Diễn đàn VNF
Cùng với đó, mấy năm trở lại đây, có một thực trang đáng báo động là nông dân bỏ phí đất nhưng doanh nghiệp vẫn không tiếp cận được đất đai diện tích quy hoạnh lớn. Điều này khiến giá trị đất đai giảm sút và trở nên tiêu tốn lãng phí. Trước yếu tố đó, tích tụ ruộng đất được xem là “ chìa khoá ” để tháo gỡ những yếu tố .
“Tích tụ ruộng đất là nhu cầu khách quan”
Cũng giống như những lần trước, mỗi lần sửa Luật Đất đai là câu truyện tích tụ ruộng đất lại được mang ra bàn thảo. Trước tiên xin được chứng minh và khẳng định, trong toàn cảnh mới như lúc bấy giờ, tích tụ đất đai là một nhu yếu khách quan của quy trình hội nhập và cạnh tranh đối đầu quốc tế .
Vấn đề đơn giản như thế này thôi: muốn cạnh tranh được với các nước thì phải tăng năng suất; muốn tăng năng suất thì phải áp dụng các thành tựu khoa học-công nghệ; muốn áp dụng được các thành tựu khoa học-công nghệ thì phải tích tụ được đất đai.
Nếu nhiều nước đối tác chiến lược của tất cả chúng ta chỉ có 3 % – 5 % dân số làm nông nghiệp, mà tất cả chúng ta lại có đến trên 40 %, thì tất cả chúng ta cạnh tranh đối đầu cái gì ?
Thực cho thấy, tích tụ ruộng đất, dù là xu thế tất yếu nhưng lại không thuận tiện bởi nhiều quan điểm cho rằng lúc bấy giờ tất cả chúng ta chưa quản trị được hạn điền. Mặt khác, trong quá khứ, việc sửa Luật Đất đai tương quan đến hạn điền cũng có rất nhiều tranh cãi. Có những lúc, tất cả chúng ta nghĩ sẽ nới ra nhưng sau đó lại rút lại .
Vậy, tại sao trong rất nhiều lần sửa luật như vậy, câu truyện lan rộng ra hạn điền theo tư duy mới lúc bấy giờ vẫn chưa được chốt ?
Trên trong thực tiễn, ở tầm triết lý, tự do và công minh là hai giá trị mà loài người theo đuổi. Tuy nhiên, nếu tự do có nghĩa là đất đai cần được tập trung chuyên sâu cho những người hoàn toàn có thể khai thác đất đai tốt nhất, thì công minh lại có nghĩa là người nghèo cũng phải có phần đất đai của mình. Chính sách lan rộng ra hạn điền gặp nhiều khó khăn vất vả là vì tất cả chúng ta bị dằng xé giữa hai giá trị tự do và công minh nói trên .
Thế thì tự do quan trọng hơn hay công minh quan trọng hơn ? Quả thực, khó có được một câu vấn đáp chung chung là cái gì quan trọng hơn. Khi công minh triệt tiêu hết động lực làm giàu, ( làm ra của cải ), thì tự do quan trọng hơn. Nhưng khi tự do gây ra sự bất bình đẳng, bất ổn định xã hội, thì công minh quan trọng hơn. Suy cho cùng thì tổng thể những khuynh hướng chính trị trên quốc tế đều chỉ là những sự di dời giữa tự do và công minh mà thôi. Các đảng cánh hữu thường coi trọng tự do, những đảng cánh tả thường coi trọng công minh. Nhưng những đảng muốn thắng cử thì đều cần phải tích hợp được tự do với công minh, nghĩa là nằm trung dung ở khoảng chừng giữa .
Trở lại với Nước Ta, tất cả chúng ta gần với những nước theo quy mô dân chủ xã hội, nên công minh rất được coi trọng ( mặc dầu nhiều khi đó chỉ là sự công minh trong nghèo khó như trước khi Đổi Mới ). Mà đã coi trọng công minh, thì nới rộng hạn điền hoặc bỏ hạn điền để tạo ra bất bình đẳng sẽ rất khó được gật đầu .
Đó còn chưa kể tới lo lắng mang tính bản năng của chính sách, đó là khi yếu tố tích tụ ruộng đất được hình thành thì giai cấp “ địa chủ mới ” sẽ Open, doanh nghiệp lớn cướp đất, nông dân mất đất, bần cùng hóa nông dân … Vào thế kỷ trước, tất cả chúng ta đã làm cách mạng để đánh đổ giai cấp địa chủ, rồi sau hơn nửa thế kỷ lại tìm cách tích tụ đất đai để hình thành lên giai cấp địa chủ mới thì thật là luẩn quanh ! Việc tích tụ đất đai chắc như đinh sẽ dẫn đến sự phân hóa giàu nghèo. Nhiều người nông dân mất ruộng đất chưa chắc đã có được những kiến thức và kỹ năng thiết yếu để tìm kiếm việc làm mới. Mà như vậy thì sự bần cùng hóa của nhiều nông dân là rủi ro đáng tiếc trọn vẹn có thật .
