aq chỉ số vượt khó
pdf
269
4 MB
5
46
4.6 (
18 lượt)
2694 MB
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Đang xem trước 10 trên tổng 269 trang, để tải xuống xem vừa đủ hãy nhấn vào bên trên
Chủ đề tương quan
Tài liệu tương tự
Nội dung
Chia sẻ ebook : Chiasemoi.com
MỤC LỤC
Lời nói đầu
PHẦN MỘT: PHÁT TRIỂN TRONG GIAI ĐOẠN KHÓ KHĂN
Chương 1: Quan niệm mới về thành công
Chương 2: Kỷ nguyên khó khăn
Chương 3: Khoa học về AQ
PHẦN HAI: ĐO LƯỜNG VÀ GIẢI THÍCH AQ
Chương 4: Hồ sơ Phản ứng với nghịch cảnhTM
Chương 5: Giải thích chỉ số vượt khó và khả năng tiến lên của bạn
PHẦN BA: NÂNG CAO AQ CHO BẢN THÂN, NGƯỜI KHÁC VÀ TỔ
CHỨC
Chương 6: Chuỗi LEAD
Chương 7: Ngăn chặn trầm trọng hóa vấn đề
Chương 8: Giúp người khác nâng cao AQ và khả năng tiến lên của họ
Chương 9: Tổ chức có AQ cao
Chương 10: Thói quen của người Leo núi
Lời cảm ơn
LỜI NÓI ĐẦU
Rất nhiều người từ khi còn trẻ đã sớm rơi vào tình cảnh vô vọng. Và thông
thường những cái được cho là “đáng lẽ” sẽ chẳng bao giờ xảy ra trên thực
tế. Điều gì quyết định hoài bão của chúng ta theo thời gian? Đâu là nhân tố
duy nhất quyết định cách chúng ta đặt mục tiêu cho mình? Và những động lực
nào sẽ khiến chúng ta tiến gần hơn hoặc xa hơn so với việc hiện thực hóa các
mục tiêu đó? Chúng ta có thể làm gì để thay đổi kết quả? Công trình của tiến
sỹ Stoltz sẽ giúp chúng ta kiểm soát được số phận của chính mình, hiểu được,
nâng cao một cách bền vững những hoài bão và động lực của mình để có
được một cuộc sống ý nghĩa.
Hơn bao giờ hết, bây giờ chính là lúc bạn cần xác định rõ, trưởng thành và
toàn tâm toàn ý cống hiến cho công việc và cuộc sống. Cuốn sách này sẽ đưa
ra câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi: “Cần phải làm gì để có được những
đóng góp lớn lao trong cuộc đời?” Nó sẽ xác định và chỉ ra cho bạn những
hành vi, đặc điểm tạo nên sự khác biệt giữa những người phi thường với
những người đóng góp ít hoặc không đóng góp gì. Và đây chính là thời điểm
phù hợp nhất để đưa ra thông điệp này.
Nghịch lý chi phối cuộc sống của chúng ta. Một mặt là cơ hội để nâng cao
cuộc sống nhờ công nghệ. Mặt kia là mối bất hòa về mặt xã hội khiến người
ta nhụt chí, khoảng cách kinh tế ngày càng tăng giữa các tầng lớp, sự cạnh
tranh gay gắt không ngừng, và những nhu cầu phần lớn không được đáp ứng
của con người.
Đối với một số người, tiến bộ công nghệ giúp cải thiện cuộc sống. Nhưng
nhiều người lại không nghĩ như vậy. Mặc dù công nghệ thông tin đem lại
nhiều lợi ích, song với đa số chúng ta, nó là gánh nặng buộc chúng ta phải
phấn đấu trong cuộc sống hiện đại và tiếp thu một khối lượng thông tin ngày
càng gia tăng. Kết quả thường thấy là cảm giác vô vọng lan tỏa khắp nơi.
Những phương thuốc cũ đã không còn hiệu quả.
