrong vòng một tháng qua, tại hang xóm Trại xã Tân Lập, huyện Lạc Sơn đã phát hiện một bộ xương người có niên đại 17 nghìn năm và dấu lối mòn của người nguyên thuỷ cách đây 21 nghìn năm. Theo nhìn nhận của những nhà chuyên môn, đây là một trong những phát hiện hiếm có và cổ nhất về loài người trên quốc tế. Điều này càng vật chứng cho đất Mường Vang là một trong những cái cái nôi của loài người cổ đại .
Phát hiện nhiều dụng cụ bằng đá của người nguyên thuỷ
Đất Linh Thiêng
Xóm Trại có địa hình phủ bọc xung quanh là núi đá vôi bao trùm. Ở giữa là thung lũng đồng bằng to lớn được người dân canh tác lúa nước. Giữa thung lũng có sự hiện hữu của con suối Lạn trong xanh chảy vắt qua. Hang núi nơi phát hiện ra nhiều dấu tích của người cổ xưa nằm trên hang núi đá độc đạo giữa xóm Trại ngày này. Đứng từ trên đỉnh núi đá này hoàn toàn có thể nhìn bao quát hết cả xã Tân LậpTheo sách “ Tên làng xã Nước Ta đầu thế kỷ XIX ”, xóm Trại thuộc xã Trung Hoàng, tổng Trung Hoàng, phủ Lạc Thổ, đạo Thanh Bình. Năm 1886, xóm Trại thuộc địa phận Mường Vang xưa, nay thuộc những xã Quý Hoà, Tân Lập, Nhân Nghĩa. Đây là một thung lũng kín, có chiều rộng từ 2 đến 4 km, lê dài theo phương Bắc – Nam 7 km. Toàn khu vực thuộc thượng nguồn sông Dôm có mạng dòng chảy trên mặt hình “ nan quạt ” với phương chảy hướng Bắc – Nam. Độ cao tuyệt đối của thung lũng là 60 – 70 m so với mặt biển .
Dấu mòn có niên đại 21 nghìn năm ở hang xóm trại
Dẫn chúng tôi lên hang xóm Trại, còn gọi là hang Khụ Trại, ông Bùi Văn Trựu – 72 tuổi là người sinh ra và lớn lên ở đây kể : Từ ngày bé tôi đã những năm kháng chiến chống Mỹ hang Khụ Trại còn có cái miếu. Các cụ đời trước kể, hang này thiêng lắm, nên người ta đã làm miếu ở đây. Rồi hàng tháng, vào ngày rằm, mồng một, người trong xóm mang đồ lễ lên lễ. Đến mùa thì lễ cơm mới. Xóm chọn ra một mảnh đất tốt, xa khu dân cư không bị trâu bò phá giao cho 1 mái ấm gia đình có uy tín trong xóm. Gia đình này có trách nhiệm trông lúa trên mảnh đất đó. Lúa trồng không được bón phân, phun thuốc sâu. Đến mùa thì không được gặt mà phải lấy từng bông lúa, tuốt bằng tay cho vào cối giã thành gạo, nấu cơm cúng thần linh. Rồi ngày mồng 7 tết hàng năm, người xóm dù ai đi ngược, về xuôi cũng về miếu đi lễ cầu an lành, cầu làng xóm được mùa .
