Tư vấn pháp luật là hoạt động cung cấp cho cá nhân, tổ chức những hiểu biết pháp luật về một vấn đề nhất định, giúp họ hiểu rõ vị thế, quyền và nghĩa vụ pháp lý của mình trong một quan hệ pháp luật cụ thể nảy sinh trong đời sống xã hội. Kết quả của hoạt động tư vấn pháp luật là lời khuyên, ý kiến pháp lý bằng miệng hoặc có thể bằng văn bản. Hiểu theo nghĩa rộng, đó là những giải pháp cụ thể, hữu ích giúp đối tượng được tư vấn bảo vệ được quyền, lợi ích hợp pháp của họ. Hoạt động tư vấn pháp luật còn góp phần giám sát việc tuân thủ pháp luật của các cơ quan nhà nước, của tổ chức và công dân; phát hiện những khiếm khuyết của hệ thống pháp luật và kiến nghị sửa đổi, bổ sung, kịp thời hoàn thiện cho phù hợp với thực tiễn.
Trung tâm tư vấn pháp luật được thực hiện tư vấn pháp luật; được cử luật sư làm việc theo hợp đồng cho Trung tâm tham gia tố tụng để bào chữa, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức yêu cầu tư vấn pháp luật đối với vụ việc mà Trung tâm thực hiện tư vấn pháp luật; được thực hiện trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý.
Bài viết dưới đây tác giả nghiên cứu và phân tích 1 số ít chưa ổn tại Trung tâm tư vấn pháp luật, từ đó yêu cầu hướng giải pháp hoàn thành xong những lao lý pháp luật về tư vấn pháp luật .
2. Mô hình Trung tâm tư vấn pháp luật thuộc Trường Đại học hiện nay và kiến nghị sửa đổi, bổ sung Nghị định số 77/2008/NĐ-CP
Ngày 16/7/2008, nhà nước phát hành Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP về tư vấn pháp luật ( Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP ). Nghị định này lao lý về tổ chức triển khai, hoạt động giải trí tư vấn pháp luật của tổ chức triển khai chính trị – xã hội, tổ chức triển khai chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức triển khai xã hội – nghề nghiệp, cơ sở đào tạo và giảng dạy, cơ sở nghiên cứu và điều tra chuyên ngành luật ( sau đây gọi chung là tổ chức triển khai chủ quản ). Hoạt động tư vấn pháp luật tại Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP mang đặc thù xã hội, không nhằm mục đích mục tiêu thu doanh thu .
Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP được tiến hành triển khai đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc hình thành, tăng trưởng tổ chức triển khai và hoạt động giải trí TVPL của những tổ chức triển khai chính trị – xã hội, tổ chức triển khai chính trị – xã hội – nghề nghiệp, tổ chức triển khai xã hội – nghề nghiệp, cơ sở giảng dạy, cơ sở điều tra và nghiên cứu chuyên ngành luật trong khoanh vùng phạm vi cả nước. Thể chế, chủ trương, pháp luật về TVPL và trợ giúp pháp lý ngày càng được triển khai xong ; tổ chức triển khai cỗ máy của Trung tâm TVPL liên tục được củng cố, kiện toàn và tăng trưởng. Đội ngũ người thực thi TVPL tăng trưởng cả về số lượng và chất lượng. Hoạt động cung ứng dịch vụ pháp lý ngày càng có chất lượng và hiệu suất cao, cung ứng nhu yếu TVPL của nhân dân. Các Trung tâm TVPL trong cả nước đã thực thi những mô hình dịch vụ pháp lý : TVPL, tham gia tố tụng, đại diện thay mặt ngoài tố tụng và trợ giúp pháp lý có tương quan đến tổng thể những nghành nghề dịch vụ pháp luật đã góp phần rất nhiều về nhu yếu tư vấn pháp luật lúc bấy giờ .
Bên cạnh đó, những chưa ổn về thể chế, những hạn chế, khó khăn vất vả, vướng mắc trong quy trình kiến thiết xây dựng tổ chức triển khai và tiến hành hoạt động giải trí TVPL theo Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP. Từ đó yêu cầu cần kiến thiết xây dựng Nghị định mới thay thế Nghị định này trên cơ sở thừa kế những lao lý còn tương thích và sửa đổi, bổ trợ một số ít pháp luật mới, bảo vệ kiểm soát và điều chỉnh tổng lực những quan hệ phát sinh trong quy trình tổ chức triển khai thực thi để tương thích với Hiến pháp năm 2013 .
