Viêm bao hoạt dịch khớp gối gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Nếu không có biện pháp xử lý sớm, bệnh có thể dẫn tới nhiều biến chứng nặng như tàn phế.
Viêm bao hoạt dịch khớp gối là gì?
Viêm bao hoạt dịch khớp gối (viêm màng hoạt dịch khớp gối) là tình trạng viêm túi chứa dịch lỏng ở khớp gối. Bao hoạt dịch giúp giảm ma sát và là miếng đệm chịu lực giữa hai đầu xương và gân, cơ, da gần khớp.
Bao hoạt dịch ở bất kỳ vị trí nào trong khớp gối cũng đều có khả năng bị viêm. Tuy nhiên, vị trí trước xương bánh chè, phía bên trong đầu gối và bên dưới khớp là dễ bị viêm nhất. Tổn thương này gây đau đớn và hạn chế tầm vận động của người bệnh. Điều trị thường là kết hợp những biện pháp chăm sóc tại nhà cùng phương pháp điều trị từ bác sĩ để cải thiện tình trạng viêm và đau nhức.
Triệu chứng viêm màng hoạt dịch khớp gối
Những triệu chứng viêm bao hoạt dịch đầu gối rất phong phú. Tùy theo bao hoạt dịch nào ảnh hưởng tác động và nguyên do gây viêm, mỗi trường hợp sẽ có tín hiệu khác nhau. Một số triệu chứng viêm màng hoạt dịch khớp gối thường gặp gồm :
- Vùng gối có cảm giác ấm nóng, sưng và đau khi đi lại. Cơn đau không thuyên giảm hoặc chỉ giảm nhẹ kể cả khi nghỉ ngơi.
- Những yếu tố có thể khởi phát viêm bao hoạt dich, như là một cú đánh mạnh vào khớp gối có thể ngay lập tức làm xuất hiện nhiều triệu chứng. Tuy nhiên, phần lớn trường hợp đều là hậu quả của sự ma sát cũng như là sự kích thích bao hoạt dịch trong các động tác yêu cầu dùng đầu gối nhiều. Vì thế, những triệu chứng có xu hướng xuất hiện từ nhẹ tới nặng, diễn tiến nặng dần theo thời gian.
Nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch đầu gối
Người bệnh thường bị viêm bao hoạt dịch khớp gối do những nguyên do như :
- Khớp gối phải chịu áp lực thường xuyên, kéo dài.
- Vận động khớp gối quá mức.
- Chấn thương khớp gối.
- Nhiễm trùng bao hoạt dịch.
- Biến chứng từ bệnh viêm xương khớp (thoái hóa khớp), gout, viêm khớp dạng thấp.
Một số yếu tố hoàn toàn có thể làm tăng rủi ro tiềm ẩn viêm màng hoạt dịch khớp gối như :
- Quỳ gối quá lâu: Người làm các công việc yêu cầu quỳ gối quá lâu như thợ lót thảm, thợ làm vườn, thợ sửa ống nước… có nguy cơ bị viêm bao khớp gối cao hơn.
- Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể dư thừa sẽ tạo áp lực lớn lên khớp gối, phá hủy dần sụn khớp.
- Thoái hóa khớp: Thoái hóa khớp khiến các bao hoạt dịch ở khớp hoạt động kém hơn, dễ gặp chấn thương và tình trạng viêm nhiễm màng hoạt dịch.
- Một số môn thể thao: Các môn chơi có tính đối kháng, gây ra chấn thương trực tiếp hoặc té ngã và tiếp đất bằng gối như bóng đá, đấu vật, bóng chuyền… cũng khiến người chơi dễ bị viêm màng hoạt dịch khớp gối.
Thời gian hồi phục
Nếu nghỉ ngơi phối hợp những giải pháp chăm nom tại nhà đúng cách, những triệu chứng viêm bao hoạt dịch khớp hoàn toàn có thể biến mất sau vài tuần. Tuy nhiên, nếu những triệu chứng lê dài hơn 2 – 3 tuần sau khi nghỉ ngơi và điều trị tại nhà, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt để có giải pháp can thiệp kịp thời. Viêm bao hoạt dịch không khỏi hoặc tái phát nhiều lần được xem là thực trạng viêm mạn tính. Khi viêm bao hoạt dịch khớp gối chuyển sang quy trình tiến độ mạn tính, việc điều trị sẽ khó khăn vất vả hơn.