Dấu Chân người xưa
Năm 1980, nhân chuyến công tác làm việc nghiên cứu và điều tra lập map của giải pháp Hoà Bình – Tân Lạc. Đoàn địa chất 203 đã thực thi khảo sát thực địa khu vực huyện Lạc Sơn và phát hiện dấu vết văn hoá nguyên thuỷ ở hang Xóm Trại. Đoàn đã triển khai đào một hố thám sát 1 m x 1 m, thu được 108 hiện vật đá và một số ít xương động vật hoang dã những loại. Qua nhìn nhận cho thấy : Hang Xóm Trại là một di tích lịch sử văn hoá Hoà Bình có tầng văn hoá dầy, hiện vật phong phú và đa dạng. Với tầng văn hoá dầy gần 4 m, đây là di chỉ cư trú lâu dài hơn của dân cư Văn hoá Hoà Bình. Tầng văn hoá gồm hầu hết là ốc vặn bị chặt đít và vỏ ốc núi, ốc sên khá thuần chất từ trên xuống dưới. Trong tầng văn hoá ngoài công cụ đá, còn có nhiều vỏ trai và xương, răng động vật hoang dã .Núi đá tại xóm trại có rất nhiều hang, mỗi hang đều chứa những hiện vật bằng đá và xương. Theo anh Nguyễn Văn Tiến, cán bộ khảo cổ của Trung tâm tiền sử Khu vực Đông Nam Á, hiện vật ở những hang đếu giống nhau, toàn đồ bằng đá và xương. Duy nhất chỉ có hang trên đỉnh núi có nhiều đồ sành sứ đời Trần. Anh Tiến cho rằng, hoàn toàn có thể vào thời Trần, của cải đã được đưa lên hang núi cao nhất để cất giữ. Hang lớn nhất cũng là hang chứa nhiều hiện vật nhất có độ cao 15 m so với mặt thung lũng. Cửa hang rộng 8 m, cao 10 m hướng Đông Bắc, hang ăn sâu 13 m vào núi. Cửa hang có hình cánh cung, nhìn ra thung lũng và chỉ cách con sông Lạn chừng mấy trăm mét. Cửa hang và đáy hang rộng gần như nhau, nên tận trong đáy vẫn sáng sủa, thoáng đãng. Vì có hình cánh cung, mưa nắng hang đều khô ráo thật sạch. Người dân ở đây nói rằng, người nguyên thuỷ đã thật tinh tường, chọn khu vực vừa đẹp vừa bảo đảm an toàn lại thuận tiện đi ra sông suối và cả vùng thung lũng trước mặt. Những hiện vật bằng đá được tìm thấy trong hang đoàn khảo cổ cho rằng có nguồn gốc từ dưới dòng suối Lạn .
Tiến sĩ Nguyễn Việt – Trung tâm tiền sử Đông Nam á cho biết : Năm 2004, chúng tôi đã phát hiện dấu mòn đi lại tiền sử dài chừng 6 mét ở phía nam cửa hang. Khi mới phát hiện, mạng lưới hệ thống những dấu mòn này nằm sâu 60-70 cm, có niên đại 8-9 ngàn năm, thực trạng gần như nguyên vẹn. Đoàn cũng đã phát hiện ngách đi vào hang sớm nhất của những người nguyên thuỷ tiên phong sử dụng hang này. Ngách đi này nằm sâu dưới mặt tầng văn hoá cổ chừng 4 mét, len qua khoảng cách giữa những khối đá lăn với vách cửa hang. Chúng tôi đã gửi hơn 20 mẫu từ ốc, hạt, qủa, xương thú … sang Đức để nghiên cứu và điều tra và dữ gìn và bảo vệ. Đây là một trong những hang được phát hiện vào loại quý và hiếm của quốc tế. Trước đây, xóm trại là một vùng rừng rậm rạm đa phần là cây sồi dẻ rất tăng trưởng. Con người sơ khai sinh sống bằng hái lượm sồi dẻ, bắt và săn bắn tại khu vực này .Hiện tại, 6 vết mòn sâu và lớn đã được phát hiện bên dưới tầng văn hoá Hoà Bình đã và đang trong quy trình bị nước nhũ kết cứng. So với mạng lưới hệ thống vết mòn phát hiện trước đó thì những dấu vết mới phát hiện này có độ mòn sử dụng lâu và rõ ràng hơn nhiều. Điều đó chứng tỏ, đây là nơi mà con người nguyên thuỷ đã từng cư trú và là phát hiện về con người cổ nhất trên quốc tế .
