Chăn nuôi hiện nay đang đóng góp một vai trò quan trọng trong việc phát triển của đất nước ta hiện nay. Không chỉ cung cấp đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn phục vụ việc xuất khẩu ra các nước trên thế giới. Do đó việc chăn nuôi hay một số bênh truyền nhiễm trên gia cầm đang được chú trọng hơn bao giờ hết. Những bệnh mới ngày càng nhiều với mức độ thiệt hại rất cao. Từ một số bệnh trên gia cầm gây ra bởi virus, hay vi khuẩn ngày càng phổ biến. Hôm nay, hãy cùng bác sĩ thú y tại Anicare tìm hiểu về bệnh tụ huyết trùng trên gia cầm.
1. Bệnh tụ huyết trùng trên gia cầm là gì ?
- Bệnh tụ huyết trùng ( Pasteurellosis ) hay còn gọi là bệnh toi gà vịt, là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mang tính cục bộ ở tất cả các loài gia cầm với các biểu hiện đặc trưng của nhiễm trùng huyết toàn thân và có tỷ lệ tử vong rất cao
- Ở gia cầm bệnh có tên khoa học là Pasteurellosis avium hoặc Cholera avium.
2. Nguyên nhân gây bệnh tụ huyết trùng
- Bệnh tụ huyết trùng do vi khuẩn Gram âm Pasteurella multocida có 3 chủng 1,3 và 4 gây ra, dưới tác động hỗ trợ của các yếu tố stress gây hại.
3. Đặc điểm của bệnh
3.1. Loài gia cầm mắc bệnh
- Gà, vịt, ngan, ngỗng, cút, chim trong đó gia cầm lớn dễ mắc bệnh
- Bệnh thường xảy ra khi thời tiết thay đổi: quá nóng hoặc quá lạnh, chuyển mùa, thiếu thức ăn
3.2. Tuổi mắc bệnh tụ huyết trùng trên gia cầm
- Nếu tự phát trong đàn thì bao giờ cũng sau 3 tuần tuổi trở nên, nhưng bệnh chỉ xảy ra lác đác, lẻ tẻ, cục bộ chứ không phát toàn đàn.
- Nếu bệnh đươc lây lan từ bên ngoài vào cơ sở chăn nuôi thì bệnh có thể nổ ra ở bất cứ lứa tuổi nào và có tính dịch cao, lây lan nhanh ra diện rộng, gây chết rất nhanh trong một thời gian ngắn
3.3. Phương thức truyền lây
- Tự phát
- Qua thức ăn, nước uống bị nhiễm bệnh
- Qua tiếp xúc trực tiếp giữa gà bệnh và gà lành hay sử dụng những sản phẩm và chất thải của gà bệnh
4. Triệu chứng của bệnh trên gia cầm
- Bệnh tụ huyết trùng có 3 thể biểu hiện: thể quá cấp, thể cấp tính và thể mạn tính.
4.1. Thể quá cấp
- Gia cầm đột ngột nhảy xốc lên, lăn quay, giãy giũa chết hoặc sáng ra đã thấy gà chết trên ổ đẻ hoặc ở góc chuồng.
- Gia cầm chết hàng loạt
4.2. Thể cấp tính
- Thân nhiệt đột ngột tăng cao 43 – 44°C
- Gia cầm mệt lả, 2 cánh sã xuống hoặc nằm im không cử động, hai mắt nhắm nghiền, chảy nước mũi, nước mắt, nước miệng.
- Lông xù, mào, tích thâm tím
- Gia cầm thở rất khó, chán ăn hoặc bỏ ăn
- Tiêu chảy đôi khi có gợn máu
- Phân lỏng màu Socola
- Gia cầm chết rất nhanh, xác chết béo nhưng thịt nhanh thâm và dễ bị thối rữa. Bệnh có xu thế lây nhanh sang con khác
- Khó thở, thường chết do ngạt thở
4.3. Thể mạn tính.
- Mào, tích bị phù nề, sưng to, sau 1 vài ngày thì hình thành lỗ dò có dịch vàng đặc chảy ra rất giống như bệnh cúm gà
- Viêm mí mắt, một số gà bị viêm khớp đi cà nhắc, đi lại khó khăn
- Đầu có thể bị nghiêng sang 1 bên
- Nếu không được điều trị kịp thời thì đa phần gia cầm bệnh sẽ chết.
