Profile/ Tiểu sử Vũ Ngọc Quang
Nhạc sĩ: Vũ Ngọc Quang
Tên thật/ tên đầy đủ:Vũ Ngọc Quang
Ngày sinh/ Năm sinh/ thành lập: 1940
Nước/ quốc gia: Việt Nam
Nhạc sĩ Vũ Ngọc Quang (1940 -2013) là tác giả của những ca khúc trữ tình như: Anh yêu em như câu hò ví dặm, Hát câu quan họ, Tình yêu đến, Khát vọng tình yêu, Bài ca Bạch Long Vĩ…; Ông còn được biết đến với vai trò là Chỉ huy dàn nhạc, dàn dựng và chỉ đạo nghệ thuật ca múa; Tham gia đóng phim, những tác phẩm có sự góp mặt của ông như: Của rơi, Hoa hậu mồ côi, Số đỏ… Ngoài ra, ông còn viết nhạc cho phim truyện như: Kỷ niệm đồi trăng, Số đỏ, Đôi dòng sữa mẹ, Lá ngọc cành vàng…
Người con của đất Cảng Hải Phòng
Ở những năm đầu chiến tranh chống Mỹ, Vũ Ngọc Quang nổi lên như một tên tuổi sáng giá của âm nhạc Hải Phòng với sự hiện diện của dàn nhạc giao hưởng một quản.
Khi bom Mỹ dội xuống đảo Bạch Long Vĩ, biết bao ca khúc đã ra đời. Một trong số đó, “Bài ca đảo Bạch Long Vĩ” của Vũ Ngọc Quang (phỏng thơ Mai Nam) đã thực sự ám ảnh sâu sắc trong tâm hồn nhiều người.
Ca khúc được mở đầu bằng một đoạn ngợi ca mang nhiều dáng vẻ tháng ca đã rất dễ đi vào lòng người: “Tôi gửi lời ca về đảo xa xôi – quê hương ta đó hải âu cánh trắng – tung cánh bay lượn trên những hạm tàu – Ôi đảo bao ngả giầu đẹp …”. Nhưng đến đoạn tiếp theo, với những đảo phách xuất thần thì chính là tài năng và cảm xúc của riêng Vũ Ngọc Quang: “Nhưng tôi đã nghe sóng ầm vang thét dữ – Chiến công đầu dưới trận mưa bom – Bạch Long ơi! Quê ta qua cơn lửa – Vẫn vững tay chèo tay súng hiên ngang …”. Và sau đó giai điệu dào dạt của đoạn chuyển điệu thức để kết thúc: “Muôn trái tim hướng ra nơi biển cả – Thấy đảo xanh reo sóng mặn mà – Nghe gió khơi đang truyền về tin chiến thắng – Tiếng Tổ quốc đang hát bao lời ca – Đây quê hương ta mang gió mùa thu – Đảo xanh ơi sóng trào tháng Tám…”
Và rồi thời gian trôi đi trong khói bom, lửa đạn. Vũ Ngọc Quang vẫn bám trụ đất Cảng. Vừa hát, vừa độc tấu guitare, vừa chỉ huy dàn nhạc, Vũ Ngọc Quang cùng Lương Vĩnh, Nguyễn Kim làm nên những gương mặt sáng giá của âm nhạc Hải Phòng bên cạnh thơ Hải Phòng.
Hà Nội… thăng hoa cho một tài danh
Hòa bình thống nhất đất nước, cũng là lúc Vũ Ngọc Quang rời đất Cảng lên Thủ đô. Đấy là những năm tháng chật vật của thời hậu chiến. Chiếc áo địa phương đã quá chật cho một tầm vóc Vũ Ngọc Quang. Anh lên Hà Nội và rẽ sang một hướng khác của âm nhạc, đó là hướng viết nhạc và ca khúc cho các thể loại sân khấu như kịch nói, tuồng, chèo, cải lương… Sự chín chắn trong học thuật đã khiến cho Vũ Ngọc Quang thăng hoa trên nẻo đường mới mẻ này. Nhiều vở kịch nói nổi tiếng hư “Dòng sông ám ảnh”, “Mùa hè ở biển”… nhiều vở chèo ấn tượng như: “Vụ án một vương phi”, “Nàng Sita”… đoạt giải thưởng có phần đóng góp về âm nhạc và ca khúc của Vũ Ngọc Quang. Anh còn viết nhạc cho phim như “Kỷ niệm đồi trăng”, “Số đỏ”…
Không dừng lại ở đấy, Vũ Ngọc Quang còn viết những ca kịch nhỏ (operate) như “Đảo sóng”, “Chuyện tình nàng Sami”, “Cô gái hát rong với chàng hoàng tử”…
Khai phá phòng thu đất Thủ đô
Qua nhiều năm làm âm nhạc, Vũ Ngọc Quang nhận thấy chỗ còn trống vắng trong công nghệ sản xuất âm nhạc là phối khí và phòng thu thanh. Anh là một trong những nhạc sĩ ở Hà Nội đầu tiên làm studio. Lúc ấy, đóng góp của Vũ Ngọc Quang âm thầm ở những bản phối, những buổi ghi âm gắng đạt chuẩn quốc tế. Anh đi vào lĩnh vực mới mẻ này đam mê như những ngày đầu sáng tác. Chính lĩnh vực này lại thúc đẩy anh sáng tác nhiều hơn. Những ca khúc “Khát vọng tình yêu”, “Khúc cuối Trương Chi”, “Khi tình yêu đến”, “Em yêu anh như yêu câu ví dặm”… được khai sinh vào thời gian này. Nhưng đến khi người bạn đời – nữ diễn viên cải lương bị tử thần cướp đi sau bạo bệnh – Vũ Ngọc Quang như “khựng” lại. Chính bạn bè đã dìu anh qua nỗi đau vò xé.
Những năm gần đây, anh có thêm một người bạn mới là Lê Quân. Lê Quân vốn là một tổng giám đốc hãng sơn Joton, nhưng đồng thời cũng là một họa sĩ – nhạc sĩ. Nhiều ca khúc của Lê Quân qua bản phối và thu thanh của Vũ Ngọc Quang đã mang đến cho người thưởng thức một tư duy âm nhạc mới mẻ. Ca khúc “Cánh cò quê” của Lê Quân qua bản phối Vũ Ngọc Quang đã được trình diễn ấn tượng trong lễ kỷ niệm 55 thành lập Hội nhạc sĩ Việt Nam (1957 – 2012).
NSƯT Lê chức – Phó chủ tịch Hội Sân khấu Việt Nam, khi nhắc về người nghệ sĩ tài hoa Vũ Ngọc Quang, đã không ngăn được xúc động: “Khi một con người, một nghệ sĩ đang còn trên cõi đời, người ta ít để ý đến những gì anh ấy làm được cho cuộc đời mà chỉ để ý đến những cái vụn vặt, những tin đồn bóng gió để thỏa mãn sự ích kỷ của chính mình. Chỉ khi anh ấy ra đi khỏi cõi đời, mọi người mới thực sự ngoái nhìn lại những cống hiến của anh ấy mà thấy tiếc nhớ. Vũ Ngọc Quang là một nhạc sĩ đáng tiếc nhớ như vậy”.