3. Một vài thực trạng mô hình Trung tâm tư vấn pháp luật theo Nghị định số 77/2008/NĐ–CP
Một là, theo lao lý tại Điều 3 của Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP thì tổ chức triển khai chủ quản có đủ điều kiện kèm theo lao lý tại Điều 5 : Có tối thiểu hai tư vấn viên pháp luật hoặc một tư vấn viên pháp luật và một luật sư hành nghề với tư cách cá thể thao tác theo hợp đồng lao động hoặc hai 2. Có trụ sở thao tác của Trung tâm ; theo Nghị định này được xây dựng Trung tâm tư vấn pháp luật cho thành viên, hội viên, đoàn viên, sinh viên của tổ chức triển khai mình và cá thể, tổ chức triển khai khác .
Trên thực tế, khi tổ chức chủ quản “mạnh”, quan tâm, có đầu tư lâu dài thì Trung tâm TVPL được hình thành và đi vào hoạt động ổn định, đáp ứng được yêu cầu về tư vấn pháp luật cho thành viên, hội viên, đoàn viên của tổ chức mình nhất là các tổ chức không phải là cơ sở đào tạo, nghiên cứu chuyên ngành luật. Được thành lập bởi tổ chức chủ quản và với mục đích chính là phục vụ tư vấn pháp luật cho thành viên, hội viên, đoàn viên, sinh viên của tổ chức mình, nên các Trung tâm tư vấn pháp luật nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định kể cả về tổ chức nhân sự cũng như trụ sở làm việc, nhưng nếu các địa chỉ hoạt động của trung tâm tư vấn pháp luật khác ngoài trụ trở, hoạt muốn mở rộng chi nhánh Trung tâm thì đó là khó khăn trong tương lai nếu trung tâm không có nguồn thu.
Bên cạnh đó, những Trung tâm TVPL này còn lôi cuốn một lượng cá thể, tổ chức triển khai khác ngoài thành viên của mình có nhu yếu về tư vấn pháp luật, đặc biệt quan trọng là ở những tỉnh ít có tổ chức triển khai tương quan tới trợ giúp về tư vấn pháp luật như những tổ chức triển khai hành nghề luật sư, trung tâm trợ giúp pháp lý khác và liên kết hợp tác nhiều nơi, … Hơn nữa, hoạt động giải trí tư vấn pháp luật này mang đặc thù xã hội, không nhằm mục đích mục tiêu thu doanh thu, nên những Trung tâm TVPL luôn hoạt động giải trí một cách không thay đổi. Từ việc được hình thành do những tổ chức triển khai chủ quản xây dựng, mang đặc thù xã hội, những Trung tâm TVPL không nhằm mục đích mục tiêu thu doanh thu và hầu hết Giao hàng tư vấn pháp luật cho thành viên, hội viên, đoàn viên, sinh viên của tổ chức triển khai mình, do vậy, quy mô còn nhỏ, cầm chừng mà không có sự năng động, không mạnh dạn tăng nhanh hoạt động giải trí kinh doanh thương mại theo nhu yếu kinh tế thị trường như những tổ chức triển khai hành nghề luật sư, văn phòng luật sư hay tổ chức triển khai tư vấn pháp lý khác .
Hai là, tại Điều 18 Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP pháp luật về người triển khai tư vấn pháp luật gồm : Tư vấn viên pháp luật, luật sư hành nghề với tư cách cá thể thao tác theo hợp đồng lao động cho Trung tâm tư vấn pháp luật và cộng tác viên tư vấn pháp luật. Tại Trung tâm tư vấn pháp luật thì lực lượng chính là tư vấn viên pháp luật, nhưng tại Điều 19 Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP 1. Tư vấn viên pháp luật là công dân Nước Ta thường trú tại Nước Ta, có đủ tiêu chuẩn sau đây : a ) Có năng lượng hành vi dân sự vừa đủ, có phẩm chất đạo đức tốt, không phải là người đang bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự hoặc đã bị phán quyết mà chưa được xóa án tích ; b ) Có Bằng cử nhân luật ; c ) Có thời hạn công tác làm việc pháp luật từ 3 năm trở lên, ngoài những còn những điều kiện kèm theo khác. Với pháp luật này sẽ hạn chế đội ngũ tham gia Trung tâm tư vấn pháp luật bởi so với một số ít tỉnh hoặc vùng sâu, vùng xa thì hoàn toàn có thể sẽ khó cung ứng được nhu yếu .