Chỉ số vượt khó, gọi tắt là AQ, ngay lập tức trở thành một lý thuyết có tầm
ảnh hưởng lớn, một thước đo ý nghĩa, một bộ công cụ được đúc kết để rèn
luyện tính kiên trì trong những thời điểm khó khăn. Nó sẽ khiến bạn phải suy
nghĩ lại công thức thành công hiện tại của bản thân. Tuy nhiên, những thách
thức hiện nay không chỉ đòi hỏi bạn phải có cách tư duy mới, mà còn bắt
buộc phải có những phương pháp dễ hiểu, dễ áp dụng và hiệu quả.
Điều gì quyết định động lực sống và khả năng đóng góp có mục đích của
bạn? Hãy coi hoài bão và ý muốn như một đường cong hình chuông, từ đó
bạn sẽ thấy được những hàm ý sâu sắc về vị trí của mình trên đường cong đó.
Ở phía dưới cùng là những người rất ít nỗ lực. Trên đường cong ở giữa là đa
số mọi người, chỉ làm vừa đủ để được chấp nhận, song lại không phát huy hết
tiềm năng của bản thân. Ở trên cùng là 10% trong chúng ta, những người đi
tiên phong tạo ra những thay đổi và tiến bộ cho 90% còn lại. Lần đầu tiên từ
trước đến nay, AQ sẽ giúp làm sáng tỏ bí ẩn về động cơ và sức mạnh của con
người, đem lại cho chúng ta niềm hy vọng, nguyên tắc và phương pháp cơ
bản để có một cuộc sống và sự nghiệp đáng quý ở phần bên trên của đường
cong.
Quy trình nâng cao AQ mang tính hệ thống, được xây dựng kỹ lưỡng, hợp
lý ở trong cuốn sách này về căn bản không chỉ phù hợp với các nhóm, gia
đình, cộng đồng và cá nhân mà còn hiệu quả với các tổ chức. Mỗi đối tượng
sẽ tìm được những điều hữu ích cho bản thân từ quy trình gồm ba bước là
khám phá, đo lường và nâng cao AQ của cá nhân và tập thể.
Những người lãnh đạo tổ chức sẽ có được một cách thức mới để định
nghĩa, tìm ra và phát triển những nhân viên làm việc hiệu quả nhất. Họ sẽ
được cung cấp một hướng đi bền vững, một sơ đồ và la bàn để xây dựng văn
hóa thành tựu và kiên trì, và cùng với đó là quan niệm mới về cách quản lý sự
thay đổi.
Các nhóm sẽ học được những kiến thức mới mẻ và cần thiết về động lực
tham gia, đóng góp, và động lực giữa người với người. AQ nhanh chóng trở
thành một phần không thể thiếu trong vốn từ và tiêu chuẩn của bất kỳ nhóm
nào có hiệu quả làm việc cao. Thông qua mô hình và phương pháp của AQ,
các gia đình và cộng đồng sẽ được học những biện pháp thực tế để vượt qua
nỗi vô vọng, đồng thời cung cấp cho các thành viên của mình những chiến
lược lâu dài để đạt được những mục đích lớn hơn và hoàn thành công việc
hiệu quả hơn.
Cuối cùng, cuốn sách này là niềm hy vọng cho con người (một) và nhân
loại (tất cả). Niềm hy vọng đó sẽ tạo ra hành động và khả năng khao khát làm
được điều mình muốn. Tôi tin rằng công trình này thể hiện niềm hy vọng rõ
ràng nhất, ngắn gọn nhất của bất kỳ ai trong chúng ta, dù là cá nhân hay tập
thể, đó chính là được sống có ý nghĩa hơn, bắt đầu ngay từ ngày hôm nay.
DAVID PULATIE
Phó chủ tịch cao cấp
Tập đoàn Motorola, Inc.
PHẦN MỘT:
PHÁT TRIỂN TRONG GIAI ĐOẠN
KHÓ KHĂN
CHƯƠNG 1:
Quan niệm mới về thành công
Ẩn sâu bên trong mỗi con người là những quyền năng chưa được
khai phá; đó là những quyền năng sẽ khiến bản thân họ ngạc nhiên
và chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ có được; nhưng đó là những sức
mạnh mà nếu được đánh thức và biến thành hành động thì sẽ có thể
thay đổi cả cuộc đời họ.