Biến chứng
Khi được phát hiện và điều trị sớm, bệnh không đáng quan ngại. Tuy nhiên, nếu trì hoãn chữa trị, bao hoạt dịch bị viêm tăng sẽ làm giảm dịch nhầy không bình thường, biến hóa đặc thù của dịch khớp gối, từ đó tạo áp lực đè nén lên sụn, xương và những mô trong khớp, gây cản trở cử động khớp.
Một số trường hợp nghiêm trọng hơn có thể xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Biến dạng khớp, dính khớp hay tràn dịch khớp.
- Yếu cơ, teo cơ dẫn tới suy giảm chức năng vận động, thậm chí là tàn phế.
- Một số trường hợp viêm bao hoạt dịch khớp gối do thấp khớp cấp, có thể tổn thương van tim, gây ra nhiều bệnh mạn tính như bệnh tim mạch.
- Thoát vị bao hoạt dịch khớp gối (u nang bao hoạt dịch) tái phát nhiều lần, làm xuất hiện cơn đau mạn tính.
Phương pháp chẩn đoán
1. Tiền sử bệnh và khám lâm sàng
Bên cạnh tích lũy thông tin tiền sử bệnh, bác sĩ sẽ khám thực thể người bệnh để nhìn nhận thời hạn khởi phát, mức độ nghiêm trọng của những triệu chứng :
- So sánh tình trạng hai đầu gối, đặc biệt là khi cơn đau chỉ xuất hiện một bên.
- Ấn nhẹ vào khu vực quanh khớp gối để đánh giá tình trạng sưng, nóng và nguồn gốc cơn đau.
- Kiểm tra da ở khu vực ảnh hưởng để xác định liệu có triệu chứng mẩn đỏ hoặc nhiễm trùng không.
- Chuyển động nhẹ đầu gối của người bệnh để đánh giá phạm vi chuyển động, đồng thời xem thử cơn đau có xuất hiện không, mỗi khi đầu gối gập lại hoặc di chuyển quá mức.
2. Chẩn đoán hình ảnh
Để loại trừ những chấn thương hoàn toàn có thể gây ra những triệu chứng tựa như như viêm bao hoạt dịch, bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định người bệnh triển khai 1 số ít chẩn đoán hình ảnh như :
- X-quang: Kết quả X-quang giúp phát hiện vấn đề ở xương hoặc viêm khớp.
- MRI: Phương pháp này sử dụng sóng radio và từ trường mạnh tạo ra hình ảnh chi tiết về cấu trúc xương khớp. Qua đó, bác sĩ có thể quan sát được vị trí mô mềm như bao hoạt dịch.
- Siêu âm: Phương pháp này giúp bác sĩ đánh giá rõ hơn về tình trạng sưng tấy ở vùng bao hoạt dịch bị viêm.
3. Phân tích dịch khớp
Với trường hợp viêm bao khớp gối, nếu bác sĩ hoài nghi bị nhiễm trùng hoặc mắc bệnh gout, hoàn toàn có thể được thực thi nghiên cứu và phân tích dịch khớp. Người bệnh sẽ được lấy một chút ít dịch ở bao hoạt dịch để kiểm tra.
Điều trị viêm bao hoạt dịch khớp gối
Viêm bao hoạt dịch đầu gối thường cải tổ theo thời hạn. Vì thế, việc điều trị đa phần là để thuyên giảm triệu chứng. Tuỳ vào nguyên do gây viêm và bao hoạt dịch nào tác động ảnh hưởng, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị tương thích.
1. Thuốc
Nếu viêm do nhiễm trùng, bệnh nhân sẽ được dùng kháng sinh thích hợp. Đối với một số ít trường hợp viêm bao hoạt dịch thường thì khác, hoàn toàn có thể được sử dụng thuốc kháng viêm như NSAIDs ( ví dụ ibuprofen hoặc naproxen, … )
2. Vật lý trị liệu
Kỹ thuật viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn người bệnh những bài tập để cải thiện sự linh động và tăng cường sức mạnh cho khớp gối. Liệu pháp này giúp cải tổ những cơn đau nhức, giảm rủi ro tiềm ẩn tái phát những đợt viêm bao hoạt dịch khớp gối. Ngoài ra, việc dùng băng quấn bảo vệ đầu gối khi hoạt động cũng giúp trấn áp thực trạng sưng tấy.