Việc pháp luật về cộng tác viên tư vấn pháp luật theo Điều 22 Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP
– Cộng tác viên tư vấn pháp luật phải có đủ điều kiện kèm theo pháp luật tại những điểm a, b khoản 1 Điều 19 của Nghị định này. Người có bằng đại học khác thao tác trong những ngành, nghề có tương quan đến quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân ; người thường trú ở vùng có điều kiện kèm theo kinh tế tài chính – xã hội đặc biệt quan trọng khó khăn vất vả, vùng dân tộc thiểu số và miền núi có bằng tầm trung luật hoặc có thời hạn làm công tác làm việc pháp luật từ 3 năm trở lên hoặc có kỹ năng và kiến thức pháp luật và có uy tín trong hội đồng hoàn toàn có thể là cộng tác viên tư vấn pháp luật. Cán bộ, công chức hoàn toàn có thể làm cộng tác viên tư vấn pháp luật của Trung tâm tư vấn pháp luật, Chi nhánh trong trường hợp việc làm cộng tác viên đó không trái với pháp luật về cán bộ, công chức .
– Cộng tác viên tư vấn pháp luật triển khai tư vấn pháp luật theo hợp đồng cộng tác viên được ký kết giữa Trung tâm tư vấn pháp luật và cộng tác viên tư vấn pháp luật. Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cộng tác viên tư vấn pháp luật được lao lý trong hợp đồng cộng tác viên ; Cộng tác viên tư vấn pháp luật chỉ được nhận vấn đề từ Trung tâm tư vấn pháp luật, Chi nhánh .
Như vậy, lao lý về cộng tác viên tư vấn còn chung chung, khó cho việc lôi cuốn trong Trung tâm tư vấn pháp luật, còn nhiều đối tượng người tiêu dùng cần hợp tác đó là những đối tượng người tiêu dùng được đào tạo và giảng dạy luật từ trong nước và quốc tế …
Ba là, tương quan đến nguồn thu và kinh phí đầu tư hoạt động giải trí của Trung tâm tư vấn pháp luật, đó là Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP lao lý về việc tư vấn pháp luật không tính tiền tại Điều 10. Tư vấn pháp luật không tính tiền : Trung tâm tư vấn pháp luật triển khai tư vấn pháp luật không tính tiền cho thành viên, hội viên, đoàn viên của tổ chức triển khai chủ quản. Nhà nước khuyến khích Trung tâm tư vấn pháp luật thực thi tư vấn pháp luật không tính tiền cho người nghèo và những đối tượng người tiêu dùng được hưởng chủ trương khuyễn mãi thêm theo lao lý của pháp luật .
Như vậy, Trung tâm tư vấn pháp luật thực hiện tư vấn pháp luật miễn phí cho thành viên, hội viên, đoàn viên của tổ chức chủ quản, còn việc quy định tư vấn pháp luật có thù lao thì cũng khó cạnh tranh với tổ chức luật sư hoặc các tổ chức pháp lý khác. Tại Điều 11 Tư vấn pháp luật có thu thù lao: Việc thu thù lao của Trung tâm tư vấn pháp luật do tổ chức chủ quản quyết định. Trong trường hợp Trung tâm tư vấn pháp luật được thu thù lao thì tổ chức chủ quản có trách nhiệm quy định về mức thù lao. Hơn nữa, việc nhận thù lao lại không được chủ động mà do tổ chức chủ quản quyết định. Điều này cũng hạn chế hoạt động chủ động của Trung tâm tư vấn pháp luật trong việc thực hiện trên thực tiễn, không linh hoạt để thích ứng theo nhu cầu dịch vụ pháp lý hiện nay.