Orison Marden
Đó là một khu vực có kích thước chỉ bằng một ga-ra ô tô, trông nó giống
như một chiếc ngai vàng xù xì làm bằng băng đá nhô ra gần 6 dặm hướng lên
trời. Nằm phía trên những ngọn gió và cao hơn tầm bay của hầu hết các loại
máy bay dân dụng, đó chính là đỉnh núi Everest, ngọn núi của mọi ngọn núi.
Đây là nơi gần các vì sao nhất trên Trái đất, các nhà leo núi thường bị
quyến rũ bởi vẻ đẹp tráng lệ và độ dốc thẳng đứng của nó. Tuy nhiên, không
ai bảo đảm được là mình sẽ thành công khi leo lên ngọn núi này. Trong bảy
người chỉ có một người lên được đến đỉnh núi. Gần đỉnh núi là những cơn bão
cuồng quét với tốc độ 160km/h, sẵn sàng quật ngã nạn nhân của chúng bằng
những cơn gió buốt lạnh và tầm nhìn bằng không. Người leo núi sẽ chết dần
chết mòn, chống chọi trong một cuộc chiến nắm chắc phần bại để tránh không
bị kiệt sức. Trên 5.486m, vết thương không thể lành lại, cơ thể kiệt quệ và
không khí khô đến mức chỉ ho thôi cũng có thể khiến xương sườn của chúng
ta bị gãy. Leo núi trong những điều kiện bất lợi như vậy là thử thách tột bậc
đối với con người.
Thứ sáu, ngày 10 tháng 5 năm 1996, 31 người leo núi của năm đoàn thám
hiểm đã lên được đến đỉnh núi Everest. Bất ngờ, có một cơn bão dữ dội kéo
đến khiến nhiều người bị mắc kẹt. Trong nhiều giờ đồng hồ sau đó, một số
người sống sót, còn một số đã phải bỏ mạng. Một trong số đó là Doug
Hanson, một nhân viên bưu chính ở Renton, Washington. Khi cơn bão tấn
công, Hanson đã nằm xuống. Khi đi xuống núi mà nằm xuống là một việc làm
vô cùng nguy hiểm. Rất ít người có thể đứng dậy trở lại. Vào cái đêm băng
giá ấy, Hanson đã đầu hàng và ra đi.
Tuy nhiên, Hanson không phải là người duy nhất chống chọi với điều kiện
khắc nghiệt trên ngọn núi này. Ở một nơi khác trên đường lên đỉnh núi, có
một người leo núi tên là Beck Weathers cũng đang nằm bất tỉnh trong tuyết.
Suốt đêm hôm đó, một đội cứu hộ đã tìm kiếm Weathers và nhận định rằng
không còn khả năng cứu sống ông. Trời quá tối, đường đi quá nguy hiểm và
mọi việc đã quá muộn với Weathers.
Tuy nhiên, vài giờ sau, có điều gì đó sâu thẳm bên trong con người
Weathers đã được đánh thức, và chính nó đã cứu ông thoát khỏi cái chết lạnh
lẽo, giúp ông nhận thức được tình cảnh nghiệt ngã của mình. Trong tờ
Newsweek, Weathers cho biết: “Lúc đó tôi đang nằm trên mặt băng và cảm
thấy lạnh hơn bất cứ điều gì bạn có thể tưởng tượng. Găng phải của tôi bị mất,
và tay tôi trông cứ như được đúc bằng nhựa vậy.”
Weathers hoàn toàn có lý do để bỏ cuộc. Ông đang bị lạc giữa ngọn núi
hoang vu, không có đồ tiếp tế, không đồng đội, không nơi trú ẩn hay bất kỳ
khả năng sống sót nào. Nhưng, khi phải đương đầu với cái chết, không biết
bằng cách nào Weathers đã khơi dậy được quyết tâm bên trong để chinh phục
được cái ngọn núi lớn hơn bất kỳ ngọn núi nào mà ông từng leo trước đó này.
