Ngày 25-5, tại Nhà khách Quốc hội (QH) TP.HCM, Ủy ban Về các vấn đề xã hội của QH tổ chức hội thảo về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cai nghiện ma túy và phòng, chống HIV/AIDS.
Cai nghiện tại gia đình, cộng đồng chưa hiệu quả
Ông Cao Văn Thành ( Phó Cục trưởng đảm nhiệm Cục Phòng chống tệ nạn xã hội, Bộ LĐ-TB và XH ) cho biết số người nghiện ma túy và số chất ma túy tăng mạnh qua từng năm. Điều này gây khó khăn vất vả, tạo sức ép rất lớn so với công tác làm việc cai nghiện và quản trị sau cai .
Các quy định pháp luật hiện nay về tổ chức cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng chưa đạt hiệu quả. Việc giao cho UBND xã, phường thực hiện là không khả thi, đã được chứng minh qua gần 20 năm nay. Hiện chỉ có 13/63 tỉnh, TP tổ chức cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng.
“ Bởi việc cai nghiện là dịch vụ tương hỗ về tâm ý, xã hội, y tế mang tính trình độ kỹ thuật, do vậy phải do những cơ quan chuyên môn bảo vệ điều kiện kèm theo, tiêu chuẩn để thực thi. Trong khi đó, Ủy Ban Nhân Dân cấp xã là cơ quan hành chính, không phải đơn vị chức năng phân phối dịch vụ. Chưa kể, lúc bấy giờ những dịch vụ tương hỗ tâm ý, xã hội, y tế ở cộng đồng không thuộc Ủy Ban Nhân Dân xã quản trị nên kêu gọi để tương hỗ người cai nghiện khó khăn vất vả. Nguồn lực ở xã, phường cũng không bảo vệ cho tổ chức triển khai cai nghiện … ” – ông Thành nghiên cứu và phân tích rõ .
Ông đề xuất việc tổ chức triển khai cai nghiện ma túy tại mái ấm gia đình, cộng đồng cần được lao lý theo nguyên tắc coi đây là hình thức tự nguyện ; do cơ quan chuyên môn thực thi ( tư vấn cai nghiện, tương hỗ phục sinh bằng những dịch vụ y tế, xã hội … ) với sự tham gia phối hợp của mái ấm gia đình, những tổ chức triển khai xã hội tại cộng đồng dân cư .
Theo phó cục trưởng đảm nhiệm Cục Phòng chống tệ nạn xã hội, nên cho quản trị Ủy Ban Nhân Dân huyện chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tổ chức triển khai việc cai nghiện tại mái ấm gia đình, cộng đồng và bảo vệ những điều kiện kèm theo, tiêu chuẩn cho bộ chuyên ngành lao lý .
Ông Phạm Văn Hòa, đại biểu QH tỉnh Đồng Tháp, cũng nhìn nhận ở cấp xã thì cơ sở vật chất về y tế không có, điều kiện kèm theo đơn cử để giáo dục người nghiện thì không đủ. MTTQ tham gia vào công tác làm việc này còn rất nhiều việc nên ở đầu cuối thì công an phải làm hết .
Ông Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, phát biểu tại hội thảo. Ảnh: LÊ THOA
Trại viên “đấu luật” với cán bộ
Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Sở LĐ-TB và XH tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, thông tin rằng lúc bấy giờ người nghiện ma túy không có nơi cư trú không thay đổi bị vận dụng giải pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Hơn 90 % người được đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là người không có nơi cư trú không thay đổi … nhiều lúc gây quá tải cho cơ sở cai nghiện, dễ dẫn đến thực trạng bạo loạn, đánh nhau, trốn trại tập thể .
“ Tình trạng bạo loạn, đánh nhau, trốn trại này cũng diễn ra ở cơ sở cai nghiện thuộc tỉnh Tiền Giang ” – bà Hương nói .
Nói về cơ sở cai nghiện ở Tiền Giang, ông Lý Hoàng Chiêu ( Trưởng ban Văn hóa – Xã hội, HĐND tỉnh Tiền Giang ), cho hay cơ sở cai nghiện của tỉnh chỉ có sức chứa 230 người nhưng hiện có tới trên 650 người nghiện. Từ đó tác động ảnh hưởng đến công tác làm việc quản trị, chữa bệnh, dạy nghề và không thay đổi tư tưởng, tâm ý cho người cai nghiện. Thậm chí, một số ít lần có học viên đứng ra đứng đầu kích động, tụ tập phe nhóm gây rối làm mất không thay đổi nề nếp, nội quy của trại, đánh cả cán bộ và trốn trại .
Theo ông Chiêu, trong khi đó việc giải quyết và xử lý những vi phạm hành chính tại cơ sở cai nghiện chưa nghiêm. “ Có lần thao tác với người gây rối, có học viên rất am hiểu luật nói rằng đây không phải là nơi công cộng nên không bị giải quyết và xử lý. Có học viên dù đứng đầu, kích động, vượt trại nhưng khi bị bắt lại thì chỉ cách ly riêng không liên quan gì đến nhau 3-4 ngày. Cách ly mà được lo cơm nước, được bảo vệ, khỏi lao động thì quá sung sướng ” – ông Chiêu nghiên cứu và phân tích. Ông đề xuất những cơ quan chức năng phải điều tra và nghiên cứu, có giải pháp giải quyết và xử lý thực trạng này .
Trung tá Hoàng Văn Hiều, Phó Trưởng phòng 2, C04 ( thuộc Bộ Công an ), thì đề xuất ưu tiên cai nghiện tự nguyện tại mái ấm gia đình, cộng đồng, điều trị bằng thuốc sửa chữa thay thế. Sau đó nếu vẫn vi phạm thì mới đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Lý do, theo phó trưởng Phòng 2, lúc bấy giờ 97 cơ sở cai nghiện trên cả nước chỉ chứa khoảng chừng 50.000 người nên không hề đưa tổng thể người nghiện trên 18 tuổi vào. Trong khi đó, cả nước có đến hơn 230.000 người nghiện ma túy, một ngày ngân sách cho người cai nghiện tối thiểu 100.000 đồng .
|
“Nên cho tư nhân tham gia lĩnh vực cai nghiện”
Ông Huỳnh Thành Lập, nguyên Trưởng Đoàn đại biểu QH TP.Hồ Chí Minh, đặt yếu tố : “ Cai nghiện tập trung chuyên sâu khó vì tỉ lệ tái nghiện cao, lâu lâu lại có người trốn trại. Tuy nhiên, cai nghiện tại cộng đồng cũng không hiệu suất cao. Vậy thì làm thế nào ? ”. Theo ông Lập, cai nghiện tại mái ấm gia đình, cộng đồng phải làm nhưng phải thay đổi cách làm, khuyến khích người nghiện phải có ý chí, dựa vào mái ấm gia đình. Đồng thời, khuyến khích tư nhân tham gia góp vốn đầu tư vào nghành nghề dịch vụ cai nghiện bằng việc kiểm soát và điều chỉnh thủ tục cho bớt khó khăn vất vả. “ Nếu để tư nhân làm thì họ có cách quản trị, ở quốc tế họ làm theo dự án Bất Động Sản, cho người nghiện đi về thử thách, kiểm tra. Mình sẽ rút kinh nghiệm tay nghề của quốc tế. Đừng tách rời người nghiện với xã hội mà để họ lao động, gắn liền với mái ấm gia đình ” – ông Lập nghiên cứu và phân tích. Nguyên Trưởng Đoàn đại biểu QH Thành Phố Hồ Chí Minh cũng đề xuất trấn áp ma túy tại vũ trường, karaoke … |