Thực tế đang khó khăn vất vả tại những Trung tâm tư vấn pháp luật là chưa có hiên chạy pháp lý cho những quan hệ dịch vụ tại Trung tâm tư vấn pháp luật, bảo vệ tính thống nhất tương thích với mạng lưới hệ thống pháp luật, chưa thiết kế xây dựng một mạng lưới hệ thống trấn áp hoạt động giải trí của tư vấn viên tại Trung tâm tư vấn pháp luật .
4. Một số đề xuất hoàn thiện pháp luật tại Trung tâm tư vấn pháp luật phù hợp với bối cảnh hiện nay phát triển hoạt động tại Trung tâm tư vấn pháp luật
Thứ nhất là, điều tra và nghiên cứu lan rộng ra đối tượng người tiêu dùng tham gia, cộng tác viên tại Trung tâm tư vấn pháp luật, liên kết hợp tác, huấn luyện và đào tạo với những trung tâm khác, văn phòng tư vấn pháp luật khác trong khoanh vùng phạm vi cả nước và quốc tế. Điều này sẽ phát huy được trí tuệ của hội đồng, nguồn nhân lực được đào tạo và giảng dạy nhiệm vụ, nền tảng liên kết cũng như cung ứng được nhu yếu thoáng đãng của mọi lực lượng trong xã hội, tương thích từng vùng, từng địa phương .
Thứ hai là, ngoài việc tổ chức triển khai, hoạt động giải trí của những Trung tâm tư vấn pháp luật mang đặc thù xã hội ship hàng không tính tiền cho thành viên, hội viên, đoàn viên, sinh viên của tổ chức triển khai mình, thì tạo điều kiện kèm theo cho Trung tâm tư vấn pháp luật dữ thế chủ động trong việc nhận thù lao so với cá thể, tổ chức triển khai khác, tổ chức triển khai chủ quản chỉ xu thế và giám sát hoạt động giải trí. Điều này sẽ mang đến sự dữ thế chủ động trong hoạt động giải trí của những Trung tâm tư vấn pháp luật và cải tổ, lan rộng ra hoạt động giải trí cũng như nâng cao chất lượng trong Trung tâm tư vấn pháp luật. Nâng cao trình độ trình độ cho tư vấn viên pháp luật cũng như những người tương quan trong Trung tâm tư vấn pháp luật phải được triển khai tiếp tục, liên tục và ngặt nghèo nhằm mục đích không ngừng nâng cao uy tín của Trung tâm tư vấn pháp luật phân phối nhu yếu Giao hàng thành viên, hội viên, đoàn viên, sinh viên trong tổ chức triển khai mình và cá thể, tổ chức triển khai khác .
Thứ ba là, sự chăm sóc, động viên về mọi mặt, kế hoạch góp vốn đầu tư tăng trưởng tên thương hiệu của tổ chức triển khai chủ quản so với Trung tâm tư vấn pháp luật là rất thiết yếu, giúp cho Trung tâm ngày càng vững mạnh, phân phối nhu yếu mang đặc thù xã hội cũng như nâng cao hoạt động giải trí của Trung tâm tư vấn pháp luật cả về quy mô và chất lượng. Thường xuyên sơ kết và tổng kết rút kinh nghiệm tay nghề nhằm mục đích phát huy những mặt tích cực và khắc phục những hạn chế của Trung tâm tư vấn pháp luật một cách kịp thời, rút ra những bài học kinh nghiệm làm phong phú và đa dạng thêm lý luận, đồng thời cần triển khai xong lý luận để vận dụng vào hoạt động giải trí của Trung tâm tư vấn pháp luật, tương thích với đặc thù hoạt động giải trí của tổ chức triển khai chủ quản .
Thứ tư là, nâng cao vai trò của Sở Tư pháp trong việc giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện quản lý nhà nước, kiến nghị Bộ Tư pháp tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ người thực hiện tư vấn pháp luật.
Thứ năm là, trước mắt yêu cầu Bộ Tư pháp sửa đổi, bổ trợ những pháp luật pháp luật của Nghị định số 77/2008 / NĐ-CP theo đó kiểm soát và điều chỉnh những điều kiện kèm theo, tiêu chuẩn của tư vấn viên pháp luật cho tương thích với tình hình thực tiễn nhằm mục đích lôi cuốn đội ngũ này tham gia vào những trung tâm tư vấn pháp luật ; đồng thời có những khuynh hướng để tăng trưởng Trung tâm tư vấn pháp luật tương thích với xu thế trong thời hạn tới về kinh phí đầu tư, tổ chức triển khai nhân sự.
