I. Những kiến thức cơ bản về lịch sử thế giới hiện đại (1917 – 1945)
a. Nước Nga – Liên Xô:
– 2/1917 Cách mạng dân chủ tư sản thắng lợi.
+ Kết quả, ý nghĩa: Lật đổ chế độ Nga hoàng, hoàn thành nhiệm vụ cách mạng dân chủ tư sản. Cục diện hai chính quyền song song tồn tại, tạo điều kiện chuyển sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.
– 10/1917: Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười thắng lợi.
+ Kết quả, ý nghĩa: thành lập chính quyền Xô viết, xoá bỏ chế độ bóc lột… Tác động mạnh đến phong trào cách mạng thế giới, đặc biệt là phong trào gíải phóng dân tộc.
– 1918 – 1921 đấu tranh xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô viết.
+ Kết quả, ý nghĩa: Bảo vệ thành quả của Cách mạng tháng Mười, giữ vững chính quyền Xô viết, đập tan âm mưu chống phá cách mạng của các nước đế quốc.
– 1921- 1941 Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội
+ Từ một nước nông nghiệp lạc hậu trở thành một cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa, hoàn thành tập thể hoá nông nghiệp; văn hoá, giáo dục đạt nhiều thành tựu to lớn
b. Các nước tư bản chủ nghĩa:
– 1918 – 1923: Khủng hoảng kinh tế, chính trị; Cao trào cách mạng ở châu Âu.
+ Kết quả, ý nghĩa. Các đảng cộng sản thành lập. Quốc tế cộng sản ra đời và lãnh đạo phong trào cách mạng.
– 1924 – 1929: Thời kì ổn định và tăng trưởng của chủ nghĩa tư bản.
+ Kết quả, ý nghĩa: Kinh tế phát triển, tình hình chính trị ổn định.
– 1929 – 1933: Khủng hoảng kinh tế bùng phát ở Mĩ, lan rộng ra toàn thế giới tư bản chủ nghĩa.
+ Kết quả, ý nghĩa: Thất nghiệp tăng, chính trị không ổn định, mâu thuẫn xã hội, dẫn đến khủng hoảng chính trị.
– 1933 – 1939: Các nước tư bản tìm cách thoát khỏi khủng hoảng.
+ Kết quả, ý nghĩa: Vượt qua khủng hoảng, kinh tế phục hồi tiếp tục phát triển.; Nguy cơ chiến tranh thế giới.
c. Các nước châu Á.
– Thập niên 20: Phong trào giải phóng dân tộc lên cao sau Chiến tranh thế giới thứ I.
+ Kết quả, ý nghĩa: Giai cấp tư sản nắm quyền lãnh đạo phong trào cách mạng ở một số nước; Các đảng cộng sản thành lập, mở ra bước ngoặt trong phong trào giải phóng dân tộc.
– Thập niên 30: Phong trào mặt trận nhân dân chống phát xít, chống chiến tranh.
+ Kết quả, ý nghĩa: Tập hợp được đông đảo các lực lượng cách mạng tham gia. Các đảng cộng sản trưởng thành về tổ chức và uy tín lãnh đạo tăng.
d. Chiến tranh thế giới thứ hai.
– 1939 – 1945: Chiến tranh diễn ra trên khắp các mặt trận.
+ Kết quả, ý nghĩa: Chủ nghĩa phát xít thất bại hoàn toàn; Chiến tranh làm thay đổi căn bản cục diện thế giới, mở ra thời kì mới của lịch sử thế giới.
II. Những nội dung chính của lịch sử thế giới hiện đại (1917 – 1945)
– Nhiều tiến bộ về khoa học kĩ thuật đạt được, nhờ đó tạo ra nhiều chuyển biến trong sản xuất, đời sống chính trị – xã hội của các quốc gia dân tộc thay đổi.
– Với thắng lợi của cuộc Cách mạng tháng Mười Nga 1917 và sự ra đời của nhà nước Xô Viết, chủ nghĩa xã hội lần đầu tiên được xác lập ở một nước trên thế giới.
– Từ sau Cách mạng tháng Mười Nga và chiến tranh thế giới thứ I, phong trào cách mạng thế giới đã bước sang một thời kì phát triển mới.
– Chủ nghĩa tư bản không còn là hệ thống duy nhất trên thế giới và trải qua những bước thăng trầm đầy biến động.
– Chiến tranh thế giới thứ II (1939 – 1945) là cuộc chiến tranh lớn nhất, khốc liệt nhất và tàn phá nặng nề nhất trong lịch sử nhân loại.
