Theo chuyên viên Đoàn Minh Xương, không riêng gì tìm người tiếp sau HLV Park Hang-seo, bóng đá Nước Ta cần đổi khác tầm nhìn và hành vi để hướng đến tiềm năng cao hơn .
Ông Đoàn Minh Xương, sinh năm 1959, từng dẫn dắt Đồng Tháp, Tỉnh Bình Dương … và là giảng viên Trường Sư phạm TDTT TW 2 .
– HLV Park Hang-seo sẽ không gia hạn với VFF sau khi hợp đồng hiện tại kết thúc vào cuối tháng 1/2023. Ông nhìn nhận thế nào về năm năm thao tác đã qua của ông ấy với bóng đá Nước Ta ?
– Không quá khi nói rằng HLV Park đã tạo nên giai đoạn lịch sử của bóng đá Việt Nam. Nhưng điều tôi đánh giá cao nhất là ông ấy đã phát huy phẩm chất của con người Việt Nam với một lối chơi phù hợp. Đặc biệt, ông ấy tạo được sự tự tin cho các tuyển thủ ở những trận đấu quốc tế. Năm năm dưới triều đại của HLV Park, không phải ngẫu nhiên chúng ta là đội tuyển Đông Nam Á duy nhất trong top 100 FIFA, rồi thi đấu rất thành công ở Asiad và đặc biệt là lọt vào giai đoạn cuối của vòng loại World Cup.
Có hai yếu tố mang lại thành công xuất sắc đó. Đầu tiên, ông ấy tương thích với bóng đá Nước Ta. Thứ hai, thời gian Park đến, tất cả chúng ta suôn sẻ chiếm hữu một lứa cầu thủ kĩ năng. Hai yếu tố này phối hợp, cùng sự góp vốn đầu tư đúng mức, đã mang lại thành công xuất sắc cho bóng đá Nước Ta .- Vậy bóng đá Nước Ta mất mát thế nào khi chia tay HLV Park ?- Trong bóng đá, năm năm là thời hạn vừa đủ so với một HLV ở một đội bóng nào đó. Do đó, quyết định hành động chia tay của HLV Park là hài hòa và hợp lý. Tôi nghĩ sau thời hạn dài thao tác, ông ấy đã nhìn ra những hạn chế của bóng đá Nước Ta và hiểu rằng nếu liên tục cũng khó nâng tầm đội tuyển hơn nữa. Bóng đá Nước Ta cần một người khác để xử lý những yếu tố. Nhìn vào đội tuyển lúc này, hoàn toàn có thể thấy hầu hết cầu thủ đều bước vào độ tuổi gần 30. Đặng Văn Lâm đã 29, Quế Ngọc Hải hơn 30 tuổi, trong khi những cầu thủ như Nguyễn Công Phượng cũng sắp 28. Một đội tuyển gồm những cầu thủ ở độ tuổi như vậy là đã không thay đổi trình độ, không hề tăng trưởng hơn nữa .Trong quá trình cuối, HLV Park đã rất chăm sóc, kiến thiết xây dựng lớp cầu thủ trẻ kế cận. Nhưng dù có những tác nhân nổi trội, số này không đủ nhiều để thiết kế xây dựng một đội tuyển vương quốc mạnh hơn, đủ sức lọt top 10 lục địa. Vì thế, đội tuyển cần kế hoạch mới và một thuyền trưởng mới cho những bước tiếp theo .
HLV Park Hang-seo và những cầu thủ Nước Ta ăn mừng sau khi giành HC vàng bóng đá nam SEA Games 31 hồi tháng 5 ở Thành Phố Hà Nội. Ảnh : Hiếu Lương
Do đó, tôi không nghĩ về những mất mát khi HLV Park ra đi. Bởi trong bóng đá, mỗi quy trình tiến độ cần một kế hoạch và cách làm khác. Dưới thời HLV Park, bóng đá Nước Ta đã gặt hái nhiều thành tích với lối đá phòng ngự phản công. Nhưng từ năm 2023 đến 2026 hoặc thậm chí còn tới 2030, lối chơi này hoàn toàn có thể không còn tương thích. Bóng đá Nước Ta cần được nâng tầm hơn nữa .Trước đây, bóng đá Nước Ta chưa có thành tích. Sự Open của HLV Park biến hóa điều đó. Nhưng cần khách quan rằng thành tích này chưa là gì so với quốc tế. Chúng ta vô địch AFF Cup chỉ là đứng đầu một vùng trũng của quốc tế. Giải đấu này thậm chí còn không có trong mạng lưới hệ thống FIFA. Vì thế, bóng đá Nước Ta phải hướng tới những tiềm năng tiếp theo, như lọt top 10 châu Á, vươn lên vị trí đầu 80 trên bảng FIFA. Park là HLV thành công xuất sắc nhất lịch sử dân tộc bóng đá Nước Ta. Những gì ông để lại thật đồ sộ. Nhưng việc ông ra đi cũng cho tất cả chúng ta thời hạn và thời cơ để nhìn nhận lại con đường sẽ đi thời hạn tới .- Nhìn nhận lại tức là thế nào ?