Lạnh cóng, kiệt sức, đơn độc và gần như đã chết, bằng cách nào đó Weathers
đã buộc bản thân phải di chuyển, đứng dậy và mò mẫm trên chặng đường
nguy hiểm để về Khu trại Căn cứ, một đốm nhỏ giữa vùng tuyết trắng hoang
vu. Ý thức sâu thẳm về đích đến đó đã khích lệ ông phải hành động. Ông cho
biết, khi nằm giữa vùng tuyết trắng: “Tôi có thể thấy khá rõ gương mặt của vợ
con. Tôi ước tính mình chỉ có thể sống được từ ba đến bốn tiếng đồng hồ nữa
mà thôi, vì vậy tôi bắt đầu bước đi.” Với Weathers, mấy tiếng tiếp theo dài
như hàng thế kỷ. Biết rằng nghỉ ngơi sẽ đồng nghĩa với cái chết, vì vậy ông
cứ tiếp tục đi mãi, đi mãi.
Trời sáng dần và tình cờ Weathers trông thấy một thứ gì đó giống như một
hòn đá màu xanh. May mắn thay, đó chính là một túp lều. Đồng đội của
Weathers vội kéo ông vào bên trong; quần áo ông đông cứng vì băng nên họ
phải cắt hết chúng đi. Họ đặt một chai nước ấm lên ngực ông và cho ông thở
bằng ô-xy. Không ai nghĩ rằng ông sẽ sống sót. Với tình cảnh khó khăn bất
ngờ mà cơn bão mang đến như thế, thì ngay cả những người có kỹ năng giỏi
hơn, thậm chí là những người dẫn đường nổi tiếng như Scott Fischer, có thể
cũng không vượt qua nổi.
Không ai giải thích được điều gì bên trong con người Weathers lại giúp ông
sống sót giữa hoàn cảnh khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua như
vậy trong khi những người khác phải bỏ mạng. Nếu ở hoàn cảnh đó, liệu bạn
có thể sống sót được không?
VƯỢT DỐC – ĐỊNH NGHĨA LẠI KHÁI
NIỆM THÀNH CÔNG
Cuộc đời cũng giống như hành trình leo núi, bạn chỉ có thể thực hiện được
bằng cách nỗ lực không ngừng để leo lên, thậm chí đôi khi phải bằng từng
bước tiến chậm chạp, đau đớn nối tiếp nhau.
Leo núi là một kinh nghiệm không thể diễn tả thành lời, mà chỉ có những
người cùng leo núi mới có thể thấu hiểu và chia sẻ. Bên cạnh cảm giác khuây
khỏa, thỏa mãn và kiệt sức còn là cảm giác vui sướng và yên bình tinh tế như
khí trời trên núi. Chỉ có người leo núi mới được nếm trải hương vị thành công
ngọt ngào này. Những người dừng ở dưới cắm trại có thể tìm ra lời biện minh
hợp lý để bào chữa cho sự bỏ cuộc của mình, cũng như sẽ được ấm áp và an
toàn hơn, tuy nhiên họ chẳng bao giờ cảm thấy là mình đã đạt được mục đích,
có cảm giác được sống, được tự hào và vui sướng.
Do đó, ta có thể định nghĩa thành công chính là mức độ mà con người có
thể tiến về phía trước và lên cao, phát triển trong sứ mệnh cả cuộc đời mình,
vượt qua tất cả những trở ngại hay các kiểu nghịch cảnh.
CÂU HỎI CƠ BẢN VỀ TÍNH HIỆU QUẢ
CỦA CON NGƯỜI
Tại sao một số người thì kiên trì, trong khi số khác chỉ đi được một chặng
đường ngắn hoặc thậm chí bỏ cuộc? Trên cơ sở các nghiên cứu khoa học,
cuốn sách này sẽ trả lời câu hỏi cơ bản nhất về tính hiệu quả của con người và
tổ chức. Câu hỏi này có nhiều dạng khác nhau như sau:
Tại sao một số tổ chức phát đạt trong thời buổi cạnh tranh còn số khác
lại phải thất bại?