5. Bệnh tích của bệnh
5.1. Thể quá cấp và cấp tính
- Xác vẫn béo, lông mượt, mào tím thâm, thịt thâm, mũi miệng đầy nước nhớt, lỗ huyệt bết phân lẫn máu, phân lỏng màu socola.
- Màng bao tim có nhiều điểm xuất huyết
- Tim bơi trong túi dịch thẩm xuất màu vàng đặc
- Xuất huyết điểm ở vành tim, cơ tim
- Trên bề mặt gan có nhiều điểm hoại tử vàng ngà to bằng đầu kim đến hạt kê
- Lách sưng to vừa phải.
- Phổi bị phù nề thâm sẫm
- Viêm phúc mạc do dập vỡ trứng non
- Buồng trứng bị viêm, thoái hóa
- Viêm tiết dịch đoạn tá tràng.
5.2. Thể mãn tính
- Mào tích phù nề, sưng dầy, đôi khi thấy có lỗ dò, từ đó có dịch vàng đặc chảy ra
- Viêm mí mắt
- Viêm buồng trứng, ống dẫn trứng
- Viêm khớp
- Viêm ruột tiết dịch đến xuất huyết đoạn không tràng, hồi tràng và đại tràng
- Gan sưng to, cứng và có nhiều đoạn hoại tử vàng ngà.
-
LƯU Ý: Phân biệt với bệnh Newcastle: Tụ huyết trùng thể cấp tính xác chết vẫn béo, lông mượt, có bệnh tích đặc trưng ở gan, phổi, thủy cầm nuôi cùng cũng mắc bệnh còn
: Phân biệt với bệnh Newcastle: Tụ huyết trùng thể cấp tính xác chết vẫn béo, lông mượt, có bệnh tích đặc trưng ở gan, phổi, thủy cầm nuôi cùng cũng mắc bệnh còn Newcastle chỉ có ở gà, xác chết gầy, lông xơ xác
6. Phương pháp điều trị bệnh tụ huyết trùng
- Tất cả các thuốc dùng điều trị E.coli, bạch lỵ đều là thuốc đặc trị tụ huyết trùng: gentamicin, tylosin, amox…
- Tùy vào lứa tuổi, loài gia cầm mà có cách điều trị hợp lý theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y
Xem thêm: Một số lưu ý về bệnh tụ huyết trùng trên heo
7. Cách phòng bệnh tụ huyết trùng ở gia cầm
- Chú ý tránh các yếu tố stress gây hại. Nếu có sự thay đổi thời tiết, thức ăn, nước uống thì dùng các loại thuốc mà bác sĩ chỉ định. Với liều phòng bằng 1/2 liều điều trị, dùng 3 ngày liên tục sẽ tránh được thiệt hại
- Đảm bảo vệ sinh chăn nuôi thú y trong quá trình tổ chức chăn nuôi.
- Nuôi dưỡng chăm sóc tốt nâng cao sức đề kháng cho gia cầm.
- Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ. Phun thuốc sát trùng định kì
- Nhốt riêng gia cầm mới mua về theo dõi ít nhất 2 tuần nếu không có bệnh mới cho nhập đàn
- Phòng bệnh bằng vacxin:
-
- Vacxin tụ huyết trùng gia cầm: vacxin chết
- Cách dùng: tiêm dưới da
- Liều thường dùng: Gia cầm 2 – 3 tháng tuổi : 0,5ml/con
Gia cầm trên 3 tháng tuổi : 1 ml / con
Xem thêm: Thuốc thú y Cefacol, Bệnh Ecoli trên gia cầm, Cách điều trị bệnh newcastle trên gia cầm, Blog phòng trị bệnh
