Theo thống kê của Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp ( Bộ Công Thương ), hàng năm cả nước xảy ra khoảng chừng 400 – 500 vụ tai nạn thương tâm do điện, làm từ 200 – 300 người thiệt mạng, hàng trăm người khác bị thương. Trong đó, 70 % số vụ tai nạn đáng tiếc có nguồn gốc từ mất bảo đảm an toàn trong sử dụng điện tại mái ấm gia đình, 15 % do trục trặc trong khâu sản xuất, 5 % là những vi phạm khác. Trên những công trường thi công kiến thiết xây dựng, tai nạn đáng tiếc lao động vì không cẩn thận để điện giật chiếm tới 26,7 % tổng số vụ và 19,1 % tổng số người chết. Riêng khu vực nông thôn có 80 – 85 % những vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra thuộc lưới điện hoạt động và sinh hoạt …Qua số liệu thống kê tất cả chúng ta hoàn toàn có thể cho thấy, lúc bấy giờ rủi ro tiềm ẩn mất bảo đảm an toàn trong sử dụng điện tại mái ấm gia đình ở Nước Ta là rất cao. Gây ra không ít những cái chết thương tâm như : Vụ tai nạn thương tâm do điện giật tại mái ấm gia đình anh Nguyễn Công T. ( Phú Thượng, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội ), khiến con anh và người giúp việc tử trận ngay trong phòng tắm. Trong quy trình kiểm tra những thiết bị điện phòng tắm, những nhân viên cấp dưới điện lực phát hiện bình nước nóng tại phòng tắm đang hở điện hay vụ tai nạn thương tâm điện giật vào ngày 24/1/2014 tại huyện Thanh Thuỷ, Phú Thọ khiến ông Đỗ Đình Khôi và con là chị Phạm Minh Nga tử trận tại chỗ do điện rò rỉ từ bình nóng lạnh. Hay gần đây nhất, khoảng chừng 22 giờ ngày 3-5, anh Biều Văn Tân ( 23 tuổi, trú tại thành phố Hải Vân, thị xã Long Hải, huyện Long Điền ) trong lúc đóng cầu dao điện thì bị điện giật té xuống đất, mặc dầu được mái ấm gia đình đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Bà Rịa, nhưng anh Tân đã tử trận sau đó … .
Nguyên nhân của những vụ tai nạn thương tâm do điện tại những mái ấm gia đình lúc bấy giờ được xác lập do rất nhiều những nguyên do như : Do mạng lưới hệ thống điện phong cách thiết kế trong nhà không bảo đảm an toàn, ổ cắm điện trong mái ấm gia đình làm thấp, kéo điện bằng dây trần, không cho vào ghen, làm chìm trong tường nhưng dây chất lượng kém, điện bị rò dễ gây tai nạn thương tâm điện giật, nhất là khi tường và nhà bị ẩm ; sử dụng những thiết bị điện tử gia dụng kém chất lượng ; dây điện bị hở …
Để hạn chế các nguy cơ tai nạn do điện giật trong gia đình, hiện nay trên thế giới tại một số nước đã áp dụng các quy chuẩn về việc lắp đắt các thiết bị điện an toàn. Như tại Anh, tại một số trường hợp trong hệ thống quy phạm, tiêu chuẩn điện dân dụng quy định yêu cầu các thiết bị điện đều phải có aptomat chống giật (ELCB) để bảo vệ. Trên thị trường Việt Nam hiện nay, cũng có rất nhiều các hãng nổi tiếng sản xuất aptomat chống giật như của: Mitsubishi, DoBo, National, Schneider. Panasonic.…
Atomat chống giật của hãng Tập đoàn Mitsubishi
Nguyên lý hoạt động
ELCB là viết tắt của Earth leakage circuit breaker hay còn được gọi tên theo các thói quen khác nhau là “Rơ le bảo vệ chạm đất”, aptomat “chống giật”, “cầu dao chống giật”. Đây là loại thiết bị làm việc trên nguyên tắc phát hiện sự chênh lệch dòng điện đi và về để có thể ngắt phía nguồn tiêu thụ nếu có sự chênh lệch giữa chúng.
Khi chập điện thì tại vị trí chập nhau sẽ sinh ra nhiệt đủ để phát cháy so với chính dây dẫn với vỏ cách nhiệt bằng nhựa, và đa phần là nhiệt đó sẽ tạo ra bén lửa so với những vật xung quanh. Dòng điện hoàn toàn có thể tăng cao đến mức làm những aptomat ( hoặc cầu chì bảo vệ ) ngắt điện. Sự ngắt này sẽ làm cho dòng điện gia dụng sẽ không còn là tác nhân liên tục làm đám cháy mạnh thêm nữa .