Thứ sáu là, cần liên tục nghiên cứu và điều tra và thể chế hóa bằng pháp luật, theo đó phải phân biệt rõ việc quản trị nhà nước với việc những Trung tâm TVPL Nhà nước quản trị những nội dung gì ? Trách nhiệm kiểm tra, giám sát như thế nào ? Quy trình giải quyết và xử lý những sai phạm của tư vấn viên tại Trung tâm tư vấn pháp luật ? Có như vậy, mới bảo vệ hành lang pháp lý vững chãi để những Trung tâm tư vấn tuân thủ những pháp luật của pháp luật, quy tắc đạo đức trong quy trình hoạt động giải trí nghề nghiệp của mình, bảo vệ luật sư thượng tôn pháp luật, vì công lý, vì quyền lợi tốt nhất của người mua và góp thêm phần kiến thiết xây dựng Nhà nước Pháp quyền Xã hội chủ nghĩa .
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Quốc hội (2017), Luật Trợ giúp pháp lý 2017, Hà Nội.
- Bộ Tư pháp (2008), Nghị định số 77/2008/NĐ-CP về tư vấn pháp luật, Hà Nội.
- Bộ Tư pháp – Viện Khoa học pháp lý (2006), Từ điển luật học, NXB Từ điển bách khoa – NXB Tư pháp, Hà Nội, tr. 606.
- Chính phủ (2007), Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/1/2007 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý, Hà Nội.
- Chính phủ (2013), Nghị định số 8014/VBHN-BTP, ngày 10/12/2013 về Nghị định về tư vấn pháp luật.
- Chính phủ (2012), Nghị định số 05/2012/NĐ- CP ngày 02 tháng 02 năm 2012 về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về đăng ký giao dịch bảo đảm, trợ giúp pháp lý, luật sư, tư vấn pháp luật.
- Bộ Tư pháp (2010), Thông tư số 01/2010/TT- BTP ngày 09 tháng 02 năm 2010 Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 77/2008/NĐ- CP ngày 16 tháng 7 năm 2008 của Chính phủ về tư vấn pháp luật.
- Bộ Tư pháp (2011), Thông tư số 19/2011/TT- BTP ngày 31 tháng 10 năm 2011 về sửa đổi, bổ sung một số quy định về thủ tục hành chính của Thông tư số 05/2008/TT- BTP ngày 23 tháng 9 năm 2008, Thông tư số 03/2008/TT- BTP ngày 25 tháng 8 năm 2008 và Thông tư số 01.
- Nguyễn Thị Thu Hà (2013), Đổi mới công tác xã hội trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, lý luận và thực tiễn, Nxb Chính trị Quốc gia. Hà Nội.
- Vũ Minh Hồng (2004) Tư vấn pháp luật khiếu nại, tố cáo – Sổ tay nghiệp vụ tư vấn pháp luật, Nhà xuất bản Tư pháp, Hà Nội, tr. 206.
- Trần Huy Liệu (2011), Báo cáo khảo sát thực trạng các tổ chức, hoạt động của các trung tâm tư vấn pháp luật thuộc Hội Luật gia Việt Nam, Hà Nội
- Lê Đăng Tùng. Hoạt động của mô hình trung tâm tư vấn pháp luật – thuận lợi, khó khăn và một số đề xuất.
- Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả dịch vụ tư vấn pháp luật.
- Hội Luật gia Việt Nam (2015), Báo cáo tổng kết công tác thi đua, khen thưởng giai đoạn 2010-2015 và phương hướng, nhiệm vụ, phát động thi đua giai đoạn 2015 – 2020.
THE DEVELOPMENT TREND OF LEGAL ADVICE CENTERS
UNDER UNIVERSITIES
Master. LE DOAN LAM
Director, Legal Advice Center
Ho Chi Minh City University of Food Industry
ABSTRACT:
Legal consultancy services provide individuals and organizations with legal knowledge on a certain issue, helping them to understand their position, legal rights and obligations in a specific legal case. This paper analyzes the organization Model of Legal Advice Center and proposes some solution to perfect this Model .
Keywords: law, legal advice, university, center.