Tại sao một doanh nghiệp có thể chống chọi được với những hoàn cảnh
vô cùng khó khăn trong khi những doanh nghiệp khác bỏ cuộc?
Tại sao một số bậc cha mẹ dạy dỗ được con cái mình trở thành những
công dân tốt giữa môi trường xóm giềng đầy bạo lực và ma túy?
Tại sao một cá nhân có thể chống chọi được với những hoàn cảnh khó
khăn, vượt qua tuổi thơ bị ngược đãi trong khi những người khác không
thể?
Tại sao một giáo viên ở nội thành lại có ảnh hưởng tốt đến đời sống của
học sinh, trong khi những giáo viên khác lại không làm được điều đó?
Tại sao một người quản lý trong ngành không gian bị thôi việc lại có thể
đi đến hành động và thay đổi số phận, trong khi những người khác trong
hoàn cảnh đó lại rơi vào sợ hãi và chán nản?
Tại sao nhiều thiên tài và cá nhân có chỉ số IQ cao lại không phát huy
được hết tiềm năng của mình?
Hàng ngày chúng ta gặp nhiều người như Beck Weathers, những người mà
trong những hoàn cảnh khó khăn tưởng chừng như không vượt qua nổi lại có
thể đi tiếp. Trong khi những người khác phải chịu gục ngã trước hàng loạt
những thay đổi không ngừng dội đến, thì những cá nhân này vẫn kiên định
đứng lên và tạo ra kỳ tích, rèn luyện bản thân trở nên khéo léo hơn, mạnh mẽ
hơn trên mỗi bước đi của mình. Nghịch cảnh không hề tạo ra những khó khăn
không thể vượt qua. Mỗi khó khăn đều là một thách thức, mỗi thách thức là
một cơ hội, và một khi cơ hội đến thì ta cần nắm bắt lấy nó. Thay đổi chính là
một phần thú vị của chuyến đi.
Nếu giống như Beck Weathers, bạn là mẫu người sẽ chiến đấu và tìm cách
để đi tiếp cho dù đang ở trong hoàn cảnh dường như không có cơ hội thành
công, thì cuốn sách này sẽ lý giải điều đó. Đây là một nhân tố thiết yếu để
giúp bạn có được những thành công lớn hơn và vững mạnh hơn trong cương
vị lãnh đạo.
Thật không may, khi phải đối mặt với những thử thách của cuộc đời, đa số
mọi người đều nhanh chóng dừng lại trước khi kịp thử nghiệm giới hạn của
bản thân và nỗ lực hết khả năng. Nếu bạn bỏ cuộc sớm thì cuốn sách này sẽ
giải thích lý do vì sao bạn làm thế. Và quan trọng hơn, nó sẽ giúp bạn đạt
được sức mạnh cần thiết để thường xuyên nâng cao khả năng của bản thân
nhằm tiến lên, vượt qua nghịch cảnh.
Một số cá nhân chỉ đơn giản là bỏ cuộc. Nếu bạn cảm thấy mình thuộc
nhóm này, thì cuốn sách này cũng dành cho bạn. Nó sẽ đem lại cho bạn
những cách nhìn mới cũng như công cụ để củng cố sự kiên cường và đưa bạn
trở lại cuộc hành trình.
Biết giải quyết khó khăn quan trọng hơn nhiều so với việc đơn
thuần chỉ biết “lạc quan”.
Martin Selignman,
trong cuốn Học cách lạc quan
AQ – CHỈ SỐ VƯỢT KHÓ – LÀ GÌ?
