Ngâm rượu vì… bạn
Giới nghệ sỹ biết đến Nguyễn Xuân Lân bởi ông chiếm hữu những bình rượu thảo dược, hoa quả quý và hiếm. Còn khi kể về mình, họa sỹ Xuân Lân thường tự nhận mình là một công chức mẫn cán. Thú sưu tập rượu của ông Lân mở màn từ năm 1994. Mục đích tiên phong của việc sưu tầm rượu là để cho bè bạn vui mỗi lần họ đến nhà chơi, thưởng tranh. Rồi hầm rượu của ông Lân lên tới cả trăm bình, nhiều cái chum to khi nào không hay. Nó phong phú chủng loại từ động vật hoang dã quý và hiếm đến thảo dược cây xanh, hoa quả. Đặc biệt, thảo dược là một loại ” thuốc ” độc, quý với những bình rượu của ông Lân.
Bộ sưu tập rượu thảo dược, hoa quả của họa sỹ Nguyễn Xuân Lân.
Các bình rượu của ông phần đông bằng thủy tinh, một số ít chum lớn bằng sành. Kích cỡ bình lớn, nhỏ tùy theo từng chủng loại khi ngâm, từ những bình nhỏ 1,5 lít – 5 lít anh dùng để ngâm mật rắn hổ mang, ngẩu pín và ” hạt kê ” chó đen, bào ngư, hải sâm … Một số bình lớn, 20-30 lít, ông ngâm quất hồng bì, sen, chanh, đào .. ” Khủng ” hơn là một loạt những chum vại lớn từ 60 lít – 70 lít để ngâm hoa cúc … Trên mỗi bình rượu, ông đều ghi tên loại cùng ngày mình bắt tay vào ngâm. Như vậy tính ra người đàn ông này đang chiếm hữu khoảng chừng hơn 300 lít rượu quý những loại, một số lượng khiến dân ” bợm ” rượu phải sửng sốt. Ông Lân tâm sư : ” Tôi không phải là người nghiện rượu. Với tôi, sở trường thích nghi ngâm rượu là để tiếp đãi bè bạn. ” Chỉ tay vào bình rượu khoảng chừng 10 lít, ngâm ngẩu pín và ” hạt kê ” chó đen, ông Lâm quả quyết, đó là quà của một người bạn. Để có được những thứ ” hiếm có khó tìm ” như ” hạt kê ” chó đen người bạn đó đã phải kỳ công đặt những người chuyên nghề mổ chó tận Vĩnh Phúc. Số lượng bình rượu của ông không phải khi nào cũng tăng lên mà đôi lúc còn giảm bớt vì ông cũng san sẻ nó cho bạn hữu, người thân trong gia đình, có khi còn ” hỗ trợ vốn ” rượu cho cả một đám cưới.
Hồi ức về một thú chơi kỳ công
Dắt tôi đi thăm quan ở tầng 1 là nơi tọa lạc những bình rượu được ngâm từ những loại trái cây, thảo dược như : Mơ, chanh đào, quất hồng bì … đến những loại thảo được độc lạ là bìu gỗ nghiến làm tôi giật mình. Thảo dược bìu gỗ nghiến tôi chưa nghe khi nào. Ông Lân lý giải, nó giúp người dùng giảm được bệnh đau lưng kinh niên. Lên đến tầng 2, tôi nhìn thấy ve sầu, kiến vàng, trứng ba ba, đám gõ kiến, bào ngư, hải sâm, cá ngựa. Ve sầu, kiến vàng, trứng ba ba quả là những loại ” thần dược ” độc, hiếm mà tôi chưa từng được biết. Ông Lân phân trần : Nó là ” thuốc tăng lực ” sinh lý của đàn ông, phụ nữ biết để làm chi. Chỉ riêng dòng rượu rắn hổ mang quý và hiếm, ông Lân có tới 3 bình : Một bình 7 con, 1 bình 3 con và đặc biệt quan trọng là bình rượu 30 lít dùng để ngâm 1 con rắn hổ mang chúa nặng tới 9,8 kg. Theo ông Lân, thì nó là loại rắn quý và hiếm ở rừng Bắc Cạn. Cuộc luân chuyển nó từ Bắc Cạn về TP.HN cũng là một câu truyện mê hoặc. Sợ bị ” dân ” thiên nhiên và môi trường bắt, thu giữ, ông Lân đã phải xin rất nhiều sách vở với nguyên do, người nhà mắc bệnh, cần thịt rắn để chữa, nếu không sẽ tử trận. Bình rượu 5 con bìm bịp, ngẩu pín và chân linh dương núi của ông Lân làm tôi choáng. “ Khoe ” đến đây, ông Lân bảo giờ đây có những vàng ông cũng không “ chơi ” loại động vật hoang dã hoang dã quý và hiếm này …
Ông Lân cho hay, bí quyết giữ cho rượu ngâm được lâu và ngày càng thêm nồng qua thời gian thì phải kỳ công từ khâu chọn rượu. Trước đây để có được loại rượu trắng dùng để ngâm, ông lặn lội về tận làng Trúc Sơn (Chương Mỹ – Hà Tây (cũ) đặt. Đó là loại rượu nếp cái hoa vàng.
