Quá trình chuyển hóa hay còn gọi là trao đổi chất là những quá trình hóa sinh diễn ra trong khung hình sinh vật sống – gồm có cả con người – để giữ cho sinh vật sống sót .
Những quá trình hóa sinh này được cho phép con người lớn lên, sinh sản, sửa chữa thay thế những tổn thương và phản ứng với môi trường tự nhiên sống .
Người ta thường cho rằng những người gầy sẽ có vận tốc chuyển hóa cao hơn những người bị thừa cân béo phì, nhưng trên thực tiễn thì điều này khá hiếm gặp. Hãy đọc tiếp để hiểu thêm về quá trình trao đổi chất của khung hình nhé .
Tỷ lệ trao đổi chất
Cho dù những đơn vị sản xuất thực phẩm tính năng có quảng cáo như thế nào về những mẫu sản phẩm của họ thì cũng có rất ít người hoàn toàn có thể thay làm biến hóa tỷ suất trao đổi chất khi nghỉ ngơi .
Những kế hoạch dài hạn, ví dụ như tăng khối lượng cơ, thì có năng lực từ từ sẽ hoàn toàn có thể biến hóa được .
Dù vậy, nếu muốn đổi khác khối lượng khung hình nhanh gọn thì hoàn toàn có thể xác lập nhu yếu nguồn năng lượng của khung hình và sau đó kiểm soát và điều chỉnh lối sống tương thích .
Trao đổi chất là gì?
Phần lớn mọi người thường sử dụng chung thuật ngữ “ trao đổi chất ” cho quá trình đồng nhất hoặc dị hóa, nhưng điều này là chưa trọn vẹn đúng mực .
Đồng hóa là quá trình tổng hợp nên các chất – Là một chuỗi các phản ứng hóa học tổng hợp nên các hợp chất từ những chất cơ bản. Quá trình này sử dụng năng lượng.
Dị hóa là quá trình phân giải các chất – Là chuỗi các phản ứng hóa học phân giải các chất phức tạp thành các chất cơ bản. Đây thường là quá trình giải phóng (sinh) năng lượng.
Quá trình đồng hóa
Quá trình đồng nhất cho phép khung hình sản sinh những tế bào mới và duy trì những mô cơ quan. Các phản ứng đồng điệu trong khung hình sử dụng những phản ứng hóa học và phân tử đơn thuần để tổng hợp nên những mẫu sản phẩm là những chất phức tạp hơn, ví dụ như sự tăng trưởng và khoáng hóa của xương hay việc tăng khối lượng cơ bắp .
Những hormone tham gia vào quá trình đồng điệu gồm có :
- Hormone tăng trưởng: Loại hormone sản sinh bởi tuyến yên và thúc đẩy quá trình phát triển của cơ thể.
- Insulin: Loại hormone sản sinh bởi tuyến tụy. Insulin giúp điều hòa mức đường trong máu và các tế bào trong cơ thể sẽ không thể sử dụng được đường glucose nếu không có insulin.
- Testosterone: Là loại hormone giúp hình thành các đặc điểm giới tính nam, ví dụ như giọng nói trầm và râu. Loại hormone này cũng giúp tăng cường sức khỏe của cơ và xương.
- Estrogen: Hormone đón vai trò trong việc tăng cường sức khỏe khối xương cũng như hình thành các đặc điểm giới tính nữ.
Quá trình dị hóa
Dị hóa là quá trình phân giải những chất phức tạp thành những chất cơ bản để giải phóng nguồn năng lượng. Quá trình này cung ứng nguồn năng lượng cho khung hình trong những hoạt động giải trí sức khỏe thể chất, từ những quá trình trong tế bào đến những cử động của khung hình .
Quá trình dị hóa trong những tế bào phân giải những chuỗi phân tử dài thành những đơn phân, ví dụ như :
- Các loại đường đa được phân giải thành đường đơn – Ví dụ: tinh bột từ thức ăn sẽ được phân giải thành đường glucose (đường đơn).
- Protein (chất đạm) được phân giải thành các axit amin – Trong một vài trường hợp, protein được phân giải thành axit amin để tổng hợp glucose.
Khi ta ăn vào, khung hình sẽ phân giải những chất dinh dưỡng từ thức ăn – và quá trình này giải phóng nguồn năng lượng và nguồn năng lượng này được trữ dưới dạng những phân tử ATP. ATP được coi là “ đồng xu tiền nguồn năng lượng của sự sống. ”
Năng lượng tàng trữ dưới dạng APT chính là nguồn nguồn năng lượng sẽ được sử dụng cho những phản ứng đồng điệu để tổng hợp những hormone, enzyme, những phân tử đường, và những chất khác Giao hàng cho những quá trình tăng trưởng, sinh sản và chữa lành của khung hình .
Trọng lượng cơ thể
Trọng lượng khung hình chính là tác dụng của tỷ suất dị hóa trừ đi tỷ suất đồng điệu, nghĩa là mức nguồn năng lượng sản sinh trừ đi mức nguồn năng lượng tiêu thụ .
Năng lượng dư thừa được tích trữ dưới dạng glycogen tại cơ và gan. Glycogen cũng là phương pháp tích trữ nguồn năng lượng từ glucose chính của khung hình .
Một gram chất béo sản sinh ra 9 calo, so với 4 calo từ một gram carb ( chất đường bột ) .
Tuy việc thừa cân là hệ quả của việc cơ thể tích trữ năng lượng dưới dạng mỡ, nhưng đôi khi những vấn đề về hormone hoặc bệnh tật cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của cơ thể.
