Già hóa dân số nhanh, nhu cầu cần chăm sóc sức khoẻ của người cao tuổi gia tăng
Theo thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà, hiện cả nước có hơn 11 triệu người cao tuổ i ( NCT ), chiếm khoảng chừng 11,95 % dân số, trong đó có gần 2 triệu người từ 80 tuổi trở lên. Dự báo đến năm 2034, trung bình 3 người trong độ tuổi lao động sẽ tương hỗ một NCT và sẽ chỉ còn 2 người trong độ tuổi lao động tương hỗ một NCT vào năm 2049 .
Đáng nói, khoảng 70% số NCT sống ở nông thôn, không có tích lũy vật chất, đa số có bệnh cần được điều trị. Như vậy, số NCT cần chăm sóc sẽ tăng từ 2,5 triệu người vào năm 2019 lên hơn 10 triệu người vào năm 2049.
Đẩy mạnh những mô hình chăm sóc sức khỏe thể chất người cao tuổi là điều quan trọng để người cao tuổi sống vui, khỏe, có ích
Các chuyên viên cũng nhấn mạnh vấn đề, vận tốc già hóa ở nước ta đang diễn ra nhanh, trong khi quy mô mái ấm gia đình chuyển dần từ mái ấm gia đình truyền thống cuội nguồn sang mái ấm gia đình hạt nhân. Con cái ngày càng có khuynh hướng sống độc lập với cha mẹ. Việc phải sống một mình với người cao tuổi là điều bất lợi khi mái ấm gia đình luôn là chỗ dựa cả về niềm tin, vật chất quan trọng với họ .
Số người cao tuổi tăng, số người cao tuổi không có vợ hoặc chồng, không muốn sống chung với con cháu cũng tăng, kéo theo nhu yếu sử dụng những dịch vụ chăm sóc, tương hỗ xã hội ngày một lớn. Theo tìm hiểu, khảo sát của Ủy ban vương quốc về NCT Nước Ta, ngày càng có nhiều người cao tuổi sống góa vợ / góa chồng và tuổi càng cao, phụ nữ đơn thân càng nhiều .
Cụ thể, số cụ bà đơn độc cao gấp 5,44 lần so với cụ ông ; phụ nữ cao tuổi sống ly hôn, ly thân gấp 2,2 lần so với phái mạnh. Gần 30 % người cao tuổi sống một mình hoặc chỉ sống cùng vợ / chồng cũng là người cao tuổi hoặc cháu dưới 10 tuổi .
Trong khi đó, GS Nguyễn Đình Cử, nguyên Viện trưởng Viện Dân số và những yếu tố xã hội ( ĐH Kinh tế quốc dân ) nhấn mạnh vấn đề, với khoảng chừng 11 triệu người cao tuổi lúc bấy giờ còn bộ phận không nhỏ có đời sống khó khăn vất vả do không có tích góp cho tuổi già và vẫn phải tự mưu sinh kiếm sống. Một số người cao tuổi chưa được chăm sóc sức khỏe thể chất, chưa được người thân trong gia đình chăm sóc .
Trên thực tế, người cao tuổi có nhu cầu sử dụng các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ xã hội chuyên sâu ở cả gia đình, cộng đồng và trong các trung tâm bảo trợ xã hội, cơ sở chăm sóc người cao tuổi. Nhưng hiện cả nước chỉ có 49/63 tỉnh có khoa lão khoa tại các bệnh viện đa khoa tỉnh hoặc bệnh viện lão khoa; hơn 900 khoa khám bệnh có buồng riêng cho người cao tuổi; trên 10.000 giường điều trị nội trú ưu tiên cho người cao tuổi và có gần 2.000 nhân viên y tế được đào tạo về lão khoa.
Các cơ sở chăm sóc NCT đa phần vẫn tập trung chuyên sâu ở những thành phố lớn với mức phí dịch vụ cao. Còn ở những địa phương, những TT bảo trợ xã hội cũng dành một phần hoạt động giải trí để nuôi dưỡng, chăm sóc người già nhưng đối tượng người dùng chỉ là những người cao tuổi neo đơn, không nơi phụ thuộc .