– Sau thời của HLV Park, chúng ta biết bóng đá Việt Nam sẽ không bao giờ như trước đây nữa. Ông ấy để lại một di sản đồ sộ, tạo ra áp lực mới cho bóng đá Việt Nam, đòi hỏi chúng ta phải thay đổi tư duy và cách làm để hướng tới đồng bộ hóa hệ thống, tạo một môi trường chuyên nghiệp hơn.
Để tăng trưởng như vậy, yếu tố kinh tế tài chính rất quan trọng. Năm năm triều đại HLV Park, tất cả chúng ta chi mỗi năm vài chục tỉ. Sau này, số lượng đó phải lên vài trăm tỉ. Các đội tuyển muốn tập huấn quốc tế, muốn mời những đối thủ cạnh tranh có thứ hạng cao về tranh tài nhân ngày FIFA Days, đều phải có tiền. Tài chính là yếu tố quan trọng để nâng cầm những CLB và V-League. Mỗi CLB phải bảo vệ kinh tế tài chính, cơ sở vật chất, nguồn lực con người, giảng dạy trẻ. Không được để thực trạng hết tiền thì xin giải thể. Còn ở V-League, ví dụ muốn có mạng lưới hệ thống VAR, ngoài con người, tất cả chúng ta cần cải tổ cơ sở vật chất .Bóng đá Nước Ta sẽ bước vào quá trình mới, yên cầu sự góp vốn đầu tư đồng nhất và một nguồn kinh tế tài chính can đảm và mạnh mẽ, không riêng gì từ nguồn lực xã hội mà còn cả nhà nước. Người sửa chữa thay thế HLV Park sẽ phải nổi tiếng hơn, thậm chí còn từng dẫn dắt một đội dự World Cup. Lương của người đó không hề ở mức 50.000 USD mà phải 100.000 thậm chí còn 200.000 USD mỗi tháng. Hiện, mỗi năm VFF chi khoảng chừng 500 tỉ đồng. Đó là số lượng quá ít để một nền bóng đá hoàn toàn có thể tiếp cận top 10 lục địa .Hiện nay, bóng đá trẻ chưa được góp vốn đầu tư dài hạn. Có giải thì có đội, nhưng hết giải thì giải tán. Tập huấn cũng chỉ thời gian ngắn. Cho nên, có đạt thành tích cũng không vững chắc. Chúng ta cần góp vốn đầu tư kiểu khác. Ví dụ, đến World Cup 2026, thế hệ cầu thủ nào làm trách nhiệm, được góp vốn đầu tư thế nào ? World Cup 2030, thế hệ nào sẽ đá vòng loại ? Đội U17 hiện tại sẽ được góp vốn đầu tư ra làm sao sau khi tham gia U20 châu Á ? Đó là những bài toán cần có giải thuật .
HLV Park Hang-seo quan sát những cầu thủ Nước Ta tập luyện. Ảnh : Hiếu Lương
– Đâu là thử thách lớn nhất với người tiếp sau HLV Park ?- Đó là áp lực đè nén về thành tích. Tuy nhiên, tìm HLV mới cho đội tuyển chỉ là một trong những việc cần làm. Yếu tố quyết định hành động vẫn là biến hóa tầm nhìn, tìm cách góp vốn đầu tư mới có mạng lưới hệ thống hơn nếu không sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn .Thời gian qua, bóng đá Nước Ta suôn sẻ có hế thệ cầu thủ giỏi và một HLV vừa giỏi vừa tương thích nên đạt thành tích tốt. Nhưng để vươn cao hơn, tất cả chúng ta cần phân phối nhiều yếu tố khác, không riêng gì cầu thủ hay HLV. Ví dụ để lọp top 10 châu Á, phải đổi khác từ Lever CLB, V-League, đào tạo và giảng dạy trẻ … Không chỉ đơn thuần tìm một HLV giỏi là hoàn toàn có thể làm được. Vấn đề này, HLV Park cũng từng nói rồi. Khi tất cả chúng ta chơi một môn thể thao, từ lúc không biết chơi đến biết chơi thì dễ, từ biết chơi đến chơi khá cũng vậy. Nhưng để từ chơi khá lên chơi giỏi thì yên cầu rất nhiều điều. Giống như trong điền kinh, khi bạn đạt ngưỡng vận tốc, để rút thành tích xuống nữa rất khó, yên cầu sự góp vốn đầu tư chuyên nghiệp và bài bản, khoa học, có mạng lưới hệ thống và chuyên nghiệp .
– Ông nghĩ sao về khả năng VFF giữ HLV Park ở lại làm cố vấn?
– Với những người như HLV Park, điều quan trọng nhất là việc làm có tương thích và san sẻ những sáng tạo độc đáo của ông không. Ông đã đến độ tuổi thao tác không vì tiền. Quan trọng là kế hoạch đưa ra có đủ mê hoặc ông hay không, đủ nguồn lực thực thi hay không. Ví dụ nếu VFF mời ông ở lại làm giám đốc kỹ thuật, họ cần trình ra kế hoạch xem có đủ thuyết phục ông hay không. Trước giờ, Nước Ta từng có nhiều giám đốc kỹ thuật nhưng góp phần không bao nhiêu. Những người như HLV Park cần hiệu suất cao việc làm chứ không cần chức vụ .
Quang Huy