Hãy để tích tụ ruộng đất diễn ra tự nhiên
Thật ra, nhu cầu phải tích tụ đất đai là một chuyện; cách thức tích tụ đất đai lại là một câu chuyện khác. Quan trọng là đất đai phải được tích tụ một cách tự nhiên và cùng nhịp với quá trình chuyển đổi của lao động nông thôn. Tích tụ đất đai bằng cách thu hồi của nông dân và giao lại cho doanh nghiệp thì đó sẽ là một thảm họa. Do đó, với dự thảo Luật Đất đai lần này, tôi cho rằng, cách thức tích tụ đất đai phù hợp nhất phải được tiến hành xây dựng như sau:
Thứ nhất, bảo vệ quyền tự do gia tài cho những người nông dân so với đất đai của họ. Người nông dân sẽ có quyền giữ lại đất đai nếu họ còn hoàn toàn có thể mưu cầu được niềm hạnh phúc trên những thửa ruộng của mình. Nhưng họ sẽ có quyền chuyển nhượng ủy quyền nếu đất đai không còn nuôi sống họ .
Thứ hai, đẩy nhanh quy trình đô thị hóa và lôi cuốn lao động từ nông thôn ra thành thị ; tạo điều kiện kèm theo cho lao động nhập cư hoàn toàn có thể sinh sống và thành đạt ở quê nhà mới và trở thành những thị dân .
Thứ ba, hình thành những thị xã, thị tứ xung quanh những khu công nghiệp, cung ứng vừa đủ những dịch vụ y tế, giáo dục và những dịch công thiết yếu khác để công nhân và mái ấm gia đình họ hoàn toàn có thể định cư vĩnh viễn và trở thành thị dân .
Thứ tư, đánh thuế đất nông nghiệp để tránh việc đất nông nghiệp bị bỏ phí và thôi thúc việc chuyển nhượng ủy quyền đất nông nghiệp. Mức thuế hoàn toàn có thể rất thấp để không trở thành gánh nặng cho nông dân, nhưng hiện tượng kỳ lạ bỏ phí sẽ được khắc phục và khuyến khích chuyển nhượng ủy quyền đất sẽ được tăng cường .
Với phương pháp như trên, việc tích tụ đất đai sẽ xảy ra một cách tự nhiên, trùng nhịp với việc quy đổi lao động và dân cư nông thôn .
Ngoài ra, để dung hòa quyền lợi của nhà nước, doanh nghiệp và nông dân, tôi cho rằng hoàn toàn có thể tịch thu đất của những nông, lâm trường hoạt động giải trí không hiệu suất cao để giao cho những doanh nghiệp hoặc thôi thúc sự liên kết kinh doanh giữa những nông, lâm trường này với những doanh nghiệp. Đối với đất đai của nông dân, quy trình tích tụ chỉ nên để diễn ra một cách tự nhiên, trùng nhịp với quy trình quy đổi lao động nông nghiệp và đô thị hóa. Đây là cách dung hòa quyền lợi hài hòa và hợp lý, hợp tình nhất .
Cùng với đó, hợp tác hóa cũng là một cách tích tụ đất đai, cần điều tra và nghiên cứu những quy mô thành công xuất sắc và nhân rộng cho những nơi tương thích .
Bài học từ quá khứ
Trong quá khứ, chúng ta đã từng thực hiện ít nhất, tạm gọi là 2 cuộc cải cách ruộng đất. Bên cạnh những tác động tích cực thì các chính sách đất đai trước đây cũng phát sinh mặt trái. Kinh nghiệm từ 2 cuộc cải cách này cho thấy, mọi chính sách, trong đó có chính sách về tích tụ ruộng đất cũng như hạn điền cũng giống như thuốc tây, có nghĩa là mọi chính sách đều có thể có phản ứng phụ.
Trước khi phát hành chủ trương thì phải nhìn nhận được ảnh hưởng tác động của nó. Trước khi phát hành chủ trương mới về hạn điền cũng vậy ! Nếu quyền lợi mà nó mang lại lớn hơn ảnh hưởng tác động xấu đi của nó, thì mới nên phát hành .
Thực tế, việc tháo giỡ nút thắt hạn điền hoàn toàn có thể giúp thôi thúc tích tụ ruộng đất một phần, nhưng hiệu ứng sẽ không lớn. Vấn đề là phần nhiều đất đai đang nằm trong tay những người nông dân. Khi và chỉ khi những người nông dân quy đổi đất đai thì việc tích tụ mới hoàn toàn có thể xảy ra .
Mà những người nông dân chỉ chuẩn bị sẵn sàng quy đổi đất đai, khi việc quy đổi này có lợi hơn cho họ. Chính sách bảo vệ việc quy đổi đất đai có lợi hơn là giữ lại đất đai mới thực sự giúp cho việc tích tụ đất đai hoàn toàn có thể thật sự xảy ra .