Trong những trường hợp sự cố so với những thiết bị điện gây phát nhiên, nhiều năng lực là chúng làm cháy dây dẫn được bọc cách điện, do đó sẽ Open dòng điện rò ra vỏ thiết bị, và hoàn toàn có thể chúng được truyền xuống đất. Không chỉ thế, trong những trường hợp khác thì dòng điện có nhiều năng lực rò xuống đất và làm mất cân đối giữa dòng điện đi và dòng điện về trong một mạng điện mái ấm gia đình. Vậy là ELCB xuất hiện để ngắt điện .
Thông thường, ELCB đã được đơn vị sản xuất lắp ráp sẵn bên trong máy nước nóng, tuy nhiên, để bảo đảm an toàn hơn, bạn cũng hoàn toàn có thể nhu yếu nhân viên cấp dưới kỹ thuật lắp ráp thêm một ELCB ở bên ngoài để phát hiện những tín hiệu rò rỉ điện ở mức độ nhỏ hơn .
Lắp đặt ELCB trong mạng điện gia đình, văn phòng
Một mạng điện mái ấm gia đình ( hoặc cả so với những văn phòng ) lý tưởng nhất là lắp những ELCB theo những Lever khác nhau theo từng mức phân nhánh của sự cung ứng điện nhằm mục đích bảo vệ tương thích với thực trạng thao tác của chúng. Giả sử mạng điện mái ấm gia đình của bạn có nhiều nhánh ( ví dụ nhiều tầng trong một ngôi nhà ) thì sự không hoàn hảo nhất của mạng lưới hệ thống dây dẫn hoàn toàn có thể làm cho dòng rò xuống đất tổng là lớn. Ví dụ như tầng 1 của bạn rò một chút ít, tầng 2 rò một chút ít, v.v.. và tổng lại thì dòng rò hoàn toàn có thể vượt ngưỡng hoàn toàn có thể gây giật so với con người – vậy thì nếu lắp một ELCB tổng có tham số nhỏ sẽ không thao tác được – chúng luôn ngắt nguồn ngay khi được lắp vào mạng lưới hệ thống điện. Với một ELCB lắp ráp tại nguồn tổng ( tức là nguồn vào của hệ mạng điện ) thì chúng cần có tham số chịu dòng điện lớn và cường độ dòng điện lệch cao nhất. Điều này nhằm mục đích giúp cho mạng lưới hệ thống không bị ngắt điện hàng loạt khi một ELCB nào đó ở những nhánh dưới cũng bị ngắt do có sự dò điện : Ví dụ một thiết bị nào đó bị rò điện ra vỏ hoặc một ai đó vô tình sờ vào điện ở một nhánh nhỏ thì ở nhánh tổng ELCB sẽ cắt điện, và hàng loạt sẽ mất điện. Tất nhiên rằng sự bảo đảm an toàn là quan trọng nhất chính bới sự ngắt điện hoàn toàn có thể làm bực mình, thiệt hại, nhưng cứu được một người khỏi nguy cơ điện giật thì không có giá nào so sánh được. Nhưng thực tiễn thì không phải như vậy, bởi vẫn có cách mắc chúng mà những nhánh con hoàn toàn có thể ngắt ở nhánh con mà nhánh tổng không bị ngắt. Vậy thì trong trường hợp này nếu bạn chỉ lắp một ELCB tại một nhánh tổng thì có nghĩa rằng hoặc bạn quá tiết kiệm ngân sách và chi phí, hoặc là bạn chưa hiểu biết và nhìn rộng những yếu tố ( hoặc cả hai ) .
Như vậy thì cách lắp ELCB trong mạch điện mái ấm gia đình là như thế nào. Tốt nhất là nên lắp một ELCB tổng với một tham số lớn về tổng cường độ dòng điện chịu đựng qua nó, có dòng rò định mức cao, lắp những nhánh con những ELCB có tham số nhỏ hơn. Cách lắp này còn giúp khoanh vùng phạm vi những vùng bị rò điện mà không phải dò từng vị trí xem chỗ nào gây rò rỉ nữa .
Tuy nhiên hãy quan tâm đến những thiết bị sử dụng điện quan trọng hoặc thiết bị bảo mật an ninh : Ví dụ như nguồn nuôi cho chiếc cửa cuốn của bạn và sự tinh chỉnh và điều khiển từ xa, những mạng lưới hệ thống báo động đột nhập, những mạng lưới hệ thống tinh chỉnh và điều khiển hoặc tự động hoá khác trong mái ấm gia đình của bạn : Nếu chúng được lắp sau một ELCB thì có năng lực là nó sẽ bi vô hiệu hoá bởi ai đó muốn chúng vô hiệu ( tạo ra sự rò giả bởi đấu một dây dẫn với đất với một dây ở ngoài ngôi nhà của bạn ) hoặc chính bạn cũng khó hoàn toàn có thể vào được ngôi nhà của mình bởi cánh cửa không hoạt động giải trí nữa do sự cố nào đó về điện trong khi bạn vắng nhà. Vậy thì cần có một dường dẫn điện riêng không qua những ELCB so với những thiết bị đặc biệt quan trọng như vậy .