Thứ nước dùng để nấu rượu là nước suối nguồn phối hợp với khí hậu thoáng mát trong lành của vùng sơn cước khiến quy trình ủ và nấu rượu cho ra được thành phẩm rượu với chất lượng hơn hẳn thứ rượu ” chợ “. Chọn rượu để ngâm cũng phải có nguyên tắc riêng. Nếu nguyên vật liệu là động vật hoang dã thì nên ngâm rượu 45 – 50 độ còn khi ngâm những loại cây cối thảo dược thì sẽ dùng loại rượu nhẹ hơn từ 29 – 30 độ. Thú chơi này khá tốn kém, đặc biệt quan trọng khi ngâm động vật hoang dã thì phải cần một lượng rượu tráng trước khi ngâm khá lớn. Sau khi sơ chế bằng nước sạch sẽ được ngâm với rượu trắng trong vòng 1 tuần cho ra hết chất tanh, chất mỡ, sau đó đổ thứ rượu ngâm lần đầu đó đi và thay bằng rượu mới thì chất lượng rượu ngâm mới chuẩn được.
Chân dung họa sỹ Nguyễn Xuân Lân.
“Thử nghiệm” rượu là thuốc và ngược lại
Trước khi bắt tay vào thực hiện bộ sưu tập rượu, ông Lân đã từng tìm hiểu thêm khá nhiều sách báo, đặc biệt quan trọng từ những người bạn là thầy thuốc đông y để phối hợp giữa phương thuốc truyền thống với rượu để chữa bách bệnh. Từ loại rượu cao hổ cốt, cao ngựa bạch có tính năng rất tốt trong việc tương hỗ cơ xương khớp đến bình rượu 1,5 lít ngâm mật rắn hổ mang có hiệu quả sát trùng, minh mục khứ ế ( làm sáng mắt và chữa mắt có màng ), trừ cam, tiêu thũng chỉ thống ( chống phù nề và giảm đau ) … đã làm ông thêm có hiếu với mẹ. Ông ngâm những bình rượu thuốc trên để Tặng Ngay mẹ. Mẹ ông hiện 92 tuổi. Đối với những loại rượu thảo dược, cây xanh vạn vật thiên nhiên như bìu cây gỗ nghiến, rượu sen mà anh tốn khá nhiều thời hạn ngồi bóc gỡ từng cánh hoa sao cho có được thành phẩm là những nhụy sen non vàng óng tinh khôi để cho phụ nữ dùng, làm đẹp da, thông khí huyết.
Loại sen ông Lân dùng ngâm rượu là thứ sen Hồ Tây (Hà Nội) chính hiệu, mỗi bình rượu sen 20 lít với 150 bông sen. Phải lựa sen khi đất trời còn tờ mờ vì khi mặt trời lên hương hoa cũng bay bớt đi phần nào nên bình rượu sen ngâm cũng khó đạt tới độ hoàn hảo…
Góc nhà ông Lân là một chiếc chum lớn chứa tới 70 lít rượu ngâm hoa cúc. Hỏi ra, tôi mới biết, để có hoa cúc ngâm với rượu, ông Lân phải cất công đi mua ở tận Hưng Yên – cái làng chuyên trồng hoa cúc để làm thuốc bắc ấy, chứ không phải hoa cúc để chơi, để chiêm ngưỡng và thưởng thức cái đẹp như thông thường. Thành phẩm rượu hoa cúc của ông được nhìn nhận là vừa thanh vừa nhẹ xen chút vị ngọt đằm rất điệu đàng. Ông Lân cho biết : ” Chỉ cần một ly rượu sen hay rượu hoa cúc mỗi tối là rất tốt cho giấc ngủ của những người mắc chứng mất ngủ “. Bình rượu chanh đào có tác dụng chữa ho hay rượu gấc thì để chữa mắt … Tất cả những bình rượu của ông Lân đều được ông hạ thổ tối thiểu 1 năm thì mới mang lên dùng.
| Trải lòng mình trong men rượu lâng lâng, ông Lân tâm sự : Hiện nay, tôi không săn lùng những loài động vật hoang dã hoang dã để ngâm nữa mà thiên về những loại thảo dược cây quả quý và hiếm trên vùng sơn cước. Anh tâm sự : ” Những bình rượu với ” cốt ” quý ấy, tôi ngâm cách đây gần chục năm rồi và cũng cho ra thành phẩm như mong muốn. Ngày ấy, chủ trương bảo tồn động vật hoang dã quý và hiếm liệt vào sách đỏ chưa ráo riết như giờ đây nên mình vẫn suôn sẻ chiếm hữu được. Còn giờ đây, vẫn mê rượu ngâm nhưng tôi có dám góp vốn đầu tư làm bình rượu động vật hoang dã mới nào đâu. Mình cũng nên có ý thức bảo vệ vạn vật thiên nhiên hoang dã ” . |
Tuệ Linh