Công trình này dựa trên nghiên cứu của rất nhiều học giả hàng đầu cùng
với hơn 500 đề tài nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới. Xuất phát từ ba ngành
khoa học chính: tâm lý học nhận thức, tâm lý thần kinh miễn dịch học, và
bệnh học thần kinh, Chỉ số vượt khó (Adversity Quotient – AQ) bao gồm hai
cấu phần cần thiết của bất kỳ khái niệm thực tiễn nào – lý luận khoa học và
ứng dụng thực tế. Các khái niệm và công cụ được trình bày ở đây đã được đúc
rút sau nhiều năm áp dụng với hàng ngàn người từ nhiều tổ chức khác nhau
trên thế giới. Độc giả sẽ được đọc về những thách thức và thành công của họ.
Kết quả của 19 năm nghiên cứu và 10 năm áp dụng này chính là một bước
đột phá lớn trong kiến thức của chúng ta về những yếu tố tạo nên thành công.
Thành công của bạn trong công việc cũng như cuộc sống chủ yếu là do Chỉ số
vượt khó (AQ) của bạn quyết định:
AQ cho biết mức độ chịu đựng và khả năng vượt khó của bạn.
AQ dự báo ai sẽ vượt qua nghịch cảnh và ai sẽ đầu hàng.
AQ dự báo ai sẽ vượt trên cả mong đợi về hiệu quả hoạt động và tiềm
năng của mình còn ai không thể.
AQ dự báo ai sẽ từ bỏ và ai sẽ chiến thắng.
AQ có ba dạng thức. Thứ nhất, AQ là một khái niệm mới để thấu hiểu và
thúc đẩy tất cả các khía cạnh của thành công. Nó dựa trên nền tảng chắc chắn
là nghiên cứu khoa học, kết hợp kiến thức một cách mới mẻ và thực tế để
định nghĩa lại đâu là những yếu tố tạo nên thành công. Những kiến thức mới
này sẽ được miêu tả trong Chương 3.
Thứ hai, AQ là thước đo cách thức phản ứng của bạn đối với nghịch cảnh.
Nếu không được khơi dậy, những yếu tố này suốt đời sẽ chỉ là tiềm thức của
bạn mà thôi. Giờ đây, lần đầu tiên chúng ta đã có thể đo được, hiểu được và
thay đổi được những yếu tố đó. Bạn sẽ có cơ hội đo lường và lý giải AQ của
mình trong Chương 4 và Chương 5.
Cuối cùng, AQ là một bộ công cụ có cơ sở khoa học vững chắc giúp nâng
cao khả năng phản ứng với nghịch cảnh của bạn, nhờ đó sẽ nâng cao hiệu
quả của cá nhân bạn cũng như công việc của bạn. Bạn sẽ được học và áp dụng
những kỹ năng này cho chính mình, cho người khác, và cho cả tổ chức của
mình trong các Chương từ 6 đến 9.
Ba yếu tố này kết hợp lại – kiến thức mới, thước đo và công cụ thực tế –
làm nên một bộ hoàn chỉnh để giúp bạn hiểu và nâng cao yếu tố cơ bản trong
bước tiến hàng ngày và suốt đời của mình (xem Hình 1-1).
Hình
1-1
Định nghĩa AQ
Vượt lên trên phương diện cá nhân
AQ bắt đầu từ cá nhân song không chỉ dừng lại ở đó. Bạn sẽ nhận ra rằng
lý luận, thước đo và công cụ trình bày trong cuốn sách này có thể dùng để
nâng cao hiệu quả của:
Nhóm
Các mối quan hệ
Gia đình
Tổ chức
Cộng đồng
Văn hóa
Xã hội
Bạn sẽ thấy rằng AQ có thể áp dụng được dễ dàng trong đời sống gia đình,
trong các mối quan hệ và trong tổ chức của mình. Chương 9 cung cấp cho bạn
những kiến thức và công cụ để xây dựng một tổ chức có AQ hay văn hóa leo
núi cao. AQ sẽ giúp bạn tăng cường hiệu quả của mình trên cương vị lãnh đạo
và đồng thời nâng cao hiệu quả làm việc cho nhân viên. Đối với tình trạng
người lãnh đạo được trao chức vụ cao nhưng trách nhiệm lại thấp, AQ sẽ
