Hệ thống xếp hạng Elo là một phương pháp để tính toán một cách tương đối trình độ của người chơi trong các trò chơi có tổng bằng không (zero-sum game) như cờ vua. Elo thường được viết dưới dạng chữ in hoa, ELO, nhưng không phải là một chữ viết tắt. Đây là tên của người sáng lập Élő Árpád Imre, giáo sư vật lý người Mỹ gốc Hungary.
Hệ thống Elo bắt đầu được tạo ra như một mạng lưới hệ thống nhìn nhận cờ vua được nâng cấp cải tiến từ mạng lưới hệ thống Harkness ( Harkness system ), một mạng lưới hệ thống xếp hạng cờ vua được sử dụng trước đó, nhưng cũng được sử dụng làm mạng lưới hệ thống xếp hạng cho những cuộc cạnh tranh đối đầu nhiều người : trong 1 số ít video games ( game show điện tử ), bóng đá, bóng bầu dục Mỹ ( bóng đá Mỹ ), bóng rổ, bóng chày MLB ( Major League Baseball ), bóng bàn, Scrabble, những game show cờ bàn ( board games ) như ma sói và nhiều trò khác .Sự độc lạ trong xếp hạng giữa hai người chơi đóng vai trò Dự kiến hiệu quả của một trận đấu. Hai người chơi có xếp hạng ngang nhau nếu cạnh tranh đối đầu nhau thì được Dự kiến sẽ có số trận thắng bằng nhau. Một người chơi có xếp hạng 100 điểm cao hơn so với đối thủ cạnh tranh của họ thì dự kiến sẽ đạt 64 % tỉ lệ thắng ; nếu chênh lệch là 200 điểm thì điểm số dự kiến cho người chơi mạnh hơn là 76 % tỉ lệ thắng .
Hệ số xếp hạng Elo của một người chơi được đại diện bởi một con số tăng hoặc giảm tùy theo kết quả của các trận đấu giữa những người chơi được đánh giá. Sau mỗi trận đấu, người chơi chiến thắng sẽ lấy đi điểm từ người chơi thua cuộc. Sự khác biệt giữa các hệ số giữa người thắng và thua quyết định tổng điểm nhận được hay mất đi sau mỗi trận đấu. Trong một loạt trận giữa một người chơi được đánh giá cao và người chơi được đánh giá thấp, người chơi được đánh giá cao được dự đoán sẽ thắng nhiều hơn. Tuy nhiên, nếu người chơi được đánh giá thấp thắng một cách bất ngờ, rất nhiều điểm sẽ được chuyển đổi. Người chơi được đánh giá thấp cũng sẽ nhận được điểm trong trường hợp hòa với người chơi được đánh giá cao. Điều này có nghĩa là hệ thống xếp hạng Elo là hệ thống tự chỉnh sửa. Một người chơi có xếp hạng quá thấp nên về lâu dài làm tốt hơn hệ thống xếp hạng dự đoán và từ đó đạt được nhiều điểm xếp hạng cho đến khi hệ thống xếp hạng phản ánh thực lực đúng của họ.
Hiện nay, hệ số Elo quốc tế trong môn cờ vua được FIDE công nhận, thông qua thang điểm được định nghĩa trong Luật FIDE (FIDE handbook). Ngoài ra một số quốc gia tự đưa ra hệ thống tính điểm riêng để áp dụng trong nước.
- Một người mới biết chơi có trình độ 1000 Elo khi người đó nắm được luật.
- Khoảng 1200 Elo là các người chơi không thường xuyên.
- 1600 Elo ứng với người có trình độ trung bình trong một câu lạc bộ.
- 1800 Elo ứng với người có trình độ khá trong một câu lạc bộ.
- 2000 Elo ứng với người có trình độ cao trong một câu lạc bộ.
- 2200 Elo trở lên ứng với trình độ kiện tướng (Master).
- 2400 Elo trở lên ứng với trình độ kiện tướng quốc tế (International Master).
- 2500 Elo trở lên ứng với trình độ đại kiện tướng (Grand Master).
Trong lịch sử vẻ vang của FIDE, tính đến tháng 10 năm năm ngoái, đã có 100 kỳ thủ từng đạt được Elo trên 2700 [ 1 ]. Họ được đặt một thương hiệu không chính thức là ” Siêu đại kiện tướng “. Người giữ kỉ lục cao nhất về Elo từng đạt được là Magnus Carlsen ( 2882 ) .
Phương pháp tính Elo[sửa|sửa mã nguồn]
Phương pháp tính điểm Elo được ý tưởng bởi tiến sỹ Arpad Elo, một nhà vật lý học người Mỹ gốc Hungary .Ngày nay giải pháp Elo không những được dùng trong bộ môn cờ vua mà cả trong những bộ môn khác như cờ tướng và cờ vây .
Công thức toán học của phương pháp Elo & cách áp dụng chung cho toàn game cờ
Giả thiết, bàn cờ 2 đối thủ cạnh tranh A và B tranh tài với nhau, trong đó :
– Kỳ thủ A có điểm số Elo: Ra
– Kỳ thủ B có điểm số Elo: Rb
Công thức áp dụng tính điểm:
– Công thức (1) – tính cho người chơi A: Ea=Qa/(Qa+Qb)
– Công thức (2) – tính cho người chơi B: Eb=Qb/(Qa+Qb)
trong đó :
– Qa=10^(Ra/400)
– Qb= 10^(Rb/400)
Chú ý : Ea + Eb = 1
Điểm trận đấu của kỳ thư:
Khi hết ván+ Thắng : được 1 điểm+ Hòa : được 0.5 điểm+ Thua : được 0 điểm
Công thức điều chỉnh Elo được tính lại sau khi kết thúc mỗi ván đấu, như sau:
Người A: Ra’ = Ra + K(Aa – Ea)
Người B : Rb ’ = Rb + K ( Ab – Eb )Trong đó Aa và Ab lần lượt là điểm trận đấu của hai kỳ thủ và K là một thông số có công dụng trấn áp hiện tượng kỳ lạ lạm phát kinh tế và giảm phát .
– Hệ số K
+ K = 25 dành cho kỳ thủ mới có cường số dưới 1600+ K = 20 dành cho kỳ thủ mới có cường số dưới 2000+ K = 15 dành cho kỳ thủ có cường số dưới 2400 .+ K = 10 dành cho kỳ thủ có cường số trên 2400
Ví dụ
Giả sử số điểm của kỳ thủ A là 1613, của kỳ thủ B là 1609 .Áp dụng công thức ( 1 ) và ( 2 ), có :- Ea = 0.506- Eb = 0.494 .- Giả sử cả hai người đều có thông số K là 20 và kỳ thủ A bị thua kỳ thủ B .Điểm trận đấu của A là 0 còn của B là 1 .Số điểm mới của hai người sẽ là :- Ra ’ = 1613 + 20 ( 0 – 0.506 ) = 1603- Rb ’ = 1609 + 20 ( 1 – 0.494 ) = 1619
Một số khuôn mặt tiêu biểu vượt trội[sửa|sửa mã nguồn]
Trong bảng xếp hạng Elo của những kì thủ, có tổng thể 13 kì thủ đã từng đạt Elo cao hơn 2800. Mức Elo đỉnh điểm cá thể của họ là [ 1 ] :
Bảng xếp hạng tháng 9 năm năm ngoái lần tiên phong trong lịch sử vẻ vang có đến 5 kỳ thủ trong bảng xếp hạng có mức Elo vượt 2800 [ 2 ] .
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