Nhiều chuyên viên cho rằng, để chăm sóc tốt cho NCT cần sắp xếp lại mạng lưới hệ thống những cơ sở bảo trợ xã hội công lập theo hướng tăng cường xã hội hóa, tạo lập thiên nhiên và môi trường thân thiện, hòa nhập giữa những nhóm đối tượng người tiêu dùng và với xã hội. Việc tăng nhanh những mô hình chăm sóc sức khỏe thể chất người cao tuổi là điều quan trọng để người cao tuổi sống vui, khỏe, có ích. Điều này cũng tận dụng xu thế già hóa dân số và khai thác tiềm năng của NCT, tạo ra động lực, góp phần cho sự tăng trưởng kinh tế tài chính, xã hội của địa phương .
Nhiều hình thức chăm sóc người cao tuổi
Hiện tại ở Nước Ta cũng như nhiều nước khác, có nhiều hình thức chăm sóc người cao tuổi, đa phần tập trung chuyên sâu vào 2 mô hình thông dụng : chăm sóc tập trung chuyên sâu và chăm sóc tại nhà / cộng đồng .
Mô hình chăm sóc tập trung chuyên sâu : Chăm sóc tập trung chuyên sâu phân phối trong một thiên nhiên và môi trường sống tập trung chuyên sâu nhằm mục đích cung ứng nhu yếu hoạt động, y khoa, cá thể, xã hội, và nhà tại của những người có những khuyết tật về sức khỏe thể chất, thần kinh hay tăng trưởng. Các dịch vụ chăm sóc tập trung chuyên sâu thường gồm có giám sát 24 h, tương hỗ những hoạt động giải trí sống hàng ngày, điều dưỡng, hồi sinh, tương hỗ thích nghi, tâm ý, liệu pháp, hoạt động giải trí xã hội … Chăm sóc tập trung chuyên sâu có tại bệnh viện, nhà dưỡng lão hay những cơ sở được nhà nước xác nhận / cấp phép hoạt động giải trí .
Hiện tại có nhiều hình thức chăm sóc người cao tuổi
Mô hình chăm sóc tại cộng đồng / tại nhà : Đây là một giải pháp được nhiều nước khuyến khích và tiến hành rất hiệu suất cao với những đổi khác nhân khẩu học lúc bấy giờ. Ở những nơi có những dịch vụ chăm sóc tại nhà, NCT không phải đến sống tại những cơ sở chăm sóc tập trung chuyên sâu. Trong nhiều mái ấm gia đình, người chăm sóc hầu hết là những thành viên mái ấm gia đình. Hình thức chăm sóc / điều dưỡng tại nhà / cộng đồng trọn vẹn tương thích với quan điểm ” già hóa tại chỗ “. Điều này có nghĩa, người cao tuổi vẫn sống với mái ấm gia đình tại nhà / cộng đồng của họ và với thiên nhiên và môi trường tự nhiên trong khoảng chừng thời hạn họ muốn .
Mô hình nhà / viện dưỡng lão đang mang lại một môi trường tự nhiên sống khá tự do và thuận tiện cho NCT và được nhiều mái ấm gia đình lựa chọn. Tuy nhiên, mô hình này vẫn còn khá mới mẻ và lạ mắt, được phân làm 3 nhóm. Thứ nhất là cơ sở do những cá thể, doanh nghiệp đứng ra tổ chức triển khai, kiến thiết xây dựng, quản lý và vận hành theo mô hình kinh doanh thương mại dịch vụ chăm sóc sức khỏe thể chất, có doanh thu để tự duy trì hoạt động giải trí .
Nhóm thứ hai là những cơ sở dưỡng lão từ thiện do những những nhân hoặc tổ chức triển khai tôn giáo đứng ra tổ chức triển khai, hoạt động giải trí theo mô hình thiện nguyện. Nhóm thứ ba là những cơ sở chăm sóc, điều dưỡng người có công, NCT thuộc diện chủ trương do nhà nước đứng ra bảo trợ .