3. Phẫu thuật và các thủ thuật khác
- Tiêm corticosteroid: Nếu tình trạng viêm ở bao hoạt dịch kéo dài và không đáp ứng với các phương pháp điều trị cơ bản, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh tiêm corticosteroid vào vị trí bao hoạt dịch bị ảnh hưởng để cải thiện tình trạng viêm. Sau tiêm, tình trạng viêm thường thuyên giảm nhanh chóng. Tuy nhiên, người bệnh có thể bị đau và sưng do tiêm thuốc khoảng vài ngày.
- Chọc hút dịch (aspiration): Bác sĩ sẽ dùng một chiếc kim nhỏ đưa vào bao hoạt dịch và hút bớt lượng dịch viêm. Phương pháp này có thể gây đau và sưng trong thời gian ngắn. Sau tiêm, người bệnh có thể cần mang băng cố định đầu gối để giảm sưng.
- Phẫu thuật: Nếu viêm bao khớp mạn tính nặng hay tái phát nhiều lần và không đáp ứng với những phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể đề nghị người bệnh phẫu thuật để loại bỏ bao hoạt dịch.
4. Thay đổi lối sống và các biện pháp tại nhà
Để cải tổ triệu chứng do viêm bao hoạt dịch khớp gối, người bệnh cần :
- Giảm hoạt động khớp gối: Tạm ngưng những hoạt động dẫn tới viêm bao hoạt dịch, hạn chế các chuyển động khiến cơn đau trở trầm trọng hơn.
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Sử dụng ngắn hạn những thuốc giảm đau, kháng viêm như spirin, ibuprofen hay naproxen để cải thiện tình trạng đau nhức.
- Chườm đá: Đặt vài viên đá vào một chiếc khăn hoặc túi chườm lạnh rồi chườm lên đầu gối khoảng 20 phút/lần và chườm vài lần trong ngày.
- Quấn băng thun: Dùng băng thun hay những phụ kiện bảo vệ đầu gối để giảm sưng.
- Nâng cao đầu gối: Lấy một chiếc gối kê dưới đầu gối để cải thiện tình trạng sưng tấy.
Phòng ngừa viêm bao hoạt dịch khớp gối
Để phòng ngừa thực trạng viêm bao hoạt dịch khớp gối, người bệnh nên dữ thế chủ động bảo vệ sức khỏe thể chất xương khớp ngay từ sớm, ngăn ngừa những yếu tố gây viêm, đơn cử :
- Thực hiện tư thế đúng trong sinh hoạt và lao động.
- Tránh vận động quá sức, hạn chế các tư thế ngồi xổm, quỳ gối. Các động tác khụy gối thường xuyên hoặc lặp đi lặp lại có thể tạo áp lực lớn lên khớp gối. Nếu phải quỳ trong thời gian dài nên thư giãn cho chân bằng cách duỗi thẳng, xoa bóp nhẹ nhàng.
- Khi chơi các môn thể thao đối kháng, bạn nên dùng vật dụng bảo hộ chuyên dụng để bảo vệ khớp gối.
- Chế độ ăn uống khoa học, đảm bảo bổ sung đủ dưỡng chất.
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Thường xuyên khám tổng quát (ít nhất 6 tháng/lần) để tầm soát các bệnh xương khớp.
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên viên đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm tay nghề, tận tâm, nhiệt tình như : TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến ; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa ; TS.BS Tăng Hà Nam Anh ; ThS. BS.CKII Trần Anh Vũ ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS. BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng ; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng … Đây cũng là một trong những đơn vị chức năng tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị những bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật văn minh theo phác đồ update quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn chiếm hữu mạng lưới hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú hạng sang ; khu vực phục sinh công dụng tân tiến ; quy trình tiến độ chăm nom hậu phẫu tổng lực giúp bệnh nhân nhanh gọn phục sinh và không thay đổi sức khỏe thể chất sau phẫu thuật. Để đặt lịch khám và điều trị với những chuyên viên đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui vẻ liên hệ :
Người viêm bao hoạt dịch khớp gối nếu trì hoãn điều trị có thể đối mặt với nguy cơ tàn phế hoặc mất vận động khớp gối cao. Vì thế, người bệnh ngay khi có dấu hiệu bất thường ở khớp gối nên nhanh chóng đi khám để được chẩn đoán và có hướng can thiệp sớm, ngăn ngừa bệnh biến chứng nguy hiểm.