Nếu một người bị thừa cân hoặc béo phì thì những chuyên viên khuyến nghị họ nên đi kiểm tra để xác lập thực trạng béo phì có phải gây ra bởi thực trạng bệnh lý hay không .
Nhu cầu năng lượng
Có nhiều cách để xác lập nhu yếu nguồn năng lượng của một người, gồm có những điều sau :
Kích cỡ hình thể
Những người có khối lượng khối khung hình nặng hơn thì thường cần nhiều nguồn năng lượng hơn. Ví dụ, những người có tỉ lệ cơ so với mỡ cao hơn sẽ cần nhiều nguồn năng lượng hơn một người có cân nặng tương tự nhưng lại có tỉ lệ cơ so với mỡ thấp .
Vì vậy, những người có tỉ lệ cơ : mỡ cao cũng sẽ có tỷ suất chuyển hóa cơ bản ( BMR ) cao hơn so với những người có ít cơ, mặc dầu cân nặng giữa hai người là như nhau .
Độ tuổi
Thông thường, khi già đi thì nhu yếu nguồn năng lượng của khung hình cũng giảm dần do nhiều yếu tố. Đầu tiên là khối lượng cơ giảm, dẫn đến tỉ lệ mỡ cao hơn so với cơ. Tiếp đến là những yếu tố tương quan đến độ tuôi như :
- Hormone: Khi già đi, cơ thể đàn ông sẽ sản sinh ít testosterone hơn, tương tự với estrogen ở phụ nữ, và cả hai loại hormone này đều tham gia vào quá trình chuyển hóa tiêu hao năng lượng (quá trình đồng hóa).
- Mãn kinh: Khi đến độ tuổi mãn kinh, lượng các hormone tham gia vào quá trình chuyển hóa tiêu hao năng lượng cũng giảm dần và cũng có nhiều phụ nữ ở độ tuổi này cảm thấy việc giảm cân vô cùng khó khăn.
- Hoạt động thể chất: Những người cao tuổi thường tập luyện ít hơn so với khi họ còn trẻ.
- Giới tính: Đàn ông có tỷ lệ trao đổi chất cao hơn phụ nữ do tỷ lệ cơ:mỡ cao hơn. Điều này cũng có nghĩa rằng trung bình một người đàn ông tiêu thụ nhiều năng lượng hơn một người phụ nữ ở cùng độ tuổi và cùng cân nặng.
Giảm cân
Sau khi đã xác lập được nhu yếu nguồn năng lượng của bản thân cũng như xác lập không có bệnh lý nền gây tăng cân, hãy tập trung chuyên sâu vào ba yếu tố quan trọng sau đây nếu có dự tính giảm cân :
Ngủ đủ giấc
Thiếu ngủ hoàn toàn có thể gây rối loạn sự trấn áp cảm xúc thèm ăn của hệ thần kinh. Điều này hoàn toàn có thể dẫn đến ăn quá đà, gây thực trạng kháng insulin và có rủi ro tiềm ẩn mắc tiểu đường type 2, và toàn bộ đều có năng lực gây tăng cân .
Nhiều điều tra và nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu ngủ làm rối loạn năng lực trấn áp nhà hàng của khung hình qua việc giảm nồng độ leptin, loại hormone báo hiệu cho não biết bạn đã ăn no .
Tập luyện thể chất đều đặn
Một điều tra và nghiên cứu đã nhìn nhận ảnh hưởng tác động của 4 mức độ hoạt động so với khung hình : đi bộ 19 km / tuần, chạy bước nhỏ 19 km / tuần, chạy bước nhỏ 30 km / tuần và không tập luyện .
Trong nghiên cứu và điều tra này, những nhóm có hoạt động đã cho thấy những quyền lợi đáng kể, và quan trọng là nghiên cứu và điều tra đã cho thấy dù chỉ tập luyện ở cường độ vừa cũng đã cho thấy những quyền lợi về sức khỏe thể chất .
Cải thiện chế độ ăn
Cách tốt nhất để cải tổ chính sách ăn chính là bổ trợ nhiều hoa quả và rau xanh. Nếu bạn đạng có dự tính giảm cân thì việc xác lập được lượng calo nạp vào hàng ngày cũng là một yếu tố quan trọng để trấn áp cân nặng .
Tuy nhiên, việc hạn chế calo nạp vào một cách cực đoan đã được chứng tỏ là không cho hiệu suất cao giảm cân lâu dài hơn. Khi hạn chế quá nhiều nguồn năng lượng, quá trình chuyển hóa của khung hình sẽ đổi khác để thích nghi, từ đó sẽ đốt cháy ít nguồn năng lượng hơn và chuyển sang tích trữ gần như là tổng thể nguồn năng lượng được nạp vào. Những chính sách ăn như vậy sẽ không vững chắc và người ăn có năng lực bị ăn quá đà khi đã quay trở lại với chính sách ăn thông thường .
Hơn nữa, trừ khi những chế độ ăn hạn chế calo khắc nghiệt được theo dõi bởi các chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ thì những chế độ ăn đó còn tiềm tàng khả năng gây suy dinh dưỡng. Điều này không chỉ nguy hiểm cho sức khỏe nói chung mà cũng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa, gây cản trở quá trình giảm cân.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 cách tăng cường quá trình trao đổi chất
Viện y học ứng dụng Việt NamTheo Medical News Today
